“koyuğ nənq = özlü maddə, qatı maye”, “koyuğ sücik = qatı şərab” mənasında Mahmud Kaşğarinin “Divan”ında qeydə alınmışdır
Bu çörək növü adi çörəkdən balaca olur. Qərbi Azərbaycanın Çəmbərək, Kalinino, Vedi, Zəngibasar şivələrində “çörək” növü mənasında işlənir
“Külə basdırılaraq bişirilən çörək” mənasında Mahmud Kaşğarinin “Lüğət”ində qeydə alınmışdır (8, 366)
Çörək adının etimologiyası da maraqlıdır. M.Kaşğari qeyd edir ki, könbə külə və ya külə bənzər şeylərə bir nəsnə basdırıldığında işlədilən kömdi feili
Azərbaycan dilinin Qərb qurupu dialekt və şivələrində bu söz “könbəcə” formasında da işlədilir. Qazax dialektində və Tovuz kənd şivələrində də “yağda
Bu şivə sözünün əsasında “köpmək” feili dayanır. Qazax dialektində “un ilə yumutadan hazırlanmış xörək adı” mənasında işlənir: - Unnan murtdoyu yağda
Qərb qrupu dialekt və şivələrinin əksəriyyətində işlənən bu söz “süd ilə qatığın qarışığından hazırlanan xörək” mənasını ifadə edir
Mürəkkəb quruluşa malik bu xörək növünə daha çox Azərbaycanın qərb bölgəsində üstünlük verilir. Hazırlanma qaydası belədir: Adətən yayın isti aylarınd
Çəmbərək şivəsində bu söz eyni cür səslənib başqa-başqa mənalar verir. 1) köz üzərində bişirilən ət, kartof; 2) kömbə (10, 219)
Bu söz “közdəmə” formasında Azərbaycan dilinin bəzi dialekt və şivələrində işlənməkdədir. Mahmud Kaşğarinin “Lüğət”ində bu söz “közdə bişirilən çörək,
Bu şivə sözünün də omonimliyi müşahidə edilir. Bu söz Meğri şivəsində 2 müxtəlif mənalarda işlənir: 1) “küldə bişirilən çörək” , 2) ilanın qıvrılıb ya
Yağlı bir çörək növünün adıdır. Kaşğari onun hazırlanma reseptini belə vermişdir: xəmiri qədaif xəmiri kimi incəldilir, tavada qaynamaqda olan yağın i
Fars dilindən alınma sözdür. Çəkilmiş ət, qaynadılmış noxud, kartof və s. ədviyyatlarla hazırlanan və Azərbaycan xalqına xas bir yeməkdir
Müxtəlif göyərtilərin yumurta ilə birlikdə yağda qovrulması ilə hazırlanır. Zaqatala şivəsində bu söz “qayğanaq” mənasında işlənir: - Adiy, bir kükü b
Bu çörək növü adətən müxtəlif milli bayramlarımızda hazırlanır. Şamaxı və Şəki dialektlərində bu söz “təndirdə bişirilən yağlı çörək” mənasında işləni
Bu söz “basdırma” şəklində bəzi dialekt və şivələrimizdə işlənməkdədir. Mürəkkəb quruluşa malik olan bu xörək adı isim + feil modeli əsasında yaranmış
Arxaikləşmiş yemək adıdır. Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində müşahidə olunmur. Mahmud Kaşğari bu sözü “darı suda və ya süddə qaynadıldıqdan so
Arxaikləşmiş çörək adıdır. Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində müşahidə edilmir. Mahmud Kaşğari bu sözü “küvşək ətmək = yaxşı xəmirdən bişmiş çö
Azərbaycan kulinariyasında geniş istifadə edilən kabab növlərindən biridir. Bu söz Türkiyə türkcəsində pirzola şəklində işlənərək ümumtürk dillərinə i
Bu sözün əsasında “qab” leksemi dayanır. “Qablı” sözü Füzuli şivəsində “xörək adı” anlamında işlənir
Bu yemək növü öz fəslinə uyğun meyvələrin doğranıb qurudulması mənasındadır. Qərbi Azərbaycan, Naxçıvan və digər dialekt və şivələrdə eyni mənada işlə
“Duzlanıb qurudulmuş ət” mənasında Azərbaycanın Şimal və Şərq dialektlərində Qubada işlənir: -Qaxac qışda hazırlanardu, sura istediyimiz vaxt yiyərdux
Çörəyin bir növünün adıdır. “Qalın” sözü mənşəcə sifətdən düzəlmiş isimdir. Bu söz Cəbrayıl və Zərdab şivələrində 2 mənada işlənir: 1) çörəyin bir növ
Bu çörək növünün adıdır. Xüsusən Laçın zonasında istifadə olunur. Süd, un və yağla qarışdırılır. Azca qabartma tozu əlavə olunur, yayılır və sacda biş
Plovla yeyilən və müxtəlif meyvə qurularından (ərik, xurma, kişmiş, gavalı, alça və s.) hazırlanan yeməyin adıdır
Sintaktik üsulla yaranmış xörək adıdır. Təbriz mətbəxində belə hazırlanar: “Qarabadımcanları soyub, yağda qovurub, üstünə qovrulmuş ətlə soğan, rubb v
İkinci növ ismi birləşmə əsasında formalaşan xörək adıdır. İkinci növ ismi birləşmələrdə tərəflərdən birincisi ikincisini müəyyənləşdirərək mənsubiyyə
Bu yemək növü Salyan şivəsində “İsfahan halvası” da adlanır. Tiyanda bişirilir və çox qovrulduğuna görə qara rəngə çalır
Qatıqla südün qarışığından hazırlanan xörək adıdır. Gürcüstanın Bolnisi şivəsində “qatıqla südün qarışığından hazırlanan xörək” mənasında işlənir
Mənşəcə bu söz “qatlamaq” feilindən düzəlmiş isimdir. Qazax, Tovuz, Şamxor dialekt və şivələrində “buğda unundan yağda bişirilir, üzərinə qənd ovuntus
Bu yemək növü Azərbaycanın demək olar ki, bütün zonalarında eyni mənada işlənir və istifadə edilir. Bişirilmiş südə maya (qatıq) vurulur, mayalanmış m
Xörək adıdır. Daha çox Göyçay şivəsində işlənir. Hazırlanma qaydası: Balaca-balaca doğranmış soğan yağda qızardılır, üzərinə pomidor, bibər (zövqə gör
Qarabağ bölgəsində “müxtəlif göyərtilərlə düyünün qaynadılaraq bişirilmiş və qatıqla qatılaraq hazırlanan xörək” adıdır
“Ət, soğan və ləpədən bişirilən bir az sulu xörək” mənasında Cəbrayıl şivəsində işlənir. – Axşama yaxşı qavılı pişirmişix
Bu söz mənşəcə “qavırma” feilindən düzəlmiş isimdir. “Qavırtmac” sözü “içinə çörək doğranmış süd, doğramac”mənasında Cənubi Azərbaycan dialekt və şivə
Çalxalanmış toyuq yumurtalarının yağda qızardılması yolu ilə hazırlanır.
Bişirilmiş südün və ya qatığın üzərində əmələ gəlmiş nazik yağ təbəqəsi “qaymaq” adlanır. Qaymaqdan kərə yağı da hazırlanır
Bu xörək növündən daha çox Füzuli, Salyan, Biləsuvar, Qazax, Tovuz, Tərtər rayonlarının əhalisi istifadə edir
Yazın əvvəllərində çıxan bitki növüdür. Güman ki, bu bitkinin yarpaqları qazın ayağına oxşadığına görə belə adlandırılmışdır
Bakı dialektində daha çox işlənir. Süzülmüş düyünün-plovun üzərinə əlavə edilir. Ət, şabalıd, soğan, yağ və ədviyyatlardan hazırlanır
Ərəb dilindən alınma sözdür. “Qənd” və “ab” sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Azərbaycan dilində “qəndab” sözünün sinonimi “şərbət” sözüdür
Ağcabədi, Kəlbəcər, Ağsu, Füzuli şivələrində bu söz “südlə bişirilən yemək, horra” mənasında işlənir
Mürəkkəb quruluşa malik olan bu söz “qırma” və “badam” komponentlərindən ibarət olub, halvanın bir növünün adıdır
Ədəbi dilimizdə işlənən bu sözün əsasında “qızarmaq” feili dayanır. Sözün sonundakı –ma şəkilçisi feildən isim düzəltmişdir
Darı unundan bişirilən çörək adıdır. Qax şivəsində də bu mənada işlədilir. Darı unundan bişirilən çörək daddı olur
“Xırda-xırda doğranmış ətdən hazırlanan xörək” mənasında Azərbaycan dilinin əksər dialekt və şivələrində işlənir
Kabab növlərindən birinin adıdır. Sintaktik üsulla yaranmış bu xörək adı II növ ismi birləşmə modelindədir
Un, şəkər tozunun qarışığından yoğrularaq hazırlanan və dairəvi şəkildə bükülərək yağda bişirilən çörək növünün adıdır
Təbriz mətbəxində bu qida növünə daha çox üstünlük verilir. Hazırlanması belədir: “Qohumu tikə-tikə doğrayıb, əhəng suyunda yatırıb, sonra sirkəyə sal
Aş növlərindən birinin adıdır. Cənubi Azərbaycan mətbəxlərində bu xörək növünə üstünlük verilir. Mürəkkəb quruluşa malik bu xörək adı sintaktik üsulla