is. Bir şey suya düşdükdə və ya suya dəydikdə, yaxud da dalğalar bir-birinə dəydikdə hasil olan səs. Avarların şıppıltısı
təql. 1. is. Bir qaydada axan, tökülən sudan və ya yağışdan hasil olan səs. // Zərf mənasında. Səssiz dərədə bərq vurar şır-şır axan su
zərf Şır-şır səs çıxaraçıxara, şırıltı ilə. Su şırhaşırla yerə töküldü. M.İbrahimov. [Afaq:] Mən bu vətən torpağını yaxşı tanıyıram, elə ki insan əli
bax şır-şır. Səhər şırıl-şırıl səsin gələndə; Bənəfşələr gülsün, güllər sevinsin. R.Rza. Axıb gedir qapımızdan kiçik çay şırıl-şırıl
“Şırıldamaq”dan f.is
f. Şırıltı ilə axmaq, tökülmək (su, yağış və s.). Bulaqların daşdandaşa tökülüb şırıldamağı gözəl bağlara bir ayrı lətafət verirdi
“Şırıldaşmaq”dan f.is
f. Şırıltı ilə, şır-şırla axan çoxlu və ya çağlayan su haqqında; şırıldamaq. Aşağılarda yaşıl otlar su ilə öpüşür, şəlalələr şırıldaşır
“Şırıldatmaq”dan f.is
f. Şırıltı ilə tökmək, axıtmaq, birdən tökmək, boşaltmaq (maye şey haqqında). [Roza] dolçadakı ilıq suyu qaldırır, birdən-birə ləyənə şırıldadır
is. Axan, tökülən sudan hasil olan səs; şırıldama səsi, şır-şır. Suyun şırıltısından savayı bir səs, ün yox idi
sif. Şırıltı ilə axan, şır-şır axan. Oğlanları baş daşını; Qoydu onun həmin dağda; Ona şirin nəğmə dedi; Şırıltılı gur bulaq da
is. 1. k.t. Torpaqda kotanın və ya başqa alətin açdığı dərin iz, zolaq. Tarlalar şırımlarla suvarılır
sif. Zolaq-zolaq, zol-zol, cızıq-cızıq, şırımlar halında. Şırım-şırım paltar. – Mehmanxanada ilk nəzərə dəyən birinci mərtəbədəki böyük dairəvi dəhliz
“Şırımlamaq”dan f.is
f. 1. Şırım açmaq. 2. məc. Şırım-şırım eləmək, cırmaq
[yun.] bax şpris
“Şırmanmaq”dan f.is
f. məh. Yaxına gəlmək, qucaqlamaq, boynuna sərilmək. Uşaq anasına şırmandı
is. Nazik su axını; fəvvarə. Quyunu su şırnağı ilə yumaq. – On-on beş metr uzunluğunda güclü su şırnağı … dağı ovub dağıdırdı
zərf dan. O saat, dərhal, birdən. Şırp qapı açıldı. – [Yəhya Kamal] Hacının evi yanına çatmamışdı ki, şırp dayandı
zərf Tez-tez, ara vermədən, qızğın. Şırpaşırp iş görmək. – [Usta:] Başmaqçılar da hamısı işləyirlər. Şırpaşırp çust tikirlər
bax şappıltı. Əfruz bacının gözləri axdı, şırpıltı ilə döşəməyə düşdü. S.Rəhimov
is. Şəlalə. Xatun … vedrəni götürüb, dağdağan dibindəki şırrana tərəf suya yollandı. S.Rəhimov
“Şırtıldamaq”dan f.is
f. Şırtıltı səsi çıxartmaq. [Şərifzadənin] ikinci qamçı qulağının dibində şırtıldadı. M.Hüseyn
is. Qamçı, yaxud nazik çubuqla vurduqda çıxan səs
f. 1. Nəvaziş göstərmək. 2. Yalmanmaq (itlərdə). İt sahibinə şıvranırdı. // Quyruq bulamaq
is. bot. Xalq təbabətində dərman kimi işlənən çətirçiçək fəsiləsindən xoşiyli bitki
[alm. Stufelette] Qaytanlı kişi botinkası. [Heybət] bəzən yanı rezinli jığ-jığ şiblet də geyərdi, xoşuna gəlməyən adamların kürəyinin arasını “sığalla
sif. Ayağında şiblet olan, şiblet geymiş
is. bot. Göllərin, hovuzların kənarında, daşların, ağac gövdələrinin üzərində bitən çiçəksiz çoxillik bitki
is. [ər.] Qüvvət, güc, kəskinlik, sərtlik. Yaz gəldi, bahar oldu, qışın şiddəti getdi; Qar bitdi, külək yatdı, soyuq axıra yetdi
zərf Bərk, güclü, çox sərt, qüvvətlə, şiddət göstərərək. Külək şiddətlə əsirdi. – Bir az əqdəm başlamış qar şiddətlə yağırdı
“Şiddətləndirilmək” dən f.is
məch. Daha da (getdikcə) qüvvətləndirilmək, gücləndirilmək, sərtləndirilmək; gücü, təsiri artırılmaq
“Şiddətləndirmək”dən f.is
f. Gücləndirmək, qüvvətləndirmək; şiddətini, gücünü, təsirini daha da artırmaq. [Mirzə Şəfi] əl-qolunu ölçərək ifadəsini şiddətləndirdi
“Şiddətlənmək”dən f.is
f. Şiddəti, gücü, qüvvəsi, təsiri daha da artmaq, güclənmək; daha da sərtləşmək, qızışmaq. Axşamdan yağan yağış səhərə yaxın daha da şiddətləndi
sif. Çox güclü, çox qüvvətli; dəhşətli. [Əsgər:] Mədəndə şiddətli bir yanğın vardı. M.Hüseyn. [Qəhrəman:] İkinci gün şəhərdə olduqca şiddətli bir vuru
is. [ər.] din. İslamiyyətdə ayrıca bir cərəyan təşkil edən məzhəb
is. din. Şiə məzhəbinə mənsubiyyət. Arvadlar arasında danışılırdı ki, bir ingilis mollası şiəliyi qəbul edib adını da dəyişib “Mirzə Kamil” qoymuşdur
sif. [ər.] Yazı ilə deyil, dil ilə; dilcavabı, ağızdan (yazılı əksi). Şifahi imtahan. Şifahi nitq. – Əlibəy haqqında şifahi və ya yazılı danışıqların
[alm. Schiefer] 1. Qara və ya kül rəngli gilli şist. 2. Gildən və ya asbest-sementdən plitka şəklində hazırlanan dam örtüyü
sif. 1. Damına şifer vurulmuş, damı şiferlə örtülmüş. Şiferli bina. – Şiferli damlardan qalxan boz tüstülər küləksiz havada yuxarı millənir, göyün bir
[fr. shiffon] Nazik pambıq və ya ipək parça. Güllü şifon. Saya şifon. – Şifon çox nazik və seyrək olur, sadə üsul ilə toxunur, qadın paltarlığı və kof
[fr. chiffonier] Paltar, dəyişək və s. saxlanmaq üçün şkaf. Aynalı şifoner. İkilaylı şifoner. – İndi Azərbaycan kəndlisinin evində şifoner, tül pərdəl
[fr. shiffre, əsli ər. sifir] 1. Gizli yazı üçün şərti işarələr sistemi. 2. Kitabların, yazıların, əlyazmalarının və s