BARABAN I is. Təbil. Çalındı tunc, baraban, ordu döndü dənizə… (A.İldırım). BARABAN II is. tex. Müxtəlif maşınların və mexanizmlərin silindr şəkilli h
BARAT I is. [ ər. ] Bank və s. maliyyə müəssisələri və ya poçt vasitəsilə göndərilən pul. Pulları haman yerə barat verəcəyəm (M
BARI I is. [ fars. ] Hasar, divar, sədd. Onu barı içərisinə almaq və elektrik stansiyası üçün istifadə etmək lazımdır (C
BARMAQ I is. İnsan və bəzi heyvanların əl və ayaqlarının qurtaracağındakı beş mütəhərrik üzvdən hər biri
BARMAQLIQ I is. Ağacdan, dəmirdən və ya məftildən qayrılmış tor, hörgü. Cəld ayağa durub, dəmir barmaqlığa yanaşdı (M
BAS I sif. [ ital. ] mus. Ən bəm kişi səsi, ən aşağı kişi səsi. Güləbətin Hacının otağını süpürəndə həyətdə Şahpələngin qalın bas səsini eşitdi (M
BASMA I is. Saçı boyamaq üçün rəng. O, başına həmişə basma qoyardı. BASMA II is. tar. Üzərində tatar xanın şəkli olan möhür
BASMAÇI I is. Basma işi ilə məşğul olan, qəlib basan. Sanqo qaçıb, basmaçı dəyirmanlarında gizlənmək istədi (Servantes)
BAŞ-AYAQ I is. aşp. Kəlləpaça: qoyunun, malın başı və ayaqlarından hazırlanan sulu xörək. ...Baza müdiri Bürcəli dedi: – Bu saat burdan gedirik bizə x
BAŞIPAPAQLI I is. Kişi. Bu xəbər gələn kimi uçitel Mirzə Kərim camaatı yığıb başına dedi: – Gərək kənddə bir nəfər başıpapaqlı qalmaya (Ə
BAŞQA I sif. Qeyri, ayrı, özgə, yad. Qonşu həyətin qapısı başqa küçəyə açılırdı (M.Cəlal). BAŞQA II qoşma Seçmə, ayırma mənasında
BAŞLIQ I is. Yağışdan, soyuqdan, küləkdən qorunmaq üçün başa geyilən örtük. Əynində boz şinel, başında başlıq; Nəysə pıçıldayır o, fəhlələrə (S
BAŞMAQ I is. köhn. Üstü yarıörtülü, dabanı açıq kişi və qadın ayaqqabısı. Mərcan xala bu dəfə də bir söz deməyib, başmağının üstündən geydiyi corablar
BAŞSIZ I sif. Sahibsiz, yiyəsiz. Elmli adamlar hamıdan artıq bizlərə lazımdır. Çünki camaatımız başsızdırlar (Ə
BATAREYA I is. [ fr. ] hərb. Bir neçə top və minaatandan ibarət taktik vahid. Sən indi öz batareyasını buraxıb mətbəxdə soğan doğrayan bir topçuya oxş
BATMAN I is. köhn. 8 kiloqram ağırlığında çəki ölçüsü. Bir misqal ondan bir batman misə vurur, xalis gümüş olur (M
BAZ I is. [ fars. ] Alıcı quş, qızılquş. Əlimdən uçurtdum bazım; Dərdimi kağıza yazım (Dastanlar). BAZ II is
BAZAR I is. [ fars. ] Alış-veriş yeri. Biz hər gün səsli-küylü bazarın yanından keçirdik (Ə.Əylisli)
BAZI I is. [ fars. ] Oyun, kələk, hiylə. Şərəfnisə xanım: Bəsdir, Allahı sevirsən, bu bazıları mənə az gəl!
BEL I is. Bədənin ortası, qurşaq bağlanan yeri. Belində qəbzəli xəncər olan bir kişi içəri girdi (İ.Əfəndiyev)
BELƏ I əvəz. İşarə mənasında işlədilən əvəzlik. O belə adamlara həmişə hörmət etməyi sevirdi (Ə.Vəliyev)
BELİBAĞLI I is. zool. Qırğı böyüklükdə yırtıcı quş. BELİBAĞLI II sif. Beli bağlı olan, beli qurşaq və s
BELLİ I sif. Əlində bel olan. Deyir, Qaraqullar kəndinin camaatı əli ağaclı, belli, kürəkli tökülüb Rüstəm bəyin evini darmadağın dağıtdılar (Ə
BEYT I is. [ ər. ] İki misradan ibarət şeir parçası. Fəhlə yavaş-yavaş hecaladı, bir dəfə oxuyandan sonra ilk beyti əzbərlədi (M
BƏHR I is. [ ər. ] Musiqi vəzninin təşəkkül sistemi. Şerin üçüncü və beşinci bəndləri ayrı bəhrdədir (M
BƏHRƏ I is. [ fars. ] tar. Keçmişdə kəndlilərdən alınan natural vergi. Torpaqdan, mülkdən aldığınız bəhrə sizə bəs eləmirmi? (“Qaçaq Nəbi”)
BƏHS I is. [ ər. ] Bir məsələ haqqında ətraflı danışmaq, fikir yürütmə. İçərkən ortalığa belə bəhs düşdü (S
BƏLƏNMƏK I f. Bələyə bükülmək, sarğı ilə sarınmaq. Körpə əsgiyə bələndi. BƏLƏNMƏK II f. Bulaşmaq, bulanmaq
BƏLGƏ I is. etnoqr. El arasında evlənən oğlan tərəfindən qız evinə göndərilən birinci nişan – üzük və örpək
BƏM I is. [ ər. ] mus. Musiqidə aşağı səs. Pərdələr üstünə barmağın ensin; Bəmdə çox dayanma, qaldır zilə sən (Ə
BƏND I is. [ fars. ] anat. Skelet sümüklərinin oynaq yerləri; buğum, məfsəl. Qazan xan başında, bədəninin bəndlərində bir ağırlıq və sızıltı duydu
BƏRƏ I is. Ov gözlənilən yer, pusqu yolu. Ceyranın güzgüsü; Ovçunun bərəsi; Dərənin gözüydün, ay bulaq… (M
BƏRİ I zərf Bu tərəfə, buraya, yaxına. Bəri gəl, ay zalım, bir qucaqlaşaq; Unut bu tərsliyi, gəl Allaha bax! (S
BƏS I ədat [ fars. ] Yetər, kafi, kifayət. İş apar, baş gedərsə qoy getsin; Ad qalır bəs deyilmi millət ilə (M
BƏSTƏ I is. [ fars. ] Musiqi kompozisiyası, musiqinin bəstəsi; nəğmə, hava, mahnı. Seyr et bu varlığı, şeyda bülbülüm! Həyata müjdədir hər yeni bəstən
BİC I is. dan. Ağac və kolların kötüyündən, yaxud gövdəsindən çıxan xırda zoğ, pöhrə. Əncir ağacının bici çoxdur, kəsmək lazımdır
BİNA I is. [ ər. ] Tikili, mülk, ev. Hər küçə alışan bir boyunbağı; Hər bina bəzəkli bir mirvaridir (M
BİR I say Əşyanın konkret miqdarını bildirən ədəddir. Yəni mən o qədər ölü oldum ki, bir qorodovoyun da öhdəsindən gələ bilmədim (Mir Cəlal)
BİRLİK I is. Bir olmaq; bütövlük, vəhdət, ittifaq. Sənə çalışmaq yaraşır; Birlik uğrunda vuruşmaq yaraşır (S
BİRYERLİ I sif. Həmyerli, bir yerdə olan. O, Həsənlə biryerlidir. BİRYERLİ II sif. Bir yeri olan, bir adamlıq
BİŞMƏK I f. Odda qızartmaq və ya suda qaynatmaqla yeyiləcək hala gətirilmək. Qulplu qazanlarda xörək bişər, qara zurna dilə gələrdi
BİŞMİŞ I is. Xörək. Bir neçə gün idi ki, bişmiş yeməmişdim, dünən bir parça yavan çörəyi güclə tapmışdım (Çəmənzəminli)
BİTİRMƏK I f. Axıra çatdırmaq, tamamlamaq, qurtarmaq. Hədiyyə naharını təzəcə bitirmişdi ki, qapıda maşın səsləndi (Mir Cəlal)
BİTMƏK I f. Tamam olmaq, başa çatmaq. Səd şükür ki, qış tükəndi, bitdi; Novruz gəlib, bahar yetdi (A
BİZ I is. Deşik açmaq üçün ucu şiş metal alət. Usta, bu daşdan mənə bir biz qayır (Dastanlar). BİZ II əvəz
BLOK I is. [ fr. ] Dövlətlərarası, partiyalararası ittifaq; birlik. BLOK II is. [ ing. ] tex. Ağır şeyləri qaldırmaq üçün sadə mexanizm
BOĞAZ I is. anat. Boyunun, qida borusunun başı və nəfəs yollarının yerləşdiyi ön hissəsi. Boğazını cırırdı, yadlar millət adından (S
BOĞAZLIQ I is. Boğaza sarınan şal və ya boğaza keçirilən qadın zinəti. Gəldiyev əlini boğazlığına atdı, düzəltdi (Mir Cəlal)
BOKS I is. [ ing. ] idm. Əllərə xüsusi əlcəklər geyilərək, müəyyən qayda ilə icra edilən yumruq döyüşündən ibarət idman növü
BORC I is. Qaytarmaq şərti ilə alınan, ya birinə verilən pul və s. BORC II is. Vəzifə. Borcunu bilməyənlər həqiqətdən gen olar (B