( ВУЧ рах. ) тӀв. эв.; -и, -е никай ихтилат физватӀа, гьам. Пудал кьван агакьна гана, Кьуд лугьуниз вич зурзана. Е. Э. Испик малла Велиметаз. Кьежей мез я, - кӀани патахъ рахада, Гьарда вичин кар я - вичиз аквада. Е. Э. ТӀварун стхадиз. Фагьумна дуьньядин саягь, Сулейман вич хьана уях. С. С. Жедайди туш. Вичин шиир чӀурайла, Сулейманаз гьикьван дакӀан жедайтӀа, заз са шумуд сеферда акуна. Гь. А. Поэзиядин жавагьирар яратмишайди. Ахъайнач вичив гвай рехъ. С. С. Герейханов. Къе ам сифте яз вичин кӀвализ атанвай. А А. Пад хьайи рагъ.
* вич вичел хтун гл., вуж; 1) кьил чӀур хьанвайди, чашмиш хьанвайди дуьз хъхьун. Вич вичел хтай Зилфукъар, зиянкар жанавур хьиз, катда. И. В. Ревизор. 2) фагьумдай алакьун хъхьун, акьул хтун. Вич вичел хтайла, кьин кьунал курпашман жеда кьван кесиб. М. Б. ЦӀийи мискӀин. Антоним: Вич вичелай фин.
* вич вичелай нар. 1) масадан куьмек галачиз. 2) хушуналди. Гзаф вахт гьакӀ пуч хьайила, Кезим вич вичелай суддин залдиз хтана... Я. Къафаров. ЧӀал чидач...
* вич вичелай алатун гл., вуж;; чашмиш хьун. Акурлани алатнач вич вичелай. А. Ф. КьатӀ-кьатӀ авур зунжурар. Азарлудаз, адет яз, пис ахварар аквада, гагьгагъ ам вич вичелай алатда. 3. Гь. Уьмуьрдин сирнав. Дадашан фикирар квахьна. Ам, пиян хьайиди хьиз, вич вичелай алатна, ада, анжах ваз шуькуьр хъуй, яребби, лугьуз -угь ийиз хьана. А. Ф. Бубадин веси. Синоним: вич вичивай квахьун. Антоним: вич вичел хтун.
* вич вичелай фин гл., вуж 1) фагьумдай алакьун къакъатун. Ам тадиз вич вичелай фенвай жегьил дидедин патав фена. А. И. Духтур. 2) эдебсуз хьун, вагьши хьун. Гьая-эдебни рикӀелай фейила, Вич вичелай фена, къудур жеди. Е. Э. Гьая тийижир паб. Антоним: Вич вичел хтун.
* вич вичивай квадарун гл., ни гьакъикъат дуьз кьатӀундай гьалда амукь тавун. Мадинадин и гафари Ильяс лап вич-вичивай квадарна. А. Р. ПӀинияр.
* вич вичивай квахьун гл., вуж гьакъикъат дуьз кьатӀундай гьалдай акъатун. Вич-вичивай квахьна кӀвализ сухулмиш хьайи Зуьгьре эмеди муртӀа месел къатканвай КӀел Ибрагьим вичин хурув агудна. К Казимов. КӀел Ибрагьим дидедин. Синоним: вич вичелай алатун. Антоним: вич вичел хтун.
* вич вичик рахун гл., вуж ; явашдиз, масадбуруз яб тагана ва абур авайди фикирда кьун тавуна, рахун. Ам мукьвал-мукьвал вич вичик рахазва. Р.
* вич лугьумир < кьван > межд. 'икӀ я кьван, икӀ туш кьван' мана артухардай, мягьтелвал къалурдай гаф. Вич лугьумир, иниз атайбур пачагьдин хазина чуьнуьхзавай къачагъар тир кьван. Ф. Вафалу паб. Вич лугьумир, Бакудай хтай кьиляй Къурбана вичин ихтилатдик гзаф сеферра "дах" гаф ишлемишиз хьана. Къ. М. Дагъларин деринрин булахар. Вич лугьумир, Алидин Мукьва-кьили гзаф тир. Ж. свасни гъида -якъин я... Вич лугьумир кьван, гуя ЦӀаруди текдиз хъвазвайдакай хъел атана, ципӀиниз чан квай са цицӀре хкадарна. Б. Гь. Заз эвера. Вич лугьумир кьван, и сеферда къазран гарданда гъалуник акалнавайди 50 манатдин чар яз хьана. Р. Набиев. Къазран гьахъ.
* вичелайни фейи прил. никай рахазватӀа, адалайни пис хесетрин (аял, гада, руш...). Къекъвена гъида и хциз гьа вичелайни фейи са луту руш, кӀатӀ хьтин. М. Б. Спелар.
* вичи вич квадарун гл., ни; никай рахазватӀа, гьада вич гьакъикъат дуьз кьатӀундай гьалдикай магьрумарун. Гагь Вичи-вич лап квадарда Писни хъсан какадарда. С. С. Шумудакай рахан.
* вичи вичин винел кӀвалахун гл., ни жуван чирвилер ва а маса алакьунар артухарун паталай зегьмет чӀугун. Школа хъсан чирвилер аваз куьтягьай жегьилди гьам аскервиле авайла ва гьамни школада кӀвалахзавайлани чирвилер мадни артухарун патал вичи вичин винел кӀвалахиз хьана. ЛГ, 2002, 24.Ӏ.
* вичивай хьайитӀа кӀус никай рахазватӀа, гьадан фикирдалди. Идани, вичивай хьайитӀа, исятда вичиз атун теклиф ийида. Ф. Шичан бикс
* вичиз авачир акьул масадаз гун гл., ни вич акьуллуди яз къалурдай амалар авун. Вичиз авачир акьул гуз, Пайдай паб хупӀ четин тушни! Е. Э. Пис паб.
* вичиз килигай прил. 1) ихтилат никай-квекай физватӀа, гьадаз талукь. Гьар са чӀалаз вичиз килигай сесер авайди я. Гь. Гь. Лезги чӀалан нугъатрикайни гьарфарикай са кьве гаф. 2) барабар, ухшар. Гьа вичиз килигай свасни гъана. Р.
* вичин атӀай чӀарни кукӀун хъувурай ! межд. 'гьамишанда сагъ хьурай' манадин ибара (дишегьлийрин рахунра гьалтда ). - Вичин атӀай чӀарни кукӀун хъувурай, - лагьана Агьмедан папа. Ахпа ада Къадиравай жузун-качузун авуна. 3. Э. Муькъвел гелер.
* вичин тӀеквенда кьифни аслан я мисал гьар сад вичин чкада чӀехиди, зурбади, гужлуди я.
* вичин нубатдай арал. жаваб яз. ИкӀ, гьа и йисан декабрдиз урусрин яракьлу кьушунри Ирандин Энзели ва Решт шегьерар кьуна. Вичин нубатдай, Туьркиядини сефивидрин сифте меркез хьайи Тебриз ва гьакӀни Эриван, Генже, Тифлис ва маса шегьерар чпиз табиарна. А. Бутаев. Гьажи Давуд ва лезгийрин азад женгер.
* вичин чантадай \[къапарай\] килигун гл., вуж низ-квез нив -квев ятӀани вичин фикирдай эгечӀун, дуьзвилиз фикир тагун. -Алакьда касдилай. Вири крар алакъда. Ан Керим халуди лагьайвал, дуьньядиз вичин чантадай килигзава. Б. Гь. Заз эвера.
* вичин чкадал ацукьарун гл., ни вуж квай тахсирар, айибар лагьана беябурун. Гьамид вичин чкадал ацукьардай вахт атанвай. А. А. Четин бахт.
* вичин чкадал ацукьун гл., вуж гьуьжетарзавай дуьшуьшра вич батӀул тирди гьиссна секин хьун.