mətnin mövzusuna və onun elementlərinə (personajlarına, realilərinə) aid olan tərcümənin işlənib hazırlanması. Buna qəbuledicilərin və qəbul edən mü
Полностью »...üçün adaptiv uyğunlaşmasının ənənəvi istifadəsində müstəqil tərcümə janrında (sadələşdirmə, ixtisar etmə) poetik mətnin prozaik adaptasiyası, həm
Полностью »[lat. adapto – uyğunlaşdırıram] Orqanizmin quruluş və funksiyasının şəraitə uyğunlaşması
Полностью »I сущ. адаптация (приспособление организмов к условиям среды) II прил. адаптивный
Полностью »...gedir. Tərcümənin orijinala yaxınlaşdırılması tərcümə mətnində dil transpozisiyalarını və tematik faktları əhatə etməklə baş verir. Mətnin təşkilin
Полностью »tərcümədə elementlərin üslubi təşkili onun eyni üslub elementlərinə münasibətdə və onların ori127 jinalda dil və tematik korrespondensiyalarda təş
Полностью »əsərdə realizə olunan zaman və hərəkətə aid olan tərcümə mətninin işlənib hazırlanması. Mətnin işlənib hazırlanması onu qəbuledənlərin, yaxud qəbuled
Полностью »orijinalın və onu «məzmununun » tərcümə zamanı quruluşunun gerçəkləşdirilməsi. Mətnin tematik elementləri və onların təşkili (kompozisiya) orijinalda
Полностью »mətndə məkan kateqoriyasına aid olan orijinalın tematik elementlərinin işlənilib hazırlanması (hərəkət yeri və onunla bağlı hər şey). Lokallaşma oxucu
Полностью »bu, orjjinal mətnlə tərcümə mətni arasında zaman məsafəsi ilə şərtlənən kommunikativ dəyişiklikdir. Zaman aspekti iki əsas səviyyədə proyeksiyalaşır:
Полностью »orijinal mədəniyyətin tanınmasını şərtləndirən mətndəki mövzu, dil və üslubi elementlər. Burada söhbət mlli ədəbi struktur kontekstinə münasibətdə o
Полностью »orijinalın və tərcümənin ayrı-ayrı elementlərinin ümumi məna və üslubda ekvivalentliyinin əldə edilməsi üçün funksional uyğunsuzluq
Полностью »tərcüməçinin ədəbi və mədəni məxsusluğunu xarakterizə edən dil və mövzu elementləri oxucu vərdişləri və eləcə də oxucunun gözləmə stereotipi
Полностью »bax: tərcümə zamanı semantik kondensasiya.
Полностью »invariant nüvə mətnin semantik elementlərinin daimi, əsas, dəyişilməz hissələridir. Onların mövcudluğunun mənaların qatlaşdırılma eksperimenti ilə su
Полностью »...münasibət: bu situasiyada iştirak edənlər: tərcüməçi mətnin ekspediyenti rolunda və qəbuledici - rolunda iştirak edir. Kommunikativ situasiya tərcu
Полностью »müasir ədəbi dil kanonlarında qoyulmuş üslubi konvensiyalar sistemindən fərqli olaraq, m.vcud oxucu vərdişləri və göstərilənlərdən fərqli olan üslu
Полностью »məlumatı verən və qəbul edən dil arasında vahidlərin uyğunluğunun seçilməsi.
Полностью »orijinal və tərcümə səviyyəsində dil səviyyəsində elementlərin həmcinsliyi (fonetik, morfoloji və sintaktik). Dil səviyyəsində həmcinslik mətnin üsl
Полностью »...üslubi sistemlərdir ki, mətnin təşkilində tərcüməçiyə xidmət edir. Tərcümə prosesində onlar müqayisə fonu kimi xidmət edir. Əlaqələndirici (aralı
Полностью »...другого языка. Tərcümə nəzəriyyəsi теория перевода, orijinaldan tərcümə перевод с оригинала 2. текст (или устная речь), переведённый с одного языка н
Полностью »bu, orijinal və tərcümə mətnləri arasındakı fərqdir ki, orijinalın və tərcümənin yarandığı mədəni sistemlər nəticəsində özünü göstərir
Полностью »is. [ər.] Bir dildən başqa dilə çevirmə (çevrilmə). Sərbəst tərcümə. “Şahnamə” nin tərcüməsi. – Usta Zeynalın dükanında Mirzə qəzəllər oxuyub, sonra o
Полностью »i. translation; şifahi ~ oral translation; Azərbaycan dilindən ingilis dilinə ~ translation from Azerbaijani into English; ~ etmək to translate (d
Полностью »is. traduction f ; şifahi ~ interprétation f ; Azərbaycan dilindən fransız dilinə ~ traduction de l’azerbaïdjanais en français ; ~ etmək traduire vt ;
Полностью »1.«Tərcümə» insanın nitq-dil fəaliyyətinin mürəkkəb növlərindən biri. Burada, adətən tərcümə prosesinin özü, ya tərcüməçi fəaliyyətinin şifahi–ya
Полностью »dil mətninin yenidən kodlaşdırılmasıdır ki, bu zaman onun dil obrazı və üslubi forması yaranır. Tərcümə bir mətnin invariantının digərinə keçidi dem
Полностью »bu, orijinal və tərcümənin dil elementləri arasında və obrazlar sistemində struktur, yaxud funksional dəyişikliklərin aparılma situasiyasıdır
Полностью »1. Alıcının informasiya ehtiyatını nəzərə alan ilkin mətnin dəyişdirilməsi. 2. Praqmatik mənanın ilkin deyimin dəyişdirilməsi uçotu ilə verilməsi
Полностью »ifadənin tərcümə olunmamış elementlərinin ona təxminən yaxın olan bədii mənasına görə funksional əvəzlənməsi
Полностью »kommunikativ əks əlaqə, daha doğrusu, tərcüməçinin oxucu qavrayışı səviyyəsini nəzərə almağa cəhd etməsi
Полностью »bu, orijinalın üslubi və semantik invariantının tərcümədə gerçəkləşməsi deməkdir ki, onun nəticəsində milli ədəbiyyatın üslub ənənəsi yeni elementl
Полностью »bax, tərcümədə üslubi və məzmun ekvivalentliyi.
Полностью »orijinalla birbaşa tərcümə manipulyasiyası əsasında realizə olunan tərcümə.
Полностью »1. Dinlənildikdən və bütün məlumat sona çatdıqdan sonra onun bir dildən digər dilə şifahi tərcümə olunması, həmsöhbətin, natiqin, radioməlumatın və
Полностью »qeyri-müasir ədəbi mətnin (tarixən əvvəl mövcud olmuş) müasir tərcüməsi.
Полностью »orijinalın bədii strukturunun tərcümə mətnində bədii üslubi elementlərinin itirilməsi.
Полностью »...məlumatlar ilkin mətndə verilmiş olduğu halda, tərcümə mətnində öz əksini tapmır.
Полностью »...nəzəriyyəsində tərcümə mətninin müqayisəli öyrənilməsində bölünən və tərcümə mətinində olan və ilkin mətndə olmayan məlumatlar.
Полностью »ilkin mətnin (dilin) kökmorfeminin tərcümə mətninin (dilinin) ayrıca söz ilə tərcüməsi.
Полностью »şifahi tərcümə - yazılı mətnin şifahi tərcüməsi. İlkin dil yazılı formada istifadə olunur, tərcümə dili şifahi şəkildə. Bax: görmə - şifahi tərcüm
Полностью »yazılı tərcümə - yazılı mətnin yazılı tərcüməsi. Hər iki dil - ilkin dil və tərcümə dili - burada yazılı formada istifadə olunur. Adi tərcümə növl
Полностью »...yazılı tərcümə mətnini əgər natiq ilkin tərcümə mətnindən kənarlaşırsa, mühüm korrektivlər əlavə etməklə, natiqin nitqinin gedişinə uyğun olaraq
Полностью »tərcümə nəzəriyyəsində orijinal mətnin müəyyən vahidinə ekvivalent olan tərcümə mətninin vahidi başa düşülür.
Полностью »сущ. юрид. адоптация (принятие малолетнего или несовершеннолетнего в семью с правами и обязанностями сына или дочери)
Полностью »...изменившимся условиям существования. Период адаптации. Пройти адаптацию. Физиологическая, социальная адаптация. 2) Приспособление (упрощение) текста
Полностью »...orijinalla tanışlıq; 2) mətnin qaralamada tərcüməsi; 3) mətnin tam redaktəsi; 4) başlıq tərcüməsi.
Полностью »tərcümə olunacaq bütün mətnə, yaxud onun bir hissəsinə aid olunan və müəllifin orijinal əsərinin semantik - üslubi kodundan (poetikasından) yaran
Полностью »tərcümə olunan mətndə çoxsözlüyün olmaması, mətnin lakonik forması ilə səciyyələnən tərcümənin keyfiyyət göstəricisi.
Полностью »tərcümə mətnini əldə etmək (hazırlamaq) məqsədilə orijinal mətn üzərində tərcüməçi tərəfindən aparılan əməliyyatların növü.
Полностью »...yaxud əlavə edilmiş informasiyanı başa düşməliyik ki, o ilkin mətndə ya nitq axınında ayrılmış hansı hissəninsə tərcümə edilməməsi, ya da tərcümə
Полностью »transparant tərcümə, kalkalaşma, tərcümə mətninin dil və tematik səviyyədə xətti əvəzlənməsidir ki, burada orijinal və qəbuledən mətndə onların obra
Полностью »orijinal mətnində bir bütöv kimi tam tərcümənin tərcümə prosesinə çevrilməsi.
Полностью »tərcüməçinin üslubu. Bu, tərcümə mətnində tərcüməçinin üslubi vərdiş və bacarıqlarının gerçəkləşdirilməsinin məcmusudur.
Полностью »...informasiyanın qeyri-adekvat həlli. Neqativ yerdəyişmə tərcümə mətnində dili bilməmək, yaxud orijinal strukturunun səthi interpretasiyası ilə motivl
Полностью »...Tərcümə dilindəki vasitələrlə heç də nə tərcümə mətnində, nə də orijinalda mütləq eyni yerində həyata keçirilməyən labüd semantik, yaxud üslubi
Полностью »tərcümə mətnində orijinalın üslubi xüsusiyyətlərinin proyeksiyası və gerçəkləşməsi. Üslubi istiqamətliliyin həyata keçirilməsi mətnarası invariantı
Полностью »dil səviyyələrinin tərcümə mətnində fonematik (qrafomatik) səviyyədən başlayaraq morfematik, leksik, sintaqmatik və sintaktik səviyyəyə qədər iyerarx
Полностью »...oppozisiyaların arasındakı dialektik qarşıdurma tərcümə mətnində tərcümə olunma kateqoriyası kimi realizə olunur. Tərcümə olunma mətnin üslubunda
Полностью »şişdə qızartma; 2) tərcümə; türkçeden çevirme bir eser – türk dilindən tərcümə olunmuş əsər tərcümə
Полностью »...tərcümənin elə bir növüdür ki, bu zaman tərcümə mətnində əslin əsas motivi daha böyük dəqiqliklə verilir, eyni zamanda mətnin qalan hissəsi isə
Полностью »ilkin deyimin denotativ mənasını verən və tərcümə normalarına cavab verən tərcümə.
Полностью »1. Tərcümə nəticəsində alınan mətn. 2. Tərcümə dilindəki mətn. 3. Tərcümədə ilkin mətn (bəzən onu orijinal, yaxud əsl də adlandırırlar) və tərcümə
Полностью »sif. [ər.] Hərfi-hərfinə, hərfbəhərf. □ Hərfi tərcümə – cümlədəki sözləri olduğu kimi bir dildən başqa dilə çevirməkdən ibarət olan tərcümə. Hərfi tər
Полностью »