is. [ər.] klas. Günah, təqsir, suç, qəbahət. İki şonqar dalaşanda, bir qarğaya cürm düşər. (Ata. sözü)
is. [ər.] Gövdə, bədən; bədən quruluşu, boy-buxun. Sədr [Qərənfilin] ardınca baxaraq, cüssəsinə uymayan nazik və mehriban bir ifadə ilə … səsləndi
sif. Boy-buxunlu, gövdəli, cəsamətli, qamətli. Cüssəli kişi. – Rüstəm kişi atın üstündə çox şad oturmuşdu və olduqca cüssəli (z
bax xış. Bahar açılan kimi Xudayarbəy zəmilərə cüt göndərib başladı sürdürməyi. C.Məmmədquluzadə. [Cütçü] … ahəstə-ahəstə cütünü sürüb, öz nəğməsini o
zərf 1. Bir yerdə işlənən və bir bütövü təşkil edən iki eyni şey. Bir cüt əlcək. Bir cüt çəkmə. – [Tələbə:] Usta Ağabala … bir imperial və iki cüt baş
zərf İki-iki, qoşa-qoşa. Kasıbın pişiyi cüt-cüt doğar. (Məsəl). [Soltan bəy:] Hə, bəs elə isə başlayaq, düzülün! Cüt-cüt olub oynayırlar… Y
bax ikibaşlı. Alay-alay hücum çəkin; O cütbaşlı qartal üstə. S.Vurğun
bax qoşabuynuz(lu). Cütbuynuzlu keçi. Cütbuynuzlu öküz
sif. İki çəyirdəyi olan. Cütçəyirdəkli meyvə
is. köhn. Cüt sürən əkinçi. Çıxdı günəş, doldu cahan nur ilə; Cütçü sürür tarlada cüt şur ilə. M.Ə.Sabir
bax qoşadırnaqlı
bax qoşadırnaqlılar
bax qoşaqanadlı
sif. Cüt lələyi olan, qoşalələkli. Cütlələkli bitkilər
“Cütləmək”dən f.is
f. Eyni qəbildən olan iki şeyi bir-birinin yanına qoymaq, cüt eləmək, cüt qoymaq, qoşalamaq. [Koroğlu:] Barmaqlarını cütləyib tellərə elə vurdu ki, me
“Cütləşdirilmək”dən f.is
məch. Cüt edilmək, ikiləşdirilmək, qoşalaşdırılmaq
“Cütləşdirmək”dən f.is
f. 1. Cüt etmək, ikiləşdirmək, qoşalaşdırmaq. Çoxları bu payızda oğlunun toyunu eləmək, qızına cehiz almaq, inəyini cütləşdirmək həsrətilə yaşayırdı
“Cütləşmək”dən f.is
f. 1. Cüt olmaq, ikiləşmək, qoşalaşmaq. // Bir-birinə yanaşı olmaq, birbirinin yanında durmaq. Qızlar cütləşib oyuna girdilər
is. xüs. Bir şeyi cütləyən, cüt-cüt bağlayan, yaxud cüt-cüt ayıran işçi. Güləngiz təkcə ipəkaçanların yox, yeri gələndə burucuların və cütləyicilərin
is. Cüt sürülən yer. [Nərgiz] ata-anasından izin alıb, kəndin qırağındakı cütlüyə bənövşə yığmağa … getdi
is. Cüt olma; ikilik, qoşalıq; cüt şeyin halı
zərf İkisi bir yerdə, üçüncünün iştirakı olmadan
bax ikiləpəlilər
sif. Kələkbaz, fırıldaqçı, qeyri-ciddi. [Xəlil:] [Rövşən] hərçənd bir az cüvəllağı idi, amma yaxşı oğlanların biri idi
is. Kələkbazlıq, fırıldaqçılıq. Evimizə gedəndə anama Əhmədin cüvəllağılığını başladım nəql eləməgə. C
“Cüyüldəmək”dən f.is
f. Cikkildəmək, ciyildəmək. Fərli cücə yumurtada cüyüldər. (Ata. sözü)
is. Cikkilti, ciyilti, cük-cük. Quş balalarının cüyültüsü
is. zool. Marallar fəsiləsindən ceyranabənzər cütdırnaqlı, kövşəyən heyvan; əlik. Sıra dağlar, gen dərələr; Ürək açan mənzərələr; Ceyran qaçar, cüyür
is. [ər.] Küll halında olan bir şeyin hissələrindən biri; hissə, qisim, parça. // din. Quranın bölündüyü otuz hissədən biri
is. [ər.] tib. Əsasən dəri və toxumaların çürüməsi şəklində təzahür edən ağır xronik xəstəlik, lepra
sif. Cüzam xəstəliyinə tutulmuş. Bunların biri cüzamlı Abbas idi, qalanının qaranlıqda kim olduqları məlum deyil idi… Çəmənzəminli
zərf [ər.] 1. Az, azacıq, kiçik. Cüzi məbləğ. – Belədirsə, həmişəlik yetimlər üçün bir məktəb açın, aldığınız prosentlərin cüzi bir hissəsini bu xeyir
is. Kiçiklik, xırdalıq, əhəmiyyətsizlik; azlıq
bax cüzi. [Ağa Kərim:] Mən bir cüzvi işdən ötrü onunla küsülüyəm. M.F.Axundzadə. Bəli, biz burada Mozalan kəndinin xəstəliyi olan sümük azarından – yə
Azərbaycan əlifbasının dördüncü hərfi. bax çe
is. Su buraxmayan parçadan düzəldilən müvəqqəti yaşama, daldalanma yeri. Çadır qurmaq. Brezent çadır
is. köhn. Çadır ustası. [Çadırçı usta:] Bizə yoldaşdı o rəhmətlik baban; Bir çadırçıydı o da. H.Cavid
is. Qadınların başdan topuğacan bədənlərini örtmək üçün işlətdikləri bürüncək; çarşab. Çadra örtmək. – [Cahan:] …Qoy elə bu güncə çadramı başıma salıb
sif. Çadra örtmüş, başında çadra olan; çarşablı. Çadralı qadın. – Öncə gələn atın üstündə ağır gövdəli, ağ çadralı bir xanım oturmuşdu
sif. Çadra örtməmiş, başında çadra olmayan; çarşabsız, üzüaçıq. Çadrasız arvad