tərcüməçilik prosesinin işarə xarakteri. Tərcümə - ikinci fəallıqla şərtlənən orijinal müəllifinin ədəbi fəaliyyətinə münasibətin metaişarəsidir
Полностью »tərcümənin üslubi aspekti onun leksik-qrammatik vasitələrindən əslin ümumi funksional kommunikativ istiqamətlərə uyğun olaraq və tərcümə olunan di
Полностью »1. Adresata, tərcüməni alana yönəlmiş aspekt; 2. Orijinal və tərcümə ilə ortaya çıxan effektik eyniliyinin nəzərə alınmasını tələb edir.
Полностью »...qarşılıqlı korrelyasiyası tipologiyasını qurmuş Y.İ.Retskerin, tərcümənin semantik-semiotik modelini qurmuş L.S.Barxudarovun araşdırmalarında yanaşm
Полностью »1. İşarə sistemlərinin ümumi xassələri haqqında elm. Buraya dilçiliyi də o şəkildə əlavə etmək olar ki, orada dilə semioloji (semiotik) xassələr xasd
Полностью »tərcümənin yaranması və qəbul edilməsi çərçivələrində ədəbi qaydaların dəyişilməsi. Tərcümənin köhnəlmə səbəbi- qəbuledən kommunikativ kontekstinin
Полностью »tərcümə mətninin yaranması. Tərcümənin tərtib olunması şifahi və yazılı ola bilər.
Полностью »...çoxsözlüyün olmaması, mətnin lakonik forması ilə səciyyələnən tərcümənin keyfiyyət göstəricisi.
Полностью »tərcüməçilik kommunikasiyasının iştirakçısı. Tərcümə mətninin redaktəsi - bu, onun ədəbi situasiya, ədəbi və dil norması, nəşriyyat tələbləri və s
Полностью »reasiyasiya üslubuna uyğun olaraq tərcümənin aşağıdakı funksiyaları fərqlindirilir: tərcümə təhsil amili kimi (qəbuledici mühitdə orijinal haqqınd
Полностью »tərcümə mətninin qurulduğu zaman qismən realizə olunmuş ölçüsüdür ki, bu zaman orijinal mətnin bütün səviyyələrində üslubi yenidən kodlaşdırma
Полностью »tərcümədə real mövcud olan məna münasibətlərinin müəyyən tərzdə təşkil olunmuş, sxemləşmiş ifadəsi nəzərdə tutulur
Полностью »ictimai kontekst aspektində tərcümənin funksiyasını yerinə yetirməsi və genezisin tədqiqi. Tərcümə sosiologiyanı ictimai kommunikasiya aspektində ma
Полностью »müvafiq xarici dildə və müvafiq ədəbiyyatda realizə olunmuş orijinala münasibətdə tərcümə variantları
Полностью »1) mədəni siyasətin tərcüməçilik proqrammı və tərcüməçilik fəaliyyətinə təsirini; 2) kitab bazarı nöqteyi-nəzərindən tərcüməçilik proqramlarının tə
Полностью »tərcümə edilən mətnin, yaxud onun hissələrinin tematik və dil işləmələridir ki, onlar orijinalın ixtiyarında semantik-üslubi qəlibdən çıxır, yaxud m
Полностью »bu, elə bir fəndir ki, o tərcüməçilik praktikasının proqramlaşmasını obyektiv metodlarla (statistika, sosiologiya, informasiya nəzəriyyəsi) tərcüməç
Полностью »Tərcümə prosesini kifayət qədər tam təsvir etməyə imkan verən struktur-linqvistik səciyyəli kompleksdir
Полностью »linqvistik metodlar ilə tərcümə strukturunun dil baxımdan tədqiqi.
Полностью »tərcümə intellektual fəaliyyət kimi nəinki özlüyündə mürəkkəbdir, onun mürəkkəbliyi aşağıdakılarla dərinləşir: ekstremal, stress situasiyanın qaç
Полностью »orijinal və tərcümə mətnlərinin məna baxımdan iki mətnin məzmununun ekvivalentliyinin öyrənilməsinə əsaslanır
Полностью »tərcüməçinin üslubi xarakteri ilə bağlı olan üslubi kənarlaşmalar sistemi. Bu, tərcüməçinin fərdi poetikasını yaradır (bax: tərcümənin poetikası)
Полностью »...mətnin maddi substratı səviyyəsində (qrammatik zaman) və mətnin semiotik funksiyası səviyyəsində (zaman mədəniyyət fenomeni kimi). Tərcüməçi üçün
Полностью »tərcümənin oxucu üçün protomətn kimi mövcudluğu, daha doğrusu, bu elə oxucudur ki, o yalnız tərcümədən istifadə edə bilir.
Полностью »1. Tərcümə universaliləri ilə məşğul olan və tərcümə haqqında əsaslı əhəmiyyətə malik olan və tərcümənin əsas problemlərini özündə birləşdirən tər
Полностью »orijinalın invariant xüsusiyyətlərinin, yaxud tərcümədə modifikasiyanın funksi- onal prinsipi (tərcümənin konfrontasiya - yaradıcı konteksti) həyat
Полностью »bütün mətnin yox, onun ayrı-ayrı səviyyələrinin tematik və dil işləmələri. O, qəbuledicinin zövq və tələbləri ilə müəyyənləşən orijinalın semantik-
Полностью »bu nəzəriyyə Azərbaycanda geniş inkişaf etməsə də, Rusiya tərcüməşünaslığında kommunikativ yanaşma - tərcümənin psixolinqvistik nəzəriyyəsinin pred
Полностью »qiymətin əsasına funksionallıq, yaxud dinamiklik ekvivalenti qoyula bilər. O tərcümənin xarakteristikası kimi başa düşülür ki, burada ilkin mətndə
Полностью »digər, xarici dildə uyğunluğu nəzərdə tutan çıxarışda denotatın identifikasiyası, obyektiv olaraq bir dildən o biri dilə qanunauyğun şəkildə mövcud ke
Полностью »1. Tərcümə orijinalın (əslin) ideya, məna və məzmununu mümkün qədər tam şəkildə ifadə etməlidir. 2
Полностью »ikidillik (qoşadillilik tərcümə) şəraitində informasiyanın işlənməsidir ki, o tərcümənin mexanikləşdirilmiş sistemi parametrlərində uyğun gəlir və h
Полностью »məlumat funksiyasını tərcümədə yerinə yetirən kommunikasiya iştirakçısı (bax, tərcümə).
Полностью »interfənlərarası komplekslik dedikdə biz bədii tərcümə nəzəriyyəsi yaradılması zamanı, onun qohum fənlərin və onun metadilinin (spesifik terminologiy
Полностью »linqvistika, stilistika, ədəbiyyatşünaslıq, informasiya nəzəriyyəsi, semiotika, psixologiya, sosiologiya, frazeologiya kimi elm sahələrini birləşdiri
Полностью »tərcüməni ədəbi prosesə qoşan tərcümə olunmuş mətnin xüsusiyyətlərini özündə birləşdirir. Qəbul edən ədəbiyyatın kontekstinə görə tərcümə ya ədəb
Полностью »bu, elə oxucudur ki, o, orijinalın əslini yaxşı bilir, orijinal və tərcüməni bir-biri ilə tutuşdura bilir və orijinal əsasında tərcüməçinin bütün
Полностью »tərcümənin kommunikasiyaya və mədəni dəyərlər mübadiləsinə qoşulması. Bu tərcümə prosesinin fərqli aspektlərinin ictimai asılılığı və onların mətnd
Полностью »dil səviyyələrinin tərcümə mətnində fonematik (qrafomatik) səviyyədən başlayaraq morfematik, leksik, sintaqmatik və sintaktik səviyyəyə qədər iyerarx
Полностью »orijinalın tematik və üslubi elementlərinin müvafiq səviyyələrinin arzuolunmadan yenidən kodlaşdırılmasıdır ki, o, orijinal üçün səciyyəvi deyildi
Полностью »...м. (от лат. aspectus - взгляд) см. тж. в аспекте, аспектный чего и с опр. книжн. Та или иная сторона предмета, явления, понятия; точка зрения, взгляд
Полностью »tərcümənin dinamik modelində struktur, semantik və funksional üslubi məhdudiyyətlərin siyahısı.
Полностью »...«etiraf»da öz əksini tapa bilər və s. Tərcüməçinin poetikası tərcümənin müvafiq dövrdə olan nəzəri üstqurumu, yaxud da belə demək mümkünsə, tər
Полностью »сущ. аспект (точка зрения, с которой рассматривается вопрос). Məsələyə bu aspektdə(n) yanaşmaq подходить к вопросу в этом аспекте
Полностью »аспект (са кардиз, са шейиниз гьи жуьредалди, гьи фикирдалди килигзаватIа, гьа килигунин тегьер).
Полностью »ж мн. нет tib. semiotika (1. xəstəliklərin əlamətlərindən bəhs edən elm; 2. dilçilikdə: işarələr və işarə sistemləri haqqında elm).
Полностью »\ – bildirmək, xəbər ver-mək məqsədilə istifadə edilən hər növ işarə sistemini və fəaliyyət prosesini tədqiq edən elm
Полностью »1. Təbii və sünii dilləri də əlavə etməklə, işarə sistemlərinin ümumi xassələri haqqında elm. 2. Müxtəlif işarə sistemlərini, informasiyanı saxlaya
Полностью »...ilkin məlumatda olanın nüvəsinə yaxın uyğunluq tapa bilir. 2. Bu, semantik transformasiyadır ki, o çarpazlaşan anlayışların əvəzedilməsinə əsaslanır
Полностью »...neçə tərcüməçinin birliyi və ədəbi mətnlər toplusu. Adətən, tərcüməçi kollektivi iri həcmli ədəbi əsərlərin tərcüməsi zamanı (çoxcildli) yaranır.
Полностью »I прил. без перевода, не имеющий перевода. Tərcüməsiz mətn текст без перевода II нареч. без перевода. Tərcüməsiz başa düşmək понимать без перевода
Полностью »1. Bir dildən digərinə çevirən, tərcümə üzrə mütəxəssis. 2. Həm ilkin dildən alıcı rolunu da, həm də sonuncu dildən, yəni tərcümə dili rolunda çıx
Полностью »...dildən başqa dilə tərcümə etməklə məşğul olan adam; mütərcim. Teymur tərcüməçi vasitəsilə alimə müraciət edərək soruşur… “M.N.lətif.”
Полностью »сущ. таржумачи, переводчик, са чӀалай маса чӀалаз элкъуьрдай, таржума ийидай кас.
Полностью »...кто занимается переводами с одного языка на другой), переводчица. Tərcüməçi işləmək работать переводчиком II прил. переводческий. Tərcüməçi əməyi пер
Полностью »TƏRCÜMƏÇİ Son illərdə bizdə bacarıqlı tərcüməçilər dəstəsi yaranmışdır (M.Arif); DİLMANC (köhn.) Nəçərnik onun [Məmmədhəsən əminin] üstünə çığırıb qov
Полностью »yaddilli məlumatı (mətni) qəbul edən məlumatın (mətnin) digər dildə yenidən kodlaşdırılmasıdır.
Полностью »n 1. xarici görkəm, üz-gözün ifadəsi; to have / to bear an ~ görkəmi olmaq; 2. baxış, nöqteyi-nəzər; cəhət; to view the matter in / under this ~ məsəl
Полностью »I сущ. спектр: 1. многоцветная полоса, получающаяся при прохождении светового луча через призму или какую-л. другую преломляющую среду. İşıq spektri с
Полностью »м fiz. spektr (1. şüşə prizmadan və ya difraksiya qəfəsindən keçən işıq şüalarının ayrılması nəticəsində əmələ gələn rəngli zolaqlar; 2. hər hansı bir
Полностью »(тэ) -ов; мн. (исп. Aztec от индейск. Aztecatl) см. тж. ацтек, ацтекский Индейский народ Мексики; представители этого народа (на территории современной Мексики существовало мощное государство индейцев
Полностью »...mühitdən keçərkən əmələ gələn rəngli zolaq. Spektrin əsas rəngləri. İşıq spektri.
Полностью »[lat. spectrum-görmə] спектр (экуьнин рекӀвер призмадай фидамаз арадал къведай рангунин зулар).
Полностью »...семантикой). Sözün semantik quruluşu семантическая структура слова, sözün semantik təhlili семантический анализ слова, semantik tədqiqatlar семантиче
Полностью »...bağlı olan, semantika ilə əlaqədar olan. Semantik təhlil. Sözün semantik həcmi.
Полностью »ədəbi proseslə tərcümənin yerinin sistemli müəyyənləşməsi. Tərcümənin yerinin sistemli müəyyənləşməsi dedikdə tərcümənin orijinalla münasibətlər
Полностью »Eyni vaxtda tərcümənin iki mühüm əməliyyatını - ilkin mətnin mənimsənilməsi və tərcümənin tərtib edilməsini həyata keçirə bilmək bacarığı.
Полностью »eyni orijinalın müxtəlif tərcümələri olan mətnlər (Tərcümənin təkrarlanması).
Полностью »orijinalın və tərcümənin mümkün semantikstruktur parallelizminə əsaslanan tərcümə üsulu.
Полностью »сущ. буквальность (полное соответствие чему-л.). Tərcümənin hərfiliyi буквальность перевода
Полностью »orijinal mətnində bir bütöv kimi tam tərcümənin tərcümə prosesinə çevrilməsi.
Полностью »...учение) Наука, изучающая физиологические, психологические и социальные аспекты половой жизни.
Полностью »...деятельности людей разных социальных групп. П-ая природа человека. П-ые аспекты заболевания.
Полностью »...səviyyədə orijinalın dərinləşdirilmiş strukturunu verməyən tərcümə (bax, tərcümənin subinterpretasiyası).
Полностью »...tərcüməçinin kommunikativ mövqeyi ilə müəyyənləşir; üslubun sintaqmatik aspekti.
Полностью »tərcümənin yaradılması zamanı mütləq ədəbi kommunikantın təkrarolunmaz təşkilindən doğan orijinalın struktur xüsusiyyətləri.
Полностью »texniki tərcümənin əsas forması. Çünki bütün tərcümə praktiki olaraq istifadə olunan informasiya tam yazılı tərcümə formasında işlənib hazırlanı
Полностью »...zamanı orijinalın dilinin, mövzusunun, üslubunun modifikasiyası, tərcümənin yaradılması şəraitində orijinalın invariant nüvəsi. Tərcümədə transfo
Полностью »yazılı tərcümənin metodlarından biri. Burada orijinalda olan mətn seqmentlərə bölünür və hər seqmentdən aparıcı informasiya çıxarılır ki, o tərcüm
Полностью »bu, metakommunikasiyadır. Semiotik aspekt tərcümə zamanı müvafiq mədəniyyətdə məkan və zamanın fərqlərinin realizasiyası zamanı kommunikativ yerdəyi
Полностью »i. exactness, faithfulness, accuracy, precision; trustworthiness; tərcümənin səhihliyi faithfulness / accuracy of a translation
Полностью »1. Tərcümənin şəraitindən asılı olmayaraq, mətnin janr xarakteristikasından, ünsiyyətə girən dillərdən asılı olmayaraq tərcümənin anlayış və kateqo
Полностью »i. exactness, precision; accuracy; punc tuality; tərcümənin dəqiqliyi faithfulness / fidelity / accuracy of a translation
Полностью »məna təhlili metodlarından biridir, (ardıcıl tərcümənin yazıya alınması sistemində istifadə olunur) burada tərcümənin yazıya alınması zamanı daha gu
Полностью »bədii tərcümənin üslubi vəhdət elementidir. Təsnifat ölçüsü - onların intensivliyik dərəcəsinə uyğun olaraq üslubi dəyişmələrin identikliyidir.
Полностью »tərcümənin obrazlı strukturunda oxucuya yönəlik ustanovkaları proyeksiyası. Oxucunun zövq və maraqlarına uyğun olan vasitələrin seçilməsi.
Полностью »...paralinqvistik kinesika insan davranışının spesefik əlamətləri ilə semiotik sistem olmaqla bilavasitə dil strukturu ilə bağlıdır.
Полностью »bu, orijinalın və tərcümənin ritmik strukturunun müxtəlif şəkildə təşkili zamanı gedir. Əsas isə dilin müxtəlif xüsusiyyətləridir.
Полностью »orijinalın və tərcümənin ayrı-ayrı elementlərinin ümumi məna və üslubda ekvivalentliyinin əldə edilməsi üçün funksional uyğunsuzluq
Полностью »...faktları əhatə etməklə baş verir. Mətnin təşkilində ekzotiklik semiotik əməliyyatdır və orijinal ədəbiyyat mətnində də əksini tapır. Odur ki, onu tər
Полностью »...гьакъикъатдив кьурвал; tərəzinin dəqiqliyi терездин декьикьвал; tərcümənin dəqiqliyi таржумадин декьикьвал.
Полностью »iki semiotik sistem arasında həyata keçirilən tərcümə. Burada əsasən, semiotikaarası transformasiyadan, məsələn, ədəbiyyat dilindən film (kino) dilin
Полностью »...şeyin halı; tam düzgünlük, mükəmməllik, həqiqətə tam uyğunluq. Tərcümənin dəqiqliyi. Ölçünün dəqiqliyi. Cihazın dəqiqliyi. İfadənin dəqiqliyi.
Полностью »...üsulundan fərqli olaraq tərcümə metodu obyektiv, mövcud qanunauyğunluq yox, tərcümənin növ və üsullarını nəzərə alan qarşılıqlı priyomların məqsə
Полностью »i. correctness, precision, exactness, accuracy; tərcümənin dürüstlüyü correctness / accuracy of a translation; seçilmiş yolun düzlüyü correctness of t
Полностью »