ТУЬД

(туьтуьни, туьтуьна, туьтер) 1. boğaz; hülqum, xirtdək; туьтуьн хат xirtdək çıxıntısı; туьтерин boğaz -i \[-ı\]; 2. boğaz, boyun; туьд атӀун boğazını kəsmək, boğazını üzmək; 3. məc. boğaz; туьтуьнихъ кьван ацӀурун boğaza qədər doldurmaq (qabı); * туьд кьун a) boğazından yapışmaq (tutmaq, yaxalamaq), boğazlamaq, xirtdəkləmək, hülqumlamaq; b) məc. boğazından yapışmaq, qısnamaq, çıxılmaz vəziyyətə salmaq; туьтер арутун boğazını arıtlamaq, öskürməklə boğazını təmizləmək, danışmağa hazırlaşmaq; туьтер атун a) tib. angina (boğaz gəlməsi); b) boğazı gəlmək, əsnəyi iltihab etmək; туьтер ифин səsi tutulmaq, xırıldamaq, səsi batmaq; туьтер кьежирун zar. boğazını islatmaq, bir az içki içmək; туьтер кьун bax ван (ванер кьун); туьтуьна акӀун məc. a) boğaza keçmək, başa bəla olmaq (arzu edilməyən adam, şey haqqında); b) boğazında qalmaq, arzusuna nail ola bilməmək, ürəyində qalmaq; туьтуьниз еб вегьин a) boğazdan asmaq, dara çəkmək, edam etmək; b) özünü asmaq, intihar eləmək; туьтуьник твар акатун başı ətlənmək, varlanmaq, pullanmaq; туьтуьникай атӀун boğazından kəsmək, qənaət etmək; əsirgəmək; туьтуьнилай тефин boğazı biçilmək, boğazından şey getməmək (keçməmək) (qorxudan, iztirabdan və s.); туьтуьнихъ кьван ацӀун a) doyunca (qarnı partlayınca) yemək, doymaq; b) məc. cana doymaq, təngə gəlmək, zinhara gəlmək, canı boğazına yığılmaq (gəlmək).