Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
.er
.er — Eritreyanın internet kodu. == Xarici keçidlər == IANA .er whois information Top-Level-Domain .
Er
Er – D.İ.Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 68-ci element. Er (departament) — Fransanın şimalında yerləşən, Normandiya regionun departamentlərindən biri. .er — Eritreyanın internet kodu.
Er (departament)
Ör (fr. və norm. Eure) — Fransanın şimalında yerləşən, Normandiya regionun departamentlərindən biri. Sıra nömrəsi — 27. İnzibati mərkəzi — Evrö. Əhalisi — 598 347 nəfər (departamentlər arasında 43-cü yer, 2014-cü ilin məlumatları.). == Coğrafiyası == Ör Dənizkənarı Sena, Uaza, Val-d’Uaz, İvelin, Ör və Luar, Orn və Kalvados departamentləri ilə sərhəddir. Ərazisi — 6040 km². Sena çayı və onun qolları Ör, Ept, Andel və digərləri departament vasitəsilə axır. Departamentin əsas şəhərləri Bove, Kompyen, Krey, Nojan-sür-Uaz, Sanlis, Krepi-an-Valua, Meryü, Nuayon, Montater, Klermon.
Vernon (Er)
Vernon (fr. Vernon) — Fransanın şimalında yerləşən bir şəhər, regionu Normandiya, departamenti Ör, rayonu Evrö, mərkəzi eyniadlı kanton. Əhalisi (2013) — 23 951 nəfər. == İqtisadiyyatı == Əhalinin məşğulluq quruluşu: kənd təsərrüfatı - 0,2% sənayesi - 19,1% tikinti - 6,0% ticarət, nəqliyyat və xidmət sahələrində - 41,0% dövlət və bələdiyyə xidmətləri - 33,7% İşsizlik səviyyəsi (2014) 19,7% (Fransada ümumi - 13,5%, Ör departamenti - 13,7%) təşkil edir. Adambaşı orta illik gəlir, avro (2014) - 18,693 (ümumi Fransada 20,150, Ör departamenti - 20,445). == Demoqrafiyası == Əhali sayının dinamikası, nəf. == Qardaşlaşmış şəhərlər == Bad-Kissiqen, Almaniya Seuta, İspaniya Massa, İtaliya == Tanınmış şəxslər == Pyer Letelye (1614—1702) — rəssam, Nikola Pussenin şagirdi Jak Lui de Tiyi (1749—1822) — Böyük Fransa inqilabının və Birinci İmperiya dövrünün generalı. Usman Dembele (d. 1997) — futbolçu, "Borussiya" klubunun və Fransa milli komandasının hücumçusu. == Qalereya == == Ədəbiyyat == А. Плюшар.
Er-Fors adası
Er-Fors adası (ing. Air Force Island) — Kanada Arktik arxipelaqının bir hissəsidir. Adada hazırda yaşayış yoxdur (2012). == Coğrafiya == Er-Fors adası Foks körfəzinin şimal-şərq hissəsində, Baffin Torpağının cənub-qərb sahillərində yerləşir və Verdi körfəzinin cənub sərhədini təşkil edir. Baffin Torpağına minimum məsafə 20 km-dir. 11 km enində olan Koçram boğazı adanı qərbə doğru böyük Şahzadə-Çarlz adasından ayırır. Adanın sahəsi 1720 km²-dir. Sahil xəttinin uzunluğu 201 km-dir. Er-Fors adasının uzunluğu 62 km (şərqdən qərbə) və orta eni təxminən 30 km-dir (şimaldan cənuba). Adanın relyefi alçaqdır və nadir hallarda dəniz səviyyəsindən 20 metrdən yuxarı qalxır.
Er və Luar
Ör və Luar (fr. Eure-et-Loir) — Fransa şimalı mərkəzində yerləşən departament. Mərkəz - Luara vadisi regiounun departamentlərindən biri. Sıra nömrəsi — 28. İnzibati mərkəzi — Şartr. Əhalisi — 440 291 nəfər. (departamentlər arasında 55-ci yer, 2010-cu ilin məlumatları) == Coğrafiyası == Sahəsi — 5880 km². Departament Luara vadisində yerləşir. Departamentə 4 rayon, 29 kanton və 403 kommun daxildir. === Rayonları === Şartr Şatodön Drö Nojan-le-Rotru == Demoqrafiyası == Cədvəl == Tarixi == Ör və Luar — 1790-cı ilin martında Böyük Fransız İnqilabı zamanı yaranmış ilk departamentdən biri.
Sen-Marten-d'Er
Sen-Marten-d'Er (fr. Saint-Martin-d'Hères) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Sen-Marten-d'Er kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38421. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 38105 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 206 ilə 610 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 490 km cənub-şərqdə, Liondan 100 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 4 km şimal-qərbdə yerləşir.
1900 Yay Olimpiya Oyunlarında oxçuluq – Sur la Erş
Sur la Erş yarışları 1900 Yay Olimpiya Oyunlarının kamandan oxatma yarışlarının proqramına daxil idi. Ümumilikdə 129 iştirakçı mübarizə aparmışdır. Onlardan yalnız üç iştirakçının nəticələri məlumdur.
1915-ci il erməni saxtakarlığının başlanğıcı (film, 2009)
1915-ci il erməni saxtakarlığının başlanğıcı qısametrajlı sənədli televiziya filmi rejissor Nazim Rza İsrafiloğlu tərəfindən 2009-cu ildə çəkilmişdir. Film Azərbaycan televiziyasında istehsal edilmişdir. Erməni saxtakarlığının başlanğıcı sayılan 1915-ci il hadisələri filmin əsasını təşkil edir. == Məzmun == Qondarma erməni soyqırımı iddiası Birinci dünya müharibəsi ərəfəsində Anadoluda yaşayan ermənilərin sistemli şəkildə məhv edildiyini irəli sürən iddiadır. Türkiyə Respublikası hadisələri sadəcə erməni-türk qarşıdurması kimi dəyərləndirməkdə və dövlət göstərişinin olmadığını irəli sürsə də bu gün dünyanın bəzi ölkələri soyqırımın varlığı qəbul ediblər. Amma onu da nəzərə almaq lazımdır ki qərarlar sadəcə tarixə əsaslanaraq yox, bəzi siyasi faktorların təsiri ilə qəbul edilib. 1890-cı ildən etibarən başlayan üsyanlar 1915-ci il Osmanlı hakimiyyətini radikal qərarlar almağa məcbur etmiş və sözü gedən soyqırım iddiası da bu dövrdən etibarən ortaya çıxmışdır. Gerçəkləşdirilən üsyanlar və Birinci dünya müharibəsi ərəfəsində ruslara qoşulan ermənilərin türklərə qarşı savaşması nəticəsində Osmanlı Dövləti 27 may 1915-ci ildə "Köç" qərarı çıxartdı. Bu qərar öncəsində isə bu gün ermənilərin soyqırım günü kimi qəbul etdikləri 24 aprel günü 2345 erməni lider həbs edilmişdir. Bunların birçoxu kəndlərə hücum edərək silahsız əhalini qıran cinayətkarlar idi.
2012-ci ildə Azərbaycan-Ermənistan münaqişələri
Ermənistan və Azərbaycan silahlı qüvvələri arasında 2012-ci il sərhəd toqquşmaları iyun ayının əvvəllərində baş verdi. Qarşıdurmalar hər iki tərəfin itkilər verməsi ilə nəticələndi. == Arxa plan == İki ölkə 1990-cı illərin əvvəllərindən Dağlıq Qarabağ anklavı uğrunda müharibə aparırdı, gərginlik isə son vaxtlar daha artdı. 2011-ci ilin əvvəllərindən bəri Ermənistanla Azərbaycan arasında baş verən atışmalarda 63 nəfər həlak olmuşdur. Ən son gərginlik Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin Tavuş vilayəti ilə Qazax rayonu arasında keçən hissəsində gücləndi və aprel ayında mənşəyi bilinməyən sərhədyanı atışmalara çevrildi. Bundan əvvəl Azərbaycan digər silah bazarlarından kənarda qaldıqdan sonra İsraildən 1,6 milyard ABŞ dolları dəyərində hərbi texnika almasından sonra Dağlıq Qarabağın işğalına son qoymaq məqsədi ilə müdafiə xərclərini artırdığı qeyd edilmişdi. Ermənistan-Rusiya əlaqələri və Ermənistan-Amerika münasibətləri də Azərbaycanın silah əldə etmək səylərinə maneə törədir. İyunun 2-də, ATƏT-in planlaşdırılan monitorinq səfərindən bir neçə saat sonra Azərbaycandan gələn atışla Nerkin Karmirarghbyur sakininin odlu silahdan yaralandığına dair məlumatlara cavab olaraq, ATƏT-in monitorinq rəsmiləri Tavuş bölgəsində təmas xətti boyunca baş verən son hadisələri araşdırmaq üçün birtərəfli sahə monitorinqi missiyası həyata keçirdi. Aygepar, Musa və Nerkin Karmiraghbyur kəndlərində bombardman və atəş izlərinə aid foto və video qeydlər aparmağa başladılar. == Hadisələr == İlk qarşıdurmalar iyunun 4-də erkən saatlarda baş verdi və Tavuş vilayətinin Berdavan və Çinari kəndləri yaxınlığında üç erməni əsgərinin öldürülməsi və altısının yaralanması ilə başladı.
2012-ci ildə Azərbaycan-Ermənistan sərhəd münaqişələri
Ermənistan və Azərbaycan silahlı qüvvələri arasında 2012-ci il sərhəd toqquşmaları iyun ayının əvvəllərində baş verdi. Qarşıdurmalar hər iki tərəfin itkilər verməsi ilə nəticələndi. == Arxa plan == İki ölkə 1990-cı illərin əvvəllərindən Dağlıq Qarabağ anklavı uğrunda müharibə aparırdı, gərginlik isə son vaxtlar daha artdı. 2011-ci ilin əvvəllərindən bəri Ermənistanla Azərbaycan arasında baş verən atışmalarda 63 nəfər həlak olmuşdur. Ən son gərginlik Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin Tavuş vilayəti ilə Qazax rayonu arasında keçən hissəsində gücləndi və aprel ayında mənşəyi bilinməyən sərhədyanı atışmalara çevrildi. Bundan əvvəl Azərbaycan digər silah bazarlarından kənarda qaldıqdan sonra İsraildən 1,6 milyard ABŞ dolları dəyərində hərbi texnika almasından sonra Dağlıq Qarabağın işğalına son qoymaq məqsədi ilə müdafiə xərclərini artırdığı qeyd edilmişdi. Ermənistan-Rusiya əlaqələri və Ermənistan-Amerika münasibətləri də Azərbaycanın silah əldə etmək səylərinə maneə törədir. İyunun 2-də, ATƏT-in planlaşdırılan monitorinq səfərindən bir neçə saat sonra Azərbaycandan gələn atışla Nerkin Karmirarghbyur sakininin odlu silahdan yaralandığına dair məlumatlara cavab olaraq, ATƏT-in monitorinq rəsmiləri Tavuş bölgəsində təmas xətti boyunca baş verən son hadisələri araşdırmaq üçün birtərəfli sahə monitorinqi missiyası həyata keçirdi. Aygepar, Musa və Nerkin Karmiraghbyur kəndlərində bombardman və atəş izlərinə aid foto və video qeydlər aparmağa başladılar. == Hadisələr == İlk qarşıdurmalar iyunun 4-də erkən saatlarda baş verdi və Tavuş vilayətinin Berdavan və Çinari kəndləri yaxınlığında üç erməni əsgərinin öldürülməsi və altısının yaralanması ilə başladı.
2012 Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsi
Ermənistan və Azərbaycan silahlı qüvvələri arasında 2012-ci il sərhəd toqquşmaları iyun ayının əvvəllərində baş verdi. Qarşıdurmalar hər iki tərəfin itkilər verməsi ilə nəticələndi. == Arxa plan == İki ölkə 1990-cı illərin əvvəllərindən Dağlıq Qarabağ anklavı uğrunda müharibə aparırdı, gərginlik isə son vaxtlar daha artdı. 2011-ci ilin əvvəllərindən bəri Ermənistanla Azərbaycan arasında baş verən atışmalarda 63 nəfər həlak olmuşdur. Ən son gərginlik Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin Tavuş vilayəti ilə Qazax rayonu arasında keçən hissəsində gücləndi və aprel ayında mənşəyi bilinməyən sərhədyanı atışmalara çevrildi. Bundan əvvəl Azərbaycan digər silah bazarlarından kənarda qaldıqdan sonra İsraildən 1,6 milyard ABŞ dolları dəyərində hərbi texnika almasından sonra Dağlıq Qarabağın işğalına son qoymaq məqsədi ilə müdafiə xərclərini artırdığı qeyd edilmişdi. Ermənistan-Rusiya əlaqələri və Ermənistan-Amerika münasibətləri də Azərbaycanın silah əldə etmək səylərinə maneə törədir. İyunun 2-də, ATƏT-in planlaşdırılan monitorinq səfərindən bir neçə saat sonra Azərbaycandan gələn atışla Nerkin Karmirarghbyur sakininin odlu silahdan yaralandığına dair məlumatlara cavab olaraq, ATƏT-in monitorinq rəsmiləri Tavuş bölgəsində təmas xətti boyunca baş verən son hadisələri araşdırmaq üçün birtərəfli sahə monitorinqi missiyası həyata keçirdi. Aygepar, Musa və Nerkin Karmiraghbyur kəndlərində bombardman və atəş izlərinə aid foto və video qeydlər aparmağa başladılar. == Hadisələr == İlk qarşıdurmalar iyunun 4-də erkən saatlarda baş verdi və Tavuş vilayətinin Berdavan və Çinari kəndləri yaxınlığında üç erməni əsgərinin öldürülməsi və altısının yaralanması ilə başladı.
2012 Ermənistan-Azərbaycan sərhəd atışmaları
Ermənistan və Azərbaycan silahlı qüvvələri arasında 2012-ci il sərhəd toqquşmaları iyun ayının əvvəllərində baş verdi. Qarşıdurmalar hər iki tərəfin itkilər verməsi ilə nəticələndi. == Arxa plan == İki ölkə 1990-cı illərin əvvəllərindən Dağlıq Qarabağ anklavı uğrunda müharibə aparırdı, gərginlik isə son vaxtlar daha artdı. 2011-ci ilin əvvəllərindən bəri Ermənistanla Azərbaycan arasında baş verən atışmalarda 63 nəfər həlak olmuşdur. Ən son gərginlik Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin Tavuş vilayəti ilə Qazax rayonu arasında keçən hissəsində gücləndi və aprel ayında mənşəyi bilinməyən sərhədyanı atışmalara çevrildi. Bundan əvvəl Azərbaycan digər silah bazarlarından kənarda qaldıqdan sonra İsraildən 1,6 milyard ABŞ dolları dəyərində hərbi texnika almasından sonra Dağlıq Qarabağın işğalına son qoymaq məqsədi ilə müdafiə xərclərini artırdığı qeyd edilmişdi. Ermənistan-Rusiya əlaqələri və Ermənistan-Amerika münasibətləri də Azərbaycanın silah əldə etmək səylərinə maneə törədir. İyunun 2-də, ATƏT-in planlaşdırılan monitorinq səfərindən bir neçə saat sonra Azərbaycandan gələn atışla Nerkin Karmirarghbyur sakininin odlu silahdan yaralandığına dair məlumatlara cavab olaraq, ATƏT-in monitorinq rəsmiləri Tavuş bölgəsində təmas xətti boyunca baş verən son hadisələri araşdırmaq üçün birtərəfli sahə monitorinqi missiyası həyata keçirdi. Aygepar, Musa və Nerkin Karmiraghbyur kəndlərində bombardman və atəş izlərinə aid foto və video qeydlər aparmağa başladılar. == Hadisələr == İlk qarşıdurmalar iyunun 4-də erkən saatlarda baş verdi və Tavuş vilayətinin Berdavan və Çinari kəndləri yaxınlığında üç erməni əsgərinin öldürülməsi və altısının yaralanması ilə başladı.
2015 Ermənistan etirazları
2015 Ermənistan etirazları — 17 iyun 2015-ci ildə Ermənistanda başlayan etirazlardır. Etirazların əsas səbəbi elektrik tarifinin artımıdır. == Haqqında == Etirazçılar hökumətdən avqustun 1-dən evlərə verilən elektrik enerjisi qiymətlərinin 17-22 faiz artırılması qərarını dəyişməyi tələb etdilər. Ermənistanın elektrik şəbəkəsinin sahibi Rusiya şirkətidir. Şirkət deyir ki, qiymətlərin qalxması zəruridir, çünki Ermənistan milli valyutası olan dramın dəyəri aşağı düşüb. Şəhər meydanlarına toplaşan yerli əhali Rusiyanın Ermənistan ərazisində olan çoxsaylı sülhməramlı bazalarını "işğal" adlandırıblar. Ermənilər həmçinin Rusiyanın atom stansiyası, dəmir yolları, bir neçə elektrik stansiyası və digər strateji mühüm obyektlərə nəzarət etməsinin də "işğal" olduğunu hesab edirlər. Küçələrə çıxan insanlar əllərində "Biz erməniyik, öz ölkəmizin sahibi!" şüarının yazıldığı plakatlar tutublar.
2017-ci ildə Azərbaycan-Ermənistan münaqişələri
2017-ci ildə Azərbaycan-Ermənistan münaqişələri — 2017-ci ildə Azərbaycan Respublikasının cənub-qərbində yerləşən Qarabağ regionunda Azərbaycan və Ermənistan qüvvələri arasında baş verən münaqişələr. İlk döyüşlər 2017-ci ilin fevral ayında başlamışdır. Bunun nəticəsində Azərbaycan tərəfindən 5 hərbçi Şəhid olmuş,, 1 hərbçi yaralanmış, Ermənistan tərəfindən isə 7-8 hərbçi ölmüş, 1 PUA və 1 tank məhv edilmişdir. Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyinin rəsmi məlumatına əsasən, sentyabr ayında erməni tərəfi atəşkəs rejimini 148 dəfə pozmuşdur. == Fevral == Fevral döyüşləri — 2017-cı il fevralın 24-dən 25-nə keçən gecədən başlayaraq Azərbaycan və Ermənistan silahlı qüvvələri arasında baş vermiş hərbi münaqişə. Bu döyüşlər zamanı, Ermənistan Silahlı Qüvvələri hələ Dördgünlük müharibə zamanı itirdiyi Tərtər rayonunun Talış kəndi ətrafındakı yüksəklikləri, Cəbrayıl rayonunun Lələ təpə yüksəkliyi geri qaytarmaq məqsədilə ilə təxribat törədib.Onların əsas hədəfi böyük strateji əhəmiyyət daşıyan Xocavənd rayonu istiqmətində yerləşən Nərgiztəpədir. Əgər ermənilər onu ələ keçirsələr, Beyləqan, Ağdam, Quzanlı, Ağcabədi, Füzuli yolunu kəsə, əraziyə nəzarət edə bilərdilər.Lakin, əməliyyat şəraitinə uyğun olaraq düşmənin atəş mövqelərinə və cəmləşmə nöqtələrinə qarşı müvafiq cavab tədbirləri həyata keçirilib. Fevralın 25-də mövqelərimizi atəşə tutan Ermənistan silahlı qüvvələrinin uzunmüddətli atəş nöqtəsi və cəbhənin Talış kəndi istiqamətində Silahlı Qüvvələrimizin mövqeləri üzərində uçuşlar keçirməyə cəhd göstərən pilotsuz uçuş aparatı (PUA) bölmələrimiz tərəfindən məhv edilib. Hərbi əməliyyatlar zamanı Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 5 hərbi qulluqçusu həlak olub. Döyüşlərdə ermənilərə məxsus pilotsuz uçuş aparatı olan PUA-sı məhv edilib, 7-8 hərbçisi öldürülüb.
433 Eros
Eros (E r o t) – 433 saylı kiçik planet. == Ümumi məlumat == Almaniyalı həvəskar astronom Q. Vitt tərəfindən 1898-ci ildə kəşf edilmişdir. Eros Günəş ətrafında hərəkəti zamanı Yerə yaxınlaşa bilən, yer qrupuna aid kiçik planetlərdən biridir. Onun Günəş ətrafında fırlanma periodu 1.76 il, böyük yarımoxu 1.46 a.v., ekssentrisiteti 0.22, ekliptika müstəvisinə meyilliyi isə 10°.8-dir. Apohelidə Eros Marsın orbitindən kənara çıxır, perihelidə isə Yerin böyük oxundan cəmisi 0.14 a.v. qədər aralıdan keçir. Erosun Yerə ən çox yaxınlaşması (əlverişli qarşıdurma) 37 ildən bir olur və 1894, 1930–31, 1967–68-ci illərdə müşahidə olunmuşdur. Erosun Yerə yaxın olması, onu Günəş parallaksının təyin edilməsində əlverişli obyektə çevirmişdir. 1950-ci ildə amerikan astronomu E. Rabe, 1926–1946-cı illər ərzində Erosun hərəkətinə aid müşahidə məlumatlarına əsasən Günəş parallaksının qiymətinin 8ʺ.79835±0ʺ.00058 olduğunu göstərmişdir (o dövrdə qəbul olunmuş qiymət 8ʺ.80 idi). Sonralar anoloji hesablamalar 1926–65-ci illər ərzindəki müşahidələrə əsasən aparılmış və parallaks üçün alınan yeni nəticə (8ʺ.79417±0ʺ.00018 – Rabe, Frensis) radiolokasiya tədqiqatlarından alınmış qiymətlə tam üst-üstə düşmüşdür.
ABŞ-da erməni lobbisi
ABŞ–da erməni lobbisi (ing. Armenian American Lobby) — ABŞ-də fəaliyyət göstərən etnik lobbidir, bu lobbi erməni diasporunun, Ermənistanın və Dağlıq Qarabağ separatçılarının maraqlarını qorumaqla məşğuldur. Zbiqnev Bjezinskinin fikrincə erməni lobbisi ABŞ-də ən effektiv etnik lobbilərdən biridir. == Yaranma tarixi == 1820-ci ildə Osmanlı imperiyasına gələn missionerlər özlərinin əsas fəaliyyət icması kimi erməni icmasını seçirlər. Bəzi ermənilər təhsil almaq üçün ABŞ-yə gedirdilər və orada həmişəlik qalırdılar. 1830-cu ildə ABŞ-la Osmanlı imperiyası arasında ilk ticarət müqaviləsi bağlanır, ticari əməliyyatlar zamanı amerikalılar erməniləri vasitəçilər kimi cəlb edirdilər. 1890–1900-cü illər arasında 12 minə yaxın erməni ABŞ-yə köçür, bu dövrdən sonra ABŞ-də erməni partiyaları fəaliyyətlərini aktivləşdirir. İlk vaxtlar erməni diasporu erməni siyasi partiyalarının ətrafında formalaşırdı, onlar isə öz növbəsində ictimai və dini təşkilatların yaradılmasında mühüm rol oynayırdılar. İndi ABŞ-də hər hansı isə partiyanın, təşkilatın və ya assosasiyanın üzvü olmayan erməni çox nadir tapılar. XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəllərində, aparıcı erməni siyasi partiyaları formalaşır.
ABŞ erməniləri
Amerika erməniləri (erm. Ամերիկահայեր) - Amerika Birləşmiş Ştatlarında yaşayan ermənilərə verilən ümumi ad. Amerika erməni icması, Rusiya ermənilərindən sonra Ermənistan kənarında yaşayan ikinci ən böyük erməni icması hesab edilir. Ermənilərin Şimali Amerikaya gəlişi XVIII və XIX əsrlərdə baş vermişdir. Həmidiyə qətliamı və Erməni soyqırımı kimi hadisələr etnik ermənilərinin Amerika Birləşmiş Ştatlarına köçünü sürətləndirmişdir. Bu dövrlərdə Amerikaya gəlmiş ermənilər əsasən Osmanlı imperiyası və İran ərazilərdən köç edirdilər. 1950-ci ildən etibarən Türkiyə, İran, Livan və Suriyada yaşayan etnik ermənilərin mühüm bir qrupu Amerikaya müharicət etmişdir. SSRİ-nin 1991-ci ildə dağılması mühacirət dalğasını genişləndirmiş, bir çox sovet ölkələrində yaşayan ermənilər ABŞ-yə köçmüşdür. Erməni diasporunun mühüm bir həlqəsini təşkil edən Amerika erməniləri, ABŞ ərazilərində məskunlaşdıqları ilk illərdən başlayaraq bir çox ictimai və siyasi fəaliyyətlə məşğul olmuşdular. Amerika Erməniləri Milli Komitəsi və Amerika Erməni Assambleyası Erməni soyqırımı iddialarının tanınması yolunda uzun illərdir ki, fəaliyyət göstərirlər.
ABŞ–Ermənistan münasibətləri
ABŞ—Ermənistan münasibətləri — ABŞ və Ermənistan arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər. == Tarix == 1992-ci ildə ABŞ Sovet İttifaqının dağılmasından qısa müddət sonra Ermənistanla diplomatik əlaqələr qurur. ABŞ Ermənistanla qarşılıqlı hörmət və ortaq maraqlara söykənən münasibətlərini yüksək qiymətləndirir. ABŞ siyasəti Ermənistanda demokratik təsisatların daha da inkişaf etdirilməsinə, insan haqlarına və qanunun aliliyinə hörmətlə yanaşı iqtisadi qurumlara da yönəldilmişdir. ABŞ iqtisadi böyüməni, səhiyyə və sosial xidmətləri təmin etmək üçün Ermənistan iqtisadiyyatına investisiya yatırır. İki ölkə yoxsulluğun azaldılmasını, ticarəti və investisiyaları genişləndirmək üçün çalışırlar. ABŞ Ermənistanın Qarabağ münaqişəsini sülh yolu ilə həll etmək, Azərbaycan və Türkiyə ilə sərhədləri açmaq və regional sabitliyi təmin etmək səylərini dəstəkləyir. Erməni lobbisi 1990-cı illərdə Amerika administrasiyası tərəfindən Ermənistanı dəstəkləmək üçün bir sıra qərarların qəbul edilməsinə, o cümlədən İrəvana xeyli vəsait ayrılmasına nail ola bilən ABŞ-nin Zaqafqaziya siyasətinə böyük təsir göstərir. Məsələn: 2000-ci ildə ABŞ-dən Ermənistana maliyyə yardımı 102,4 milyon dollar təşkil etmişdir. 2012 və ya 2013-cü illərdə Amerika Birləşmiş Ştatları və Ermənistan ilk dəfə birgə hərbi təlim keçirməyi planlaşdırmışdırı.
ABŞ—Ermənistan münasibətləri
ABŞ—Ermənistan münasibətləri — ABŞ və Ermənistan arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər. == Tarix == 1992-ci ildə ABŞ Sovet İttifaqının dağılmasından qısa müddət sonra Ermənistanla diplomatik əlaqələr qurur. ABŞ Ermənistanla qarşılıqlı hörmət və ortaq maraqlara söykənən münasibətlərini yüksək qiymətləndirir. ABŞ siyasəti Ermənistanda demokratik təsisatların daha da inkişaf etdirilməsinə, insan haqlarına və qanunun aliliyinə hörmətlə yanaşı iqtisadi qurumlara da yönəldilmişdir. ABŞ iqtisadi böyüməni, səhiyyə və sosial xidmətləri təmin etmək üçün Ermənistan iqtisadiyyatına investisiya yatırır. İki ölkə yoxsulluğun azaldılmasını, ticarəti və investisiyaları genişləndirmək üçün çalışırlar. ABŞ Ermənistanın Qarabağ münaqişəsini sülh yolu ilə həll etmək, Azərbaycan və Türkiyə ilə sərhədləri açmaq və regional sabitliyi təmin etmək səylərini dəstəkləyir. Erməni lobbisi 1990-cı illərdə Amerika administrasiyası tərəfindən Ermənistanı dəstəkləmək üçün bir sıra qərarların qəbul edilməsinə, o cümlədən İrəvana xeyli vəsait ayrılmasına nail ola bilən ABŞ-nin Zaqafqaziya siyasətinə böyük təsir göstərir. Məsələn: 2000-ci ildə ABŞ-dən Ermənistana maliyyə yardımı 102,4 milyon dollar təşkil etmişdir. 2012 və ya 2013-cü illərdə Amerika Birləşmiş Ştatları və Ermənistan ilk dəfə birgə hərbi təlim keçirməyi planlaşdırmışdırı.
AMEA Eroziya və Suvarma İnstitutu
Eroziya və Suvarma İnstitutu — Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının institutlarından biri. == Tarixi == Eroziya və Suvarma İnstitutu Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin 27 oktyabr 1997-ci il tarixli 292 saylı əmrinə əsasən "Aqroekologiya" Elm Mərkəzi və "İmpuls" Elm-İstehsalat Birliyinin birləşdirilmiş bazasında yaradılmışdır. 6 oktyabr 2011-ci il tarixində Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamıı ilə Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin tabeliyində olan Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Eroziya və Suvarma İnstitutu Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının tabeliyinə verilmişdir. İnstitut Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Aqrar Elmlər bölməsinin tərkibində fəaliyyət göstərir. İnstitut torpaqların səmərəli şəkildə istifadəsi, eroziyadan mühafizəsi, çirklənməsinin qarşısının alınması, pozulmuş torpaqların münbitliyinin bərpası, mütərəqqi üsullarla suvarma texnologiyalarının işlənib hazırlanması, bu sahədə suya qənaət edən texniki sistemlərin yaradılması, kütləvi istehsalı və istehsalatda tətbiqi, elmi-tədqiqat, təcrübi-konstruktor, layihə-axtarış, texnoloji-sınaq və istehsalat işlərinin nəticəsi olaraq kənd təsərrüfatı istehsalının inkişaf perespektivlərini müəyyənləşdirən elmi-nəzəri konsepsiyaları hazırlayır. == Bеynəlхаlq əlаqələr == Torpağın münbitliyinin və suvarma suyunun səmərəli idarə edilməsi yolu ilə kəndin güzəranının yaxşılaşdırılması mövzusu üzrə layihə İCARDA-nın rəhbərliyi ilə 2004–2006-cı illrədə həyata keçirilib. Layihədə Mərkəzi Asiya ölkələri və Azərbaycan iştirak edib. Layihənin məqsədi qiymətli təbii ehtiyatlar olan torpaq və sudan səmərəli istifadə etməklə məhsuldarlığı artırmaqdır. Azərbaycan tərəfdən layihədə Elmi-Tədqiqat Əkinçilik İnstitutu və Elmi-Tədqiqat Eroziya və Suvarma İnstitutu iştirak edib. Layihə çərçivəsində meyvə ağaclarının damcıladıcı suvarma üsulu ilə suvarılması və buğdanın tirə əkin üsulu ilə yetişdirilməsi texnologiyası nümayiş etdirilmişdir.
ATV (Ermənistan)
«ATV» (erm. ՝ Ա ԹիՎի) — Ermənistan özəl telekanalı. Otar Hakobyanın təsis etdiyi telekanal yayıma 25 aprel 2009-cu ildə başlamışdır. Telekanal 2012-ci ildən bəri «Panarmenian Media Group» şirkətinin bir mülküdür. «ATV» hal-hazırda Ermənistanın ən çox izlənən telekanallarından biridir. və Rusiyanın «TNT» telekanalı ilə əməkdaşlıq edir. Telekanal Ermənistanda tam şəkildə yayım edir. «ATV» telekanalında idman, musiqi, əyləncə və siyasət mövzulu verilişlər, yerli teleseriallar, eləcə də erməni və rus dilindəki filmlər yayımlanır.
Abbe Ernst və Abbe ədədi haqqında
Abbe ədədi – optik şüaların dispersiyasını xarakterizə edən kəmiyyətdir. Abbe ədədi ʋ ilə işarə olunur. ʋ-nin ədədi qiymətləri şüşənin tərkibindən asılıdır. Kiçik dispersialı optik şüşələr üçüm 60-70-dən (məsələn: silikat, kron), böyük dispersiyalı şüşələr üçün 20-40-a dək (məsələn: ağır flint) dəyişir. Abbe ədədi optik sistemlərin hesablanması üçün lazımlıdır. Bu kəmiyyət optik şüşələrin bütün kataloqlarında verilir. == İstinadlar == Depman İ.Y. "Ernst Abbe (1840-1905)" "Природа", 1940. №1 Пудоровский А.И., "Теория оптических приборов", т.1, 2 изд., М.-Л., 1948.
Abdullah Rıza Ergüven
Abdullah Rza Ərgüvən (türk. Abdullah Rıza Ergüven; 1925 – 16 avqust 2001, İsveç) — türk ozan, yazıçı, oçerkist, tənqidçi və düşüncə alimi. == Həyatı == 1952-ci ildə İstanbul Universitetinin Türkologiya şöbəsini bitirdikdən sonra bir dövlət qurumunda işləyərkən müxtəlif təzyiqlər nəticəsində işini tərk etdi. 1967-ci ildə İsveçə gedərək 1968 və 1971 illəri arasında isveç dilini öyrənmişdir. 1972 ilə 1977 illəri arasında tərcüməçilik etdikdən sonra, 1978-1990-ci illər arasında Stokholm Universitetində müəllim, türkoloq və araşdırmaçı olaraq çalışdı, 1990-ci ildə təqaüdə çıxdı. Müxtəlif nəşrlərdə şeir, tərcümə, təhlil, araşdırma, tənqid, dənəmə və düşüncə elmi məqalələri dərc etmişdir. "Qadağan olunmuş cümlələr" adlı romanında dini təhqir etdiyinə görə məhkum edildi. Abdullah Rza Ərgüvən İsveçdə olarkən iflic oldu , sonra 2001-ci ildə yaşayışını itirdi.
Abies eremita
Picea abies var. abies (lat. Picea abies var. abies) — bitkilər aləminin çılpaqtoxumlular şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinin küknar cinsinin adi küknar növünə aid bitki yarımnövü.
Abies erythrocarpa
Picea abies var. abies (lat. Picea abies var. abies) — bitkilər aləminin çılpaqtoxumlular şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinin küknar cinsinin adi küknar növünə aid bitki yarımnövü.
Abraham Erasmus van Uik
Abraham Erasmus van Uik (ing. Abraham Erasmus Braam van Wyk; 1952) — CAR botaniki. == Elmi fəaliyyəti == Abraham Erasmus van Uik toxumlu bitkilər üzrə ixtisaslaşıb. == Əsərləri == Field Guide to Wild Flowers of the Highveld. Field Guide to Trees of Southern Africa. A Photographic Guide to Wild Flowers of South Africa and How to Identify Trees in Southern Africa. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == == Xarici keçidlər == Prof.
Abxaziya erməniləri
Abxaziya erməniləri (erm. Հայերն Աբխազիայում) - Gürcüstanın şimal-qərbində yerləşən Abxaziyada məskunlaşmış erməni əsilli əhali. Qarabağ müharibəsi zamanı Abxaziya ermənilərindən təşkil edilmiş batalyonların iştirakı və xüsusi amanslızlqa cinayətlər törətdiyi məlumdur. 1992-1993-cü illərdə baş vermiş Abxaziya müharibəsində ermənilərdən ibarət Baqramyan batalyonuda seperatçıların tərəfindən müharibədə iştirak etmişdir. Ermənilər Abxaziyada XIX əsrin sonları, XX əsrin əvvəllərindən etibarən məskunlaşmağa başlamışdılar. Paytaxt Suxumi və Qaqra şəhərləri başda olmaqla, ölkədə 45 minə yaxın erməni əsilli əhali yaşamaqdadır. == Tarixi == Abxaziya bölgəsində ermənilərin kütləvi formada məskunlaşması XIX əsrin sonları, XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edir. Rusiya imperiyası tərəfindən 1763-1864-cü illər Qafqaz müharibəsi dövründə icra edilən Çərkəz soyqırımı Abxaziyada yaşayan müsəlmanların vəziyyətinə də öz təsirini göstərib. Bölgə də olan müsəlman əhalinin azalmasından istifadə edən bir çox erməni icmaları çoğrafi baxımdan əlverişli olan torpaqlarda sürətli şəkildə köç etməyə başlayıblar. Erməni soyqırımında iştirakı etmiş bir çox hərbi cinayətkarda hadisələrdən sonra Abxaziyaya köçməyə başlayıb.
Acacia erioloba
Acacia erioloba (lat. Acacia erioloba) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü.
Acacia erythrocephala
Acacia aspera (lat. Acacia aspera) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Yeni Cənubi Uelsdən Viktoriyaya qədər yayılmışdır. == Sinonimləri == Acacia erythrocephala A.Cunn. ex Benth. Acacia strigosa Lindl. nom. illeg. Acacia aspera var. densifolia (Benth.) Benth.
Acer erythrocarpum
Çinaryarpaq ağcaqayın — Sabunağacıkimilər fəsiləsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Rusiya, Qərbi Avropa, İspaniya, Şimali Portuqaliya, Balkan ölkələri, Kiçik Asiya, Türkiyə, Ukrayna, Moldova və Baltikayanı ölkələrdə arealı vardır. == Sinonim == Acer abchasicum Rupr. Acer atropurpureum Dippel Acer bohemicum C.Presl ex Opiz. [Invalid] Acer dittrichii Ortm. Acer erythrocarpum Dippel Acer euchlorum Dippel Acer fieberi Opiz [Invalid] Acer hybridum Bosc Acer majus Gray Acer melliodorum Opiz Acer montanum Garsault [Invalid] Acer opizii Ortmann ex Opiz. Acer opulifolium Thuill. Acer procerum Salisb. Acer pseudoplatanus var. acuminatum Tausch Acer pseudoplatanus f.
.ar
.ar — Argentinanın internet kodu.
.br
.br — Braziliyanın internet kodu.
.cr
.cr — Kosta-Rikanın internet kodu.
.ec
.ec — Ekvadorun internet kodu. == Xarici keçidlər == NIC. EC — Registro de Dominios .
.ee
.ee — Estoniyanın internet kodu.
.eg
.eg — Misirin internet kodu.
.eh
.eh — Qərbi Saxaranın rezerv edilmiş İnternet kodu.
.es
.es — İspaniyanın internet kodu.
.et
.et — Efiopiyanın internet kodu.
.eu
.eu — Avropa İttifaqının internet kodu.
.fr
.fr — Fransanın internet kodu.
.gr
.gr — Yunanıstanın internet kodu == Xarici keçidlər == IANA .gr whois information .gr registry website Whois .gr domain name. Arxivləşdirilib 2017-09-24 at the Wayback Machine co.gr registration policies www.domain.gr.com CentralNic's .
.hr
.hr — Xorvatiyanın internet kodu.
Ar
Ar (fr. are lat. area "sahə") - 100 m²-ə bərabərdir Аr ölçü vahidi kimi Birinci Fransa Respublikası tərəfindən 7 aprel 1795-ci ildə müəyyən edilib. Bu qanunda "ar" sözü də müəyyən edilib lat. area və fr. aire, «sahə, səth, çöl».
Ber
EUR
Avro (€; Euro; Ευρώ, bank kodu ISO 4217) — Avropanın böyük bir qrup ölkələrinin ümumi pul vahidi. Avronun rəsmi pul vahidi olduğu 20 ölkə var: Avstriya, Belçika, Almaniya, Yunanıstan, İrlandiya, İspaniya, İtaliya, Kipr, Lüksemburq, Malta, Niderland, Portuqaliya, Slovakiya, Sloveniya, Finlandiya, Fransa, Estoniya, Latviya, Litva, Xorvatiya). Bundan başqa avro 7-si Avropa ölkəsi olmaqla daha 9 ölkədə rəsmi valyutadır. 2006-cı ilin dekabrında dövriyyədə 610 milyard avro var idi. Bu dövriyyədə olan ABŞ dollarından dəyərcə çox idi. 1999-cu ildən beynəlxalq maliyyə bazarına təqdim edilmiş, 2002-ci ilin 1 yanvarından isə nağd əskinaslar dövriyyəyə buraxılmışdır. Avro 1979-cu ildən 1998-ci ilə kimi avropa valyuta sistemində dövriyyədə olan Avropa valyuta vahidini (ECU) əvəz etdi. === Avro bölgəsi === Almaniya Avstriya Belçika Estoniya Finlandiya Fransa Niderland İrlandiya İspaniya İtaliya Kipr Latviya Lüksemburq Litva Malta Portuqaliya Sloveniya Slovakiya Xorvatiya Yunanıstan == Mənbə == Avro (alm.) (ing.) Pul ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Ea
Ea, Enki- (şum. en-KI 𒀭 𒂗 𒆠), Babil-assur inamlarına əsasən səma sularının (Yağış və Tufan) ilahisi, Adaya qarşı qoyulan yer üzü və yeraltı suların ilahisi, Yerin sahibi, müdriklik tanrısı, şirin su dəryasının-Apsunun sahibi.. Onu sənətkarların tanrısı da hesab edirlər. == Haqqında == Şumer mifologiyasına əsasən Dəclə çayı Ea ilahəsi tərəfindən yaradılmışdır. Ea ilahəsi şumer ilahəsi Enkaya müvafiqdir. Ona sitayişin mərkəzi Fars körfəzi sahilində yerləşən Eridu şəhərində idi. Əfsanələrdə Ea, insanlara müxtəlif sənətlər, incəsənət növləri və biliklər öyrədən müdriklik ilahəsi kimi təmsil edilir. O, kanalları və arxları dolduran, süni suvarmanın (irriqasiyanın) hamisi hesab olunurdu. Balıq quyruqlu insan şəklində təsvir olunurdu. Babil ilahilər panteonuna Ea Anu və Enlil-Bel ilə birlikdə ali ilahilər üçlüyünə daxil idi.
Eb
𐔴 (səslənməsi: /e/; transkripsiyası: E, e) — Alban əlifbasının beşinci hərfi. Matenadaran MS 7117 əlyazmasında hərfin adı erm. Էբ (Eyb) kimi verilmişdir. Tədqiqatçılar Aşot Abramyan, Jost Gippert və Wolfgang Schulzenin fikrincə, hərfin əsl adı "eb" olmalıdır, erməni müəllif isə Է və Ե hərflərini səhv salmışdır. Gürcü dilçi Roman Loluanın fikrincə bu hərf Ե hərfinin antiformasıdır. Alban əlifbasında [e] səsinin qarşılığı kimi işlənilib. Sergey Nikitiç Murayev isə onu ė kimi səciyyətləndirməyin daha doğru olduğunu düşünürdü.
Aldadılmış ər
"Aldadılmış ər və ya üç qadının bir məşuq üçün rəqabəti", KV 430/420а, (İtalyan dilində: «Lo sposo deluso, ossia La rivalità di tre donne per un solo amante») Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1783 və 1784-cü illərdə naməlum İtaliya şairinin librettosu əsasında bəstələdiyi iki aktdan ibarət komik opera. Opera müəllif tərəfindən tamamlanmamışdır və yalnız I akta aid qısa (iyirmi dəqiqəlik) bir fraqment mövcuddur. == Tarixi == 1783-cü ilin yayında naməlum bir italyan şairi (ehtimal olunur ki, bu şəxs abbat Lorenso da Ponte idi)) 1780-cı ildə Romada Domenika Çimarozanın "İki rəqib" operasında səhnələşdirilən librettonu yenidən işlənilməsi və daha da təkmilləşdirilməsi üçün Volfqanq Amadey Motsarta təqdim edir. Motsart bu libretto əsasında Vyanadakı italyan truppası üçün yeni opera yazmağa razılaşdı. Opera üzərində işin yarımçıq qalmasının dəqiq səbəbləri məlum deyil, lakin ehtimal olunur ki, bu işə librettonun Vyana səhnəsinə uyğunlaşdırılmasındakı çətinliklər və həmçinin müəllifin "Fiqaronun toyu" operası üzərində işə başlaması mahe olmuşdur. == Süjet == Operada hadisələr Livarnodan çox da uzaq olmayan dəniz sahilindəki villada baş verir. Nəcib Romalı xanım Eudjeniya Don Asdubala vurulmuşdur. Lakin sevgilisinin müharibədə həlak olduğuna əmin olan gənc qız varlı Bokkonio Papparellinin arvadı olmağa razılıq verir. Gözlənilmədən Don Asdubal Livarnoya qayıdır. Eudjeniyanın rəqibləri olan Metilda və Bettina onu sevgilisinin gözündən salmağa çalışırlar.
Əhməd Ər
Əhməd Ər, (10 iyun 1927, Sünnətçilər[d], Manisa vilayəti – 29 may 2017, Akhisar[d], Manisa vilayəti), Türk əsgəri, siyasətçi və yazıçı . Xorasandan Anadoluya keçən Oğuzların bəzi tayfaları Qərbi Anadoluya çatdı. Cəddi Hayran-i- Mahmud Dədənin (Yatağan Mahmud) və şəcərəsinin nəsildən-nəslə ötürülən məlumatlarla İmam Əli Rzaya aid olduğu söylənilir. Atası Şəvkət bəy, anası Hüsniye Hanımdır. Doğulduğu kənddə ibtidai məktəbi, Akhisarda orta məktəbi bitirmiş, 1947-ci ildə Bursa Işıklar Hərbi Liseyindən məzun olmuş və həmin il Hərbi Akademiyaya daxil olmuşdur. 1950-ci ildə Türk Hərbi Akademiyasından leytenant rütbəsi ilə orduya və jandarmaya qoşulan Əhməd Ər ölkənin bir çox yerində ordunun müxtəlif səviyyələrində xidmət etdi. 1951-ci ildə Bolqarıstandan Türkiyəyə sığınan üç yüz min Türkün əzabından bəhs edən "İmmiqrant" adlı üç pərdəli bir dram yazdı. Bu tamaşa Türkiyədəki "yüz milli dram" siyahısına daxil edildi. 1957-ci ildə Milli Müdafiə Nazirliyi tərəfindən Kosovo Döyüşünün "Naməlum Atlı" adlı radiofonik nümayəndəliyi ilə açılan Radiofonik Nümayəndəlik Yarışmasında bir mükafata layiq görülmüşdür. Bu nümayəndəlik 1957 və 1960-cı illərdə iki dəfə Ankara Radiosunda və 1960-cı ildə bir dəfə İstanbul radiosunda təmsil olunmuşdur.
Ər-Rafi
Ər-Rafi (ər. الرافع) — Allahın adlarından biri. Tərifləyən.
Ər-Rahim
Ər-Rahim (ər. الرحيم) — Allahın adlarından biri. Rəhim isə, bağışlayan, axirətdə mərhəmətini, nemətini mömin bəndələrindən əsirgəməyən mənasındadır. Bu ad Allahın sonsuz mərhəmətini ifadə edir. Rəhim adı əsasən, axirət həyatı ilə bağlıdır. Rəhimdəki məna, əsasən, inananlarla əlaqədardır: "Sizin tanrınız bir olan Allahdır, Ondan başqa tanrı yoxdur. O, rəhmlidir, mərhəmətlidir" , "O Özündən başqa heç bir tanrı olmayan, gizlini də, aşkarı da bilən Allahdır. O rəhmlidir, mərhəmətlidir!" . Rəhim ismi Qurani-Kərimdə 115 dəfə təkrarlanmışdır. Ət-Tövbə surəsi istisna, bütün surələr Allahın bu adları ilə başlayır: "Bismilləhir-rəhmanir-rəhim".
Ər-Rahmən
Ər-rahim (ər. الرحمن) — Allahın adlarından biri. Rəhman dünyada yaxşı da olsa, pis də olsa, aralarında fərq qoymadan nemətini bütün bəndələrinə verən, hamısına qarşı sonsuz mərhəmətini göstərən anlamına gəlir. Bu ad Allahın sonsuz mərhəmətini ifadə edir. Rəhman adı daha çox bu dünya ilə bağlıdır. Rəhman - mömin ya, kafir olsun bütün insanlara Allahın mərhəmət göstərməsi deməkdir. Rəhman ismi Qurani-Kərimdə 57 dəfə təkrarlanmışdır. "İstər Allah, istərsə də Rəhman deyib çağırın. Hansını desəniz (fərqi yoxdur), çünki ən gözəl adlar yalnız Ona məxsusdur. Ət-Tövbə surəsi istisna, bütün surələr Allahın bu adları ilə başlayır: “Bismilləhir-rəhmanir-rəhim”.
Ər-Raqib
Ər-Raqib (ər. الرقيب) — Allahın adlarından biri.
Ər-Rauf
Ər-Rauf (ər. الرؤوف) — Allahın adlarından biri.
Ər-Razzəq
Ər-Razzəq (ər. الرزّاق) — Allahın adlarından biri. Həqiqətən, Allah ruzi verəndir, qüvvət sahibidir, Mətindir. Dümdüz bir zəmindən yaranan, içində nə dağ, nə də dəniz olan çox fərqli bir dünyada gözlərinizi açdığınızı düşünün. Üzərində yeridiyiniz torpaq qara və qupqurudur. İçində heç bir bitki yetişmir, üzərində heç bir heyvan yaşamır. Yalnız insanların yeyə bilməsi üçün acı bir ot çıxır. İnsanların bəslənməsi üçün bu otdan başqa heç bir şey yoxdur. Torpağı qazsanız da, əksəniz də heç məhsul vermir. Yaşadığınız yerdə su da yoxdur.
Ər-Raşid
Ər-Raşid (ər. الرشيد) — Allahın adlarından biri.
Ər-Riyad
Ər-Riyad (ərəb. الرياض‎) — Səudiyyə Ərəbistanın paytaxtı. Nəcd tarixi coğrafi əyalətinin inzibati mərkəzi. Ər-Riyad sürətlə inkişaf edən şəhərlərdən biridir. O, həm Səudiyyə Ərəbistanının paytaxtı, həm də Nəcd tarixi coğrafi əyalətinin inzibati mərkəzidir. == Əhalisi == Şəhər əhalisinin sayı 6,506,700 nəfərdən artıqdır. Əhalinin sıxlığı hər kv km-ə görə 3,600 nəfərdir. == Tarixi == Paytaxtın tarixi çox qədim deyil. O, 1821-ci ildə İslam dövlətinin inzibati mərkəzi kimi salınmışdır. Müasir Ər-Riyad ölkənin ən böyük siyasi, iqtisadi və mədəni mərkəzidir.
Ər-Rutbа
Ər-Rəqqə
Rəqqə (ərəb. الرقة‎) — Suriyanın şimalında Fərat çayı üzərində yerləşən bir şəhər. Rəqqə mühafəzəsi və Rəqqə şəhristanının paytaxtı və ən böyük şəhəridir. Qəebində yerləşən Hələbdən 160 km uzaqlıqdadır. 2005-ci il rəsmi əhali hesablamasına görə şəhərin əhalisi 300.000-dən çoxdur. Şəhər Avisa al-Qarni məscidini ehtiva edir. Xəlifə Harun ər-Rəşidin hökmdarlığı müddətində 796-809 illəri arası Abbasi xəlifəliyinin paytaxtı oldu. == Tarixçə == 639-cu ildə müsəlmanlar tərəfindən xristianlardan alınan şəhərin adı Kallinikosdan Rəqqə olaraq dəyişdirildi. Abbasi xəlifəsi Harun ər-Rəşid Rəqqəni paytaxt olaraq istifadə etmişdir. Şəhər o vaxt önəmli bir mədəniyyət və elm mərkəzi olmuşdur.
Ər-Rəzzaq
Ər-Razzəq (ər. الرزّاق) — Allahın adlarından biri. Həqiqətən, Allah ruzi verəndir, qüvvət sahibidir, Mətindir. Dümdüz bir zəmindən yaranan, içində nə dağ, nə də dəniz olan çox fərqli bir dünyada gözlərinizi açdığınızı düşünün. Üzərində yeridiyiniz torpaq qara və qupqurudur. İçində heç bir bitki yetişmir, üzərində heç bir heyvan yaşamır. Yalnız insanların yeyə bilməsi üçün acı bir ot çıxır. İnsanların bəslənməsi üçün bu otdan başqa heç bir şey yoxdur. Torpağı qazsanız da, əksəniz də heç məhsul vermir. Yaşadığınız yerdə su da yoxdur.
Ər-Rаmаdi
Ramadi (ərəb. ٱلرَّمَادِي‎) — İraqın Anbar mühafəzasında yerləşən ən böyük şəhər. Paytaxt Bağdaddan təqribən 110 km qərbdə yerləşir. Şəhər 1879-cu ildə Osmanlı İmperiyası tərəfindən yaradılıb və 2011-ci ildə şəhərin əhalisi 375000 nəfər idi. == Tarixi == 2015-ci il mayın 18-də İŞİD İraqın hökumət qüvvələri şəhər uğrunda aylarla çəkən döyüşlərdən sonra, şəhəri ələ keçirib. İŞİD qruplaşmasının nəzarətinə keçən şəhər xarabazara çevrilib, binaların böyük əksəriyyəti dağıdılıb. Hökumət qoşunlarının hücumlarının qarşısını almağa cəhd göstərən yaraqlılar Ramadidə bütün körpüləri partladıblar. 2015-ci ilin dekabr ayında İraqın hökumət qüvvələri ABŞ-nin rəhbərlik etdiyi koalisiyanın hava hücumları ilə Ramadi şəhərini İŞİD adlandıran qruplaşmadan azad edib.
Ər-Rəstən
Ər-Rəstən və ya Rəstən (ərəb. الرستن‎) — Suriyanın Homs mühafəzəsində üçüncü ən böyük şəhər. Suriyada ərəb baharı zamanı Ər-Rəstən dəfələrlə dünya mediasının diqqət obyektinə çevrimişdir.
Ər-Rutba
Rutba — İraqın Anbar mühafazasında şəhər. 1941-ci ildə baş vermiş Anqlo-İraq müharibəsi burada cərəyan edib.
Alp Ər Tonqa
Alp Ər Tonqa (Əfrasiyab)— əfsanəvi türk xaqanı. "Alp" sözünün mənası "igid", "qəhrəman", "bahadır", "ər" sözünün mənası "erkək adam", "tonğa" sözünün mənası isə "bəbir" deməkdir". Alp Ər Tonqadan bəzən Saka xanı kimi də bəhs edilir. == Həyatı == Həyatı haqqında məlumatlar əfsanələrlə bağlı olan Alp Ər Tonganın turançılara görə türklərin qədim atalarının soyundan gəldii önə sürülür. Ayrıca Divanü-Lügat-it-Türkdə və Qutadqu-Bilikdə, İran dastanı "Şahnamə"nin qəhrəmanı Əfrasiyabla eyni adam olduğu bilinir. "Şahnamə"yə görə İran-Turan savaşları sırasında Keyxosrov ilə girişdiği mübarizə zamanı pusquya salınaraq öldürülmüşdür. Öldürülməsiylə bağlı Alp Ər Tonga Sagusu, Divan-ı Lügati't-Türk'ün müxtəlif yerlərində örnək mətin olarak verilmişdir. == Orxon yazılarında == Alp Ər adı, Altay dağlarından olan qədim runik Türk yazılarında da bəhs edilmişdir. Orxon Yazılarıında (i, kuzəy. 7, ii, doğu.
Fəxrəddin ər-Razi
Fəxrəddin Əbu Abdullah Məhəmməd ibn Ömər ər-Razi, daha çox Fəxrəddin ər-Razi (ərəb. فخرالدین الرازی‎ kimi tanınır; hicri 1149, Rey — hicri 1209, Herat) — əşirət qələminin tanınmış nümayəndəsi, altıncı mücəddid. Quri sultanlığında və Xarəzmşahlar dövlətində sarayda xidmət etmişdir. Yarımçıq olan məşhur Məfatih əl-qayb təfsiri ona məxsusdur. Bu təfsiri o, mutazilit əz-Zəmaxşarinin təfsirinə cavab olaraq yazmışdır. == Həyatı == Tam adı Əbu Abdullah Məhəmməd ibn Ömər əl-Hüseyn ət-Taymi əl-Bəkri ət-Təbaristani Fəxrəddin ər-Razi olan filosof 1149-cu ildə Reydə anadan olmuşdur. Atası Rey şəhərinin hatibi olmuşdur. Buna görə də onu İbn əl-Hatib (hatibin oğlu) deyə çağırmışlar. Şafi fiqhi, üsul əl-fiqh sahəsində ilk təhsilini atasından və əl-Kamal əs-Simnanidən almışdır. Fəlsəfəni isə Məcduddin əl-Cilidən öyrənmişdir.
Harun ər-Rəşid
Harun ər-Rəşid (ərəb. هَارُون الرَشِيد‎) (d. 7 mart 766 - ö. 24 mart 809) — 5. Abbasi xəlifəsi. == Həyatı == Harun ər-Rəşid (l)Abbasilər sülaləsinin xəlifəsi idi. Miladi 763-cü ildə atası Mehdinin yaşadığı İranın Rey şəhərində (indiki Tehran yaxınlığında) doğulmuşdur. Xəlifə olan qardaşı Hadinin 786-cı ildə ölməsindən sonra Xilafətə başçılıq etməyə başladı. Həyatının çoxunu Bağdadda Rakka şəhərində keçirmişdir. 24 mart 809-cu ildə Xorasanda Tus şəhərində ölmüşdür və orada da dəfn edilmişdir.