İMPERİAL

London İmperial Kolleci (ing. Imperial College London) — Böyük Britaniyada Cənubi Kunsinqtonda yerləşən ali təhsil müəssisəsi; London Universitetindən 2007-ci ildə ayrılaraq, özünün 100 illik yubileyində kollec müstəqil universitet statusu qazanıb. == Reytinqi == == Mənbə == Lamiyə Əliyeva, Dilruba Bayramova, Dünya universitetləri: London İmperial Kolleci, "Azərbaycan müəllimi" qəzeti, 02.10.2009, № 38 (8351).

İmperiyal — Amerika Birləşmiş Ştatlarının Kaliforniya ştatında yerləşən qraflıq. Qraflığın əhalisi 2010-cu il hesablamasına görə 174,528 nəfər olmuşdur. Mərkəzi El-Sentro şəhəridir. İspan tədqiqatçısı Melchor Diaz 1540-cı ildə İmperiya Vadisi ətrafında qraflığı ziyarət edən ilk avropalılardan biri idi. Tədqiqatçı Juan Bautista De Anza 1776-da bu sahəni araşdırdı. İllər sonra, Meksika-Amerika müharibəsindən sonra, vadinin şimal yarısı ABŞ tərəfindən işğal edildi, cənub yarısı isə Meksikanın hakimiyyəti altında qaldı. Su Horizon təbii zonalarında kiçik yerləşdirilməsi erkən 19-cu əsrdə baş verib (Mexikali müasir sahəsi), lakin ən daimi qəsəbəsi (Amerika Birləşmiş Ştatları tərəfində amerikalılar, digər tərəfdən meksikalılar) 1900 il sonra idi. 1905-ci ildə ABŞ-nin cənub-qərbində leysan yağışları Kolorado çayının (regionda yeganə drenaj), o cümlədən imperiya vadisinin suvarılması üçün tikilmiş kanalların su basmasına səbəb olub. Vadi qismən dəniz səviyyəsindən aşağı olduğundan, sular heç vaxt tamamilə geri çəkilməyib, Solton-si adlanan Salton balıqqulağında toplanıb. Imperial qraflığı San Diego County şərq hissəsində 1907-ci ildə yaradılmışdır.

İmperial Trans-Antarktika ekspedisiyası 1914–1917-ci illəri əhatə edən, Antarktidanın tədqiq olunmasının qəhrəmanlıq dövrünün sonuncu əsas ekspedisiyasıdır. Ser Ernest Şeklton tərəfindən irəli sürülən bu ekspedisiyanın məqsədi Antarktida qitəsi üzərində ilk quru keçidini etmək idi. Bu keçid Roald Amundsenin 1911-ci ildəki Cənub qütbünə ekspedisiyasından sonra Şekltonun ifadəsi ilə "Antarktika səyahətlərinin ən əsas obyekti" kimi qaldı. Şekltonun səyahəti bu obyektivi tamamlamaqda uğursuz olsa da, dramatik dözümlülük mübarizəsi kimi böyük şöhrət qazanır. Şeklton bu səyahətə başlamazdan əvvəl 1901–1904-cü illərdə Britaniya Milli Antarktika ekspedisiyasında xidmət etmiş və 1907–1909-cu illərdə Nimrod ekspedisiyasına rəhbərlik etmişdi. Bu yeni avantürasında o, Veddell dənizinə yelkən açmağı və buradan Vahsel körfəzi ilə quruya çıxaraq, Cənub qütbü üzərindən Ross dənizinə qədər getməyi təklif edir. Bu müddət ərzində Ross dənizi partiyası adlanan dəstək qrupu Mak-Medro boğazında düşərgə qurmalı, buradan Ross şelf buzlağı boyunca, Birdmor buzlağının ayağına qədər olan ərazidə təminat anbarları yerləşdirməli idi. Qurudan yürüş əməliyyatını icra edəcək əsas qrup özləri ilə yetərincə təchizat götürməyəcəklərinə görə bu anbarlar onların sağ qalması üçün həyati əhəmiyyət daşıyırdı. Ekspedisiya iki gəmiyə ehtiyac duyurdu: Şekltonun rəhbərliyindəki Veddell dənizi qrupu üçün "Endurans" və Eneas Makintoş rəhbərliyindəki Ross dənizi qrupu üçün "Aurora". Ekspedisiyanın əvvəlindəcə "Endurans" gəmisi hələ Vahsel körfəzinə çata bilmədən Veddell dənizindəki buzlaqlara ilişir.

Adi qızılağac (lat. Alnus glutinosa) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin tozağacıkimilər fəsiləsinin qızılağac cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Alnus aurea K.Koch Alnus cerifera Hartig ex Regel Alnus dubia Req. ex Regel [Invalid] Alnus emarginata Krock. Alnus februaria Kuntze [Illegitimate] Alnus februaria var. incisa (Willd.) Kuntze Alnus februaria var. maculata Kuntze Alnus februaria var. oxyacanthifolia (Lodd.) Kuntze Alnus februaria var. pinnatifida (Spach) Kuntze Alnus februaria var. quercifolia (Willd.) Kuntze Alnus glutinosa f.

Adi qızılağac (lat. Alnus glutinosa) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin tozağacıkimilər fəsiləsinin qızılağac cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Alnus aurea K.Koch Alnus cerifera Hartig ex Regel Alnus dubia Req. ex Regel [Invalid] Alnus emarginata Krock. Alnus februaria Kuntze [Illegitimate] Alnus februaria var. incisa (Willd.) Kuntze Alnus februaria var. maculata Kuntze Alnus februaria var. oxyacanthifolia (Lodd.) Kuntze Alnus februaria var. pinnatifida (Spach) Kuntze Alnus februaria var. quercifolia (Willd.) Kuntze Alnus glutinosa f.

Fritillaria imperialis (lat. Fritillaria imperialis) — bitkilər aləminin zanbaqçiçəklilər dəstəsinin zanbaqkimilər fəsiləsinin zanbaqca cinsinə aid bitki növü.

Mədəniyyət imperializmi imperyalizmin mədəni aspektlərini əhatə edir. Imperializm burada fərqli sivilizasiyalar arasında qeyri-bərabər münasibətlərin yaranması və davam etməsini, eyni zamanda daha güclü sivilizasiyanın üstün olduğunu izah edir. Beləliklə, mədəni imperializm, siyasi və ya iqtisadi cəhətdən güclü bir millətin zəif cəmiyyətlərin üzərində öz mədəniyyət dəyərlərini tətbiq etmək prinsipi və ya mədəni hegemoniyasıdır. Bu termin daha çox tarix, mədəniyyət tədqiqatları və müstəmləkəçilik-sonrası nəzəriyyələri sahələrində tətbiq olunur. Mədəniyyət imperializmi mədəni hegemoniyanı möhkəmləndirdiyinə görə münasibət, formal siyasət və ya hərbi əməliyyatlar kimi müxtəlif formaları ola bilər. Con Tomlinson "Mədəniyyət imperializmi" adlı kitabında bu terminin 1960-cı illərdə ortaya çıxdığını və 1970-ci illərdən başlayaraq tədqiqat başlığı kimi gündəmə gəldiyini iddia etmişdir. Bundan əvvəl isə "media imperializmi", "struktur imperializmi", "mədəni asılılıq və hökmranlıq", "mədəni sinkronizasiya", "elektron müstəmləkəçilik", "ideoloji imperializm" və "iqtisadi imperializm" kimi terminlər eyni əsas anlayışı təsvir etmək üçün istifadə olunmuşdur. Müxtəlif alimlər bu terminə fərqli izahatlar verirlər. Amerika mətbuatının tənqidçisi Herbert Şiller yazırdı: "Bu gün mədəni imperializmin konsepsiyası (1975) bir cəmiyyətin müasir dünya sisteminə gətirildiyi proseslərin cəmini və bu proses nəzdində öz dəyərləri və quruluşunu ictimai qurumlara cəlb etməklə, təzyiqlə məcburi və ya manipulasiya ilə yaymasını bildirir. Yayma prosesində ictimai mediyanın rolu çox böyükdür və demək olar ki ən təsirli alətlərdən biridir Buna görə də, bu təsiri idarə etmək üçün çox vaxt hakim qüvvələr yayımları kommersiyalaşdırıllar.

Giləmeyvəli qaraçöhrə (lat. Taxus baccata) — iynəyarpaqlılar fəsiləsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyaslna aiddir – VU A2c+3c. Azərbaycanın nadir, relikt növüdür. Rusiya, Gürcüstan Ermənistan, Şimali Afrika, Türkiyə, Kiçik Asiya, Baltikyanı ölkələri, Ukrayna, Skandinaviya, Avropanın Qərb hissəsi və Azor adalarında yayılmışdır. Şamaxı, Quba, Zaqatala, Qəbələ, Xanlar, Lənkəran və Lerik rayonları ərazilərində təbii halda rast gəlinir. Tək-tək və ya qrup şəklində quru daşlı yamaclarda fıstıq-vələs meşələrində 1900–2500 m yüksəkliklərdə rast gəlinir. Azərbaycanda arealı geniş deyildir. Təbiətdə 20 m-ə qədər boy hündürlüyü olan, sıx budaqlı, yuvarlaq təpəli bir ağacdır. Tumurcuqları qəhvəyi və yaşılımtıl rəngdə, küt, dəyirmi və ya ovalşəkillidir.

İmperializm və ya ekspansionizm — Bir dövlətin və ya millətin öz maraqlarına uyğun olaraq digər dövlətlərə və ya millətlərə təsir etmək cəhdidir. Təsir edən dövlət təsirə məruz qalan dövlətin resurslarından "bəhrələnmək" hüququna malikdir. Diktatura hakimiyyəti mərkəzləşdirilmiş hökumət və özbaşına idarəetmə üsulları deməkdir. Bu istifadədən başqa, 1830-cu illərdə Fransada Napoleon imperiyasına heyran olanları, 1848-ci ildən sonra isə III Napoleonun səhv idarəçiliyini ifadə etmək üçün istifadə edilmişdir. 1870-ci illərdə İngiltərədə imperializm anlayışından istifadə geniş vüsət almışdır. İmperializm öz tənqidçiləri tərəfindən əxlaqi və əxlaqsız qınaqlara məruz qalmışdır və beləliklə, "imperializm" termini beynəlxalq təbliğatda tez-tez ekspansionist və təcavüzkar xarici siyasət üçün alçaldıcı termin kimi istifadə olunur. "İmperializm" sözü latın "imperium" sözündən götürülüb, "üstün güc" və ya "suverenlik" deməkdir. İlk dəfə 1870-ci illərdə Böyük Britaniyada geniş istifadə olunmağa başlayıb və mənfi mənada istifadə olunub. Alimlər imperializmin dəqiq mənasını müzakirə etdilər, lakin bu, ümumiyyətlə 19-cu və 20-ci əsrlərdə Asiya və Afrikada qərb və Yaponiyanın siyasi və iqtisadi gücünün hökmranlığına istinad edir. Edvard Səid kimi bəzi yazıçılar bu termini imperiya mərkəzinə və periferiyaya əsaslanan istənilən hökmranlıq və tabelik sistemini, o cümlədən nominal imperiyalar və neokolonializmi təsvir etmək üçün daha geniş şəkildə istifadə edirlər.

Müasir iqtisadiyyatda iqtisadi imperializm həyatın iqtisadiyyatdan kənar aspektlərinin, o cümlədən cinayət, qanun, ailə, qərəz, zövq, irrasional davranış, siyasət, sosiologiya, mədəniyyət, din, müharibə, elm və tədqiqatın iqtisadi analizidir. Bu terminin istifadəsi təqribən 1930-cu illərə təsadüf edir. Belə bir analizin ortaya çıxması, fiziki elmlərdə olduğu kimi standart statistik üsullar vasitəsilə təkzib olunan məna və nəticələrin sınanmasına imkan verən metoda istinad edir. Bu yanaşmada "davranışları maksimum vəziyyətə gətirməyin, sabit üstünlüklərin və qətiyyətlə tətbiq olunan bazar tarazlığının birgə fərziyyələri" mərkəzi mövqe tutur. Bütün bunların və diqqətin əsasən iqtisadi səmərəliliyə yönəlməsinin digər sosial elmlərdə nəzərə alınmaması və "iqtisadiyyata əvvəlcədən intizam aləmindən kənarda hesab edilən intellektual sahəni zəbt etməyə icazə verməsi" iddiaları irəli sürülmüşdür.