sif. dan. Yüngül, qeyri-ciddi, dingiliş. Dəngülüş adam
sif. və is. tex. Dəni üyüdüb yarma halına salan. Dənxırdalayan maşın. // is. Dəni üyüdüb yarma halına salan maşın və s
sif. [ər.] Alçaq, rəzil. …Dəni məqsədlilərin burada şəltəsi işləməz… Onları kənar etmək, öz məqamlarına qovmaq lazımdır
is. 1. Yer kürəsinin acı-duzlu su ilə örtülü olan və az-çox quru ilə əhatə olunmuş böyük sahəsi, okeanın bir hissəsi; dərya
is. zool. Zirehli kiçik dəniz balığı
sif. və is. tex. Dənizin dayaz yerlərini dərinləşdirən (gəmi)
sif. Dənizin o tayında olan, dənizin o tərəfində olan. Dənizaşırı ölkələr
is. zool. Sahil yosunları arasında yaşayan kiçik balıq; dənizayğırı
bax dənizatı. Dənizayğırının dərisi, onu yosun budaqları arasında çox yaxşı gizlədir. “Sualtı aləm”
is. Kiçik dəniz; göl
is. Dəniz nəqliyyatında və ya hərbi dəniz donanmasında xidmət edən adam. Dənizçilər marşı. – Bizim dənizçilərdir; Çovğunda, qışda, qarda; Qorumaqçın s
is. Dənizdə xidmət etmə, dənizçi sənəti
is. zool. Dərisitikanlılar tipindən xiyara bənzəyən dəniz heyvanı. Dərisindəki xırda kirəc cisimciklərin və beş cərgə ayaqların olmasına görə, dənizxi
sif. Dəniz kənarında olan, dəniz sahilinə yaxın olan. Dənizkənarı küçə. – Bakılılar hər axşam dənizkənarı bulvara çıxırlar
is. zool. Dərisitikanlılar tipindən yastı kürə şəklində heyvan. Dənizkirpisi, adətən, azacıq yastı kürə şəklində olub, üzərində beş cərgə nazik və şəf
bax dənizkənarı
is. bot. Birləpəli bitkilər fəsiləsindən dənizdə bitən çoxillik su bitkisi. Alimlər dənizotundan təbii neftə oxşar süni neft almağa müvəffəq olmuşlar
is. Nağıllarda: suda yaşayan, saçları üzünə tökülmüş, çılpaq, balıq quyruqlu qadın surətində təsəvvür edilən əfsanəvi vücud
is. zool. Qiymətli qara dərisi (xəzi) olan dəniz heyvanı. Qiymətli yumşaq xəzli dənizpişikləri törəyib çoxalmaq üçün adalara çıxırlar
is. bot. İri yarpaqları olan çoxillik soğanaqlı ot bitkisi (təbabətdə istifadə olunur). Dənizsoğanı birləpəli çoxillik ot bitkilərindən olub, çəkisi i
is. zool. Dəniz dibində yaşayan enliağızlı balıq. Dənizşeytanı adlanan balıq dənizin dibində sakitcə uzanıb başındakı xırda bığlarını tərpədir
is. zool. Ayaqları avar şəklində olan iri tısbağa. Dəniztısbağalarının ayaqları avara çevrilmişdir. “Sualtı aləm”
is. zool. Dərisitikanlılar tipindən beşguşəli dəniz heyvanı
is. zool. Dəniz dibində yaşayan bitkiyə oxşayan bir heyvan. Çiçəyə bənzəyən dənizzanbağı dənizin dibində nazik ayaqcıqlar üzərində yırğalanaraq yaşayı
sif. xüs. Dəni qurutmağa yarayan. Dənqurudan cihazlar
“Dənləmək”dən f.is
f. 1. Dənli yemləri bir-bir dimdiklə götürüb yemək (quşlar haqqında). Toyuqlar darını dənlədilər. 2. Meyvəni ağacdan bir-bir qoparıb toplamaq, yığmaq,
“Dənlənmək”dən f.is
f. Dən yemək, dən axtarıb yemək. Küçədə bir neçə toyuq dənlənirdi. – Sarı toyuğum da balalarını başına toplayaraq armud ağacı altında eşələnir, dənlən
“Dənləşmək”dən f.is
qarş. Bir-birinə mane olaraq, bir-birini itələyərək bir yerdə dən yemək. Göyərçinlər dənləşir. – Toyuqlar bir-birini dimdikləyə-dimdikləyə dənləşib qa
“Dənlətdirmək”dən f.is
“Dənlətmək”dən icb
“Dənlətmək”dən f.is
“Dənləmək”dən icb
sif. k.t. Dəni çox və yaxşı olan. Dənli sünbül. Bu taxıllar çox dənlidir. – …Çöllər bərəkətli yaşıllıqla örtülürdü, zəmilərdə qaraqılçıq sünbüllər dən
is. 1. Dən saxlanan, ərzaq saxlanan qab, anbar. Taxılı dənliyə tökmək. 2. Dəyirman boğazında dən tökülən qutu; sərsərə
is. Dəni çox olma
sif. Dəni olmayan, yaxud az olan. Dənsiz sünbül
“Dənsizlənmək”dən f.is
f. Dənsiz hala düşmək, dənsiz qalmaq, dəni tökülmək
is. 1. Dəni olmama və ya az olma. Taxılların dənsizliyi quraqlığın nəticəsidir. 2. Yemsizlik. Toyuqlar dənsizlikdən acdır
sif. tex. Dəni zibil və xırda daşlardan ayıran. Dəntəmizləyən maşın. // is. Dəntəmizləyən maşın və s
is. tex. Dəntəmizləyən maşında və taxıldöyən kombaynda dəni zibildən və samandan ayıran hissə
sif. zool. Ətyeyən quşlardan fərqli olaraq, dən yeməklə keçinən. Toyuq, sərçə, sığırçın, bildirçin və s
[fars.] köhn. : dərağuş etmək – qucaqlamaq. Qarşısında ağ əlbəsədə Saranın xəyalı çiçəklərə yovuqlaşır, dərağuş edir, Bəhram çəkilir
is. köhn. Gəlir, qazanc
is. [fars.] mus. Tar, yaxud kamança ilə ifa olunan muğamların giriş hissəsi. Şur dəramədi