Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Lankasterli Blanka
Lankasterli Blanş (ing. Blanche of Lancaster; 25 mart 1342 – 12 sentyabr 1368) — Plantagenetlər sülaləsinin üzvü, İngiltərə krallığının ən varlı və ən güclü zadəganlarından 1-ci Lankaster hersoqu Qrosmontlu Henrinin qızı. O, III Eduardın oğlu Gentli Conun ilk xanımı, İngiltərə kralı IV Henrinin anasıdır. == Mənbə == Weir, Alison (1999). Britain's Royal Families: The Complete Genealogy. London: The Bodley Head. pp. 74–76. Mortimer, Ian (2008). The Perfect King The Life of Edward III, Father of the English Nation.
Blanka, Klara və Kandida
Blanka, Klara və Kandida — novella ilkin variantda "Hakendovr zəvvarları" adı altında "Ulenşpigel" jurnalında çap olunmuşdur. Bu topluya daxil olan həcmcə ən kiçik əsərdir. Söhbət "Flamand əfsanələri" toplusundan gedir. Bu, topluya daxil olan dörd əsərdən biridir. Müəllifi Şarl de Koster olmuşdur. Bu novella poetik səciyyəli bir əsərdir. Bu novellanın birinci hissəsi arxaik, qalan iki hissəsi isə müasir fransız dilində yazılmışdır. Bu əsərdə üç bacının Hakendovrda kilsə tikməklərindən bəhs edir. Bu novellanın əsasını təşkil edən əfsanəni həmin kilsənin ruhaniləri 1472-ci ildə latın dilində qələmə almışdırlar.
Bukarka
Bukarka (lat. Neocoenorhinidius pauxillus) — Buğumayaqlılar tipinin Sərtqanadlılar dəstəsinin Borulayıcı böcəklər fəsiləsinə aid olan növ. == Həyat tərzi == Ağac və kol dekorativ bitkilərinin yarpaqlarına, xüsusilə cicəkli bitkilərdən ərik, gavalı ağaclarına və digər bəzək bitkilərinə (katalpa, söyüd, qovaq və s.) 14–22% zərər verir. Böcək imaqo mərhələsində torpaqda qışlayır. Mart-aprel aylarında ağaclarda tumurcuqlar əmələ gələndə qışlama yerlərindən çıxırlar və tumurcuqlarla qidalanırlar. Bu vaxt havanın orta günlük temperatur 12–16oC olur. Müşahidələrimizə əsasən, böcəklər 2–3 ay təbiətdə görünürlər. Abşeronda zərərvericinin yumurta qoyması bitkilərin çiçəkləməsi ilə eyni vaxta düşür. Yumurtalarını (bir ədəd olmaqla) yarpağın alt səthinə, yarpaq damarlarının bitişən yerlərinə qoyur. Ümumiyyətlə bir dişi fərd 100–120-yə qədər yumurta qoya bilir.
Bulanje
Ceorci Ernest Bulanje (29 aprel 1837[…], Ren – 30 sentyabr 1891[…]) — XIX əsrdə Fransada siması parlayan şəxsiyyətlərdən biri, bulanjizm hərəkatın banisi == Fransada Bulanjist hərəkatı == 1873-1875-1877-1886-cı illərdə ən müxtəlif səbəblərdən ötrü Almaniya və Fransa dövlətləri müharibə həddinə belə gəlib çatmışdılar. Bismark mətbuatdan çox məharətlə istifadə edərək ən müxtəli yollarla Fransada həyəcanın baş qaldırmasına nail ola bilirdi. Bu vəziyyət isə bir növ Fransanın təhqir edilməsi demək idi və Fransa cəmiyyətinin bir sıra üzvləri hökumətin davranışları ilə razı deyildilər. Belə insanlardan biri də general Bulanje idi. Bulanje gənc yaşlarından hərbçi idi və Afrikada, Hind-Çində, İtaliyada 1859–1870-1871-ci illərdə hərbi əməliyyatlarda iştirak etmişdi. 1871-ci ildə 12 minlik bir qüvvəyə rəhbərlik etməsinə baxmayaraq öz ordusunun almanlar tərəfindən mühasirəyə alınmasına və tərksilah olunmasına imkan yaratmamışdı. Bir sözlə Bulanje Fransada kifayət qədər tanınmış bir sima idi və onun hökumətə qarşı olan çıxışları da ona şöhrət qazandırıdı. O, dövlət xadimlərini Fransa xalqının maraqlarına hörmətlə yanaşmamaqda ittiham edirdi. Bulanje bir müddət hökumətdə hərbi nazir postunu da tutmuş və bu zaman ordunun yenidən silahlandırılması, maddi, texniki təminatın yaxşılaşdırıması ilə yaxından məşğul olmuşdu. Orduda yeni islahatlar keçirən, aşağı rütbəli zabitlərin sosial qayğıları ilə maraqlanan və nüfuzu gündən-günə daha da artan Bulanje hərbi xadimdən daha çox siyasi xadimə çevrilir və bununla da tezliklə monarxistlərin diqqətini özünə cəlb edir.
Bulanıq
Bulanıq (türk. Bulanık) — Muş ilinin ilçəsi.
Buqanda
Buqanda — Uqanda daxilində Bantu krallığı. Baqanda krallığı, Buqanda Uqandanın paytaxtı Kampala da daxil olmaqla, Buqandanın Mərkəzi Bölgəsini əhatə edən müasir Şərqi Afrikadakı ənənəvi krallıqların ən böyüyüdür. 14 milyonluq Baqanda (tək Muqanda; tez-tez sadəcə kök söz və sifət olan Qanda adlandırılır) Uqanda əhalisinin təxminən 26,6%-ni təmsil edən ən böyük Uqanda bölgəsini təşkil edir. == Tarixi == XIII əsrdə Şərqi Afrikada (Uqanda), Viktoriya gölünün şimal-qərb sahilində Yaranmış Buqanda dövləti XIX əsrin ortalarında çiçəklənmə dövrünü yaşayırdı. Bu dövrdə Buqanda Unyoqo və Ankole dövlətlərini özünə tabe etmişdir. Əhalisi, başlıca olaraq, əkinçiliklə məşğul olurdu. Sənətkarlıq yüksək inkişaf səviyyəsinə çatmışdı. Buqanda dövlətinin ictimai həyatında kahinlər mühüm yer tuturdu. Buqanda hakimi(kabaka) həm də ali hərbi rəis, ali hakim və kahin hesab olunurdu. Bütün torpaqlar onun sərəncamında idi.
Bulama
Bulama — "bulanmaq" sözündən olub, təzə doğan sağmal heyvanların 2-3 gündən sonrakı bir neçə gün ərzində sağılan südüdür. Bulama sözünə Azərbaycan Şifahi Xalq Ədəbiyyatında daha tez-tez rast gəlinir; Heyvanın bala verməsinin 2-3-cü günündən sonra təxminən 4-5 gün ərzində sağılan südündən alınır. Bulama ağuz südündən sonra olan süd məhsuludur. bulama ağuzdan duru, süddən bir qədər qatı olmaqla yanaşı açıq sarımtıl rəngdə olur. Bulamanı bişirərkən qab od üzərinə qoyulduğu andan bişənə qədər oxlovla bulanır (qarışdırılır). Belə edilməsə bulama çürüyər. Elə bu səbəbdən də bu süd məhsulu bulama adlanır və o kətəməz kimi bərkimir. Bulama bişirilərkən ona duz atılmır. Uşaqlar üçün hazırlandıqda azca (zövqə uyğun) şəkər tozu əlavə edilir. Bulamanı süni yolla da hazırlamaq olar.
Byanka
Byanka (əsl adı Tatyana Eduardovna Lipniskaya; 17 sentyabr 1985, Minsk) — R&B üslubunda belorus əsilli Rusiya müğənnisi.
Uşanka
Uşanka (rus. уша́нка) — rus papağı və ya qulaq papağı, rusların istifadə etdiyi xüsusi bir papaq növüdür. O, həm də hərbi formanın vacib hissəsidir. Soyuq havalarda baş, qulaq, boyun nahiyələrini qoruyur və isti saxlayır. Onlar xəzdən hazırlanır və soyuq bölgələrdə geniş istifadə olunur.
Banka
Blank
Blank – [fr. blanc – ağ]: == Ədəbiyyat == R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. "Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər", Bakı, "İnformasiya Texnologiyaları", 2009, 201 s. == Xarici keçidlər == Blank nədir?
Bulan
Bulan—Xəzər xaqanlığı xaqan yəhudilikin yayıcısı. == Həyatı == Bulanın həyatına aid az məlumat var. Onun adı ilk dəfə İosif Bulanın məktublarında çəkilir. Yəhudili qəbul edəndən sonra adı Sabriel olmuşdur. Həyat yoldaşı Serax xatun yəhudi idi. Onun xaqan yaxud bəy olduğu dəqiqləşdirilməyib. Bulan və Obadiyah xaqan zamanlarında xalq arasında yayılma sürəti artan yəhudilik inancının yayılması üçün hər hansı bir təsir göstərməyən xaqanlar, xalqın dini inancına qarışmamışlar.
Boyanka Kostova
Boyanka Kostova (10 may 1993, Plovdiv) — Bolqarıstanı və Azərbaycanı təmsil edən ağır atlet, 3 dəfə Dünya Çempionatının, 8 dəfə isə Avropa Çempionatının qalibi. == Karyerası == Boyanka Kostova 2009-cu ilin aprelində Rumıniyanın Buxarest şəhərində baş tutan Avropa Çempionatında mübarizə apardı. 15 yaşında Avropa Çempionatlarında debüt edən Boyanka Kostova ümumi nəticədə 180 Kg. (78+102) nəticə göstərdi. Bu nəticələrə əsasən Boyanka Kostova Avropa Çempionatını 15 idmançı sırasında beşinci pillədə başa vurdu. Həmin il Boyanka Kostova Tailandda baş tutan yeniyetmələr arasında Dünya Çempionatında birdən qaldırmada gümüş medala, təkanla qaldırmada qızıl medala sahib oldu, ümumi nəticədə isə turniri 186 Kg. (81+105) nəticə ilə qızıl medalla başa vurdu. 2010-cu ilin aprelində Boyanka Kostova Belarusda baş tutan Avropa Çempionatında mübarizə apardı. Birdən qaldırmada bürünc medala, təkanla qaldırmada isə gümüş medala sahib olan Boyanka Kostova ümumi nəticədə 199 Kg. (87+112) nəticə ilə Avropa Çempionatını gümüş medalla başa vurdu.
Bulansaz (Şaran)
Bulansaz (başq. Боланһаҙ), rus. Булансаз) — Başqırdıstan Respublikasının Şaran rayonunda yerləşən kənd. Kənd Miçurinsk kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Şaran): 17 km, kənd sovetliyindən (Miçurinsk): 1 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 59 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə tatarlar (59%) üstünlük təşkil edir.
Bulanıq məntiq
Qeyri-səlis məntiq, həmçinin bax bulanıq məntiq və ya qeyri-səlis çoxluq nəzəriyyəsi — dəyişənlərin həqiqət dəyərinin 0 və 1 arasında istənilən həqiqi ədəd ola biləcəyi çoxqiymətli məntiq forması. Qismən həqiqət anlayışını idarə etmək üçün istifadə olunur. Burada həqiqət dəyəri tamamilə doğru və tamamilə yalan arasında dəyişə bilər. Bunun əksinə olaraq, Bul məntiqində dəyişənlərin həqiqət dəyərləri yalnız 0 və ya 1 tam ədədlər ola bilər. Qeyri-səlis məntiq termini 1965-ci ildə Azərbaycan riyaziyyatçısı Lütfi Zadənin qeyri-səlis çoxluqlar nəzəriyyəsi təklifi ilə təqdim edilmişdir. Qeyri-səlis məntiq 1920-ci illərdən, xüsusilə Lukaseviç və Tarski tərəfindən sonsuz qiymətli məntiq kimi öyrənilmişdir. Qeyri-səlis məntiq insanların qeyri-dəqiq və rəqəmi olmayan məlumatlara əsaslanaraq qərarlar qəbul etməsinin müşahidəsinə əsaslanır. Qeyri-səlis modellər və ya qeyri-səlis çoxluqlar qeyri-müəyyənliyi və qeyri-dəqiq məlumatı təmsil edən riyazi vasitələrdir. Bu modellər qeyri-müəyyən olan məlumatları tanımaq, təmsil etmək, manipulyasiya etmək, şərh etmək və istifadə etmək qabiliyyətinə malikdir. Qeyri-səlis məntiq idarəetmə nəzəriyyəsindən süni intellektə qədər bir çox sahəyə tətbiq edilmişdir.
Buzlanma göstəricisi
Buzlanma göstəricisi — buzlanmanın başlanğıcı və sonu haqqında məlumat verən cihaz. == Ümumi təsəvvür == Buzlanma göstəriciləri — qırov, duman, buz yağışları və s. səbəbindən buz və ya şaxtanın meydana gəlməsini yaxından müşahidə edən sadə bir cihazdır. Eni 40–50 mm və uzunluğu 300–400 mm olan rəf alüminium küncü özündə təşkil edir. Quraşdırmanı və sökülməni asanlaşdırmaq üçün, rəflərdən biri verilən şəkildə göstərildiyi kimi pazlarla təchiz olunur. == İstifadə üsulu == Meteoroloji müşahidələr zamanı buzlanma göstəricisi adətən yerin səthindən 2 metr məsafədə bərkidilmiş və meteoroloji budkanın kənar tərəfində yerləşən xüsusi kronşteyndə bərkidilir. Nəzarət olunan göstərici yağıntıların dondurulmasını asanlaşdırmaq üçün üfüqi vəziyyətdə yerləşdirilir. Hər buzlanma təsbit edildikdən sonra, göstərici buz çöküntülərindən təmizlənmiş, lakin ətraf mühitin temperaturu olan yeni bir ilə əvəz olunur. Sonuncu dərhal İstifadə şərtlərini yaratmaq üçün lazımdır.
Buzlanma xəbərdaredicisi
Buzlanma xəbərdaredicisi — texniki vasitələrin buzlanma intensivliyinin davamlı ölçülməsi üçün, operatora və buzlanma əleyhinə avtomatik sistemə məlumat verən qurğu. Bunlar əsasən sənaye zavodlarında təyyarələrin və turbin bıçaqlarının buzlanma nəzarəti üçün istifadə olunur. == Buzlanma xəbərdaredicilərin quruluşu və təsnifatı == Buzlanma xəbərdaredicilərin tərkibinə aşağıdakılar daxildir: buzlanmanın dərəcəsi haqqında siqnal yaradan sensor, siqnalın gücləndirilməsi və müəyyən meyarlar üzrə onun emalı üçün elektron bloklar və operatora məlumatın verilməsi qurğusu. Sensorlarda müxtəlif fiziki prinsiplər istifadə edilə bilər, sensor əməliyyat prinsipinə uyğun olaraq xəbərdaredicilərin bir neçə növü fərqlənir: İstilik xəbərdarediciləri -sensorun temperaturu qızdırıcının gücünün dəyişməsi hesabına daimi saxlanılır, və temperaturun saxlanılması üçün sərf olunan gücdən asılı olaraq, və ətraf havanın temperaturu hesablanır-sensor birbaşa havada yerləşir və ya buz ilə örtülür ; Titrəmə xəbərdarediciləri -onlarda membranın titrəmə tezliyini ölçüsü baş verir, onun vibrasiyalarının həcmi buzla örtüldükdə azalır, buna görə də onların tezliyi artır.Xüsusilə SO-121 və EW-164 bu prinsip üzərində işləyir; Radioizotop xəbərdaredicilər; Optik (optoelektronika) xəbərdaredicilər; Akustik xəbərdaredicilər; Kondensator xəbərdaredicilər; RISO-3 tipli radioizotop xəbərdaredicilər yerli təyyarələrdə buzlanma sensorları kimi geniş istifadə olunur. Xəbərdaredicinin işləmə prinsipi uçuş zamanı sensor pininin həssas səthində böyüyən buz təbəqəsi olan radioaktiv izotopun (strontium-90 + ytrium-90) beta şüalanmasının azalmasına əsaslanır. Şüalanma gücü STS-5 tipli halogen sayğacı tərəfindən qeydə alınır və onun əvvəlcədən təyin edilmiş və onu əvvəlcədən təyin edilmiş işə salınma həddinə qədər azaldıqda elektron blok "buzlanma" siqnalını verir. Sxemin ətalətini azaltmazaltmaq üçün buzlanma zonasına girərkən sensor pininin quraşdırılmış istilik elementi tərəfindən davamlı olaraq qızdırılır. Yerdəki sensorun nisbətən yüksək radioaktivliyi ilə əlaqədar olaraq, qırmızı qurğuşun başlığı (və ya fluoroplast əlavələrlə alüminium) taxılır. == Buzlanma xəbərdaredicilərinin nümunələri == RIO-2M - radioizotop aviasiya; RIO-3 - radioizotop aviasiya; Co-1-istilik-sənaye (qaz-turbin qurğular üçün); СО-4А - aviasiya (mühərriklər üçün); Co-121- titrəmə aviasiya; İSO-16 — aviasiya; EW-164 — aviasiya. == Həmçinin bax == Buzlanma göstəricisi == Ədəbiyyat və sənədlər == === Ədəbiyyat === A. P. Barvinski, Ş.G. Kozlova.
Duşanka Sifnios
Duşanka Sifnios (serb. Душанка Сифниос, 15 oktyabr 1933 - 14 oktyabr 2016) ən məşhur və beynəlxalq səviyyədə müvəffəqiyyətli serb balerinalarından biri olaraq qəbul edilən serbiyalı balerina və xoreoqrafdır. == Bioqrafiya == 15 oktyabr 1933-cü ildə Skopye şəhərində anadan olmuşdur. 1953-cü ildə Belqrad Balet Liseyini bitirib, Nina Kirsanovanın sinifində oxumuşdur. Gimnaziyada təhsil alarkən, 1951-ci ildə Belqradda Milli Teatr qrupunun üzvü oldu. Gənc balerinanın istedadı fərqləndi və tezliklə solist və sonra Milli Teatrın əsas rəqqasəsinə çevrildi. == Yaradıcılığı == Onun erkən çıxışları Yugoslaviya xoreoqrafı Dimitri Parlik tərəfindən səhnələşdirilmişdir və bura "Orfey"də Evridika, "Romeo və Cülyetta"da Cülyetta daxil idi. Bu dövrdə ən müvəffəqiyyətli iki rolu, Adolf Adan tərəfindən Jizel, Béla Bartók tərəfindən "The Miraculous Mandarin" qız obrazı idi. O Jizel rolunu Belqrad Milli Teatrında 177 dəfə ifa etmişdi və bir çox Avropa şəhərlərini gəzmişdi: Venesiya, Edinburq, Vyana, Wiesbaden, Florensiya, Roma, Zürih, Berlin və Paris. O, Jizel rolu ilə Moskvanın Böyük Teatrında çıxış edərək böyük bir müvəffəqiyyətə imza atmışdı.
Kriva Palanka
Kriva Palanka — Şimali Makedoniyanın şərqində, Bolqarıstan sərhəddindən təxminən 5 km uzaqlıqda, Kriva Palanka bələdiyyəsinin mərkəzi olan şəhərdir. Əhalisi 14558 nəfərdir. Kriva Palanka şəhəri 21,000 əhalisi olan Kriva Palanka Bələdiyyəsinin ərazisində yerləşir. Şəhər respublikanın şimal-şərqində, Osogovo dağ silsiləsindən bir qədər uzaqda, Kriva çayının hər iki sahilində yerləşir. Şəhər Kumanovo şəhərindən 60 km, ölkənin paytaxtı Skopye şəhərindən isə 100 km məsafədə yerləşir. Çayın kənarında yerləşən şəhərin adı, Osmanlı İmperiyası dövründə "Eğri-Dərə" (əyri çay), sonralar isə "Eğri-Palanka" adlanıb. == Tarixi == Kriva Palanka ölkənin "ən gənc" şəhərlərindən biridir. Şəhər 1633-cü ildə Bayram Paşanın göstərişi ilə türklər tərəfindən qurulmuşdur. 20-ci əsrin əvvəllərində şəhərin çoxmillətli əhalisi var idi: 1900-cü ildə Vasil Kançevin "Makedoniya. Etnoqrafiya və statistika" kitabında şəhərdə 1,5 min xristian bolqar, 2,5 min türk, 20 Vlax və 320 qaraçı yaşadığı göstərilir.
Bulanıq (Qars)
Bulanıq — Türkiyənin Qars vilayətinin Mərkəz rayonunda kənd. Əhalisi 97 nəfərdir (2022).
Bulanıq (dəqiqləşdirmə)
Bulanıq — Muş ilinin ilçəsi.
Jurinea blanda
Jurinea blanda (lat. Jurinea blanda) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin jurinea cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Serratula blanda M.Bieb. Tulakenia blanda (M.Bieb.) Raf. === Heterotipik sinonimləri === Jurinea exuberans Sosn.
Monferratlı Byanka
Savoyyalı Blanş (it. Bianca di Savoia) (1472, Kazale-Monferrato[d], Pyemont – 30 mart 1519, Turin) — Savoyya hersoqu I Çarlzın xanımı, Savoyya hersoqinası. Atası Montferat markizi VIII Uilyam, anası isə Milan hersoqu I Françesko Sforzanın qızı Elizabet Sforzadır. 1 aprel 1485-ci ildə Savoyya hersoqu I Çarlzla evləndirildi və bu nikahdan 2 övladı dünyaya gəldi. Ərinin 1490-cı ildə ölümü və 1 yaşlı oğlunun hersoq elan edilməsinin ardından Blanş taxt naibi təyin edildi. Naibliyi dövründə Fransa ilə dost münasibətlər saxlanıldı. Hətta Fransa kralı VIII Çarlza və ordusuna İtaliyanı və Neapolu işğal etdiyi səfəri əsnasında hersoqluğun ərazisindən keçməyə icazə verildi. Ancaq oğlunun 6 yaşında ikən yatağından düşərək ölməsi nəticəsində taxt boş qaldı. Səltənət ərinin əmisi olan Savoyyalı Filippin əlinə keçdi. Ancaq II Filipp taxt iddiasını gücləndirmək məqsədilə varisi olan 16 yaşlı oğlu Filiberti mərhum hersoq I Çarlz və Blanşın 9 yaşlı qızı Yolanda ilə evləndirdi.
Anemonoides blanda
Anemonoides blanda (lat. Anemonoides blanda) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin anemonoides cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Anemone apennina subsp. blanda (Schott & Kotschy) Hayek Anemone blanda Schott & Kotschy === Heterotipik sinonimləri === Anemone apennina Boiss.
Pyrola blanda
Pyrola picta (lat. Pyrola picta) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin pirola cinsinə aid bitki növü. Thelaia spathulata Alef.
Tulakenia blanda
Jurinea blanda (lat. Jurinea blanda) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin jurinea cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Serratula blanda M.Bieb. Tulakenia blanda (M.Bieb.) Raf. === Heterotipik sinonimləri === Jurinea exuberans Sosn.