is. bot. Xalq təbabətində dərman kimi işlənən çətirçiçək fəsiləsindən xoşiyli bitki
[alm. Stufelette] Qaytanlı kişi botinkası. [Heybət] bəzən yanı rezinli jığ-jığ şiblet də geyərdi, xoşuna gəlməyən adamların kürəyinin arasını “sığalla
sif. Ayağında şiblet olan, şiblet geymiş
is. bot. Göllərin, hovuzların kənarında, daşların, ağac gövdələrinin üzərində bitən çiçəksiz çoxillik bitki
is. [ər.] Qüvvət, güc, kəskinlik, sərtlik. Yaz gəldi, bahar oldu, qışın şiddəti getdi; Qar bitdi, külək yatdı, soyuq axıra yetdi
zərf Bərk, güclü, çox sərt, qüvvətlə, şiddət göstərərək. Külək şiddətlə əsirdi. – Bir az əqdəm başlamış qar şiddətlə yağırdı
“Şiddətləndirilmək” dən f.is
məch. Daha da (getdikcə) qüvvətləndirilmək, gücləndirilmək, sərtləndirilmək; gücü, təsiri artırılmaq
“Şiddətləndirmək”dən f.is
f. Gücləndirmək, qüvvətləndirmək; şiddətini, gücünü, təsirini daha da artırmaq. [Mirzə Şəfi] əl-qolunu ölçərək ifadəsini şiddətləndirdi
“Şiddətlənmək”dən f.is
f. Şiddəti, gücü, qüvvəsi, təsiri daha da artmaq, güclənmək; daha da sərtləşmək, qızışmaq. Axşamdan yağan yağış səhərə yaxın daha da şiddətləndi
sif. Çox güclü, çox qüvvətli; dəhşətli. [Əsgər:] Mədəndə şiddətli bir yanğın vardı. M.Hüseyn. [Qəhrəman:] İkinci gün şəhərdə olduqca şiddətli bir vuru
is. [ər.] din. İslamiyyətdə ayrıca bir cərəyan təşkil edən məzhəb
is. din. Şiə məzhəbinə mənsubiyyət. Arvadlar arasında danışılırdı ki, bir ingilis mollası şiəliyi qəbul edib adını da dəyişib “Mirzə Kamil” qoymuşdur
sif. [ər.] Yazı ilə deyil, dil ilə; dilcavabı, ağızdan (yazılı əksi). Şifahi imtahan. Şifahi nitq. – Əlibəy haqqında şifahi və ya yazılı danışıqların
[alm. Schiefer] 1. Qara və ya kül rəngli gilli şist. 2. Gildən və ya asbest-sementdən plitka şəklində hazırlanan dam örtüyü
sif. 1. Damına şifer vurulmuş, damı şiferlə örtülmüş. Şiferli bina. – Şiferli damlardan qalxan boz tüstülər küləksiz havada yuxarı millənir, göyün bir
[fr. shiffon] Nazik pambıq və ya ipək parça. Güllü şifon. Saya şifon. – Şifon çox nazik və seyrək olur, sadə üsul ilə toxunur, qadın paltarlığı və kof
[fr. chiffonier] Paltar, dəyişək və s. saxlanmaq üçün şkaf. Aynalı şifoner. İkilaylı şifoner. – İndi Azərbaycan kəndlisinin evində şifoner, tül pərdəl
[fr. shiffre, əsli ər. sifir] 1. Gizli yazı üçün şərti işarələr sistemi. 2. Kitabların, yazıların, əlyazmalarının və s
is. Şifrləyən və şifri açan adam
“Şifrləmək”dən f.is
f. Şifrlə yazmaq
“Şifrlənmək”dən f.is
məch. Şifrlə yazılmaq
f.sif. Şifrlə yazılmış, gizli işarələrlə (xətlə) yazılmış
bax şifrçi
sif. Şifrlə yazılmış. Şifrli məktub. – Teleqramlar şifrli olduğu üçün bir şey anlaşılmırdı. M.S.Ordubadi
[fr. shiffre və yun. gramma] Şifrlə verilən teleqram, şifrli teleqram
is. [alm.] Koks almaq üçün müxtəlif metallardan ibarət kütlə
is. [fars.] Ov. Cümə bekar, şənbə şikar. (Məsəl). [Kərim babanın] indi belə fikri-zikri daima seyrü səfada, ovda və şikarda idi
is. Ovçu. Xanın sağında-solunda düzülən yasavullar, … yedəklərində tazı-tula gedən şikarçılar, nökərlər böyük bir yarımdairə təşkil etmişdilər
sif. [fars.] Ova məxsus, ovda işlənən. [Oğlan] şikari papağını sol qulağına tərəf əydi. M.Hüseyn
is. [ər.] 1. Öz halından və ya başına gələn bir dərd və acıdan ah-zar etmə; məmnuniyyətsizliyini izhar etmə; giley
sif. Şikayət bildirən, həmişə şikayət edən, narazı. [Dürdanə] qızının saçını sinəsindən topladı, kəlağayısını başına çəkdi, şikayətcil (z
sif. və is. Şikayət edən, şikayətə gələn. [Dilşad:] Ev dönəcək divanxanaya, şikayətçinin biri gedib o biri gələcək
sif. [ər. şikayət və fars. …kar] köhn. Şikayət edən, şikayətçi, şikayət mahiyyətində olan. Şirəli dayısının şikayətkar danışığını eşidərkən təəccüblən
“Şikayətlənmək”dən f.is. Rüstəm kişini həmişə qüvvətli və dönməz görməyə alışmış Səkinə şikayətlənməsinə dözə bilmədi
f. Halından, vəziyyətindən, taleyindən və s.-dən şikayət etmək, məmnunsuzluğunu bildirmək. İzzətin səsküyündən şikayətlənən bu ev indi çıraqsız, zülmə
sif. Şikayət ifadə edən, dərdli, iniltili. // Məc. mənada. [Qəhrəman:] Kənarda buzlu ruzgar şikayətli bir yaralı heyvan iniltisi ilə telefon tellərinə
is. [ər. şikayət və fars. …namə] Yazılı şikayət
bax işgəncə
sif. [fars.] 1. Bədənin hər hansı bir üzvündən məhrum olmuş və ya hər hansı bir səbəbə görə onu itirmiş; əlil
is. [fars.] mus. Azərbaycan klassik muğamlarından birinin adı. Sərvər şikəsteyi-fars oxuyur. Ü.Hacıbəyov
[fars.] 1. Segah məqamında zərbli muğam. Sürü-sürü qoyunları çoban yamacda otladır; Alır ələ papağını, oxur şikəstə, fit çalır
sif. [fars.] klas. Ürəyi sınmış, qəlbi qırılmış, incik, kədərli, incimiş. [Həcər xanım:] …Zöhrəni elə şikəstədil (z
sif. [fars. şikəstə və ər. xatir] klas. Qəlbi sınmış, ürəyi sınmış, qəlbiqırıq, incik. Sənsiz mən idim şikəstəxatir; Yüz şükr, sənə yetişdim axir
sif. [fars. şikəstə və ər. nəfs] Tələbkar olmayan, sadə təbiətli, təvazökar. …Qənaət söhbəti də düşəndə yenə dirsəyimin gücü ilə bir elə gözəl-gözəl s
is. Təvazökarlıq, təbiətcə sadəlik, tələbkar olmama. □ Şikəstənəfslik etmək – təvazökarlıq etmək, sadəlik, təvazö göstərmək