Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Eugenia millsii
Eugenia millsii (lat. Eugenia millsii) — mərsinkimilər fəsiləsinin evgeniya cinsinə aid bitki növü.
Iris milesii
Iris milesii (lat. Iris milesii) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin süsənkimilər fəsiləsinin süsən cinsinə aid bitki növü.
Miloslu Venera
Miloslu Venera heykəli (yun. Ἀφροδίτη τῆς Μήλου, Aphroditē tēs Mēlou) və ya "Miloslu Afrodita" (Milos adasından tapılmış Afrodita) heykəli – məşhur antik heykəl olub, e.ə. 130 – 100 illərə aid edilir. Makedoniyalı İsgəndərin çoxsaylı istilaları yunan mədəniyyətinin Ellada xaricində yayılmasına imkan verirdi. Bu işğallardan sonra bir sıra xalqlar Yunanıstanın bilavasitə qonşusuna çevrildi. Yaranan qonşuluq həmin dövr yunan incəsənətinə reallıq gətirdi. Rəssamlar insan təbiətinin müxtəlif hədlərinin təsvirinə üstünlük verməyə başladılar. Hətta ilahə heykəlləri insan simalarına malik idilər. Sevgi ilahəsi Afroditanın heykəli (təx. e.ə.
Od Milləti
Od Milləti — Avatar: Aanq haqqında əfsanə cizgi serialın dünyadan bir xalq. O, (xəritəyə görə) Avatar dünyasın qərbində yerləşən arxipelaqda yerləşir. Od Dövləti - tamamilə miraslı monarxiyadır. Dövlət xadimi Od Lordudur. Yüz illik müharibənin dövründə Od Lordlar əsas ərazidən başqa Yer Krallığdaki bir neçə koloniya kontrol edirdilər. Millətin görünüşü samuraylar dövrünün Yaponiyasından götürülmüşdür. Yuz illik müharibə ərzində Od Millətin mədəniyyəti çox dəyişilib.
Qaçqın milləti
Qaçqın milləti — miqrant böhranını həll etmək üçün dünyanın qaçqın əhalisini könüllü olaraq müəyyən bir yerə yerləşdirərək yeni bir millət yaratmaq təklifi. İlk dəfə 2015-ci ildə irəli sürülmüşdür. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 2015-ci ildəki hesablamalarına görə, dünyada təxminən 82 milyon qaçqın və məcburi köçkün var. Qaçqın milləti ideyası 2015-ci ilin iyununda Ceyson Buzi tərəfindən yaradılmış və həmin ilin iyulunda "The Washington Post" qəzetində dərc olunan məqalə ilə geniş mediada işıqlandırılmışdır. Buzi öz təklifində qaçqın milləti yaratmaq üçün bir sıra alternativlər təklif etmişdir. Suriyalı qaçqın Yara Səid Aralıq dənizində hərəkət edən qaçqınların xilasedici jiletlərinə bənzəyən qırmızı-narıncı rəngli bayraq yaratmışdır. Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi 2016-cı il Yay Olimpiya Oyunlarında Qaçqınların Olimpiya Komandasının bayraqdan istifadə etməsinə icazə verməmişdir. Bəzi tərəfdarlar bayraqdan qeyri-rəsmi istifadə etmişdir. Bayrağın emocisi 2021-ci ilin iyun ayından etibarən Android və iOS üçün "WhatsApp"da mövcuddur.
Türk milləti
Türk xalqları və ya türkdilli xalqlar — Avrasiya ərazisində yaşayan etnolinqvistik qrup. Dünyada türk xalqlarının sayı 196 milyondan çoxdur. "Türk" sözünə ilk dəfə VII əsrin "Orxon-Yenisey" abidələrində rast gəlinir. Türk xalqlarının dinləri fərqlidir. Böyük bir hissə İslam dininə etiqad edərkən, çuvaşlar və qaqauzlar — Xristian, yakutlar, dolqanlar və xakaslar — Şamanizm, karaimlər və qrımçaklar — İudaizm dininə inanır. Türk xalqlarının hazırda 6 müstəqil dövləti vardır. (Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Türkiyə, Türkmənistan). Türk dünyası ölkələrinin hamısı, demək olar ki, çoxmillətlidir. Türklər Asiya qitəsində Əfqanıstanda (əfşarlar, qızılbaşlar və s.), İraqda (türkmənlər), Suriyada (əsasən Türkiyə ilə sərhəddə), Gürcüstan və İranda (azərbaycanlılar) yaşayırlar. Avropa qitəsində isə türklər Bolqarıstanda (bolqar türkləri), Ruminiyada (qaqauz-qıpçaq), Yunanıstanda, Ukraynada (Krım tatarları), Litvada (kəraimlər) və Rusiyada yaşayırlar.
İslam milləti
"İslam milləti" (ing. Nation of Islam) — 1930-cu ildə Miçiqan ştatının Detroyt şəhərində Volles Fərd Məhəmməd tərəfindən qurulan afroamerikalıların siyasi və dini hərəkatı. "İslam milləti" məzhəbi İslam dəyərlərinə əsaslanmasına baxmayaraq ənənəvi İslamdan çox fərqlidir. Təşkilatın əsas məqsədi ABŞ afroamerikalıları və bütün insanlığın mənəvi, sosial və iqtisadi vəziyyətini yaxşılaşdırmaqdır. O, Amerika mətbuatı tərəfindən qara irqçilikdə, yəhudi təşkilatlar da daxil olmaqla bəzi təşkilatlar tərəfindən isə ekstremizm və nümayişkaranə antisemitizmdə günahlandırılır. 1934-cü ilin iyun ayında Fərd Məhəmmədin itkin düşməsindən sonra, "İslam millətinə" Eliyah Məhəmməd rəhbərlik etməyə başladı. O, Məhəmməd İslam Universiteti, Amerika və xaricdə bir sıra müəssisələr, evlər və daşınmaz əmlak kimi yeni ibadət yerləri yaratdı və həmçinin təşkilatın ən məşhur liderinə çevrildi. Bununla birlikdə Elaycanın oğlu Varit Din Məhəmməd və məşhur ideoloq və zəncilərin hüquqları uğrunda mübarizə aparan Malkolm İks "İslam milləti" ideologiyasından sünni məzhəbinin lehinə imtina etdilər, çünki İslamın təməl dəyərləri istənilən nasist ideologiyası növünə zidddir. Təşkilatın indiki lideri Luis Fərraxandır və əsas qərargahı "İslam milləti" məbədi olaraq adlandırılan Çikaqo şəhərindəki Məryəm adına məsciddə yerləşir. Təşkilat ayrıca The Final Call qəzetini nəşr etdirir.
Alaş milisi
Alaş milisi (qaz. Алаш милициясы) — Alaş Ordanın xalq milisi, 5–13 dekabr 1917-ci ildə Orenburqda keçirilən 2-ci Ümumqazax Konqresinin qərarı ilə yaradılmış Alaş muxtariyyətinin silahlı ordusu. Vəzifəsi Alaş muxtariyyətini qorumaq olmuşdur. Xalq milisləri sıralarına 20–35 yaşlarında hərbi xidmətə yararlı kişilər çağırılırdı. Alaş Orda Milli Fondu polisi silah və sursatla idarə edirdi. Alaş Ordanın qərb diviziyalarının rəhbərləri Jaxanşa Dosmuxamedov və Xalel Dosmuxamedov Komuç diviziyası (Samara), Torqay diviziyasından 600 tüfəng və bir pulemyot – 300 tüfəng və 20 min patron aldılar. Orenburq qazax qoşunlarının atamanının köməyi ilə A. İ. Dutov, Kostanay və Qırğız mahallarında iki süvari alayı yaradılmışdır. Qızıl Orduya qarşı müharibədə Alaş milisində vuruşanların sayı 5 min nəfərə çatmışdır. Alaş muxtariyyəti ləğv edildikdən sonra Alaş milisi ləğv edilmişdir.
Misost Kamberdiyev
Misost Kamberdiyev (oset. Хъамбердиаты Бимболаты фырт Мысост; 10 (23) iyun 1909, Kardjin[d], Şimali Osetiya Muxtar Vilayəti[d] – 5 dekabr 1931) — Osetin şairi. Az torpaq kasıbı olan bir kəndlinin oğlu. Məktəbi bitirdikdən sonra Vladiqafqaz, Mozdok, Ardonda oxumuşdur. 1930-cu ildə Moskvadakı fəhlə sənət fakültəsinin ədəbi şöbəsini bitirir. Vətəninə qayıtdıqdan sonra redaktorluq və ədəbi işə başlayır. 1931-ci ildə 22 yaşında ağciyər vərəmindən dünyasını dəyişir. Vladiqafqazda Osetiya kilsəsinin yanında dəfn edilir. Osetiya ədəbiyyatının banisi Kosta Xetaqurovun, Vladiqafqazın uzun müddət bələdiyyə başçısı olan Qappo Bayevin və Osetiyanın digər nəcib insanlarının yanında dəfn edilmişdir. Uşaqlıqdan şeir yazmağa başlayır.
Oronim
Oronim (yun. ὄρος — dağ, yun. ὄνομα — ad) — yerin hər hansı formasına — həm qabarıq (dağ, dağ silsiləsi, təpə), həm də çökəkliyə (yarğan, dərə, vadi, ova) verilən xüsusi ad. Подольская Н. В. Словарь русской ономастической терминологии / Отв. ред. А. В. Суперанская.. — Изд. 2-е, перераб. и доп. — М.: Наука, 1988.
Paronim
Paronim (q.yun. παρα-, ὄνομα — "ad") — tərkibində bir hərfə görə fərqlənən sözlərə deyilir. Səslənməsinə görə bir-birinə oxşar olan sənəd – sənət, süfrə – sürfə, qəlb – qəlp, məhsul – məsul, mətn – mətin, əmr – əmir, atlaz – atlas, əsr – əsir, şahid – şəhid, xeyr – xeyir, həyat – həyət, ahəng – əhəng və s. kimi sözlər omonim deyil, çünki yazılışları fərqlidir. Məhz belə sözlər omonim deyil, paronim adlanır.
Prişib
Göytəpə (əvvəlki adı: Prişib) — Azərbaycan Respublikasının Cəlilabad rayonununda şəhər. Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Milli Şurasının 29 aprel 1992-ci il tarixli, 112 saylı Qərarı ilə Cəlilabad rayonunun Prişib şəhərinin tarixi adı özünə qaytarılaraq Göytəpə şəhəri adlandırılmışdır. Azərbaycan tarixçilərinin yazdığına görə, Rusiya İmperiyası XIX əsrdə Azərbaycan xanlıqlarını işğal edəndən sonra özünə dayaqlar yaratmaq üçün bölgəyə 250 min nəfərdən çox rus millətindən olan şəxs köçürüb. Onlar həm Bakı və Gəncə kimi böyük şəhərlərdə yerləşdirilirdi, həm də bölgələrdə. O vaxt ruslarına bir hissəsi də indiki Cəlilabad ərazisində yerləşdirilib. Cəlilabad rayonunda rus yer adları çoxdur — Astraxanovka, Tatyanovka, Nikolayevka, Petrovka, Privolnoye, Mixaylovka və s. XIX əsrdə Azərbaycana köçürülən ruslar üçün münbit torpaqlar ayrılır, onlara yerli əhaliylə müqayisədə müxtəlif güzəştlər edilirdi. Cəlilabad rayonunun indiki ərazisi demək olar ki meşə örtüyündən məhrumdur, çöllükdü. İqlimi qurudu. Elə Göytəpə şəhərinin ətrafı da yalnız kartof sahələri və üzümlüklərdən ibarətdir.
Prolin
Prolin (Pro, P) — Protein formalaşdıran 20 aminturşulardan biri. Prolin və törəmələri üzvi reaksiyalarda assimmetrik katalizator kimi istifadə olunur.
Promil
Promil (lat. pro mille – hər minə) — hər hansı kəmiyyətin mində bir hissəsi. Promil faizin onda birinə bərabərdir və ‰ işarəsi ilə qeyd olunur. Bu işarənin üç ədəd sıfır rəqəmindən tərtib edilməsi Promilin tərifi ilə əlaqədardır. Bəzi kəmiyyətlər ənənəvi olaraq Promil ilə ölçülür; məsələn, dəniz suyunun şorluğu ‰ ilə göstərilir. Suyun şorluğunun 35 Promil olması onun kütləsinin 0,035 hissəsinin duzlardan ibarət olduğu deməkdir (hər litrə 35 qram). Dəmir yollarının meyilliliyi kiçik olduğundan onu da Promil ilə hesablayırlar.
Propin
Propin (CH3-C≡CH) — Alkinlər sinfindən doymamış karbohidrogen.
Proses
Proses (lat. processus) — obyektin zaman çərçivəsində vəziyyətin kəmiyyət və keyfiyəət baxımından tədricən dəyişməsi; bir birinə bağlı olan hərəkətlərin cəmi, hansısa bir işin gedişi. Termodinamik proses Təsadüfi proses Relyefəmələgəlmə prosesi İnformatikada proses abstrakt anlayışdır. Kliyent prosesi Server prosesi Sinxron proses Asinxron proses Фоновый процесс Məhkəmə prosesi — hüquqi termin, prosessual qanunvericiliyə uyğun olaraq məhkəmədə məhkəmə işinin baxılması.
Prosion
Alpha Canis Minoris (qısaldılmış Alpha CMi, α CMi) adlı Canson Kiçik Köpək bürcünün ən parlaq ulduzudur. Procyon (Bré /proʊsi.ɒn/; PRO-see-on). Çılpaq gözlə, 0.34-lik görünən böyüklük gecə səmada səkkizinci parlaq tək ulduz kimi görünür. Spektral tipli F5 IV-V-nin ağ əsas ardıcıllığı ulduzundan və DQZ, Procyon B spektral tipli ağ cırtdan yoldaşı olan Procyona adlı ikili ulduz sistemidir. Avropa Kosmik Agentliyinin Hipparcos astrometriya peykləri tərəfindən müəyyən edildiyi kimi, yalnız 11.46 işıq ili (3.51 parsec) tapılar və bu səbəbdən dünyanın ən yaxın ulduzundan biridir. Ən yaxın qonşu, ulduz Luytenin Star, təxminən 1,12 lir (0,34 ədəd), ikincisi, Procyon ətrafını əhatə edən hipotetik bir planet, gecə səmada 2.7 ulduzun vizual ölçüsü olaraq görünür. Procyon gecə səmada səkkizinci parlaq ulduzdur və 14 yanvar gecə nəticələr verir. Sirius və Bətəlqeyzə ilə yanaşı, Qış Üçbucağı asterisiyanın üç hissəsindən birini təşkil edir. Axşam saatlarında Procyonu izləmək üçün başlama saatı qışda gecikir. Rəng indeksləri 0.42-dir və tonun solğun sarı görünüşü vardır.
Protom
Protom (q.yun. προτομή, bədənin ön hissəsi) – Bir heyvanın (məsələn, bir öküz, at, maral) və ya mifoloji bir məxluqun (məsələn, bir sfinksin, qrifin) ön hissəsinin təsviri. Bəzən yarı fiqura protom deyilir, bir yarım fiqurun heykəltəraşlıq şəklidir, lakin bu şərh tarixən təsdiqlənmədiyi üçün şübhəlidir. Protoma arxaik sənət üçün tipik olan bədii bir tropdur: sinekdoxa prinsipinə əsasən formalaşdırma (bütöv bir hissənin əvəzinə bir hissəni təsvir etmək), lakin müxtəlif rəmzi mənalarla mürəkkəbləşmişdir. Heyvan protomları, bir ritonun fiqurlu şəkildə tamamlanmasının, sütun başlığının heykəltəraşlıq formasında bəzəyinin, mebel parçasının və ya zinət əşyasının ümumi bir formasıdır. Protom obrazları e.ə 7-6-cı əsrlərdə qədim Yunan sənətindən məlumdur. Fars memarlığında e.ə. VI-IV əsrin əvvəllərində döşəmə şüaları formasında qoyulmuş ikiqat protom şəklində başlıqlar ilə tamamlanmış sütunlar mövcuddur. Bu cür protomlar daşdan oyulmuş, parlaq formada boyanmış və qızılı rəngdə hazırlanmışdı. Fars kapitelləri beynəlxalq “heyvan tərzi”nin təzahürlərindən biri kimi qəbul edilə bilər.
Proşek
Proşek (xorv. Prošek) — şirin desert şərabı. Şərab Xorvatiyada və ölkənin cənub hissəsindəki Dalmasiya regionunda ənənəvi olaraq istehsal edilir. Adının mənşəyi tam məlum deyilş Amma güman olunur ki, ad xorvat sözü olan prošli (son) sözündən götürülmüşdür. Bu adın qoyulmasına səbəb şərab üçün istifadə edilən üzümün çox gec qıcqırmasıdır. Şərab üzüm giləmeyvələrinin kollarından passito (həsir şərabı) üsulu ilə qıcqırmasından alınır və istehsal edilir. Proşek çox keyfiyyətli şərab hesab olunur. Ona görə də, digər şərablara nisbətən daha bahalıdır. Buna səbəb onun istehsalına orta hesabla digər şərablardan yeddi dəfə daha çox üzüm tələb olunmasıdır. İstehsalçılar şərab istehsalı zamanı spirtin yüksək həddindən istifadə edirlər.
Prodik
Prodik (yun. Πρόδικος, təxminən e. ə. 465 – 395) — qədim yunan filosofu, sofistlər məktəbinin təmsilçisi. Dilçilik elmi və əxlaq problemləri ilə məşğul olmuşdur. O həm də dinlərin yaranması nəzəriyyəsini irəli sürmüşdür. Onun fikrincə, insanlar onlara xeyir gətirən günəş, çaylar, dənizlər kimi təbiət obyektlərini tanrılaşdırmışlar. Buna o, Misirdə Nil çayının tanrılaşdırılmasını örnək gətirirdi. Prodikə görə, bundan sonra insanların fəaliyyətlərinə uyğun olaraq şərabçılıq, dəmirçilik, sənətkarlıq və s. tanrıları uydurulmuşdur.
Karlo Bilotti muzeyi
Karlo Bilotti muzeyi (it. Museo Carlo Bilotti) — İtaliya-Amerika kolleksiyaçısı (1934-2006) Karlo Bilottinin topladığı rəssamlıq və heykəltaraşlıq əsərlərindən ibarət müasir incəsənət muzeyi. Muzey Roma şəhərində Villa Borqeze parkında yerləşir. == Muzeyin binası == Muzeyin yerləşdiyi şəhərkənarı ev əvvəllər varlı Çeuli ailəsinə məxsus olmuş, XVII əsrin əvvəllərində kardinal Şipione bu binanı və ona bitişik ərazini böyük Villa Borqeze parkını salmaq üçün aldıqdan sonra həmin bina Borqeze nəslinin ixtiyarına keçmişdir. XVIII əsrin son rübündə knyaz Markantonio Borqezenin (1730-1809) sifarişi ilə binada yenidənqurma işləri arapılmış, onun ətarfında isə heykəllər, fontanlar, müxtəlif bəzək ağacları ilə əhatə olunmuş park salınmışdır . Yenidənqurma iki mərhələdə həyata keçirilmişdir. 1775-1779-cu illərdə həmin dövrün tanınmış rəssamlarının iştirakı ilə binanın daxili arxitektura quruluşu dəyişdirilmiş, evin divarlarında T.Kuntsenin, D.Kadesin, K.Unterpercerin rəsmləri çəkilmişdir. Sonralar, 1790-1793-cü illərdə orkestr üçün bina da tikilmişdir. XIX əsrin ortalarına kimi burada çoxsaylı bayramlar, dünyəvi əyləncələr təşkil olunurdu. 1849-cu ildə Papa vilayətində baş vermiş burjua-demokratik inqilabı yatırılarkən bina fransız artilleriyasının atəşi nəticəsində dağıdılmış, binanın daxili bölmələri məhv olmuşdur.
Miloslu Afrodita heykəli
Miloslu Venera heykəli (yun. Ἀφροδίτη τῆς Μήλου, Aphroditē tēs Mēlou) və ya "Miloslu Afrodita" (Milos adasından tapılmış Afrodita) heykəli – məşhur antik heykəl olub, e.ə. 130 – 100 illərə aid edilir. Makedoniyalı İsgəndərin çoxsaylı istilaları yunan mədəniyyətinin Ellada xaricində yayılmasına imkan verirdi. Bu işğallardan sonra bir sıra xalqlar Yunanıstanın bilavasitə qonşusuna çevrildi. Yaranan qonşuluq həmin dövr yunan incəsənətinə reallıq gətirdi. Rəssamlar insan təbiətinin müxtəlif hədlərinin təsvirinə üstünlük verməyə başladılar. Hətta ilahə heykəlləri insan simalarına malik idilər. Sevgi ilahəsi Afroditanın heykəli (təx. e.ə.
Miloslu Venera heykəli
Miloslu Venera heykəli (yun. Ἀφροδίτη τῆς Μήλου, Aphroditē tēs Mēlou) və ya "Miloslu Afrodita" (Milos adasından tapılmış Afrodita) heykəli – məşhur antik heykəl olub, e.ə. 130 – 100 illərə aid edilir. Makedoniyalı İsgəndərin çoxsaylı istilaları yunan mədəniyyətinin Ellada xaricində yayılmasına imkan verirdi. Bu işğallardan sonra bir sıra xalqlar Yunanıstanın bilavasitə qonşusuna çevrildi. Yaranan qonşuluq həmin dövr yunan incəsənətinə reallıq gətirdi. Rəssamlar insan təbiətinin müxtəlif hədlərinin təsvirinə üstünlük verməyə başladılar. Hətta ilahə heykəlləri insan simalarına malik idilər. Sevgi ilahəsi Afroditanın heykəli (təx. e.ə.
Milos gürzəsi
Milos gürzəsi (lat. Macrovipera schweizeri) — Gürzələr fəsiləsinə Nəhəng gürzə cinsinə daxil olan növ. Populyasiyasının ümumi sayı 10 min baş olaraq qiymətləndirilir. Onların 7–8 min başı Milos adasında yaşayır. Milos gürzələri Egey dənizinin Kiklad arxipelaqı adalarında rast gəlinir — Milos, Kimolos, Poliaqos, Sifos (Yunanıstan). Yetkin gürzələrin uzunluğu 80 sm təşkil edir. Başının sonucu dairəvi olub, başın yuxarı hissəsində və göz ətrafında xüsusi rəngli xətlər vardır. Göz ətrafında 2–3 cərgədən pulcuğa sahibdir. Bədəninin mərkəzi hissəsində 23 (21–25) cərgədən ibarət pulcula örtülmüşdür. Bədən rəngi olduqca fərqlidir, bununla belə həm də olduqca parlaqdır.
Miloş Forman
Miloş Forman (çex. Miloš Forman; əsl adı: Yan Tomaş Forman, çex. Jan Tomáš Forman; 18 fevral 1932, Çaslav, Çexoslovakiya) — Çexiya və ABŞ kinorejissoru və ssenaristi. Tomas Yan Forman 1932-ci il fevralın 18-də Çexoslovakiyanın Çaslav şəhərində anadan olmuşdur. İkinci dünya müharibəsi illərində Çexoslovakiyanin işğalı zamanı valideynlərini Osvensiumda itirmişdir. Praqa incəsənət akademiyasının kino fakültəsinin məzunudur. 50-ci illərin ortalarında həm ssenarist kimi işləmiş, həm də məşhur "Laterna Maqika"da ilk proqramların hazırlanmasında iştirak etmişdir. 1963-cü ildə "Müsabiqə" adlı sənədli filmi ilə kino sənətində debut etmişdir. Rejissor filmdə gənclərin caza maraq atmosferini yaratmağa və peşəkar jüli qarşısında öz bacarıqlarını nümayiş etdirən bu musiqi sevənlərin müsabiqədəki acınacaqlı səhnəsini təsvir etməyə çalışmışdır. 1964-cü ildə Forman "Qara Pyotr" adlı ilk tammetrajlı filmini çəkir ki, bu filmin başqa adı "Pyotr və Pabla" idi.