Поиск по словарям.

Gülxətmi (lat. Alcea) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin əməköməcikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Alça (lat. Prunus cerasifera) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin gavalı cinsinə aid bitki növü. Azərbaycanın meşələri cır alça ilə boldur. Bundan başqa o rayonların çoxunda becərilir. Azərbaycanda ilboyu cır alça böyük həcmdə yığılır. Meyvəsi qidada tər və quru şəkildə itsifadə olunur. Həmçinin mürəbbə, povidla istehsalında və konservləşdirilmədə istifadə edilir. Bundan əlavə, Azərbaycanda alça "lavaşı" hazırlamaq geniş yayılıb. Bunun üçün alçanın əti məcməilərə yayılaraq günəşdə qurudulur. Alça lavaşı qida ilə yeyilir.

Acmella alba (lat. Acmella alba) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin acmella cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Acmella alba var. alba Ceratocephalus salivaria (Murray) Kuntze Spilanthes alba L'Hér. Spilanthes albus L'Hér.

Anthemis bornmuelleri (lat. Anthemis bornmuelleri) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin anthemis cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Acmella lanceolata Link ex Spreng. Amellus carolinianus Walter Anthemis abyssinica J.Gay ex A.Rich. Anthemis abyssinica var. abyssinica abyssinica Anthemis cotula Blanco [Illegitimate] Anthemis cotula var. hierosolymitana Eig Anthemis cotula subsp. lithuanica (DC.) Tzvelev Anthemis cotula-foetida Crantz Anthemis cotuloides Raf. ex DC. Anthemis galilaea var. brachyota Eig Anthemis galilaea var.

Anthemis bornmuelleri (lat. Anthemis bornmuelleri) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin anthemis cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Acmella lanceolata Link ex Spreng. Amellus carolinianus Walter Anthemis abyssinica J.Gay ex A.Rich. Anthemis abyssinica var. abyssinica abyssinica Anthemis cotula Blanco [Illegitimate] Anthemis cotula var. hierosolymitana Eig Anthemis cotula subsp. lithuanica (DC.) Tzvelev Anthemis cotula-foetida Crantz Anthemis cotuloides Raf. ex DC. Anthemis galilaea var. brachyota Eig Anthemis galilaea var.

Anthemis bornmuelleri (lat. Anthemis bornmuelleri) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin anthemis cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Acmella lanceolata Link ex Spreng. Amellus carolinianus Walter Anthemis abyssinica J.Gay ex A.Rich. Anthemis abyssinica var. abyssinica abyssinica Anthemis cotula Blanco [Illegitimate] Anthemis cotula var. hierosolymitana Eig Anthemis cotula subsp. lithuanica (DC.) Tzvelev Anthemis cotula-foetida Crantz Anthemis cotuloides Raf. ex DC. Anthemis galilaea var. brachyota Eig Anthemis galilaea var.

Hirkan gülxətmisi (lat. Alcea hyrcana) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin əməköməcikimilər fəsiləsinin gülxətmi cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar" kateqoriyasına aiddir –EN B2ab (ii,iii, iv). Azərbaycanın nadir növüdür. == Qısa morfoloji təsviri == 35-85 sm, nadir hallardada 100 sm hündürlükdə, çoxillik ot bitkisidir. Yarpaqları saplaqlı, saplaqlar isə yumşaq tükcüklü, aşağı yarpaqlar yuxarı yarpaqlardan daha uzundur. Yarpaq ayası ürəkvari-yumru, 5-7 qanadlı, qanadlar küt, düz olmayan dişli qanadlardır. Aşağı yarpaqlar daha iri və daha az qanadlı, yuxarı yarpaqlar dərin qanadlı; bütün yarpaqlar boz-məxməri rəngdədir. Çiçəklər tək-tək olur. Tacı qurumuş halda 40mm-dək çəhrayı-bənövşəyi rəngdədir.

David Alaba (alm. David Olatokunbo Alaba‎; 24 iyun 1992[…], Vyana) — Avstriya futbolçusu, Real Madrid FK və Avstriya milli futbol komandasının oyunçusu. == Həyatı == 24 iyun 1992-ci ildə doğulub. == Ailəsi == Alaba mənşəcə afroasiyalıdır, anası filippinli, atası nigeriyalıdır. Anasının peşəsi tibb bacısı, atasının peşəsi disk jokeydir. (əvvəl reper). == Karyera == === Klub === 24 iyun 1992-ci ildə Vyanada doğulan David Alaba öz karyerasına "Austriya Vyana" klubunda başlayıb. Artıq 2008-ci ildən, Alaba Avstriyalı klubun ehtiyatında özünə yer qazanmışdı. "Austriya"nın ehtiyat tərkibində 5 matçdan sonra David Bayern Münhen klubuna keçdi. 2010-cu ilin yanvarından isə "Bayern Münhen" klubunun əsas məşqlərinə cəlb olundu.

Qusar gülxətmisi (lat. Alcea kusjariensis) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin əməköməcikimilər fəsiləsinin gülxətmi cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar" kateqoriyasına aiddir – EN B1ab(v) +B2ab(v). Qafqazın nadir, endemik növüdür. == Qısa morfoloji təsviri == Ulduzşəkilli tükcüklərlə sıx tüklənmiş, çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi 50(18)-100, nadir hallarda 150 sm hündürlükdədir. Yarpaqları uzun saplaqlı, yarpaq ayalarının üst tərəfi yaşıl, çökək damarcıqlara görə bir qədər qarışıq, alt tərəf, xüsusən cavan yarpaqlarda, çox tükcüklü olduğuna görə bozarmış haldadır. Çiçəkləri uzun halda düzülmüş çiçək qrupunda, tək-təkdir. Kasacıq 18-22 mm uzunluğunda olur. Tac 30-58 mm uzunluğunda, parlaq-sarı rəngdədir.

Lənkəran gülxətmisi (lat. Alcea lenkoranica) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin əməköməcikimilər fəsiləsinin gülxətmi cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və status "Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar" kateqoriyasına aiddir –EN B2ab (ii,iii, iv, v). Azərbaycanın nadir növüdür. Qafqazın endemik növüdür. Regional IUCN Statusu: EN B2ab (ii,iii, iv, v). == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi 100 sm-ə qədər hündürlükdədir. Yarpaqlar saplaqlı, altdan məxməri, xırda tükcüklü, ağımtıl, ya da boz rəngdə; üstdən-yaşıl, oval-uzunvari paylarla, 5-7 bölümlüdür Tacə parlaq-sarı rəngdə, 35-50 mm uzunluğundadır. Meyvələri 16-18 mm-dir, meyvəcikləri qanadlı, hamardır.

Çəhrayı gülxətmi (lat. Alcea rosea) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin əməköməcikimilər fəsiləsinin gülxətmi cinsinə aid bitki növü. Çəhrayı bəlğəmotunun hündürlüyü 2-2,5 metrə qədər çata bilir. Ağ, çəhrayı, bənövşəyi, sarı, qırmızı çiçəkləri ola bilər. Çiçəkləri xətli ya da ləkəli ola bilir. Geniş və yumru yarpaqları ürək formasındadır. Günəşli, küləksiz yerlərdə yaxşı inkişaf edir. Gilli və qida maddələrin tərəfindən zəngin, yaxşı gübrələnilmiş torpaqları sevir. ilıq iqlimlərdə, iyun-avqust sonuna qədər çiçəkli qalır. == Xalq təbabətində istifadəsi == Xalq təbabətində bəlğəmotunun yarpaqlarından, çiçəklərindən və köklərindən dəmlənmiş çay öskürəyə qarşı və sinə ağrılarında sakitləşdirici vasitə kimi istifadə edilir.

Avropa ağ şamı (lat. Abies alba) — bitkilər aləminin çılpaqtoxumlular şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinin ağ şam cinsinə aid bitki növü. Vətəni Orta və Cənubi Avropa dır. Hündürlüyü 55 m, gövdəsinin dimateri 1,5 m olan ağacdır. Çətiti konusvarıdır, gövdəsinin aşağı hissəsi qurumuş budaqlardan tədricən təmizlənir. Gövdəsinin qabığı ağımtıl-bozdur, hamardır, 50 yaşından sonra üzərində çatlar əmələ gəlir. İynəyarpaqları tünd-yaşıl, parlaqdır, qozaları 15 sm uzunluğunda, 5 sm enində, silindrikdir, kilin hər tərəfindən 5-8 mavi ağızcıqlı xətlidir. Vegetativ budaqlarda cavan zoğları cod tükcüklü, yaşıl və ya açıq-qonur, sonradan bozumtul-qonur, cox vaxt qara ziyilciklidir. Aprel-may aylarında çiçəkləyir. Yetişmiş qozaları küt silindr formasında olub, uzunluğu 20 sm, eni isə 5 sm-ə qədər olur.

Acmella alba (lat. Acmella alba) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin acmella cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Acmella alba var. alba Ceratocephalus salivaria (Murray) Kuntze Spilanthes alba L'Hér. Spilanthes albus L'Hér.

Aechmea alba (lat. Aechmea alba) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin bromeliyakimilər fəsiləsinin exmeya cinsinə aid bitki növü.

Agrostis stolonifera (lat. Agrostis stolonifera) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin qırtıckimilər fəsiləsinin agrostis cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == × Agropogon robinsonii (Druce) Melderis & D.C.McClint. Agrostis adscendens Lange Agrostis alba var. albida (Trin.) Griseb. Agrostis alba f. amethystina Podp. Agrostis alba var. armena Schischk. Agrostis alba var.

Alba judetsi (rum. Județul Alba) — Transilvaniyada yerləşən judets (Rumıniya). == Coğrafiyası == Ərazisi — 6242 km². Sahənin 59 % dağlıq təşkil edir. Şərqdə Sibiu və Mureş, qərbdə Bixor və Arad, şimalda Kluj , cənub-qərbdə Xunedoara judetsləri ilə sərhəddir. YUNESKO-nun Dünya İrsi Siyahısına daxil olan Oreştiye dağlarında yerləşən dakların qalalarından biri judetsin ərazisində yerləşir. == Əhalisi == 2011-ci ildə əhalinin sayı 327 224 nəfər təşkil edirdi, əhalinin sıxlığı — 52,42 nəf./km². 2016-cı ilin əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, sayı — 380 976 nəfər təşkil edirdi. == İnzibati bölgüsü == Judetsə 4 bələdiyyə, 7 şəhər və 65 kommuna daxildir.

Alba Auqust (ing. Alba August; 6 iyun 1993, Kopenhagen) — Danimarka-İsveç aktrisa, müğənni və bəstəkarı. == Həyatı == Auqust 6 iyun 1993-cü ildə Danimarkanın Kopenhagen şəhərində danimarkalı rejissor Billi Auqust və isveçli aktrisa və rejissor Pernilla Auqustun qızı olaraq dünyaya gəldi. Böyük bacısı Asta Osterqren də aktrisadır. Atası tərəfdən iki ögey böyük qardaşı Anders Auqust və Adam Auqust ssenaristdirlər. 2018-ci ildə Kopenhagendə Milli İfa Sənəti Məktəbini bitirib. == Karyerası == Auqust aktrisalıq fəaliyyətinə uşaq ikən başlamış və atasının "Martin üçün mahnı" (2001) filmində kiçik rol almışdır. 2017-ci ildə Danimarka istehsalı Netflix platformasında yayımlanan "Yağış" serialında yer aldı. Həmçinin "Astrid olmaq" filmində də rol almışdır.Aktrisalıq fəaliyyətindən başqa müğənni də olan Auqust 30 iyul 2020-ci ildə "We're Not Gonna Make It" adlı sinqlını nəşr etdi. 12 noyabr 2021-ci ildə isə "I Still Hide" adlı albomunu yayımladı.

Alba Madonna (it. Madonna d'Alba) — İntibah dövrü İtaliya rəssamı Rafael Santinin yağlı boya ilə işlədiyi rəsm əsəri. Rafael əsəri 1511-cu ildə çəkmişdir. Əsər Rafael Santinin yaradıcılığının Roma dövrünə aid edilir. Kardinalın portreti əsəri hal-hazırda Amerika Birləşmiş Ştatlarının,Vaşinqton şəhərində saxlanılır.

Alba Partiyası (ing. Alba Party) – Şotlandiyada mövcud olan siyasi partiya. Partiya televiziya prodüseri Lori Flin və Şotlandiyanın keçmiş ilk naziri Aleks Salmond tərəfindən qurulub.

Alba hersoqları (isp. Duques de Alba de Tormes) — İspaniya aristokratları və qrandları. Titul 1472-ci ildə kral IV Enrike Kastiliyalı tərəfindən təsis edilib və ilk dəfə Qarsiya Alvares de Toledoya verilib.Hersoginya Alba kimi tanınan 13-cü Alba hersoginyası Mariya Kayetana de Silvanın ispan rəssamı Fransisko Qoyanın "Çılpaq maxa" və "Geyimli maxa" əsərlərinin modeli olduğu güman edilir. == Alba hersoqları (1472-dən) == Don Qarsiya Alvares de Toledo (təxm. 1424-1488), 1-ci Alba hersoqu Don Fadrike Alvares de Toledo (1460—1531), 2-ci Alba hersoqu Don Fernando Alvares de Toledo (1507—1582), 3-cü Alba hersoqu Don Fadrike Alvares de Toledo (1537—1583), 4-cü Alba hersoqu Don Antonio Alvares de Toledo və Bomon, 5-ci Alba hersoqu Don Fernando Alvares de Toledo və Mendosa, 6-cı Alba hersoqu Don Antonio Alvares de Toledo və Pimentel, 7-ci Alba hersoqu Don Antonio Alvares de Toledo və Bomont, 8-ci Alba hersoqu Don Antonio Martin Alvares de Toledo Qusman, 9-cu Alba hersoqu Don Fransisko Alvares de Toledo, 10-cu Alba hersoqu Dona Mariya Teresa Alvares de Toledo, 11-ci Alba hersoginyası Don Fernando de Silva və Alvares de Toledo, 12-ci Alba hersoqu Dona Mariya del Pilar Teresa Kayetana de Silva və Alvares de Toledo (1762—1802), 13-cü Alba hersoginyası, onun birbaşa varisi olmadığı üçün titul onun ölümündən sonra qohumu Karlos Migel Fits-Ceyms Stüarta keçdi.

Alba krallığı (şot.kelt Rìoghachd na h-Alba) — 900-cu ildən (kral II Donaldın ölümü) 1286-cı ilə qədər (kral III Aleksandrın ölümü) indiki Şotlandiya ərazisində mövcud olmuş tarixi şotland və pikt krallığı. Faktiki olaraq, krallıq Kennet mak Alpinin 843-cü ildə Dal Riada ilə Piktaviya krallıqlarını birləşdirməsiylə qurulmuşdur. Şotlandiya tarixinin bu dövrü üçün istifadə edilən Alba krallığı termini sadəcə əlverişlilik məqsədlidir, çünki krallığın elitası və əhalisi əsasən pikto-gel (daha sonra skotonorman) idi. == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Mak-Kenzi, Aqnes. Рождение Шотландии (rus). Sankt-Peterburq: Евразия. 2003. səh. 336. — ISBN 5-8071-0120-0 Titler, P. F. П. Ф. История Шотландии.

Alpiniya qalanqa (lat. Alpinia galanga) — zəncəfilkimilər fəsiləsinin alpiniya cinsinə aid bitki növü.

Artemisia alba (lat. Artemisia alba) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yovşan cinsinə aid bitki növü.

Atriplex rosea (lat. Atriplex rosea) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin sirkən cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Atriplex alba Scop. Atriplex albicans Besser Atriplex arenicola Hauman Atriplex arenicola var. albescens Hauman Atriplex argentea Schrad. ex Moq. Atriplex axillaris Ten. Atriplex besseriana Schult. Atriplex foliolosa Link Atriplex foliosa Guss. Ex Nyman Atriplex graeci Tineo Atriplex monoica Weigel Atriplex monoica Moench Atriplex polysperma Ten.

Pinguinus impennis (lat. Pinguinus impennis) — pinguinus cinsinə aid heyvan növü. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Auk Egg Auction Time Magazine, November 26, 1934.

Alces alces (lat. Alces alces) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin marallar fəsiləsinin alces cinsinə aid heyvan növü. Fəsiləyə daxil olan ən iri növ hesab olunur. Erkəyinin bədəninin uzunluğu 3 metrdək, süysününün hündürlüyü 2,3 metrədək, kütləsi 570 kq-dək olur. Dişisi erkəkdən nisbətən kiçikdir. Ayaqları uzun, dırnaqları ensiz və itidir. Başı uzun, burnu donqar, ətli üst dodaqı sallaqdır. Quyruqu qısadır. Erkayinin kürəşəkilli buynuzu var. Dişisi buynuzsuzdur.