Yüz bir (Rəqs)

Yüz bir — mahnı ilə muşayiət olunan çox geniş yayılmış rəqs.

Yüz bir
Yüz bir rəqsinin notları
Musiqisi	Şüştər muğamı üstündə
Tempi	Bir qədər cəld
Mənşəyi	Azərbaycan
Yaranma tarixi	≈

Yüz bir Şərq aləminə aid olunan mistik rəqəmlərdən biridir. Məsələn, təsbehdə olan yüz bir ədəd buna örnəkdir. Belə fərziyyə də var ki, qədim el şənliklərində musiqiçilər ekspromt (bədahətən) rəqslər yaradırlarmış, onları unutmamaq üçün sıra nömrələri ilə nömrələrlərmiş, məs.: üç, dörd, beş, on dörd.

"Yüz bir"i rəqs kimi xatırlayırlar, ancaq əvvəllər mahnı ilə ifa olunub. Musiqisi çox həsrətdolu, lirikdir, bu da ondan irəli gəlir ki, Şüştər muğamı üstündədir.^[1] Balabanın ifasında çox qulağayatımlıdır. Öz dövründə çox məşhur olan bu rəqs indi nadir hallarda yad edilir. Rəqs bir qədər cəld tempdə gedir, qızğın surətdə bir sıra rəngarəng hərəkətlərlə, xüsusən çiyin hərəkətlərilə ifa olunur. Onu həm kişilər, həm də qadınlar oynayırlar. Hərəkət elementləri çox genişdir (çiyin oynatma və s.) ^[2]

• "Yüz bir" rəqsi haqda veriliş