Поиск по словарям.

Prussiya krallığı (alm. Königreich Preußen‎) — 1701–1918-ci illərdə mərkəzi Avropanın şimal və şərq hissəsini əhatə edən ərazilərdə mövcud olmuş müstəqil dövlət. Bu krallığa daxil olan ərazilər: Baltik dənizi sahillərindəki ərazilərin bir qismi daxildir ki, orta əsrlərdə bu ərazilər Şərqi Prussiya adlanırdılar. Brandenburq ərazisini əhatə edən və 1701-ci ildən başlayaraq almanların hakimiyyəti altına keçir. == Yaranması == XVII əsrdə Brandenburq və ətraf ərazilərin Hohentsollernlərin əlinə keçdikdən sonra müasir Prussiya dövləti meydana çıxdı. Hohentsollernlər Brandenburqda 1417-ci ildən hökmranlıq edirdilər. 1618-ci ildə Brandenburq kurfyurstu vərəsə kimi Prussiya hersoqluğuna sahib oldu. Prussiya protestant reformasiyasına qədər tevton cəngavərlərinə məxsus idi, bir zamanlar Tevton ordeninin baş sahibi Hohentsollern ailəsinin üzvü olmuşdu və protestantlığa keçdikdən sonra ordenin torpaqlarını "dünyəviləşdirmiş", özünü isə irsi hersoq elan etmişdi. Hersoqluq Prussiyasının dili və mədəniyyəti alman dili və alman mədəniyyəti idi. == Ərazisi == Pomeraniya və Brandenburq Müqəddəs Roma imperiyasının şərq tərəfdəki axırıncı torpaqları idi.

Tsuşima (yap. 対馬) — Yapon dənizində yerləşən ada. İnzibati cəhətdən Yaponiyanın Naqasaki prefekturasına daxildir. 1872-ci ilə qədər müstəqil Tsuşima vilayəti ərazisinə daxil olmuşdur. Ada Koreya boğazında Cənubi Koreya ilə sərhəddə yerləşir. Ümumi sahəsi 696,3 km², əhalisi 34,4 min nəfər təşkil edir. == Tarixi == 1900-cü ilə qədər Tsuşima bir adadan ibarət olmuşdur. Sonradan Aso kanalı ilə ada iki yerə bölünmüşdür. Şimal hissədə yerləşən ada Kaminosima, cənubda yerləşən ada isə Simonosima adlanır. Tsuşima adası ətrafında yerləşən kiçik adalar onun ərazisinə daxildir.

Rusiya (rus. Россия) və ya rəsmi adı ilə Rusiya Federasiyası (rus. Росси́йская Федера́ция), tarixi Azərbaycandilli mənbələrdə Rusiyyət və ya Ərəsəy — ərazisi Şərqi Avropa və Şimali Asiyada yerləşən dövlət. Rusiyaya ərazisinin böyüklüyünə görə dünyanın ən böyük ölkəsidir və dünya yaşayış sahəsinin səkkizdə birini əhatə edir. Ölkə qurudan Norveç, Finlandiya, Estoniya, Latviya, Litva və Polşa (Kalininqrad vilayəti), Belarus, Ukrayna, Gürcüstan, Azərbaycan, Qazaxıstan, Monqolustan, Çin və Şimali Koreya ilə həmsərhəddir. Dənizdən isə Oxot dənizi vasitəsilə Yaponiya, Berinq boğazı vasitəsilə ABŞ ştatı olan Alyaska ilə qonşudur. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Moskvadır. Rusiyanın ümumi sahəsi isə 17,098,246 kvadrat kilometrdir. Rusiya əhalisinin sayı 146 milyon nəfərdən çoxdur və bu göstəriciyə görə dünyanın doqquzuncu ölkəsidir. Rusiya ərazisinin böyüklüyünə görə doqquz zaman kəsiyinə yayılır və çox müxtəlif reylef və iqlimə malikdir.

Aleksandra Vyaçeslavovna Trusova (rus. Александра Вячеславовна Трусова; 23 iyun 2004, Ryazan, Rusiya) ― Rusiyanı təmsil edən fiqurçu. O, 2020-ci ildə baş tutan Avropa Çempionatının və ISU Qran-Pri Finalının bürünc medalına sahib olub. Trusova həmdə, Kanada Qran-Prisinin (2019) və Rusiya Qran-Prisinin (2019) qalibi olub. Rusiya Çempionatlarında 2018-ci ildə gümüş, 2019-cu ildə isə bürünc medala sahib olan Trusova, gənclər arasında Avstraliya (2017), Belarus (2017), Litva (2018) və Ermənistan (2018) Qran-Prilərinin də qalibi olub, gənclər arasında ISU Qran-Pri Finalında isə 2017-ci ildə qızıl, 2018-ci ildə isə gümüş medala sahib olub. 2018 və 2019-cu illərdə gənclər arasında Dünya Çempionatının qalibi olmağıda bacaran Trusova, Yelena Radionovadan sonra 2 dəfə gənclər arasında Dünya Çempionatının qalibi olmağı bacaran idmançısıdır. O, həmdə 2018 və 2019-cu illərdə gənclər arasında Rusiya Çempionatının qalibi olub. == Karyerası == === 2016–2017-ci illər: Gənclərin Rusiya Çempionatında dördüncü pillə === Aleksandra Trusova 2017-ci ilin 1–5 fevralında St. Peterburq şəhərində baş tutan gənclər arasında Rusiya Çempionatında mübarizə apardı. O, qısa proqramda 64.95 balla altıncı, sərbəst proqramda isə 130.65 balla dördüncü pillənin sahibi oldu.

Prussiya krallığı (alm. Königreich Preußen‎) — 1701–1918-ci illərdə mərkəzi Avropanın şimal və şərq hissəsini əhatə edən ərazilərdə mövcud olmuş müstəqil dövlət. Bu krallığa daxil olan ərazilər: Baltik dənizi sahillərindəki ərazilərin bir qismi daxildir ki, orta əsrlərdə bu ərazilər Şərqi Prussiya adlanırdılar. Brandenburq ərazisini əhatə edən və 1701-ci ildən başlayaraq almanların hakimiyyəti altına keçir. == Yaranması == XVII əsrdə Brandenburq və ətraf ərazilərin Hohentsollernlərin əlinə keçdikdən sonra müasir Prussiya dövləti meydana çıxdı. Hohentsollernlər Brandenburqda 1417-ci ildən hökmranlıq edirdilər. 1618-ci ildə Brandenburq kurfyurstu vərəsə kimi Prussiya hersoqluğuna sahib oldu. Prussiya protestant reformasiyasına qədər tevton cəngavərlərinə məxsus idi, bir zamanlar Tevton ordeninin baş sahibi Hohentsollern ailəsinin üzvü olmuşdu və protestantlığa keçdikdən sonra ordenin torpaqlarını "dünyəviləşdirmiş", özünü isə irsi hersoq elan etmişdi. Hersoqluq Prussiyasının dili və mədəniyyəti alman dili və alman mədəniyyəti idi. == Ərazisi == Pomeraniya və Brandenburq Müqəddəs Roma imperiyasının şərq tərəfdəki axırıncı torpaqları idi.

Trisiya Flores (ing. Tricia Flores; 29 dekabr 1979) — qadınlar arasında uzunluğa tullanma və qaçış yarışlarında iştirak etmiş keçmiş belizli atlet. == Pekin 2008 == Flores 2008 Yay Olimpiya Oyunlarında Belizi uzunluğa tullanma yarışlarında təmsil edib. O, bu olimpiya oyunlarında Belizi təmsil edən yeganə qadın idmançı olmuşdur. Pekin olimpiadası idmançının qatıldığı ilk Olimpiya Oyunları idi. Flores avqustun 18-də aralarında braziliyalı Mauren Hiqa Maqqi, amerikalı Qreys Apşou və isveçli Karolina Klüftündə olduğu A qrupunda 21 idmançıya qarşı mübarizə aparıb. O, 5.25 metrlik dərəcəylə A qrupunu 19-cu sırada tamamlayıb və final mərhələsinə yüksələ bilməyib. Ümumi sıralamada isə dərəcə ala bilməyən dörd atleti keçərək 42 idmançı arasında 38-ci yeri tutub.

Tsuşima döyüşü (yaponca: 対馬海戦, Tsuşima Kaysen; rusca: Цусимское сражение, Tsusimskoye srajeniye) — 1905-ci il mayın 14–15-də (Çar Rusiyasında o dövrdə istifadə olunan Yuli təqviminə əsasən 27–28 may) rus-yapon müharibəsi zamanı Tsuşima adası yaxınlığında olmuş dəniz vuruşması. Yaponiyada Yapon dənizi döyüşü (yaponca: 日本海海戦, Nihonkay Kaysen) adı ilə də tanınır. Döyüşdə admiral Toqo Xeyxatironun rəhbərliyi altında olan Yaponiya İmperiya donanması admiral Zinovi Rojestvenskinin rəhbərliyi altındakı Rusiya İmperator donanması Sakit okean Flotiliyasının 2/3 hissəsini məhv etmişdir. Rus donanması Baltik dənizindəki bazalarından yola çıxaraq 18 min dəniz mili (33 min km) məsafə qət edərək bölgəyə gəlib çatmışdır. Rus-Yapon müharibəsindən əvvəl döyüş gəmiləri həm yaxın məsafədə, həm də uzaq məsafədə döyüşmək üçün ümumilikdə 152, 203, 254 və 305 mm-lik toplarla təchiz edilərkən bu müharibədə sadəcə uzun mənzilli toplara sahib gəmilərin daha üstün olduğu görülmüşdür. == İki tərəfin donanmaları == Yapon donanması Rus-yapon müharibəsinin başlanğıcından etibarən topçuluq sahəsində özünü inkişaf etdirmişdir. Yapon donanması Rusiya donanması ilə müqayisədə daha üstün toplara sahib idi. Yaponlar həmçinin top mərmilərində alışma gücü yüksək olan partlayıcılardan istifadə edərək düşmən gəmilərinin göyərtə hissələrinin zədələnməsini təmin edirdi. Buna qarşı olaraq ruslar daha çox zireh dəlmə qabiliyyəti olan top mərmilərindən istifadə edirdi, lakin rusların toplarında yaranan problemlər bəzən mərmilərin partlamamasına səbəb olurdu. Yaponiya donanması gəmilərinin yüksək texnologiyaya sahib olması da onların döyüş zamanı üstünlük əldə etməsinə şərait yaradırdı.

Tsuşima boğazı (kor. 쓰시마 해협 sseu-si-ma hae-hyeop) — Yapon dənizi ilə Şərqi Çin dənizini birləşirdirir. Tsuşima boğazı Koreya boğazının bir qolu olaraq. Tsuşima və İki adaları arasında yerləşir. Uzunluğu 100 km, ən dar hissədə eni isə 47 km olaraq İki və Simodzima adaları arasında yerləşir. Boğazdan Tsuşima cərəyanı keçir. Bu cərəyan isti Krusio cərayanının bir hissəsidir. Tarixdə boğaz Tsuşima döyüşünə şahid olmuşdur. Döyüş 27–28 may 1905-ci ildə baş vermişdir. Rus-yapon müharibəsinin ən əhəmiyyətli döyüşü olaraq rus donanmasıbın Yapon imperiya ordusu tərəfindən darmadağın edilməsi ilə əlamətdardır.

Tsuşima cərəyanı — Kurosio cərəyanının bir qolunu təşkil edir. Tsuşima boğazından keçərkən iki qola ayrılır. Əsas qol və Şərqi Koreya qolu. == Hidrologiya == Tsuşima boğazının 47 km dar hissəsindən keçərkən cərəyan zəyifləyir. Tsuşima cərəyanının güçü 0,5—1 km/s təşkil edir ki, bu da Kurisio cərəyanından 5 - 10 dəfə kiçikdir. Cərəyan dar boğazdan keçdikdən sonra cənubdan şimala istiqamətlənir. O əsasən Yaponiyannın qərb sahilləri ilə keçir. Bu səbəbdən Yapon dənizinin şərq sahili ilə qərb sahili arasında qışda 5—6 °С, yayda isə 1—3 °С fərq olur. Yaponiyanın sahilləri subtropik iqlimə malik olduğu halda, Rusiyanın sahilləri isə mülayim iqlimə malikdir. Şimalda Primorsk cərəyanının təsiri ilə Tsuşima cərəyanı Sanqar boğazı ilə Sakit okeana çıxır.

Tsuşima-maru (対馬丸) – Yaponiyaya məxsus olmuş sərnişin və karqo gəmisi. İkinci Dünya müharibəsi zamanı Okinavadan Naqasakiyə yüzlərlə məktəblini daşıyarkən ABŞ-yə məxsus USS Bowfin sualtı qayığı tərəfindən batırılmışdır. == Xüsusiyyətləri == Tsuşima-maru Şotlandiyanın Russell & Company şirkəti tərəfindən istehsal olunmuş və 8 sentyabr 1914-cü ildə suya buraxılmışdır. Gəmi Yaponiyanın Nippon Yusen şirkəti tərəfindən karqo və sərnişin gəmisi kimi istifadə olunurdu. Uzunluğu 135,6 metr idi. == Batırılması == Tsuşima-maru 22 avqust 1944-cü ildə, gecə saat 10:12-də Yaponiyanın Akuseki adası yaxınlığında ABŞ donanmasına aid olan USS Bowfin sualtı qayığı tərəfindən torpedo ilə vurulmuş və 10 dəqiqə ərzində batmışdır. Həmin an Tsuşima-maru Ryukyu adalarının ABŞ tərəfindən işğal edilməsi səbəbilə Okinavadan Naqasakiyə sərnişin daşıyırdı. 21 avqustda Naha limanından yola düşən gəminin göyərtəsində 1783 sərnişin var idi ki, onlardan 1661 nəfəri Nahanın 8 məktəbindən olan məktəblilər idi. Gəmidə bir neçə valideyn və məktəb müəllimi də var idi. Gəmini Kazuura-maru və Qyoku-maru adlı iki sərnişin gəmisi də müşayiət edirdi.

Armavir — Rusiya Federasiyasının cənubunda, Krasnodar diyarında şəhər. Şəhər Krasnodar diyarının cənubunda, Krasnodar şəhərindən 202 km məsafədə yerləşir. Moskvadan isə 1400 km-lik məsafə ayırır. Şəhər ətraf kəndlərlə birgə Armavir şəhər dairəsinə daxildir. Önəmli dəmiryol qovşağı hesab olunur. Şəhərdə Armavir-Rostov və Armavir-Tuapse Şimali Qafqaz dəmiryol stansiyasiyaları fəaliyyət göstərir. == Ümumi məlumat == 1839-cu ildə çərkəz erməniləri (çerkesoqaev) Urup çayının mənsəbinə yaxın ərazidə yerləşdirildi. Bu tarix rəsmən Armavir şəhərinin əsasının qoyulması ili hesab olunur. Aul üç tərəfdən eni 2,5 metr olan dərin yarğanla əhatələnmişdir. Digər tərəfdən ərzini Kuban çayı əhatə edir.

Bor — Rusiya Federasiyasının Nijeqorod vilayətində şəhər.

"Vahid, bölünməz Rusiya" — Paris Sülh Konfransında sülh danışıqlarının gedişatına təsir edən, yeni yaranmış bir çox dövlətlərin beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən tanınmasına mane olan əsas problem. == Arxa plan == Rusiyada bolşeviklərin hakimiyyəti ələ almasından sonra bir çox keçmiş çar generalı yeni hökuməti tanımadığını elan etdi. Nəticədə Rusiya vətəndaş müharibəsi başladı. Anton Denikin, Kolçak və s . kimi məşhur generalların başçılıq etdiyi bu müharibə müddətində 1919-cu ildə çar generalları mühüm qələbələr qazandılar. Avropada belə bir təsəvvür yarandı ki, Ağ qvardiyaçılar bolşevik hakimiyyətini devirəcəkdir. Bu səbəbdən də keçmiş Rusiya imperiyası ərazisində yaranmış yeni respublikalara qarşı münasibətlərini dəyişdilər. İngilis komandanı General Tomson Bakıya daxil olarkən bunu öz nitqində açıq-aşkar bildirmişdi: Lakin artıq 1920-ci ildə generalların bolşeviklərə qarşı uğur qazana bilməyəcəkləri bəlli oldu. Yalnız bundan sonra yeni yaranmış respublikaların tanınma prosesi başlandı. "Vahid, bölünməz Rusiya" problemindən əziyyət çəkən yeni yaranmış dövlətlərdən biri də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti olmuşdur.

Donetsk — Rusiya Federasiyasının Rostov vilayətində yerləşən şəhər.

Rusiya (rus. Россия) və ya rəsmi adı ilə Rusiya Federasiyası (rus. Росси́йская Федера́ция), tarixi Azərbaycandilli mənbələrdə Rusiyyət və ya Ərəsəy — ərazisi Şərqi Avropa və Şimali Asiyada yerləşən dövlət. Rusiyaya ərazisinin böyüklüyünə görə dünyanın ən böyük ölkəsidir və dünya yaşayış sahəsinin səkkizdə birini əhatə edir. Ölkə qurudan Norveç, Finlandiya, Estoniya, Latviya, Litva və Polşa (Kalininqrad vilayəti), Belarus, Ukrayna, Gürcüstan, Azərbaycan, Qazaxıstan, Monqolustan, Çin və Şimali Koreya ilə həmsərhəddir. Dənizdən isə Oxot dənizi vasitəsilə Yaponiya, Berinq boğazı vasitəsilə ABŞ ştatı olan Alyaska ilə qonşudur. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Moskvadır. Rusiyanın ümumi sahəsi isə 17,098,246 kvadrat kilometrdir. Rusiya əhalisinin sayı 146 milyon nəfərdən çoxdur və bu göstəriciyə görə dünyanın doqquzuncu ölkəsidir. Rusiya ərazisinin böyüklüyünə görə doqquz zaman kəsiyinə yayılır və çox müxtəlif reylef və iqlimə malikdir.

Rusiya konstitusiyasına görə, Rusiya Federasiyası 85 bərabərhüquqlu subyektdən ibarətdir ki, bunun da 22-si respublikadır. Respublikalar Rusiyanın faktiki ərazisinin 28,55% -ni əhatə edir və ölkə əhalisinin 17,95% -i onlarda yaşayır. Respublika, diyarlardan və vilayətlərdən fərqli olaraq, onlar milli-dövlət formasiyalarıdır, yəni Rusiya daxilində bu və ya digər xalqın (xalqların) dövlətçilik formasıdır. Rusiya Federasiyasının digər subyektlərindən fərqli olaraq respublikalar öz konstitusiyalarını qəbul etmək və öz dövlət dillərini qurmaq hüququna malikdirlər və həmçinin onların paytaxtları vardır. Respublikaların Rusiya Federasiyasının ərazi bütövlüyünü pozmaq, onun tərkibindən ayrılmaq hüququ və suverenliyi yoxdur. Sovet dövründə müasir respublikaların əksəriyyəti muxtar sovet sosialist respublikası (MSSR) statusuna malik idi, bəziləri muxtar vilayətlər idi. RSFSR çərçivəsində, ərazilər və bölgələrdən - inzibati-ərazi vahidlərindən fərqli olaraq, onlar milli-dövlət birləşmələri olan federasiya subyektləri hesab olunurdular.

== Rusiya Federasiyasının diyarları == Rusiya Federasiyası 83 subyektdən ibarətdir və bunlardan 9-u diyar adlanır.

== Tarixi == Qədimdə rus mətbəxinin əsasını müxtəlif suplar, sıyıqlar, xəmir məmulatları təşkil edirdi. XVIII əsrdə Fransadan dəvət olunan aşpazlar rus mətbəxinə sosiska, omlet, kotlet, kompot gətirdilər. Ukraynadan Rusiya mətbəxinə donuz və dana əti bulyonunda hazırlanmış borş daxil olur və bu günə kimi əsas yeməklərdən biri sayılır. Kartofun hələ geniş yayılmadığı dövrlərdə əsas qarnir şalğam (turp) sayılırdı. Tərkibinə xama və kəsmik əlavə olunan yeməklər rus mətbəxinin əsas atributlarındandır. Xaricdə rus mətbəxi, əsasən blinləri, kürüsü və pelmenləri ilə tanınır. Balıqdan müxtəlif yeməklər hazırlanır. Ən nəfis balıq çökə hesab olunur. Balıq suda bişirilib dəfnə yarpağı əlavə olunaraq uxa adlanan sup halında, qızardılmış, sobada bişirilmiş, içinə göbələk və müxtəlif yarmalar doldurulmuş halda süfrəyə verilir. Həmçinin qurudulmuş, hisə verilmiş, duza qoyulmuş müxtəlif balıq növləri də əsas menyuya daxildir.

Rusiya Federasiyasının Prezidenti — Rusiya Federasiyasının ən ali vəzifəsidir. Rusiya Prezidenti Rusiya dövlətinin başçısıdır və hakimiyyətin heç bir qoluna aid deyil, Rusiya konstutiyasının , Rusiya vətəndaş haqlarının və insan azadlığının qarantıdır. Rusiya Ali Baş Komandanıdır. 17 mart 1991 ci-ildə ümümxalq referendumun nəticəsi ilə dövlət idarəçiliyinin ən ali vəzifəsi kimi Rusiya Federasiyasının prezidenti postu yaradılmışdır.

Rusiya Federasiyasının Prezidenti — Rusiya Federasiyasının ən ali vəzifəsidir. Rusiya Prezidenti Rusiya dövlətinin başçısıdır və hakimiyyətin heç bir qoluna aid deyil, Rusiya konstutiyasının , Rusiya vətəndaş haqlarının və insan azadlığının qarantıdır. Rusiya Ali Baş Komandanıdır. 17 mart 1991 ci-ildə ümümxalq referendumun nəticəsi ilə dövlət idarəçiliyinin ən ali vəzifəsi kimi Rusiya Federasiyasının prezidenti postu yaradılmışdır.

Rusiya Federasiyası 83 subyektdən ibarətdir və bunlardan 22-i respublika hesab olunur.

Rusiya tarixi (rus. История России) — Rusiya tarixi. == Orta əsrlər == XI əsrin axırları-XII əsrin əvvəllərində Kiyev dövləti geniş əraziyə malik olsa da, möhkəm əsaslı deyildi. Onun tərkibinə qatılmış tayfalar öz xüsusiyyətlərini qoruyub saxlamışdılar. Natural təsərrüfatın hökm sürdüyü ayrı-aryı bölgələr arasında iqtisadi əlaqələr olduqca zəif idi. Bununla yanaşı dövlətin əhəmiyyətli dərəcədə müdafiə sistemi yaradılmışdı. Belə bir şəraitdə XI–XIII əsrlərdə Kiyev dövləti üçün yeni xüsusiyyətlər meydana çıxdı. Ayrı-ayrı bölgələrdə-Novqorod, Polotsk, Smolensk, Suzdal və Rostov torpaqlarında feodal aristokratiyası inkişaf edir və güclənirdi. Bütün torpaqlar feodalların əlinə keçmişdi. Kəndlilərin əlindən bütün torpaqlar çıxdığına görə torpaqsızlaşaraq, feodallardan asılı vəziyyətə düşmüşdülər.

Rusiya Federasiyası tərkibinə daxil olan 85 subyektdən 46-sı vilayət adlanır. Hal-hazırda, Rusiya Federasiyasının subyektləri olaraq vilayət və diyarların hüquqi vəziyyətdə ciddi fərqlər yoxdur. == Rusiya vilayətləri və onların inzibati mərkəzləri == == Tarixi == Hələ IX əsrdə Kiyev Rus dövlətinin bölündüyü ərazi-inzibati vahidlərə volostlar və ya vilayətlər deyilirdi. Bu kiçik knyazlardan biri Rurikoviçin qubernator kimi oturduğu mərkəzi bir şəhər (masa) olan böyük bir ərazinin adı idi. X - XII əsrin əvvəllərində Rusiyanın bölündüyü volostların sayı. eyni zamanda yaşayan şahzadələrin sayından asılı idi və birdən iki yüzə qədər dəyişirdi. Tərcümə ədəbiyyatında bölgə sözü üstünlük təşkil etdi - digər dövlətlərin tərkib hissələrinə tətbiq olunduğu kimi, bəzən Rusiya ilə də əlaqəli olur. Monqollardan əvvəlki dövrə aid mənbələrdə 4 oxşar rəy tapa bilərsiniz: Rostov vilayəti ("Zaman illəri haqqında povest"də 1071-dən aşağı) Polotsk vilayəti (1092 altında eyni yerdə) Pereyaslav vilayəti ("Boris və Gleb nağılı" da) Vladimir vilayəti ("Mağaralı Teodosiusun Həyatı", Vladimir-Volınskidən bəhs edirik). === Rusiya imperiyası === Əvvəlcə Rusiya İmperiyasında qəbul edilmiş inzibati quruluşun qurulmasına qədər keçid dövrü üçün müvəqqəti bir vahid olaraq yeni qoşulmuş torpaqlarda yarandı. Daha sonra ərazilər, əsasən Orta Asiyada, Qafqazda və Uzaq Şərqdə, adi əyalətlərdən fərqli bir prinsiplə idarə olunan geniş yayılmış ərazilər adlandırıldı.

Rusiya konstitusiyada da əks olunduğu kimi çoxmillətli dövlətdir. Onun ərazisində 190 xalq yaşayır. 2010-cu ildə Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına görə əhalinin 80,9 % və ya 111,0 milyon nəfərini ruslar, 19,1 % və ya 26,2 milyon nəfərini isə digər xalqlar təşkil edir Rusiya əhalisi hər nə qədər digər ölkələrlə müqayisədə yüksək olsa da; hər km²-a düşən insan sayı, ölkənin sahəsi ilə əlaqədar olaraq çox azdır. Rusiya əhalisinin başlıca olaraq yaşadığı region, coğrafi olaraq Avropa torpaqları olaraq qəbul edilən Ural dağlarının qərbində və Şimal-qərb Sibirdə yaşayır. Ölkə əhalisinin 73%-i şəhərlərdə yaşayarkən 27%-i kənd yerlərində yaşayır. Rusiya əhali baxımından dünyanın ən çox əhaliyə malik səkkizinci ölkəsi mövqeyindədir. Ölkə əhalisi, Sovet İttifaqının dağılmasından sonra süquta keçmiş olsa da, 2010-cu il sayımına görə 141.927.297 nəfərdir. 1991-ci ildə Rusiya əhalisi bütün zamanların ən yüksək səviyyəsi olan 148.689.000 nəfərə çatmışdı, amma 1990-cı illər boyu davam edən miqrasiya, ölüm nisbətin çox sürətli artması kimi səbəblər ilə ölkə əhalisi 20 illik müddətdə azalmışdır. Ölkədə 2009-cu ildə, son 15 il ərzində ilk dəfə 10.500 nəfərlik bir əhali artımı olmuşdur. Sözügedən artım, 279.906 nəfərin Rusiyaya köçməsi ilə yaranmışdır ki, bu rəqəmin 93%-i Keçmiş Sovet ölkələrindən olmuşdur.

Çar Rusiyası — 1547–1721-ci illərdə Rusiyanın rəsmi adı. Bəzi mənbələrdə Rusiya Çarlığı kimi də adlandırılır.