is. Kəmşirin şeyin hal və keyfiyyəti
sif. [fars. kəm və ər. şüur] Şüuru az, şüursuz, dərrakəsiz. Olmayıram mən qəyur dərdə nişan olmağa; Mən oluram kəmşüur, sahibi-şan olmağa
is. Şüur azlığı, şüurun çatışmazlığı; şüursuzluq, dərrakəsizlik
sif. [fars. kəm və ər. tale] Talesiz, taleyi (bəxti) gətirməyən. Kəmtale adam
is. Talesizlik, bəxtsizlik
sif. [fars.] klas. Alçaq, aşağı; aciz, yazıq, miskin. Leyli deməyin ki, nazənindir; Bir tirə kənizi-kəmtərindir
sif. və is. [fars.] 1. Əsas miqdardan az, əskik, bir az çatışmayan. Çəkidə kəmyeki düzəltmək. 2. Hicri təqvimdə 29 gündən ibarət ay
is. Döşəmənin altına qoyulan tir, şalban
[lat. cannabis-dən] bot. Saplağından kəndir alınan bitki
is. Kənaf bitkisi əkilmiş yer, sahə
[fars.] 1. bax qıraq 1-ci mənada. Çayın kənarı. Yolun kənarı. – …Bir həyətdə bir müsəlman arvadı arxın kənarında qab yuyurdu
is. [fars.] köhn. 1. Kitab səhifələrinin kənarındakı yazı. 2. Haşiyə, qıraq, çərçivə. Xalçanın kənarəsi
sif. Kənarəsi olan; haşiyəli. Kənarəli kəlağayı
“Kənarlaşdırılmaq” dan f.is
məch. Kənar edilmək, uzaqlaşdırılmaq
“Kənarlaşdırmaq”dan f.is
f. Kənar etmək, uzaqlaşdırmaq. Müfəttiş hesabdarı əli ilə kürsüdən kənarlaşdırıb, onun yerində əyləşdi
“Kənarlaşmaq”dan f.is
f. Kənar olmaq, uzaqlaşmaq
sif. Ucu-bucağı olmayan, nəhayətsiz, sonsuz. Ay çıxıbdı kənarsız; Niyə məni qınarsız? Açıb desəm dərdimi; Od tutarsız, yanarsız
Bir sıra türk dillərində mürəkkəb kənd, qəsəbə və s. yaşayış məntəqələri adlarının ikinci tərkib hissəsi; məs
is. Əhalisi, əsasən, kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan yaşayış məntəqəsi. Böyük kənd. Kiçik kənd. – Koroğlu həftədə … bir özü Qıratı minib ətraf kəndlə
bax kəndbəkənd. Öldürər bu dərd məni; Doğrayar bənd-bənd məni; Yarım vəfalı olsa; Axtarar kənd-kənd məni
top. dan. Kənd və ona yapışıq yer. Kənd-kəsəyə bələd olmaq. – [Hacı Bayram:] Bəy deyiləm, rəiyyətim yox, kənd-kəsəyim yox
sif. Kəndlərin arasında olan, yerləşən, salınan. Biz kəndarası yolları da düzəldirik. S.Rəhimov. …Rüstəm kişi maşını kəndarası küçələrdən keçirib palç
zərf Kəndləri keçərək. Kəndaşırı şose yoluna çıxmaq
zərf Bir kənddən o biri kəndə, bir-bir kəndləri gəzərək, bir-bir kəndlər üzrə; kənd-kənd. Kəndbəkənd dolaşmaq
is. Kiçik kənd
“Kənd”dən oxş. Göy yamacın ətəyində kəndciyəz; Dörd yanında dalğalanır tarlalar. A.Şaiq. İki il əvvəl buraxıb getdiyi həmin kəndciyəzdə onun yoluna gö
bax kəndli 1-ci mənada. Kəndçi qız. Kəndçi paltarı. – Şəhər stansiyasından dəmir yol bileti alaraq vağzala gedən motalpapaq iki kəndçi çiynində xurcun
bax kəndlilik. Qədir malqarasını satıb kəndçilik etməkdən əl çəkmiş və qulluqçu olmağı qərara almışdı
bax kətxuda. Belə bir məsələ üçün kəndxuda hər iki məhəllədən adam çağırardı, vəkillər dəvət edərdi. N
bax kətxudalıq. Görünür ki, elə o vaxtdan kəndxudalıqda gözü var imiş. “M.N.lətif.”
is. İçində taxıl, un və s. saxlamaq üçün taxta, yaxud palçıqdan qayrılmış qab. Buğda kəndisi. Un kəndisi
köhn. bax öz. Olsa məhbublərin eşqi cəhənnəm səbəbi; Hur-qılmanı qalır kəndisinə rizvanın. Füzuli. Qoy börkünü kəc qaşının üstündə, fırılda; Kəndin ki
is. Kənaf və ya çətənə liflərindən hazırlanan yoğun, ya nazik ip, ümumiyyətlə, ip. Tay kəndiri yoğun olar, çarıq kəndiri nazik
is. 1. İp üzərində gəzmək və atılıb-düşməklə cürbəcür oyunlar göstərən adam; canbaz. Kəndirbazların çıxışı
is. 1. Kəndirbazın peşəsi, sənəti, məşğuliyyəti; akrobatlıq, canbazlıq. 2. məc. Hoqqabazlıq, oyunbazlıq
sif. Bərk, möhkəm. □ Kəndirqayış kimi – bərk-bərk. Qırsaqqız Xoca Əzizi elə tutdu, elə tutdu ki, kəndirqayış kimi
is. 1. Kənd, kənd yeri. [Vaqif:] Xeyr, yanıldınız, ona dil verən; Kəndistan yeridir, bəli, kəndistan
is. köhn. Kəndistanda yaşayan adam; kəndli. [Şahbəy:] Biz ki kəndistanlıyıq… Ə.Əbülhəsən
is. 1. Kənddə yaşayan və əsas peşəsi kənd təsərrüfatı olan adam; kənd əhli, kəndçi. Ceyranın əri Eldar adlı kəndli bir gənc imiş
top. dan. Kəndli
top. Keçmişdə bəzən kəndliyə, kəndlilərə ikrahla, saymazyana verilən ad. [Əminə Dürdanəyə:] Səndən olsaydı, çoxdan bu dövləti paylamışdın kəndlikütlüy
is. Kəndli peşəsi, işi; əkinçilik. Bu zaman Cəlil istəyirdi ki, bu yeri satıb özü üçün bir dükan açsın və canını kəndlilikdən qurtarsın
sif. və zərf Kənd tipində, kənd tərzində, kənd qaydası ilə, kənddə olduğu kimi. Kəndsayağı ev. – Kəndsayağı bəzənmiş evdə həmin adamla ev sahibi söhbə
sif. Kəndin yaxınlığında olan, kəndin yanında yerləşən. Kəndyanı otlaq
sif. 1. Ləpəsi çətin çıxan. Kənək qoz. 2. məc. Çətinliklə başa gələn, həyata keçən. Kənək iş. – Yazıb pozduğum və şagird dəftərindən qopartdığım vərəq