Qohum-əqrəba; qövm. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Qohum-qardaş. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Qovun. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Qəmli, narahat, qayğılı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Yana çəkilmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Razı olan, razılaşan, etiraf edən, etiraz etməyən. O məhrəm sirrinə əyyarlığım yox, İqrarıma, bil ki, inkarlığım yox
1. Uca, bərk, zil. 2. Möhkəm, ağır, tutarlı. Qayım-qədim (qaim-qədim) şəklində də işlənir. Qayım olsun yar ovlağı, Budur yar gəldi, yar gəldi! Yıxıbdı
Qeyri. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Sapmaq, çəkinmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Alıcı və yırtıcı quş çəngəli, caynaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bəlli olur qoç igidin oymağı, Qaraş quştək çəkə, yırta qaynağı, Xınzır kimi qənim
Dəvə sürüsü, dəvə qatarı; dəvə saxlanan yer. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
1. Əsirgəmək, gözləmək, himayə etmək, qorumaq. 2. İçinə dərd salmaq, buradan narahat olmaq, qəm yemək, qayğılanmaq, fikir etmək, qəm çəkmək
Şəriət hakimi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Ay ağalar, ay qazılar, Ay bu gələn yar olaydı, Haqdan beləymiş yazılar, Ay bu gələn yar olaydı!
Qazlıq dağında yetişən cins at, qaçağan, güclü cins at. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Mübahisə, dedi-qodu, səs-küy. Hüsnünə, gözəlliyinə aşiq olmuşam, De, nədən bağlanıbdır yolların, Baxış
Başqa. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, mən sözümdən dönmərəm, Səməndərəm, alışmışam, sönmərəm, Səndən qeyrəz huri görsəm sevmərəm, Qaldır ür
Şərq ədəbiyyatında məhəbbət rəmzi olan bu söz dastanlarda dağ adı kimi də işlənir. Sam tək-tənha yola düşdü, o qədər at sürdü ki, atasının torpağında
əsli latın sözüdür, Yuli Sezarın adından götürüb Ərəblərin Qədim Roma və Bizans imperatorlarına verdikləri ad
Qəzəb, hiddət, acıq. Gülgəz gördü yox, Abbasın pəhlivanlıq qeyzi gəlib başına. (“Abbas”)
Qəzəb, hiddət, acıq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qeyzə gəlib hərdən nərə vuranda, Dəlilər qol-qola bağlayan mənəm, Qılınc çəkib mərd meydana girəndə
1. Çirkin, yaraşıqsız. 2. Qəbahətli, nalayiq, ləyaqətsiz. Seyfəlmülük fərağında, Gəzdim dərya qırağında, Bədiəlcamal sorağında, Qəbih camala uğradım
Qulp, dəstə, tutulacaq yer. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Hanı mənim qoç Koroğlum, Gələ girə bu meydana! Çəkəndə misri qılıncı Qəbzəsi qana boyana!
Qacarlar tayfasına məxsus baş geyimi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu gördü ki, Nigar xanım öz kənizləri ilə onun ziyarətinə gəlir
Yırtıcı quş; quzğun. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dialektlərdə qəcər, qəcil, qajır formalarına rast gəlmək olur
Dialektlərdə sıxışdırmaq mənasında işlənir. Abbas Dahaduruz bəy kimi pəhlivanı taxtiyə qədeyib, sən bu gecə onun başını kəsdirirsən, bəs bu zirəklik d
Ayağı uğursuz, gəldiyi yerə uğursuzluq gətirən. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Xədim, xidmətçi. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Birlikdə yol gedən atlılar və s. dəstəsi; karvan. Qəflə-qatır şəklində də işlənir. Necə tab gətirim mən belə dağa? Vüsalında yaman düşdüm irağa, Yüklə
Bax: qəfilə. Kərəməm, yetmədim mən Əsli xana, Şay bildim ölümü bu yazıq cana, Gecə-gündüz qəflə işlər hər yana, Üz çevirib bu virana gələn yox!
Bax: qafilə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mal da, pul da, qəflə də, qatır da, nökər də hamısı qurbandı sənə
Bax: qafilə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gün o gün oldu ki, Əhməd tacirbaşı qəflə-qatırla gəlib çıxdı Çənlibelin on beş, iyirmi ağaclığına
Bax: qəhr. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qoç Koroğlu qonar olsa yəhərə, Yağı düşmənləri salar qəhərə, Axurda arpasın qoymaz səhərə, Dara düşsəm, mənə
1. Hiddətləndirmək, acıq cəkdirmək. 2. Mütəəssir etmək, kədərləndirmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
1. Acıq çəkmək, hiddətlənmək, acığından boğulmaq. 2. Mütəəəsir olmaq, kədərlənmək, kövrəlmək, boğula-boğula ağlamaq
1. Hiddət, qəzəb, acıq. 2. Bir məhrumiyyət, haqsızlıq üzündən doğan hədsiz ruhi əzab və iztirab. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kal qoşub kotan əkməyən
Yüksək, hündür, uca. Eyvanını tikdiribsən qəlbidən, Sərraf olan dürrü seçər qəlbidən. (“Müğüm şah”)
Qələm ilə mürəkkəbqabı birgə olan yazı ləvazimatı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qələm-davatmı götürüb, bir əlində imanı, bir əlində tumanı düşdü Koro
Katib, yazan, rəssam. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Dərvişanə, qayda-qanuna tabe olmayan, özbaşına. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bolu bəyin gözətçiləri də ondan bir qədər aralı çadır qurmuşdular
Bax: qələndəranə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qoruğa çatdıqda gördü ki, Eyvaz bir qələndəri çadır qurub əlli-altmış atlı da yan-yörəsini kəsib
Səhv, yanlış, xəta. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlunun sözün yazma qələtə, Hesab etmə qanmaza, nabələdə, Ruqiyyə xanımı gəl ver Məmmədə, Sən gəl
Səhər yeməyi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dona xanım təəccüblənərək dedi: – Ey Cəlali, indiyə kimi qəlyanaltı eləməmisən? (Paris nüsxəsi, 12-ci məcl
Qumar kağızı. Bu vaxt lotubaşı əlini cibinə salıb bir dəstə qumar kağızı çıxartdı, araya atdı. Rəsul lotubaşıdan xəbər aldı: – Əmi, bu kağızlar nə ola
Kiçik xəncər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Misri qılınc, ləzgi qəmə, Mən səni tər saxlamışam, Dolaşma cübbə-covşənə, Düşmana var saxlamışam
Ay. Klassik şeirdə gözəl üz mənasında işlənir. Günəş nə yandırıb, qəmər nə yaxar, Qətrələr oynayıb ümmana axar
Ay // aşıq şeirində və klassik ədəbiyyatda gözəl üz mənasında işlənir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bircə dindir Dəmirçioğlunun özünü, Şəmsü qəmər ki
ərəb. qəm, fars. ...xar Birinin dərdini çəkən, qəminə qalan, qəm yoldaşı; qəmküsar. Baş götürüb ayağına gəlmişəm, Soltanım, Leylini səndən istərəm, Öz
Naz və işvə ilə süzgün baxış. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Hərdən işvə, qəmzə satan, Mənimlə ixtilat qatan
Naz və işvə ilə süzgün baxış. Müjgan atdı, dəydi, keçdi sinəmdən, O cadu qəmzələr busudan gəlir. (“Abbas və Gülgəz”)
Çilçıraq, çıraq; asma lampa. Bilirsənmi peyğumbərin yaşını? Hansı yerdə şəhid etdi dişini? O kimdi ki, kəsdi qəndil daşını? O nəyə bənd oldu, nədən as