Поиск по словарям.

Volter (fr. Voltaire; d. 21 noyabr 1694, Paris — ö. 30 may 1778, Paris) — XVIII əsr Fransa maarifçilərinin görkəmli nümayəndəsi, şair, publisist, tarixçi, insan hüquqları müdafiəçisi. Əsl adı Fransua-Mari Aruedir. Adı tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. Volter üçüncü silkə məxsus olan ailədə anadan olmuşdur. O, feodal qaydalarına və katolik kilsəsinə qarşı çıxışları ilə şöhrət qazanmışdı. Volter yaradıcılığının əsas məqsədi maarifi yaymaq, xalqın beynindən dini xürafatları çıxarmaq vəzifəsini həyata keçirməkdən ibarət idi. Volter mövcud köhnəlmiş qaydaların dəyişdirilməsini inqilabda deyil, "maariflənmiş monarxdan" gözləyirdi.

Ferne-Volter (fr. Ferney-Voltaire) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. İlk olaraq Fernex adı ilə XIV əsrin tünd qırmızı sənədlərində qeyd edilmişdir. Uzun müddətdir əlçatmaz bir kənd olaraq qaldı, 1759-cu ilə qədər Ferninin yerləşdiyi ərazi Voltaire tərəfindən alınmadı. Kalvinist adətlərin sərtliyi və teatrın davam edən zülmü ilə məyus olan Cenevrədən ayrılan Voltaire, təkliyindən ləzzət ala biləcəyi, Fransa və Cenevrə hakimiyyətlərindən etibarlı ola biləcəyi və eyni zamanda qonaq qəbul etməsi və oyunlarını göstərmələri üçün bir həll yolu axtarırdı. Ferney bütün tələblərinə cavab verdi. Ferney-ni satın aldıqdan sonra Voltaire adın yazımını Ferneksdən Ferneyə dəyişdi: onun fikrincə yaxınlıqda adları x ilə bitən çox sayda şəhər var idi. Təxminən 20 il boyunca var-dövlətinin çiçəklənməsinə qayğı göstərdi: əhali 1000 nəfərə çatdı, təcrübəli sənətkarlar (əsasən dulusçu və gözətçi) Ferndə məskunlaşdı, əmlak və kilsə də daxil olmaqla yüzdən çox bina tikildi. Volter yarı zarafatla özünü "Ferney patriarxı" adlandırdı; bu istehza başlığı onun ləqəbi oldu.

Volter Becet, və ya Volter Bacot (ing. Walter Bagehot (tələffüzü: ˈbædʒət); 3 fevral 1826[…] – 24 mart 1877[…], Somerset qraflığı) — XIX əsrin İngilis iqtisadçısı və siyasi filosofu, Mançester məktəbinin siyasi iqtisadiyyatda təmsilçisi. Riyaziyyat və fəlsəfə tədris aldığı London Universitet Kollecini (1848) bitirib. Hüquq fakültəsinə dəvət edildi, amma təcrübə etmədi, ancaq atasının bank işinə qatıldı. Müxtəlif dövri mətbuatda məqalələr yazdı, ancaq atasının James Wilson tərəfindən qurulan The Economist jurnalının köşə yazarı və baş redaktoru kimi şöhrət qazandı. Becetin Amerika mövzularında yazdığı təfərrüatlı məqalələr təkcə ictimai rəydə deyil, həm də İngilis siyasətçilərinin hərəkətlərində böyük təsir bağışladı. Vəfatından sonra çox sayda bioqrafik və iqtisadi esselər nəşr olundu. Xidmətlərinə görə xərac verən The Economist, Britaniya siyasətinə dair həftəlik köşəsini onun adını verdi — "Beychot". Siyasi Elmlər Birliyi, hər il hökumət və dövlət idarəçiliyində ən yaxşı dissertasiyaya görə Walter Bagehot Prize mükafatını verir. Becet yalnız cəmiyyətin iqtisadi sahəsinə maraq göstərmədi.

Volter Gilbert(ing. Walter Gilbert; doğ. 21 mart 1932, Boston, ABŞ) — amerika fiziki, biokimyaçısı. Amerika biokimyaçısı Volter Hilbert 1932-ci ilin martın 21-də Bostonda anadan olmuşdur. 1953-cü ildə Harvard universitetini bitirmişdir. 1953-1957-ci illərdə İngiltərədə Kembric universitetində işləmişdir (1957-ci ildə müdafiə edərək fəlsəfə doktoru olmuşdur). 1957-ci ildə Harvard universitetində işləyir (1968-ci ildən professor). Volter Gilbertin elmi işləri biokimyaya və molekulyar biologiyaya aiddir. Laktoz geninin (operon) aktivliyini idarə edən birinci tənzimləyici zülalın ayrılması, zülalların və DNT-nin spesifik qarşılıqlı təsir mexanizminin öyrənilməsi, bir sıra DNT-lərin birinci quruluşlarının müəyyən edilməsi, insulin sələfi genin klonlaşması və bu zülalın bakterial hüceyrədə sintezi üzrə əsas tədqiqatları həyata keçirmişdir. A. Mekşem ilə birlikdə 1973-cü ildə dezoksiribonukleazanın köməyi ilə bağırsaq çöpləri DNT-sini parçalamış və müəyyən sahəni (lak-operator) ayırmışdır.

Valter Lübke(22 avqust 1953 – 2 iyun 2019) - alman siyasətçi. 1999-cu ildən başlayaraq 10 il ərzində Hessen əyaləti landtaqının üzvü olub. Siyasətçi 2019 may ayında regional hökumətin rəhbəri vəzifəsində çalışmasının 10 illiyini qeyd edib. Angela Merkelin partiyası olan Xristian Demokrat İttifaqına aid idi. 2019-cu il iyunun 2-də Volter Lübke öz bağında başından aldığı odlu silah yarası nəticəsində dünyasını dəyişib. Kassel dairəsinin daxil olduğu Hessen federal əyaləti polisinin məlumatına görə hadisə yerində silah tapılmayıb.

Volter Fredrik Mondeyl (5 yanvar 1928[…] – 19 aprel 2021, Minneapolis, Minnesota) — ABŞ siyasətçisi, Amerika Birləşmiş Ştatlarının 42-ci vitse-prezidenti.

Volter Oliver (ing. Walter Reginald Brook Oliver; 7 sentyabr 1883, Lonseston, Tasmaniya – 16 may 1957, Vellinqton) — Yeni Zelandiya botaniki. Volter Oliver qıjıkimilər və toxumlu bitkilər üzrə ixtisaslaşmışdır. 1923: Marine Littoral Plant and Animal Communities in New Zealand 1924: Report of the Sixteenth Meeting of the Australasian Association for the Advancement of Science.

Uolter Reli (təq. 22 yanvar 1552 – 29 oktyabr (8 noyabr) 1618[…], London) — ingilis İntibah ədəbiyyatının şairi və nasiri. O, Amerikada ilk müstəmləkə yaradanlardan biridir. İngilislərin Kadiksə(İspaniya)cəsarətli hücumunun iştirakçısı olub və "Məğlubedilməz armada"ilə vuruşmada iştirak edib. Din məsələlərində azadfikirliliyi ilə seçilib("Ruh" və "Skeptik" risalələri). Aralarında C.Çapmen, K.Marlo kimi, o dövrün görkəmli alimlərinin, zadəgan və yazıçılarının yer aldığı şəxslərin azadfikirlilər dərnəyinə rəhbərlik edib. Kraliça Yelizaveta ona iltifat göstərirdi, l Yakov onu Tauer həbsxanasına atdırmış və Raley 12 il ortada qalmışdı. 1618-ci ildə Amerikaya uğursuz ekspedisiyadan qayıdandan sonra kralın əmri ilə o edam edilmişdir. "Gviyananın kəşfi"(" The Discovery of the large, rich and beautiful empire of Guiana, with a relation of the great and golden city of Manoa and of the provinces of Erucria", London, 1597) səyahət əsəri və "İngilis xalqının kəşfləri və dəniz səfərləri haqqında"adlı tədqiqat əsəri ilə ingilis nəsrini bir qədər də inkişaf etdirmişdir. U. Raleyin məşhur əsərlərindən biri də "Yalan"("The lie") şeiridir.

Volter Tomas (ing. Thomas Walter, 1740[…], Hempşir qraflığı[d] – 17 yanvar 1789, Cənubi Karolina) — İngilis mənşəli Amerika botaniki. Flora caroliniana. 1788. Robert Zander; Fritz Encke, Günther Buchheim, Siegmund Seybold (Hrsg.): "Handwörterbuch der Pflanzennamen". 13. Auflage. Ulmer Verlag, Stuttgart 1984, ISBN 3-8001-5042-5.

Volter Becet, və ya Volter Bacot (ing. Walter Bagehot (tələffüzü: ˈbædʒət); 3 fevral 1826[…] – 24 mart 1877[…], Somerset qraflığı) — XIX əsrin İngilis iqtisadçısı və siyasi filosofu, Mançester məktəbinin siyasi iqtisadiyyatda təmsilçisi. Riyaziyyat və fəlsəfə tədris aldığı London Universitet Kollecini (1848) bitirib. Hüquq fakültəsinə dəvət edildi, amma təcrübə etmədi, ancaq atasının bank işinə qatıldı. Müxtəlif dövri mətbuatda məqalələr yazdı, ancaq atasının James Wilson tərəfindən qurulan The Economist jurnalının köşə yazarı və baş redaktoru kimi şöhrət qazandı. Becetin Amerika mövzularında yazdığı təfərrüatlı məqalələr təkcə ictimai rəydə deyil, həm də İngilis siyasətçilərinin hərəkətlərində böyük təsir bağışladı. Vəfatından sonra çox sayda bioqrafik və iqtisadi esselər nəşr olundu. Xidmətlərinə görə xərac verən The Economist, Britaniya siyasətinə dair həftəlik köşəsini onun adını verdi — "Beychot". Siyasi Elmlər Birliyi, hər il hökumət və dövlət idarəçiliyində ən yaxşı dissertasiyaya görə Walter Bagehot Prize mükafatını verir. Becet yalnız cəmiyyətin iqtisadi sahəsinə maraq göstərmədi.

Volter Blum Birinci Dünya müharibəsi illərində Alman əsgəri idi. Birinci Dünya müharibəsi ərəfəsində Gasta 26 və 9 təyyarələri ilə uçuşlar həyata keçirirdi.26 arialdan zəfərlə ayırlan Volter Blum Dəmir Xaç və Pour le Merit orderlərini qazandı.Birinci Dünya müharibəsi illərindən sonra təyyarələrdə jet dizaynının öndərlərindən biri oldu və Albatros və Arado üçün irəli texnologiyalı(o vaxt üçün) dizaynın müəlliflərindən bir oldu. Volter Blum Hirşberq, Siliseada dünyaya gəldi və ilk olaraq 1914-cü ilin Sentyabrında 5. Silezyalı Jaeqer Taborunda xidmət etdi. Atışmalarda yaralandıqdan sonra 30 yanvar 1915-ci ildən etibarən pilot təlimindən keçməyə başladı.18 yanvar 1916 – 20 noyabr 1917-ci illər arasında Felfliqer abtellunq 65 ilə iki nəfərlik Aviatik təyyarələrdə uçuşlarına başladı. Bu müddət ərzində 24 iyul 1916-cı ildə Dəmir Xaçın ikinci dərəcəsini aldı.1917 Noyabrında Gasta 26-da vəzifləndirildi Blum 7 avqust 1918-ci ildə, House Order of Hohenzollern orderiylə mükafatlandırıldı və bunu ardınca 2 oktyabr 1918-ci ildə Pour le Merid ordeninə layiq görüldü. 15 noyabr 1919-cu ildə tərhis olundu. I Dunya Müharibəsindən sonra aviasiyada qaldı. Hannoverdəki Texniki Üniversitetdə aviasiya mühəndisi olaraq təhsil aldı və daha sona Ar 95, Arado Ar 96 və Ar 196 nın dizaynınında iştirak etdiyi 1920-ci illərin ortalarında Alman Arado Fluqzeuverkinə qatıldı. Arado Fluqzeuverkində Baş dizyan mühəndisi olaraq fəaliyyət göstərdi.

Volter Gilbert(ing. Walter Gilbert; doğ. 21 mart 1932, Boston, ABŞ) — amerika fiziki, biokimyaçısı. Amerika biokimyaçısı Volter Hilbert 1932-ci ilin martın 21-də Bostonda anadan olmuşdur. 1953-cü ildə Harvard universitetini bitirmişdir. 1953-1957-ci illərdə İngiltərədə Kembric universitetində işləmişdir (1957-ci ildə müdafiə edərək fəlsəfə doktoru olmuşdur). 1957-ci ildə Harvard universitetində işləyir (1968-ci ildən professor). Volter Gilbertin elmi işləri biokimyaya və molekulyar biologiyaya aiddir. Laktoz geninin (operon) aktivliyini idarə edən birinci tənzimləyici zülalın ayrılması, zülalların və DNT-nin spesifik qarşılıqlı təsir mexanizminin öyrənilməsi, bir sıra DNT-lərin birinci quruluşlarının müəyyən edilməsi, insulin sələfi genin klonlaşması və bu zülalın bakterial hüceyrədə sintezi üzrə əsas tədqiqatları həyata keçirmişdir. A. Mekşem ilə birlikdə 1973-cü ildə dezoksiribonukleazanın köməyi ilə bağırsaq çöpləri DNT-sini parçalamış və müəyyən sahəni (lak-operator) ayırmışdır.

Valter Lübke(22 avqust 1953 – 2 iyun 2019) - alman siyasətçi. 1999-cu ildən başlayaraq 10 il ərzində Hessen əyaləti landtaqının üzvü olub. Siyasətçi 2019 may ayında regional hökumətin rəhbəri vəzifəsində çalışmasının 10 illiyini qeyd edib. Angela Merkelin partiyası olan Xristian Demokrat İttifaqına aid idi. 2019-cu il iyunun 2-də Volter Lübke öz bağında başından aldığı odlu silah yarası nəticəsində dünyasını dəyişib. Kassel dairəsinin daxil olduğu Hessen federal əyaləti polisinin məlumatına görə hadisə yerində silah tapılmayıb.

Volter Fredrik Mondeyl (5 yanvar 1928[…] – 19 aprel 2021, Minneapolis, Minnesota) — ABŞ siyasətçisi, Amerika Birləşmiş Ştatlarının 42-ci vitse-prezidenti.

Volter Oliver (ing. Walter Reginald Brook Oliver; 7 sentyabr 1883, Lonseston, Tasmaniya – 16 may 1957, Vellinqton) — Yeni Zelandiya botaniki. Volter Oliver qıjıkimilər və toxumlu bitkilər üzrə ixtisaslaşmışdır. 1923: Marine Littoral Plant and Animal Communities in New Zealand 1924: Report of the Sixteenth Meeting of the Australasian Association for the Advancement of Science.

Volter Tomas (ing. Thomas Walter, 1740[…], Hempşir qraflığı[d] – 17 yanvar 1789, Cənubi Karolina) — İngilis mənşəli Amerika botaniki. Flora caroliniana. 1788. Robert Zander; Fritz Encke, Günther Buchheim, Siegmund Seybold (Hrsg.): "Handwörterbuch der Pflanzennamen". 13. Auflage. Ulmer Verlag, Stuttgart 1984, ISBN 3-8001-5042-5.

Volter Veston (ing. Walter Weston; 25 dekabr 1860, Derbi, Derbişir[d] – 27 mart 1940, Kensinqton) – İngiltərə missioneri və alpinisti. "Yaponiya alpinizminin atası" hesab olunur. Volter Veston 25 dekabr 1860-cı ildə İngiltərənin Derbi şəhərində yerləşən Parker küçəsində doğulmuşdur. O, rezin məhsulların istehsalı ilə məşğul olan Con Vestonun və onun həyat yoldaşı Emma Batlendin altıncı oğlu idi. Veston 1876–80-ci illərdə Derbi məktəbində təhsil almış, burada bir neçə il müddətində 1 mil üzrə qaçış rekordunu (4 dəqiqə, 47 saniyə) öz əlində saxlamışdır. Daha sonra Kembricdə yerləşən Kler kollecinə daxil olmuş, 1883-cü ildə bakalavr, 1997-ci ildə isə magistr dərəcəsi ilə məzun olmuşdur. Veston Ridli-Holl kollecində təhsil aldıqdan sonra 1885-ci ildə diakon, 1886-cı ildə isə rahib olmuşdur. 1885-ci ildə Ridinq şəhərində Sent-Cons kollecində dini vəzifəyə təyin olunmuşdur. Veston bu illərdə alpinizmə maraq göstərməyə başlamış, 1886 və 1887-ci illərdə Alp dağlarına dırmaşmışdır.

Valter Edvard Dandi (6 aprel 1886 – 19 aprel 1946, Baltimor, Merilend) — Amerikalı neyrocərrah və alim. O, Viktor Horsli (1857–1916) və Harvi Kuşinq (1869–1939) ilə birlikdə neyrocərrahiyyənin qurucu atalarından biri hesab olunur. Dandi çoxsaylı neyrocərrahi kəşfləri və yenilikləri, o cümlədən beyində serebrospinal mayenin sirkulyasiyasının təsviri, hidrosefal cərrahi müalicəsi, hava ventrikuloqrafiya və pnevmoensefaloqrafiyanın ixtirası, beyin endoskopiyası təsnifatı, ilk intensiv terapiya şöbəsinin qurulması, serebrovaskulyar neyrocərrahiyyənin yaranması ilə müşayiət olunan intrakraniya anevrizmanın ilk kliplənməsi ilə tanınır.

Volter Hartvell Vayt (ing. Walter Hartwell White Sr.), həmçinin Heyzenberq kimi tanınır — ABŞ drama serialı "Breaking Bad"in baş qəhrəmanı, aktyor Brayan Krenston canlandırmışdır. Volter Vayt təcrübəli kimyaçı olmuşdur. Müəllim kimi işə başlamazdan qabaq yoldaşı Eliot Şvarts ilə birlikdə “Gray Matter Technologies” şirkətini təsis etmişdir. Şirkətin adında olan “Boz maddə” onların hər ikisinin soyadının birləşməsindən yaranmışdır. İngiliscə “Ağ” və almanca qara mənasına gələn “Şvars” — ikisi bir araya gələndə boz rəng əmələ gəlir. O vaxtlar bu şirkətin laboratoriyasında imkanlı ailədən olan Qretçen adlı xanım da işə düzəlmişdi. Çox keçmir ki, Volter işlərində yardım edən bu xanıma aşiq olur. İkisi bir-birini sevir və sonralar nişanlanırlar. Qretçen dörd iyul bayramının birində Volteri valideynləri ilə tanış etmək üçün onların evinə qonaq çağırmışdı.

Uolter Reli (təq. 22 yanvar 1552 – 29 oktyabr (8 noyabr) 1618[…], London) — ingilis İntibah ədəbiyyatının şairi və nasiri. O, Amerikada ilk müstəmləkə yaradanlardan biridir. İngilislərin Kadiksə(İspaniya)cəsarətli hücumunun iştirakçısı olub və "Məğlubedilməz armada"ilə vuruşmada iştirak edib. Din məsələlərində azadfikirliliyi ilə seçilib("Ruh" və "Skeptik" risalələri). Aralarında C.Çapmen, K.Marlo kimi, o dövrün görkəmli alimlərinin, zadəgan və yazıçılarının yer aldığı şəxslərin azadfikirlilər dərnəyinə rəhbərlik edib. Kraliça Yelizaveta ona iltifat göstərirdi, l Yakov onu Tauer həbsxanasına atdırmış və Raley 12 il ortada qalmışdı. 1618-ci ildə Amerikaya uğursuz ekspedisiyadan qayıdandan sonra kralın əmri ilə o edam edilmişdir. "Gviyananın kəşfi"(" The Discovery of the large, rich and beautiful empire of Guiana, with a relation of the great and golden city of Manoa and of the provinces of Erucria", London, 1597) səyahət əsəri və "İngilis xalqının kəşfləri və dəniz səfərləri haqqında"adlı tədqiqat əsəri ilə ingilis nəsrini bir qədər də inkişaf etdirmişdir. U. Raleyin məşhur əsərlərindən biri də "Yalan"("The lie") şeiridir.

Voltr Endruv Şivhart (18 mart 1891[…], Nyu Kanton[d], İllinoys – 11 mart 1967[…], Parsippani-Troy-Hills[d], Nyu Cersi) — Statistik prosesə nəzarətin (SPC) atası kimi tanınan Amerikalı fizik, mühəndis və statistik.

Ceyms Volter Qrimes ing. James Walter Grimes Amerika botaniki. Wetter, M.A. & J.W.Grimes. 1982. Notes on the asters (Asteraceae) of Edward S. Burgess. Brittonia 34: 273-281. Grimes, J.W., Keller, S. 1982. The herbarium of Wesleyan University, Middletown, Connecticut. Brittonia 34: 368-375. Grimes, J.W., R.C.Barneby.

Ceyms Volter Qrimes ing. James Walter Grimes Amerika botaniki. Wetter, M.A. & J.W.Grimes. 1982. Notes on the asters (Asteraceae) of Edward S. Burgess. Brittonia 34: 273-281. Grimes, J.W., Keller, S. 1982. The herbarium of Wesleyan University, Middletown, Connecticut. Brittonia 34: 368-375. Grimes, J.W., R.C.Barneby.

Harold Volter Beili (16 dekabr 1899 - 11 yanvar 1996) — İngilis şərqşünas, İranşünas. O, XX əsrin ən böyük şərqşünaslarından biri hesab olunurdu.

Brüs Bötler (ing. Bruce Beutler) — yəhudi əsilli amerikan immunoloqu, 2011-ci ildə Jül Hofmanla birgə anadangəlmə immunitetin aktivləşməsinə dair kəşflərinə görə Nobel mükafatına layiq görülüb. 1957-ci ildə Çikaqoda Almaniyadan Adolf Hitlerin zülmündən Amerikaya qaçmış yəhudi ailəsində anadan olub. Daha sonra ailəsi Kaliforniyada yaşayır. 1976-cı ilədək Kaliforniya Universitetində biologiya fakültəsində, daha sonra Çikaqo Universitetində tibb fakültəsində oxuyur. 1981-ci ildə tibbi diplomunu alır. 1985-1986-cı illərdə Rokfeller Universitetində yardımçı dosent (assistant professor) kimi, ardından 2000-ci ilədək Texas Universitetinin Dallas Cənub-Qərb Tibbi Mərkəzində və Howard Hughes Tibbi Institutunda müxtəlif vəzifələrdə çalışıb. 2000-2007-ci illərdə Bötler La Hoyadakı (ing. La Jolla, Kaliforniya) Scripps Tədqiqat Institutunda immunologiya bölməsində , 2007-ci ildən bəri genetika bölməsində işləyir. 2011-ci ildən həm də Texas Universitetində Sahib İmmuniteti Genetika Mərkəzinin direktorudur .

Ceyms Botrayt (ing. James Stephen Boatwright) — CAR botaniki.Bioqrafiya 360-a qədər takson təsnif etmiş Ceyms Botrayt toxumlu bitkilər üzrə ixtisaslaşmışdır. Kyalangalilwa, B., Boatwright, J. S., Daru, B. H., Maurin, O. & Bank, M. 2013. Phylogenetic position and revised classification of Acacia s.l. (Fabaceae: Mimosoideae) in Africa, including new combinations in Vachellia and Senegalia. Botanical Journal of the Linnean Society 172(4): 500–523. DOI: 10.1111/boj.12047 J. S. Boatwright, M. M. le Roux, M. Wink, T. Morozova, B. Van Wyk less. Phylogenetic Relationships of Tribe Crotalarieae (Fabaceae) Inferred from DNA Sequences and Morphology. 2008. DOI:10.1600/036364408786500271.

Bolero Moris Ravelin orkestr ifası üçün yazdığı ən məşhur musiqi kompozisiyasıdır. Bolerodan əvvəl Ravel bir sıra baletlər, suitalar bəstələmişdir. Bolero Ravelin rəqs hərəkətlərinə musiqi olaraq yeni bir yanaşması idi. Əsər orekstrada iki nəfərin ifası ilə başlayır, bütün orkestrın ifası ilə tamamlanır. Bolero böyük bir orkestranın ifası üçün bəstələnmişdir.

Bolqar (tatar. Bolğar, Болгар; rus. Болгар) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər Tatarıstan Respublikasına daxildir. Çerdaklı stansiyasından (Ulyanovsk-Ufa dəmiryolu üstündə) 100 km aralıda yerləşir. (BSE 13. c. s. 570) Tarixin uzaq keçmişində Volqa çayınını yuxarılarında Volqa Bulqarıstanı yaranmışdır. Digər qismi Don – Kuban çayları arası bulqarlar isə xəzərlərin güclənən hücumları qarşısında duruş gətirməyərək Asparuxun başçılığı altında Balkanlara köç etmişdir. 660-cı ildə Asparux ordası Dunayın deltasında möhkəmləndi.

Anoplura (lat. Anoplura) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin psocodea dəstəsinə aid heyvan fəsiləüstü. Bitlər məməlilərin daimi paraziti olan xırda, qanadsız cücülərdir. Hər iki cinsi qansorandır. Bitlərin bədəni bel-qarın istiqamətində yastılanmış, oval, uzunsov və ya enli, 1-5 mm uzunluğundadır. Erkəklər adətən dişilərdən kiçik olur. Başı qabaq tərəfdən daralmışdır. Ağız orqanları adətən irəli yönəlmiş, heyvanların qalın örtüklərini deşmək və qan sormaq üçün yaxşı uyğunlaşmışdır. Bir cüt sadə gözü başın yanlarında, bığcıqlardan arxada yerləşmişdir. Üç döş seqmenti adətən kip bitişmişdir.