Yohan Dayzenhofer

Yohan Dayzenhofer (30 sentyabr 1943[1][2][…], Zuzamaltheym[d], Bavariya) — alman biokimyaçısı, 1988-ci ildə kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı. ABŞ Milli Elmlər Akademiyasının (1997)[3][4] və Leopoldina (2003) üzvü.

Yohan Dayzenhofer
alm. Johann Deisenhofer‎
Doğum tarixi 30 sentyabr 1943(1943-09-30)[1][2][…] (80 yaş)
Doğum yeri
Elm sahəsi biokimya
İş yerləri
Təhsili
Elmi rəhbəri Robert Huber
Üzvlüyü
Mükafatları Almaniya Federativ Respublikasının "Xidmətlərə görə" ordeninin böyük zabit xaçı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Almaniyada kiçik Zuzamaltheym şəhərində anadan olub. 1965–1971-ci illərdə Münhen Texniki Universitetində təhsil alıb. 1974-cü ildə Maks Plank Cəmiyyətinin Biokimya İnstitutunda Robert Huberin rəhbərliyi altında dissertasiya işini tamamladı. Yohan Dayzenhofer, Robert Huber və Hartmut Mişel 1988-ci ildə bakterial fotosintetik reaksiya mərkəzinin dəqiq strukturunu əldə edərək Kimya üzrə"Fotosintetik reaksiya mərkəzinin üçölçülü quruluşunu təyin etdiklərinə görə" Nobel Mükafatına layiq dörüldülər. 1988-ci ildə Y. Dayzenhofer Hovard Hyus Tibb İnstitutuna köçdü. Texas Universitetinin Cənub-Qərb Tibb Mərkəzində biofizika kafedrasının professorudur[5]. Avropa Akademiyasının üzvü (1989 il). Amerika Kristalloqrafiya Assosiasiyasının və Elmin İnkişafı üzrə Amerika Assosiasiyasının üzvü, Amerika Biokimya və Molekulyar Biologiya Cəmiyyətinin üzvü , Sigma Hi və s. İnsanlığa Xəbərdarlığı (1992 il)[6] və Üçüncü Humanist Manifesti (2003 il)[7] imzaladı və 2016-cı ildə Greenpeace, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və bütün dünya hökumətlərini genetik cəhətdən dəyişdirilmiş orqanizmlərə qarşı mübarizəni dayandırmağa çağıran məktub imzaladı (GMO)[8][9][10].

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • "Almaniya Federativ Respublikasına xidmətlərinə görə" Böyük Zabit Xaç ordeni (1990 il)
  • "Bavariyanın xidmətlərinə görə"ordeni (1992 il) ilə təltif edilmişdir.
  • Amerika Fizika Cəmiyyətinin Maks Delbrük Mükafatı (1986 il)[11]
  • Kimya üzrə Nobel Mükafatı (1988 il) ("Fotosintetik reaksiya mərkəzinin üçölçülü quruluşunu təyin etdiklərinə görə")
  • Otto-Bayer-Preis (1988 il)
  • Kentukki polkovniki (1995 il)
  • Röntgen-Plaquette (2004 il)
  • Druyya Universitetinin (1993 il) fəxri doktoru
  • Burdvan Universitetinin (1996 il) fəxri doktoru
  • Doğma Zusamaltheym və Dallasın fəxri vətəndaşı[12]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 Johann Deisenhofer // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  2. ↑ 1 2 Johann Deisenhofer // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (xorv.). 2009.
  3. ↑ 60 New Members Chosen by Academy Архивная копия от 8 июня 2020 на Wayback Machine, 29 апреля 1997 (англ.)
  4. ↑ Дайзенхофер, Иоганн на сайте Национальной академии наук США (англ.)
  5. ↑ Johann Deisenhofer, Ph. D. — Faculty Profile — UT Southwestern. Дата обращения: 24 июня 2014. Архивировано 18 октября 2014 года.
  6. ↑ Архивированная копия. Дата обращения: 26 августа 2011. Архивировано 26 августа 2011 года.
  7. ↑ Notable Signers. Humanism and Its Aspirations. American Humanist Association. Дата обращения: 1 октября 2012. Архивировано 5 октября 2012 года.
  8. ↑ 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs. Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 29 июня 2016 года.
  9. ↑ Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs). Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 7 июля 2016 года.
  10. ↑ Список нобелевских лауреатов подписавших письмо. Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 2 сентября 2017 года.
  11. ↑ Иоганн Дайзенхофер на официальном сайте Американского физического общества. Дата обращения: 16 мая 2017. Архивировано 17 июня 2017 года.
  12. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-06-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-22.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]