Vasili Veliçko
Vasili Lvoviç Veliçko (2 (14) iyul 1860, Priluki[d], Poltava quberniyası[d] – 31 dekabr 1903 (13 yanvar 1904), Sankt-Peterburq) — Rus şairi, publisist və son dərəcə millətçi cərəyanın ictimai xadimi, Qarayüzlərin ən erkən nümayəndələrindən biri.
== Həyatı ==
Vasili Veliçko Poltava vilayətinin Priluki şəhərində zadəgan ailəsində anadan olub. Uşaqlığını ailə mülkü olan Verniqorovşçina malikanəsində keçirib. 1870-ci ildən Kiyevdə Daniel pansionatında təhsil alıb. O, 1883-cü ildə Sankt-Peterburqda imperator hüquq məktəbini bitirmiş, Ədliyyə Nazirliyində və Dövlət Əmlak Nazirliyində xidmət etmişdir.
== Yaradıcılığı ==
Gənclik illərində liberal ədəbi-bədii dairələrə yaxın olub. 1880-ci ildən o, şeirlərini (bəzən V. Voronetski təxəllüsü ilə) ilk olaraq “Jivopisnoe obozreniye”, “Trud”, “Sveta”, “Novoe vremya”, “Niva”da, “Nedelya”, “Həftənin kitabı”, “Rus düşüncəsi”, “Şimal” liberal nəşrlərində, "Herald”, “Avropa bülleteni”, sonra isə toplular şəklində - “Şərq motivləri” (1890), “Uşaqlar üçün şeirlər” (1894), “Qafqaz nəğmələrindən” (1895) çap etdirməyə başlayır.
"Şərq motivləri" toplusu Vasili Veliçkoya şair kimi şöhrət gətirmişdir. Tənqidçilər bu əsərdən sonra "müəllifin şübhəsiz və böyük poetik istedadını" qeyd etməyə başladılar. 1895-ci ildə onun şeirləri P.P.Pertsovun "Gənc poeziya" antologiyasına daxil edilmişdir.
Marta Veliçko
Marta Veliçko (pol. Marta Wieliczko; 1 oktyabr 1994, Qdansk) — Polşalı avarçəkən, 2020-ci ildə Tokioda keçirilən Yay Olimpiya Oyunlarının gümüş mükafatçısı, dünya və Avropa çempionu. "KW Wisła Grudziądz" klubunu təmsil edir.
== Karyera ==
Marta Veliçko avarçəkməyə 2010-cu ildə başlayıb. 2012-ci ildə Bolqarıstanın Plovdiv şəhərində keçirilən yeniyetmələr arasında dünya çempionatında qoşa qayıqla qayıqda B finalında 2-ci yeri tutmuşdur. Dördüncü cütlükdə o, 2013 və 2014-cü illərdə vitse-çempion, 2015 və 2016-cı illərdə gənclər arasında dünya çempionu, 2017-ci ildə Avropa çempionatında bu yarışda 4-cü yeri tutmuş, sonra isə dünyanın vitse-çempionu olmuşdur (birlikdə) Agnieszka Kobus, Maria Springvald və Katarzyna Zilman ilə), 2018-ci ildə Avropa Çempionatını və Dünya Çempionatını qazandı (hər ikisində Agnieszka Kobus, Maria Springwald və Katarzyna Zilman ilə başlayır), 2019-cu ildə vitse-dünya çempionu oldu (yenə Agnieszka Kobus ilə birlikdə), Maria Springvald və Katarzyna Silman). 2021-ci ildə Tokioda keçirilən Yay Olimpiya Oyunlarında o, dörd qayıq arasında avarçəkmə üzrə gümüş medal qazandı (Agnieszka Kobus-Zawojska, Maria Sajdak və Katarzyna Zilman ilə birlikdə). 2021-ci ilin avqustunda Vieliczko Polşanın Dirçəliş Ordeninin Cəngavər Xaçı ilə təltif edildi. Komanda yoldaşları ilə birlikdə o, Przegląd Sportowy-nin İlin İdmançısı üçün 87-ci səsvermədə 8-ci yeri tutdu. Moskvada keçirilən Yay Olimpiya Oyunlarının gümüş mükafatçısı, avarçəkən Malqorzata Dlujevskayanın qızıdır.
Veliçko Çolakov
Veliçko Çolakov (12 yanvar 1982 – 20 avqust 2017) — Bolqarıstanı və Azərbaycanı təmsil edən ağır atlet.
== Karyerası ==
Karyerasının birinci uğuruna Veliçko Çolakov 2002-ci ildə gənclər arasında Dünya və Avropa Çempionatlarının qalibi olmaqla imza atdı.
2003-cü ildə Veliçko Çolakov Kanadada baş tutan Dünya Çempionatında gümüş medalla başa vurdu.
2004-cü ilin mayında Veliçko Çolakov Kiyev şəhərində baş tutan Avropa Çempionatının qalibi oldu. Həmin avqustunda Afina şəhərində (Yunanıstan) baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında isə Veliçko Çolakov 447.5-lıq (207.5 + 240.0) nəticə göstərdi və olimpiadanın bürünc medalına sahib oldu.
Olimpiadadan sonra Veliçko Çolakov 2006-cı ildə Polşada baş tutan Avropa Çempionatını gümüş medalla başa vurdu.
2008-ci ildə Veliçko Çolakov və digər bolqar idmançılarından götürülən dopinq-testin analizinin müsbət nəticə verməsi barədə məlumat verildi. Bununla da Bolqarıstan ağır atletləri 2008-ci il olimpiadasında mübarizə aparmadı.
Bir müddət beynəlxalq turnirlərdə çıxış eləməyən Veliçko Çolakov daha sonra bir neçə bolqar ağır atletləri ilə birgə Azərbaycan yığmasının heyətinə cəlb edildi. Veliçko Çolakov 2012-ci ildə Azərbaycanı London şəhərində (Birləşmiş Krallıq) baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil eləməli olsa da, son anda zədə səbəbilə olimpiada da mübarizə aparmadı.