Поиск по словарям.

Unix (ing. Unix) — 1969-cu ildə Ken Tompson və Denis Ritçi tərəfindən Bell laboratoriyalarında yazılmış, eyni vaxtda bir çox istifadəçi ilə eyni zamanda müxtəlif əməliyyatları yerinə yetirən bir əməliyyat sistemidir. Yeni ƏS – UNICS (UNIplexed Information and Computing System) adlandırılmış, sonralar UNIX adına qısaldılmışdı. Bu əməliyyat sisteminin əsasıda Massaçusets Texnologiya İnstitutu (MİT), AT&T, Bell Labs və GE-nin bir yerdə istehsal etdikləri Multics və Unicse dayanır. Unix-in ilk versiyası Assembler dili ilə yazılmışdır və bu əməliyat sistemi sadəcə yazıldığı kompüterin özündə işləyirdi. Unix Əməliyyat Sistemi 1973-cü ildə C proqramlaşdırma dili ilə yenidən yazılmışdır. AT&T Bell Labs Unix-i Novell-ə satdı, 1994-cü ildə də Novell Unix markasını bugünkü sahibi The Open Group-a verdi. Unix çox prosesli və çox bahalı kompüterlərdən, ucuz və tək prosesli PC-lərə qədər bir çox kompüterdə işləyə bilir. Unix əməliyyat sisteminin sağlamlığı bir çox yerlərdə test edilmiş və davamlı bir sistem olduğu təsdiq edilmişdir. Unix çox istifadəçi eyni vaxtda birdən çox işi görəbildiyi üçün xüsusiylə çox prosesli serverlərdə istifadə olunur.

Unity - Canonical tərəfindən Ubuntu üçün yaradılan qrafik istifadəçi interfeysdir. KDE, GNOME, Xfce, LXDE qrafik interfeyslərindən fərqli olaraq, Unity proqramlar toplusu deyil, mövcud proqramları istifadə etmək üçün sistemdir.

Uniya (lat. unio – birlik, təşkilat) — dövlətlər arasında ittifaqın, birliyin növü. Uniyanın personal və real növləri mövcuddur. Personal uniyada iki və daha çox monarxiya quruluşlu dövlətlərin bir dövlətin tərkibində birləşir, lakin hər biri özünün hakimiyyət və idarəetmə orqanlarını saxlayır. Məsələn, Millətlər Birliyinin üzvü olan 54 ölkədən 15-i şəxsi uniya münasibəti vəziyyətindədir, yəni Böyük Britaniya və və Şimali İrlandiya krallıqlarına birləşmişlər və özlərinin monarxları yoxdur. (Avstraliya, Yeni Zelandiya, Kanada, Barbadas, Yamayka və b.) İngilis kraliçası eyni zamanda bu ölkələrin hər birinin kraliçasıdır. Lakin həmin ölkələrdə onun funksiyasını əsasən hər bir ölkənin hökuməti tərəfindən namizədliyi təqdim olunmuş və kraliça tərəfindən təsdiqlənmiş general-qubernator yerinə yetirir. Real uniya öz dövlət başçısı, öz pul sistemi, birləşmiş ordusu və digər xarici siyasəti həyata keçirən vacib dövlət orqanları olan monarxiya quruluşlu dövlətlərin daha sıx birliyidir. Alberto Alesina and Enrico Spolaore. 2003.

Unit — Mərkəzi Asiya, Şərqi Avropa və Cənubi Qafqazda feminizm və LGBTQ+ mövzularına diqqət yetirən jurnalistlər və fəalların beynəlxalq media şəbəkəsidir. Onun məqsədi jurnalistlər, fəallar, media və insan hüquqları məsələləri ilə məşğul olan təşkilatlar və təcrid olunmuş icmalar arasında uzunmüddətli və konstruktiv tərəfdaşlıq qurmaqdır. Kvir mövzularında müzakirələri davam etdirmək üçün seminarlar və təcrübələr təklif edilir, media və tədqiqat layihələri həyata keçirilir. Unit, jurnalistləri beynəlxalq səviyyədə birləşdirən, araşdırmaları dəstəkləyən və araşdırma jurnalistikasını gücləndirən Berlində yerləşən n-ost media QHT-nin bir hissəsidir. 2018-ci ildə jurnalist Əli Feruzun (Novaya Gazeta) təşəbbüsü ilə Unit Berlində yerləşən jurnalistika şəbəkəsi n-ost tərəfindən hazırlanmışdır. 2023-cü ilin oktyabr ayında Polşanın Krakov şəhərində şəbəkənin toplantısında "Mərkəzi Asiya, Şərqi Avropa və Cənubi Qafqazdan kvir hekayələr" adlı kitabın təqdimatı keçirildi. Unit kollektivi hesab edir ki, həmrəylik istənilən real dəyişikliyin baş verməsinin açarıdır. Təşkilat 10 ölkədən olan jurnalistlərlə birgə çalışır. Əhatə dairəsinə qeyd edilən regionlardan aşağıdakı ölkələr daxildir: Azərbaycan, Belarus, Ermənistan, Gürcüstan, Moldova, Ukrayna, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tacikistan və Özbəkistan. Unit LGBTQ+ məsələləri ilə işləyən fəallar və müdafiəçilərlə müttəfiq olur, təhsil, jurnalist və tədqiqat layihələri bağlı müzakirələri genişləndirməyə çalışır.

At — Unix əməliyyat sistemlərində hər hansı işi gələcəkdə bir dəfə çağırmaq üçün istifadə olunan komandadır.

Cal — Unix və ya *nix əməliyyatlar sistemlərində verilən ayı və ya ili ASCİİ formatında ekrana verən standardard proqramdır. cal ilə hər hansı əlavə verilməzsə, onda hal-hazırkı ayı ekrana verəcək.

clear — Unix əməliyyat sistemlərində ekranı (terminalı) təmizləmək üçün istifadə olunan komandadır.

df - Unix və Unix bazalı əməliyyat sistemlərində komanda. df disk free sözünün qısaltmasıdır.

du (disk usage - disk istifadəsinin qısaldılmışı) — *nix əməliyyat sistemlərində faylın (həmçinin kataloqun) nə qədər yaddaş (sahə) tutduğunu (və ya faylın həcmini) göstərən komandadır.

ps - (ing. process status) Unix və Unix bənzəri əməliyyat sistemləri üçün işləyən proseslərin nəticəsini verir. # ps [arqument] -A : bütün proseslər; -a : TTY ilə olan prosesləri seçir, əsas sesiyadan başqa; -N : seçimi danır; -d : əsas sistem proseslərindən başqa bütün proseslər; -e : bütün proseslər; T : konkret terminaldakı bütün proseslər; a : konkret terminaldakı prosesləri həmçinin başqa istifadəçilərin prosesləri daxil olmaqla; g : indi olan prosesləri həmçinin qrup liderlərini; r : işə salınmış proseslərə çıxışı məhdudlaşdırır; x : terminaldan idarə edilməyən prosesləri çıxarır; -C : əmrin adı ilə seçim; -G : RGİD ilə seçim; -U : RUİD ilə seçim; -g : sesiya liderinə və ya qrup adına görə seçim; -p : PİD görə seçim; -t : tty görə seçim; --tty : tty görə seçim; -u : effektiv istifadəçinin İD-sinə görə seçim; U : spesifik istifadəçiyə görə proseslər; p : prosesin İD görə seçim; -pid : prosesin İD görə seçim; -sid : sesiya İD görə seçim; --Group : qrupun İD və ya adına görə seçim; --User : istifadəçi adına və ya İD görə seçim; UİD : istifadəçi İD nömrəsi; PİD : prosesin İD nömrəsi; PPİD : kök prosesin proses İD nömrəsi; STİME : prosesin başlama vaxtı; TTY : prosesi idarə edən terminal; TİME : prosesin icrasına sərf olunan vaxt; CMD : əmrin adı; # ps PID TTY TIME CMD 2643 pts/0 00:00:00 su 2644 pts/0 00:00:00 bash 3092 pts/0 00:00:00 ps # ps ax PID TTY STAT TIME COMMAND 1 ? S 0:01 init [3] 2 ? SN 0:00 [ksoftirqd/0] 3 ? S< 0:00 [events/0] 4 ? S< 0:00 [khelper] 5 ? S< 0:00 [kblockd/0] 29 ?

rm (remove) - Unix komandası. rm obyektləri (faylları, kataloqları, linkləri) silmək üçün istifadə olunan komandadır. Ən çox istifadə olunan variantları: rm heç bir əlavə atribut istifadə edilmədikdə kataloqlaru silmir. Kataloqları silmək üçün əlavə olaraq -r (rm -r) atributundən istifadə olunur. -i silmədən əvvəl istifadəçinin təsdiq etməsini soruşur. -f istənilən faylı istifadəçi təsdiq etmədən silir.

Unix bənzəri – Unix əməliyyat sisteminə bənzəyən amma Single UNIX Specification lisenziyasını almamış əməliyyat sistemlərinə deyilir. Bu sistemlərin AT&T kod bazası ilə tarixi bir əlaqəsi var. Hamısı olmasa da bir çox kommersial UNIX sistemləri bu kateqoriyaya daxildir. 1970-ci illərin sonunda və 1980-ci illərin əvvəlində Berkli Kaliforniya Universitetində inkişaf etdirilən məhsulların yeni nəsilləri olan BSD, bu qəbildəndir. Bu qrup Open Group tərəfindən müəyyən edilmiş olan, Single UNIX Specification lisenziyasını qarşılayan və UNIX adını daşımağa icazə verilən əməliyyat sistemlərini əhatə edir. Apple Mac OS X v10.5 və sonrakı versiyalar BSD olaraq sertifikatlandırılmış olsalar da bunların çoxu UNIX System V kod bazalı ticari versiyalardır. Bir qismi isə (məs.: IBM z/OS) bu xüsusiyyəti POSIX uyğunlaşma təbəqəsi sayəsində qazanmışdır və əslində təbii olaraq UNIX əməliyyat sistemi deyildir. Bu məhsullar UNIX xüsusiyyətlərinə kobud şəkildə tabe olar, daha dəqiq bir şəkildə Linux və Minix kimi sistemlərdir və AT&T-nin kod bazası ilə nə tarixi əlaqələri var, nə də minlərlə dollar tutan ticarət reyestr qeydiyyatına alınmayıblar.

Unix shell (qabıq) — komanda interpretatoru olub, *nix əməliyyat sistemlərində ənənəvi istifadəçi interfeysidir. Nüfuzlu shell-lərə misal olaraq, Bourne shell və C shell-i göstərmək olar.

w — Unix-utilit, maşında işləyən istifadəçilər haqqında və onların prosesləri haqqında informasiyanı göstərir. Hər bir istifadəçi üçün aşağıdakı yazılar çıxarılır: Qeydiyyat adı, terminalın adı, kənar maşının adı, sistemdə qeydiyyat vaxtı, adi vaxt, JCPU, PCPU və onun prosesinin əmr sətri. JCPU vaxtı — terminala bağlanmış və bütün proseslərin getmə vaxtı. PCPU vaxtı — "what" sahəsində göstərilmiş prosesin işləmə müddəti. w - [-husV] [user] -h — başlığı göstərmir. -u — prosesin və CPU vaxtını təyin etdikdə istifadəçilərin adını nəzərə almır. -s — qısa format istifadə edir. Qeydiyyat tarixini, JSPU və PSPU vaxtını görsətmir. -V — versiya haqqında informasiya çıxarır. user — göstərilmiş istifadəçi haqda informasiya qaytarır.

Yunıy boğazı (rus. Пролив Юный ) - Komsomoles (ada)sını Pioner adasından ayırır. Şimal Buzlu okeanına daxil olan Kara dənizində yerləşir. Uzunluğu 60 km ,eni 4–24 km , dərinliyi 220 m təşkil edir. Sahilləri sıldırımlı və qayalıdır, buzla örtülüdür. Boğazda Paputnıy, Kaplya, Buyan və Povaratnıy adaları vardır. Sahillərində Festivalnıy , Otkrıtıy (Komsomoleç), Ojıdannıy və Xolmıstıy (Pioner) burnuları vardır. Boğaza İlistaya çayı axır . Boğaz 1932-ci ildə əraziyə təşkil edilən ekspedisiya zamanı sovet gənclərinin şərəfinə adlandırılmışdır.

SKU (Stock Keeping Unit) — Hissələr şəklində anbarda olan inventar vahidinin qeydə alınan miqdarı formasında tərif verilir. Məhsulun özəlliyi, formasi və ölçüsü barədə xüsisiyyətlərdir. Bu xüsusiyyətlər məhsulun anbarlaşma metodunu və yerini təyin edər. Məhsulun xüsusiyyətləri və görüləcək işlərin üsullarına görə istifadə ediləcək avadanlıqlar da dəyişə bilər.

Aşağıdakı siyahı IEEE Std 1003.1-2008 tərəfindən Unix utilit kimi müəyyən edilib. Bu utilitlərinə Unix və *nix əməliyyat sistemlərinin çoxunda rast gəlmək mümkündür.

Unix-in tarixi 1960-cı illərin ortalarına, Massaçusets Texnologiya İnstitutu, AT&T Bell Labs və General Electric şirkətlərinin birgə GE-645 əsas çərçivəsi üçün Multics adlı eksperimental vaxt mübadiləsi əməliyyat sistemini hazırladıqları vaxta təsadüf edir. Multics bir çox yeniliklər təqdim etdi, lakin bir çox problemləri də var idi. Multics-in ölçüsündən və mürəkkəbliyindən məyus olan Bell Labs yavaş-yavaş layihəni tərk etdi. Onların Multics-i tərk edən son tədqiqatçıları – aralarında Ken Tompson, Dennis Ritçi, Doug McIlroy və Joe Ossanna – işi yenidən düzəltməyə qərar verdilər, lakin daha kiçik miqyasda. 1979-cu ildə Ritçi qrupun Unix üçün vizyonunu təsvir etdi: Bizim qoruyub saxlamaq istədiyimiz sadəcə proqramlaşdırma üçün yaxşı mühit deyil, həm də ətrafında ünsiyyət qura biləcəyi bir sistem idi. Təcrübəmizdən bilirdik ki, uzaqdan giriş, vaxt paylaşılan maşınlar tərəfindən təmin edilən kommunal hesablamanın mahiyyəti sadəcə proqramları bir düymə yerinə terminala daxil etmək deyil, həm də yaxın ünsiyyəti təşviq etməkdir. 1960-cı illərin sonlarında Bell Labs MIT və General Electric ilə birlikdə birdən çox istifadəçiyə eyni vaxtda əsas çərçivəyə daxil olmağa imkan verən Multics adlı vaxt mübadiləsi sistemini inkişaf etdirmək üçün layihədə iştirak etdi. Multics sisteminin əsas konsepsiyası bir səviyyəli mağazanın istifadəsi idi. Bu konsepsiyada birbaşa əldə edilə bilən fayl sistemi yoxdur. Əvəzində proqramlar sadəcə olaraq verilənlərə istinad edir, sanki artıq yaddaşdadır, əgər yoxdursa, virtual yaddaş (VM) sistemi onu avtomatik yükləyir.

Eney (q.yun. Αἰνείας, lat. Aenēās) — qədim yunan mifologiyasında dardan hökmdar nəslindən olan Troya müharibəsi qəhrəmanı, Qədim Roma mifologiyasında isə Romanın banisi olan Rem və Romulun Troya müharibəsi zamanı sağ qalmış troyalıları məhv edilənlər içərisindən çıxarıb İtaliyaya gətirmiş əfsanəvi əcdadı.

Eniş (fr. L'aurore, ing. Dawn) — fransız akademik rəssamı Vilyam Buqro tərəfindən 1881 - ci ildə işlənmiş rəsm əsəri. Əsərdə suya enən Aurora təsvir edilmişdir. Bu səbəbdən də əsər bəzən "Auroranın enişi" də adlandırılır. "Eniş" əsəri hazırda İngiltərənin Birmingerm İncəsənət Muzeyində saxlanılmaqdadır.

Furiy (fr. Fourilles) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Şantel kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Mulen. INSEE kodu — 03116. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 207 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 122 nəfər (15-64 yaş) arasında 83 nəfər iqtisadi fəal, 39 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi 68.0%, 1999-cu ildə 73.1%). Fəal olan 83 nəfərdən 74 nəfər (41 kişi və 33 qadın) işləyir, 9 nəfər işsizdir (4 kişi və 5 qadın). 39 hərəkətsiz 7 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 21 nəfər - təqaüdçü, 11nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Günay — Azərbaycanda geniş yayılmış qız adı. Günay Malikqızı — jurnalist. Günay Ağakişiyeva — Avropa Çempionatının bürünc mükafatçısı. Günay Qaraağac — Türk dil alimi Günay Məmmədzadə — Azərbaycan şahmatçısı. Digər Günay (qəzet) — Orxan Fikrətoğlunun qəzeti.

Güney — Şimal (Quzey) səmtinə əks olan coğrafi səmt. Kəndlər Güney Qışlaq — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şahbuz rayonunda kənd. Güney (Qaraqoyunlu) — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Qazax qəzasında, indiki Karvansaray (İcevan) rayonunda kənd. Güney — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Sevan rayonu ərazisində kənd. Güney — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indiki Gorus rayonu ərazisində qışlaq. Güney — Qars quberniyasının Qars qəzasında, indi Amasiya rayonunda dağ. Güney — Göyçə mahalında dağ silsiləsi. Adı dəyişdirilib Sevan qoyulmuşdur. Güney (Xudabəndə) Şəxslər Yılmaz Güney — Zaza və kürd əsilli türk aktyor, rejissor, ssenarist və yazıçı.

Knin (xorv. Knin) — Xorvatiyanın Şibenik-Knin qraflığında, Dalmatiya diyarnın iç bölgəsində yerləşən şəhər. Şəhər Krka çayının mənbəyinin yaxınlığında olub Zaqreb ilə Split arasındakı qovşağın və dəmiryol xətləri üzərindədir. Knin şəhərinin əhəmiyyəti tarixdə iki dəfə artmışdır. Həm orta əsrlərin Xorvatiya Krallığının, həm də XX əsrin sonunda Krayina Serb Respublikasının paytaxtı olmuşdur. == Ad == Orta əsrlərdə şəhər macarca Tinin, italyanca Tenin, latınca Tinum adlanmışdır. Tinum sözü indi də bir yepiskop titulu adı kimi işlənməkdədir. == Coğrafiya == Knin şəhəri Dalmatiya diyarında yerləşmiş olub sahil şəhəri Şibenikdən 56 km uzaqlıqdadır. Şəhərin yaxınlığında Knin meşəsi, Krka çayı, Dinar Alp dağları yerləşir. == Milli etnik tərkib == == İdman == Şəhərin başlıca futbol klubu 1913-cü ildə qurulmuş "Dinara" FK-dır.

Qunib (avar. Гъуниб) — Dağıstanda kənd, Qunib rayonunun inzibati mərkəzi. Tərkibində yeganə yaşayış məntəqəsi Qunib kəndi olan Qunib kənd inzibati ərazi dairəsini təşkil edir. Qunib Mahaçqaladan 172 km cənub-qərbdə, təxminən 1500 m yüksəklikdə, Qunib yaylasında yerləşir. Kənd 1862-ci ildə rus hərbi istehkamının tikintisi ilə əlaqədar yaranmışdır. İstehkam yaylanın zirvəsində yerləşən və 1859-cu ildə dağıdılmış keçmiş Qunib kəndinin (avarca Quni-meer — daş yığını) adı ilə adlandırılmışdır. İstehkam Qunib rayonunun mərkəzi idi. 1895-ci ildə burada Samur alayının və Terek-Dağıstan qalası artilleriyaçılarının kazarmaları, habelə dövlət qulluqçuları, tacirlər və istefada olan hərbçilərin 29 evi, pravoslav kilsəsi və poçt məntəqəsi yerləşirdi. Keçmiş Qunib kəndi Şeyx Şamilin alınmaz qalası idi və 25 avqust 1859-cu ildə ruslar tərəfindən ələ keçirilmişdi. 1928–1937-ci illərdə və 1963-cü ildən eyniadlı rayonun inzibati mərkəzidir.