I. i. 1. fancy man*; rogue; swindler, cheat, knave, d.d. old fox; 2. convivial fellow
II. s. roguish, mischievous; outspoken; warmhearted; blunt; ~ oğlan a roguish boy; ~ baxışı / gülüşü mischievous / roguish look / smile
Lotu
Qanuni oğru və ya danışıq dilində vorzakon (rus. вор в законе) dövlət qanunlarına paralel, fərqli prinsiplərlə yaşayan, fərqli prinsiplər uğrunda mübarizə aparan mafiya titulu. Qanuni oğruların bütün nümayəndələri cinayət törətmiş şəxslərdir. Qanuni oğru - lotu anlayışı müxtəlif ölkələrdə və zamanlarda mövcud olub. Lotular əsasən Orta Şərqdə mövcud olub. Məsələn, İsfahan lotuları müəyyən funksiya daşıyırdılar və ümumi təsəvvürdən fərqli olaraq, hakimiyətlə əməkdaşlıq edirdilər ki, bu indiki oğruların bir çoxuna da aiddir. Sovet siyasi sistemində hakimiyətin xəbəri olmadan cinayət və qeyri-cinayət və ümumiyətlə hər-hansı strukturun yaranması ehtimalı çox aşağı idi. Odur ki, düşünmək olar ki, oğru aləmini sovet siyasi sistemi, əvvəllər də tarixdə olduğu kimi, cinayət aləmini nəzarətdə saxlamaq məqsədi ilə yaratmışdı. Bu qanunlara tabe olanların siyasətdən uzaq olması məsələsi də heç də təsadüfi deyil.
== Tarixi ==
Formalaşmış kriminal aləm daha çox Rusiya mühitindən bəhrələnib.
Lotu Bəxtiyar
Lotu Bəxtiyar (21 mart 1959, Novxanı – 6 aprel 1998, Bakı) — qanuni oğru, kriminal aləmdə Lotu Bəxtiyar, Batya, Bako, Basilava ləqəbləriylə tanınır.
== Həyatı ==
Kərimov Bəxtiyar Ağababa oğlu 1959-cu il martın 21-də Bakı şəhəri Novxanıda anadan olub. 1976-cı il iyul ayının 22-də Xalq məhkəməsinin qərarı ilə 5 il həbs cəzası alıb. Maykopdakı uşaq koloniyasına etap edilib (köçürülüb). Cəzasını tam çəkib qurtarmamış 1977-ci ildə oradakı haqsızlıqlara qarşı mübarizə apardığna görə onun cəza müddətinə 3 il də əlavə olunaraq Rusiyanın Vladimir şəhərindəki "Vladimirski Tsentral" türməsinə (qapalı rejim) etap olunub. 1982-ci ildə "Vladimirski Tsentral" türməsinin lazaretində bütün ittifaq üzrə qanuni oğruların patriarxı sayılan Vasya Brilyant ləqəbli Vasili Babuşkin və digər qanuni oğru Nikolay Yakutenko tərəfindən qanuni oğru adını alıb. 1983-cü ildə azadlığa buraxılıb.
İkinci dəfə 1985-ci il iyun ayının 28-də (226.38 maddəsi ilə) 2 il müddətinə həbs olunub.. 1987-ci ildə azadlığa buraxılıb.
Üçüncü dəfə 1989-cu ildə (189, 220.38-ci maddələrlə) 3 il 6 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.
Lotu Hikmət
Hikmət Məmmədqulu oğlu Muxtarov (rus. Хикмет Мамедгули оглы Мухтаров; 3 noyabr 1956, Sabirabad rayonu – 7 aprel 2006, Moskva) — Sabirabadlı Hikmət və ya Lotu Hikmət ləqəbli azərbaycanlı kriminal avtoritet, qanuni oğru.
== Həyatı və fəaliyyəti ==
Hikmət Muxtarov 1956-cı il noyabrın 3-də Sabirabad rayonunun Kürkəndi kəndində anadan olub. 1974-cü ildə Xalq Təsərrüfatı İnstitutunda təhsil alarkən Bakı şəhər Prokurorluğunun müstəntiqinin oğlu ilə dalaşıb və üç il azadlıqdan məhrum edilib. Cəzasını Bakıda 5 saylı İslah Əmək Koloniyasında və Xələc düşərgəsində çəkib.
1981-ci ildə 7 il azadlıqdan məhrum edilib.
Dördüncü cəzalanma müddətində aclıq aksiyasına başlayıb və düşərgədəki bütün dustaqların ona qoşulması işinin üstünə 3 il əlavə olunması ilə nəticələnib.
"Böyük qardaş" ləqəbi ilə Novoçerkassk qapalı həbsxanasına göndərilib. Sankt-Peterburq "Kresti" kiçmanında və Vorkuta həbsxanalarında cəza çəkib.
1997-ci ildə Bakıda həbs olunub və iki gün sonra azadlığa buraxılıb.
Lotu Quli
Lotu Quli (Nadir Nəriman oğlu Səlifov; 28 avqust 1972, Məmişli, Dmanisi rayonu – 20 avqust 2020, Antalya) — qanuni oğru.
== Həyatı ==
Nadir Səlifov 1972-ci il avqust ayının 28-də Gürcüstanın Dmanisi rayonunda doğulub. "Quli" gürcü dilində "ürək" deməkdi. Kriminal aləm ona bu ləqəbi ürəkli olduğuna görə verib. "Quli" Marneulidə doğulan azərbaycanlı Otari Bədəlovla ("Otar") yaxın dost olub. "Otar"ın 2003-cü il martın 21-də Moskvadakı "Suşi" barda naməlum şəxslər tərəfindən güllələnməsindən sonra "Lənkəranski"yə "oğru" adı verən "Nardaranlı Mirseymur" da qətlə yetirilir ki, bunu da indiyədək "Quli"nin qisas cavabı hesab edənlər var. İllərdir bu qarşılıqlı qətllər davam edir və son olaraq bu ilin fevralında Moskvada kı "Abşeron" restoranında baş vermiş atışmada da "Quli" və "Lənkəranski" tərəfdarları arasında itkilər olub.
Gürcüstan doğumlu azərbaycanlı "qanuni oğru"lar və kriminallar bu davada əsasən "Quli"ni dəstəkləyir. Vaxtilə onlar bu dəstəyi Rusiya kriminalının "xaç atası" sayılan, Gürcüstan doğumlu Aslan Usoyandan da ("Ded Xasan") alıblar. "Quli"nin Gürcüstana ekstradisiyası məsələsi bir neçə dəfə gündəmə gəlsə də, bu da hansısa səbəbdən mümkün olmayıb.
Lotu Bəxtiyar Kərimov
Lotu Bəxtiyar (21 mart 1959, Novxanı – 6 aprel 1998, Bakı) — qanuni oğru, kriminal aləmdə Lotu Bəxtiyar, Batya, Bako, Basilava ləqəbləriylə tanınır.
== Həyatı ==
Kərimov Bəxtiyar Ağababa oğlu 1959-cu il martın 21-də Bakı şəhəri Novxanıda anadan olub. 1976-cı il iyul ayının 22-də Xalq məhkəməsinin qərarı ilə 5 il həbs cəzası alıb. Maykopdakı uşaq koloniyasına etap edilib (köçürülüb). Cəzasını tam çəkib qurtarmamış 1977-ci ildə oradakı haqsızlıqlara qarşı mübarizə apardığna görə onun cəza müddətinə 3 il də əlavə olunaraq Rusiyanın Vladimir şəhərindəki "Vladimirski Tsentral" türməsinə (qapalı rejim) etap olunub. 1982-ci ildə "Vladimirski Tsentral" türməsinin lazaretində bütün ittifaq üzrə qanuni oğruların patriarxı sayılan Vasya Brilyant ləqəbli Vasili Babuşkin və digər qanuni oğru Nikolay Yakutenko tərəfindən qanuni oğru adını alıb. 1983-cü ildə azadlığa buraxılıb.
İkinci dəfə 1985-ci il iyun ayının 28-də (226.38 maddəsi ilə) 2 il müddətinə həbs olunub.. 1987-ci ildə azadlığa buraxılıb.
Üçüncü dəfə 1989-cu ildə (189, 220.38-ci maddələrlə) 3 il 6 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.
Lotus (Formula-1 komandası, 1958—1994)
Lotus (ing. Team Lotus) — İngiltərə idman avtomobili istehsalçısı "Lotus Cars"ın ortaq şirkəti idi.
Komanda Formula 1, Formula 2, Formula Ford, Formula Junior, IndyCar və digər idman avtomobil yarışları da daxil olmaqla bir çox motorsport seriyasından olan avtomobilləri idarə etmişdir.
Lotus adı "Formula 1"ə 2010-cu ildə Toni Fernandesin "Lotus Racing" komandası olaraq döndü.
== Tarixi ==
Kolin Çapman Lotus Engineering Ltd şirkətini 1952-ci ildə Böyük Britaniyanın Hornsi şəhərində təsis etmişdir. Qurucu və baş dizayner Kolin Çapmanın rəhbərliyi altında Lotus həm texniki, həm də kommersiya arenalarında mühüm motorsportda bir çox yenilikçi və təcrübəli inkişafa görə məsuliyyət daşıyırdı.
1962-1968-ci illərdə 7 dəfə "Formula-1" Konstruktorlar Kuboku, 6 dəfə Formula 1 Dünya çempionatında və Indianapolis 500 yarışmalarında qalib olan Lotus, son yarışdan 7 il sonra belə bütün zamanların ən uğurlu yarış komandalarından biri olaraq qaldı.
Lotus (Formula-1 komandası, 2012—2015)
Lotus Formula-1 komandası (ing. Lotus F1 Team) - Formula 1 Dünya Çempionatında iştirak edən İngiltərə avtomobil yarış qrupudur. Lotus F1 Team 2009-cu ilin sonunda Lüksemburqun özəl Genii Capital investisiya fonduna satılan Renault şirkətinin varisidir.
İlk sezonda, Lotus adı altında "Formula-1" Konstruktorlar Kuboku dünya çempionatı yarışmasında dördüncülük qazandı.
2011-ci ildən etibarən komandanın sponsoru və tərəfdaş sahibi Lotus Cars şirkətidir və komandaya Lotus Renault GP adı verilmişdi. 2012-ci il mövsümündə Lotus F1 komandası adlandırıldı, lakin aprel ayından etibarən əsas sahibi, investisiya şirkəti Genii, idman avtomobili istehsalçısının qeyri-sabit maliyyə vəziyyətindən xəbərdar olduqdan sonra Lotus Cars ilə baş sponsor müqaviləsini pozdu.
9 oktyabr 2014-cü ildə məlum oldu ki, 2015-ci ildən etibarən Mercedes mühərrikləri istifadə ediləcək. Komanda Renault'a 18 dekabr 2015-ci ildə satıldı.
Lotus F1 Komandasının adı 3 Fevral 2016 tarixində rəsmi olaraq ləğv olundu və Renault Sport Formula 1 komandası olaraq rəqabət edəcəklərini açıqladılar.
== Tarixi ==
Qrupun Formula bir tarixi 1981-ci ildən Witney, Oxfordshire, İngiltərədə yerləşən, Toulmen motorsport adı altında başlamışdır.
Lotus (dəqiqləşdirmə)
Lotus — paxlakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Lotus (firma) — firma.
Lotus 1-2-3 — Lotus Software şirkəti tərəfindən işlənib hazırlanmış cədvəl prosessoru.
Lotus (firma)
Lotus — 1955-ci ildə İngiltərədə Colin Chapman tərəfindən qurulmuş avtomobil firması. Firma bu gün Proton bünyəsi altındadır.
Lotus 1-2-3
Lotus 1–2-3 – Lotus Software şirkəti tərəfindən işlənib hazırlanmış cədvəl prosessoru. 1–2-3 adlandırılmasına səbəb onun 3 elementi: cədvəlləri, qrafikləri və verilənlər bazasının əsas funksional imkanlarını özündə birləşdirməsi idi.
== Tarixi ==
İlk versiyası 26 yanvar 1983-cü ildə təqdim olunub və bir il ərzində satış həcminə görə ən populyar cədvəl proqramı olan VisiCalc proqramını ötüb keçib. Populyarlığının başlıca səbəbi səhvsiz və yüksək sürətlə işləməsi olub.
Lotus şirkəti 1995-ci ildə IBM tərəfindən alınıb. Bundan sonra Lotus 1–2-3 proqramı Lotus Smart Suite ofis paketinin bir hissəsi kimi inkişaf edib. Rəqibi olan Microsoft Excel proqramı tərəfindən yavaş-yavaş bazardan sıxışdırılıb çıxarılıb.
== Ədəbiyyat ==
İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Lotus Cars
Lotus Cars, 1952-ci ildə İngiltərədə Colin Chapman tərəfindən qurulmuş avtomobil şirkətidir. Bu gün şirkət Protonun bir hissəsidir.
Lotus Elan
Lotus Elan — Lotus Cars tərəfindən 1962–1975 və 1989–1995-ci illər arasında istehsal olunan idman avtomobili modelidir.
1962–1975-ci illərdə istehsal olunan Type 26, 26R Racing versiyası (S1 Elan), 36R Racing versiyası (S2 Elan), 36 Fixed Head Coupe, 45 Drop Head Coupe və “Type 50” +2 Coupe 1960-cı illərin Elanı olaraq bilinir. Onlar iki qapılı, arxa itələməli kupe və roadsterlər olmuşdurlar. Type M100, 1989–1995-ci illər arasında istehsal edilmiş və 1990-cı illərin Elanı kimi tanınan iki qapılı roadster (üstü açıq maşın) olmuşdu.
Lotus aboriginus
Lotus aboriginus (lat. Lotus aboriginus) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
Lotus ambiguus
Lotus corniculatus (lat. Lotus corniculatus) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Lotus ambiguus Spreng.
Lotus arvensis Pers.
Lotus balticus Miniaev
Lotus carpetanus Lacaita
Lotus caucasicus Kuprian.
Lotus caucasicus Kuprianova
Lotus ciliatus sensu Schur
Lotus corniculatus subsp. corniculatus corniculatus
Lotus corniculatus var. corniculatus corniculatus
Lotus corniculatus var. crassifolia Fr.
Lotus corniculatus var.
Lotus argophyllus
Lotus argophyllus (lat. Lotus argophyllus) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
Lotus argyraeus
Lotus argyraeus (lat. Lotus argyraeus) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
Lotus arvensis
Lotus corniculatus (lat. Lotus corniculatus) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Lotus ambiguus Spreng.
Lotus arvensis Pers.
Lotus balticus Miniaev
Lotus carpetanus Lacaita
Lotus caucasicus Kuprian.
Lotus caucasicus Kuprianova
Lotus ciliatus sensu Schur
Lotus corniculatus subsp. corniculatus corniculatus
Lotus corniculatus var. corniculatus corniculatus
Lotus corniculatus var. crassifolia Fr.
Lotus corniculatus var.
Lotus australis
Lotus australis (lat. Lotus australis) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
Lotus balticus
Lotus corniculatus (lat. Lotus corniculatus) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Lotus ambiguus Spreng.
Lotus arvensis Pers.
Lotus balticus Miniaev
Lotus carpetanus Lacaita
Lotus caucasicus Kuprian.
Lotus caucasicus Kuprianova
Lotus ciliatus sensu Schur
Lotus corniculatus subsp. corniculatus corniculatus
Lotus corniculatus var. corniculatus corniculatus
Lotus corniculatus var. crassifolia Fr.
Lotus corniculatus var.
Lotus benthamii
Lotus benthamii (lat. Lotus benthamii) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
Lotus berthelotii
Lotus berthelotii (lat. Lotus berthelotii) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
Lotus carpetanus
Lotus corniculatus (lat. Lotus corniculatus) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Lotus ambiguus Spreng.
Lotus arvensis Pers.
Lotus balticus Miniaev
Lotus carpetanus Lacaita
Lotus caucasicus Kuprian.
Lotus caucasicus Kuprianova
Lotus ciliatus sensu Schur
Lotus corniculatus subsp. corniculatus corniculatus
Lotus corniculatus var. corniculatus corniculatus
Lotus corniculatus var. crassifolia Fr.
Lotus corniculatus var.
Lotus caucasicus
Lotus corniculatus (lat. Lotus corniculatus) — paxlakimilər fəsiləsinin lotus cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Lotus ambiguus Spreng.
Lotus arvensis Pers.
Lotus balticus Miniaev
Lotus carpetanus Lacaita
Lotus caucasicus Kuprian.
Lotus caucasicus Kuprianova
Lotus ciliatus sensu Schur
Lotus corniculatus subsp. corniculatus corniculatus
Lotus corniculatus var. corniculatus corniculatus
Lotus corniculatus var. crassifolia Fr.
Lotus corniculatus var.