is. [
ər. ]
1. Gözə tanış gəlməyən, şübhəli görünən tip; subyekt.
Bu hərif kimdir? O hərif haradan gəldi? – [Mehralı:] Müxtəsər, bankdan bizim çeklərlə pul alanda hərifləri qamarlayıblar. S.Rəhman.
[Yusif:] Həriflər daşımağa macal tapmayıblar, özləri əkilsə də, çuvallar şahid qalıb… B.Bayramov.
2. məc. Bic, çoxbilmiş, tez başa düşən, tez duyan, ayıq. Yaman hərifdir.
– Bəhram hərif olduğu üçün Qulunun bu mehribanlığına əhəmiyyət vermədi və … bu nəvazişdən sonra əməli bir təklif olacağını gözlədi. Çəmənzəminli.
[Hacı Murad:] Amma o da hərifdir, özünü o yerə qoymuşdu ki, guya heç bir zaddan xəbəri yoxdur. S.S.Axundov.
3. Yüngül söyüş məqamında işlədilir.
[Altunbay:] Sən də, Toğrul, xristian hərif, yaxın gəl! C.Cabbarlı.
[Ağasəfər:] Adə, ey … çayqıraqlı pəzəvəng hərif! Qrammofon niyə susdu? Ə.Əbülhəsən.
// məc. Alçaq, yaramaz (adı çəkilməyə layiq olmayan adam haqqında).
– Nə var? – Nə oldu? – Həriflər özgə bir səngərə doldu. S.Vurğun.
Bombatək partlaram döyüş zamanı; Bütün hərifləri edərəm zəlil. S.Rüstəm.
4. dan. Oyun yoldaşı; oyundaş. Hərif uduzdu.
– Uşaqlardan biri o birilərinə him ilə bildirirdi ki, gələn hərif xamdır. H.Sarabski.
Hərifin biri həmişə istər ki, aşıqlar alçı dursun, o birisi də gözünü dikib tovxanlara müntəzir olar. Ü.Hacıbəyov.
5. klas. Sirdaş, yoldaş, munis.
Bildim, qəmini sənin, ki çoxdur; Qəm çəkməyə bir hərif yoxdur. Füzuli.
6. bax
rəqib 2-ci mənada.
Qara pəhləvan gördü, yox, hərif çox qüvvətlidir. “Koroğlu”.