I
сущ. усадьба:
1. имение, владение. Mülkədar malikanələri помещичьи усадьбы, malikanənin ərazisi территория имения, ata malikanəsi отцовская усадьба
2. хозяйственный и жилой центр сельскохозяйственного предприятия. Kolxozun mərkəzi malikanəsi центральная усадьба колхоза
II
прил. усадебный
David Davis malikanəsi
Həmçinin "Clover Lawn" olaraq da tanınan David Davis malikanəsi David Davisə, ABŞ Ali Məhkəməsinə və İllinoys senatoruna məxsus Bluminqtondakı Viktorian stilli evdir. Malikanə 1960-cı ildən bəri dövlət muzeyidir. 1972-ci ildə tarixi yerlərin milli reyestrinə əlavə edildi və 1975-ci ildə isə Milli Tarixi yer təyin edildi.
Bluminqtonun cənub-qərb tərəfindəki bir yaşayış məhəlləsində yerləşən üç mərtəbəli kərpic malikanə, İtalyan villa üslubunda tikilmiş və 36 otaqdan ibarətdir. Sarayın ərazisinə 1872-ci ildən bir taxta ev, anbar və tövlələr, xüsusi əşyalar, çiçəklər və bitkiləri üçün bağ daxildir. Çoxillik bitkiləri olan Viktoriyanın kəsilmiş çiçəklərdən ibarət bir bağçası olan "Sarah's Garden" 2001-ci ildə bərpa olunmağa başlandı.
"Clover Lawn" 1870-1872-ci illər arasında qurulmuş və 1886-cı il hakim Davisin ölümünə qədər yaşadığı yer olmuşdur. Devis italyan və ikinci imperiya memarlıq xüsusiyyətlərini özündə cəmləşdirən və orta Viktorian stildə olan malikanənin dizaynını fransız əsilli memar Alfred H. Piquenarda tapşırmışdır. Ev, Davisin arvadı Saranın iqamətgahı kimi nəzərdə tutulmuşdu. David Devis 1883-cü ildə ABŞ Senatından ayrıldıqdan sonra vaxtının çox hissəsini orada keçirirdi.
Eltz malikanəsi
Eltz malikanəsi və ya Eltz sarayı (xorv. Dvorac Eltz, alm. Schloss Eltz) — Xorvatiyanın Vykovar şəhərində yerləşən Barokko üslubunda malikanədir. 18-ci əsrə aid malikanədə Vykovar şəhər muzeyi yerləşir. Malikanə 1993 və 2001-ci illərdə buraxılmış Xorvatiya 20 kunasında, əskinasın əks tərəfində təsvir edilmişdir. Saray 1991-ci ildə Xorvatiya Müharibəsində dağıdıldı, lakin dörd illik bərpa işlərindən sonra 2011-ci ilin oktyabrında müharibədən əvvəlki görünüşü tamamilə bərpa edildi.
1736-cı ildə Müqəddəs Roma İmperiyasının arxikansleri Filip Karl von Eltz-Kempeniç (1665–1743) Slovaniya Krallığının Srem bölgəsində, daha sonra Habsburq monarxiyası tərfindən idarə olunacaq hissədə bir malikanə satın alır. Saray ilk olaraq 1749–1751-ci illərdə Alman Katolik zadəganları olan Emtz sülaləsi tərəfindən tikilmiş, daha sonralar zaman keçdikcə genişləndirilmişdir. Sarayın hərbi cəbhəyə yaxın əraziləri Osmanlı qoşunları və yerli Hayduk hərbi qüvvələri tərəfindən zərbələrə məruz qalmışdır.
İkinci Dünya Müharibəsinin sonlarında Yuqoslaviya Partizanları ölkəni nəzarət altına aldıqdan sonra, 1944-cü ildə malikanə Yuqaslaviya Sosialist Respublikasının kommunist idarəsi tərəfindən müsadirə edildi və Yakob Qraf zu Eltz ailəsi Vykovarı tərk etmək məcburiyyətində qaldı.
Qrin Qeyblz malikanəsinin qızı Anni (kitab)
Qrin Qeyblz malikanəsinin qızı Anni (ing. Anne of Green Gables) Lyusi Montqomeri tərəfindən yazılmış kitabdakı hadisələr 29-ci əsrin əvvəllərində Kanadada-Şahzadə Eduard adasında cərəyan edir.Kitab geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuş, lakin ilk nəşr olunduğu vaxtdan klassik uşaq ədəbiyyatı nümunəsi kimi məhşurlaşmışdır.
Anna Şirli 11 yaşlı yetim qızdır.Onu kiçik ucqar bir kənddə yaşayan ortayaşlı bacı-qardaş-Metyu və Marilla Karbertlər övladlığa götürür.Əslində, Karbertlərə ferma işlərində Metyuya kömək etmək üçün oğlan övladı gərək idi.Lakin Annanın cazibəsi və şirinliyi onları yoldan çıxarır və nəticədə onlar qızı öz övladları qədər sevirlər.Anna Şirlinin Avonlidəki həyat macəralarından bəhs edən kitab 50 milyon nüxsədən artıq satılıb və ən azı 36 dilə tərcümə olunub.Əsər dünyanın bir çox məktəblərinin ədəbiyyat dərslərində tədris edilməkdədir.
Romanı yazarkən Montqomeri, istədikləri oğlan yerinə yanlışlıqla yetim bir qızı övladlığa götürüb daha sonra səhvə görə onu geri göndərən, ancaq daha sonra onu böyütmək qərarına gələn bacı-qardaş haqqında qeydlərindən ilham aldı.O, Kanadanın Şahzadə Eduard Adası kəndində yaşadığı uşaqlıq təcrübəsindən istifadə etdi. Montqomeri, New York Metropolitan Magazine -dən kəsərək yataq otağının divarına qoyduğu Evelyn Nesbitin fotoşəklindən Anna Şirli-nin siması üçün model və "gənclik idealizmi və mənəviyyatını" xatırlatmaq üçün istifadə etdi.
Montqomeri, o dövrdə məşhur olan və adını əlavə bir "e" hərfi ilə yazaraq xarakterini fərqləndirən "formul Ann" yetim hekayələrindən ilham aldı.Gilbert Blit kimi digər personajları da qismən tanıdığı insanlara əsaslandırdı. Romanı günün alatoranlığında, pəncərəsində oturub Cavendish tarlalarına baxarkən yazdığını söylədi.
Anna Şirli: 11 yaşında Metyu və Marilla Karbert ilə birlikdə yaşamağa gələn xəyali, danışan, qırmızı saçlı bir yetim. Anni çox həssasdır və saçlarının rəngini sevmir. Annanın kədərli erkən uşaqlığı, yetimxanadan himayə evlərdə kiçik uşaqlara qulluq etməklə keçirdi.
Qrin Qeyblz malikanəsinin qızı Anni (roman)
Qrin Qeyblz malikanəsinin qızı Anni (ing. Anne of Green Gables) Lyusi Montqomeri tərəfindən yazılmış kitabdakı hadisələr 29-ci əsrin əvvəllərində Kanadada-Şahzadə Eduard adasında cərəyan edir.Kitab geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuş, lakin ilk nəşr olunduğu vaxtdan klassik uşaq ədəbiyyatı nümunəsi kimi məhşurlaşmışdır.
Anna Şirli 11 yaşlı yetim qızdır.Onu kiçik ucqar bir kənddə yaşayan ortayaşlı bacı-qardaş-Metyu və Marilla Karbertlər övladlığa götürür.Əslində, Karbertlərə ferma işlərində Metyuya kömək etmək üçün oğlan övladı gərək idi.Lakin Annanın cazibəsi və şirinliyi onları yoldan çıxarır və nəticədə onlar qızı öz övladları qədər sevirlər.Anna Şirlinin Avonlidəki həyat macəralarından bəhs edən kitab 50 milyon nüxsədən artıq satılıb və ən azı 36 dilə tərcümə olunub.Əsər dünyanın bir çox məktəblərinin ədəbiyyat dərslərində tədris edilməkdədir.
Romanı yazarkən Montqomeri, istədikləri oğlan yerinə yanlışlıqla yetim bir qızı övladlığa götürüb daha sonra səhvə görə onu geri göndərən, ancaq daha sonra onu böyütmək qərarına gələn bacı-qardaş haqqında qeydlərindən ilham aldı.O, Kanadanın Şahzadə Eduard Adası kəndində yaşadığı uşaqlıq təcrübəsindən istifadə etdi. Montqomeri, New York Metropolitan Magazine -dən kəsərək yataq otağının divarına qoyduğu Evelyn Nesbitin fotoşəklindən Anna Şirli-nin siması üçün model və "gənclik idealizmi və mənəviyyatını" xatırlatmaq üçün istifadə etdi.
Montqomeri, o dövrdə məşhur olan və adını əlavə bir "e" hərfi ilə yazaraq xarakterini fərqləndirən "formul Ann" yetim hekayələrindən ilham aldı.Gilbert Blit kimi digər personajları da qismən tanıdığı insanlara əsaslandırdı. Romanı günün alatoranlığında, pəncərəsində oturub Cavendish tarlalarına baxarkən yazdığını söylədi.
Anna Şirli: 11 yaşında Metyu və Marilla Karbert ilə birlikdə yaşamağa gələn xəyali, danışan, qırmızı saçlı bir yetim. Anni çox həssasdır və saçlarının rəngini sevmir. Annanın kədərli erkən uşaqlığı, yetimxanadan himayə evlərdə kiçik uşaqlara qulluq etməklə keçirdi.
Vulstorp malikanəsi
Vulstorp malikanəsi (ing. Woolsthorpe Manor) – İngiltərənin Linkolnşir qraflığında Qrantem şəhərinin yaxınlığında yerləşən Vulstrop-bay-Kolstervort qəsəbəsində malikanə. İsaak Nyutonun doğum yeri və ailə evi olub. O, burada 25 dekabr 1642-ci ildə anadan olub. Həmin dövrdə malikanə yemonun ferması idi, burada əsasən qoyun yetişdirmə ilə məşğul olurdular.
1666-cı ildə Kembric Universiteti vəbaya görə bağlananda Nyuton malikanəyə qayıtmışdır. O, burada bir çox məşhur təcrübəsini (əsasən işıq və optika) aparmışdır. Deyilənə görə Nyuton məhz burada ağacdan almanın düşməsini müşahidə etmiş və bu, ona ümumdünya cazibə qanunu verməyə ilhamlandırıb.
Hazırda Milli Fondun nəzarəti altında olan malikanə ilin bütün vaxtı ictimaiyyətə açıqdır və tipik XVII əsr yemon ferması kimi təqdim olunur, lakin Nyutonun vaxtından bu yana müasir yaşayış, sağlamlıq və təhlükəsizlik tələblərinə uyğun bəzi dəyişikliklər edilmişdir.
Bir zamanlar özəl mülk olan evin yeni əraziləri 2003-cü ildə ictimaiyyətə açılmışdır.
Yeşua D. Salom malikanəsi
Yeşua D. Salom malikanəsi ― Bosniya və Herseqovinanın Sarayevo şəhərinin mərkəzində yerləşən malikanə. Bina 2008-ci ilin noyabrından Bosniya və Herseqovinanın milli abidəsi olaraq siyahıya alınmışdır.
Milyaşka çayının şimal sahilində, Avstriya-Macarıstan imperiyası dövründə tikilmiş binalar arasında Yeşua D. Salom malikanəsi, çayın qarşı sahilində isə Aşkenazi yəhudilərinə aid sinaqoq yerləşir.
Yeşua D. Salom malikanəsi 1901-ci ildə, məşhur memar İosip Vankaşın dizaynı ilə, məşhur yəhudi taciri Yeşua D. Salom üçün tikilmişdir. Bu dövrdə 1893-cü ildə qəbul edilmiş "Paytaxt - Sarayevo İnşaat Nizamnaməsi"nə əsasən Milyaşkanın sağ sahili boyunca yalnız iki mərtəbəli binalar inşa edilə bilərdi.
Malikanə yaşayış binaları arasında çiçək motivlərindən istifadə edilmiş ilk tikililərdən biridir. Bina tikildiyi ilk dövrlərdə su, daxili santexnika, elektrik enerjisi və istilik sisteminə sahib avanqard obyekt idi. Binanın arxasında daş fəvvarəli daxili həyət yerləşirdi.
1922-ci ildə bina Simo Krstiçə satıldı. 1931-ci ildə isə malikanəyə Bosniya və Herseqovina Mərkəzi Bankı tərəfindən əl qoyuldu və elə həmin ildə bank binanı ilk Bosniya kibrit fabriki olan Dolakın direktoru Jak Saloma satdı.
Ölünün malikanəsi (roman)
Ölünün malikanəsi və ya Dead Man's Folly — Aqata Kristi tərəfindən ilk dəfə 1956-cı ilin oktyabrında nəşr edilmiş detektiv fantastika əsəridir.
Puaro yay şənliyinin bir hissəsi olaraq Cinayət Ovunu səhnələşdirən Ariadne Oliver tərəfindən Devondakı Nasse Evinə çağırılır . Nasse House-da xanım Oliver izah edir ki, onun Qətl Ovuna dair planlarının kiçik aspektləri evdəki insanların istəkləri ilə olduqca hiyləgər şəkildə dəyişdirilib, ta ki, əsl qətl onu təəccübləndirməyəcək. Varlı ser George Stubbs Nasse House-un sahibidir. Onun daha kiçik həyat yoldaşı gözəl Hatti Ledi Stubbsdır. O, yalnız gözəl paltarlara və zərgərlik əşyalarına maraq göstərir, ərinin katibi Miss Brewisdən başqa hamıya sadə görünür. O, Hattinin zahiri görkəmini görən, lakin işəgötürən Ser Corca qarşı hissləri üzündən özü ilə ziddiyyət təşkil edir. Hatti və Corcu əsrlər boyu mülkə sahib olan ailənin sonuncusu Emi Folliat təqdim etdi. Dul qalmış xanım Folliat müharibə zamanı iki oğlunu itirdi. Müharibədən sonrakı dövrdə ölüm rüsumları çox yüksək olduğu üçün o, ata-baba yurdunu və onu toxunulmaz saxlamaq üçün torpaqlarını satmalı oldu.
Mstsixovski malikanəsi
Mstsixovski malikanəsi (ukr. Палац Мсциховського) — kömür sənayeçisi Kazimir Lüdviqoviç Mstsixovskinin (Luqansk vilayəti Seleznyovka kəndi) malikanəsinin saray və park ansamblının bir hissəsi olan Florensiya xarakterli italyan villası üslubunda Donbass ərazisində yeganə qala tipli bina. Yerli əhəmiyyətli mədəni irs abidəsi (Luqansk Şəhər Soveti İcraiyyə Komitəsinin 9 iyun 1983-cü il tarixli qərarı). Kompleksin ərazisinə memarlıq abidələri və park, landşaft bağçılıq sənəti abidəsi, "Seleznevski parkı" daxildir.
Mülkiyyətin yaradılması XVIII əsrə aiddir. 1889-cu ildə torpaq Kazimir Mstsixovskinin mülkiyyətinə keçdi (onu torpaq sahibinin varislərindən qərargah kapitanı Varvara Osipovna Teplovadan aldı), Seleznyovski Kömür və Zavod Sənayesi Cəmiyyətinin idarə heyətinin sədri, faktiki dövlət yol mühəndisi, mənşəyinə görə qütb.
1905-ci ildə ərazidə malikanə, Donbass ərazisində yeganə qala binası və əmlakın əsas giriş qapısı (memar Sergey Qinqer), kilsə kilsəsi-məktəbi və müəllimlər üçün ev (memar Lev Rudnev) və digər tikililər tikilmişdir. Saraydan əlavə mülkün 22 hektarlıq landşaft parkı (bağçı Martin Xudetski) var idi. Donbass üçün unikal olan mülk ölkə ictimaiyyətinin müəyyən marağına səbəb olub. 1916-cı ildə "Kapital və Əmlak" jurnalında əmlakın ətraflı təsviri çıxdı.
Hacıquluların malikanəsi
Hacıquluların malikanəsi — Şuşa şəhərində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi. Üç mərtəbəli saray tipli evin inşasına 1849-cu ildə İkinci Gildiya taciri Qulu Məhəmmədəli oğlunun sifarişi əsasında başlanılmışdır. Hacı Qulu sarayı kimi tanınan bu mülk, öz memarlıq üslubu və milli koloriti ilə Şuşada hər kəsdə heyrət doğururdu. Sarayın 46 otağı və iki böyük qonaq zalı var idi.
Evin uzadılmış düzbucaqlı formasına malik planı, ara divarı boyunca inşa edilmiş və birinci mərtəbədəki xidməti otaqları ikinci mərtəbədəki yemək və yaşayış otaqları ilə birləşdirən pilləkəni ilə diqqət çəkir. Evin tamamilə parad xarakteri daşıyan üçüncü mərtəbəsi iri zal və onun yanlarında yerləşən qonaq otaqlarından ibarətdir.
== Tarixi ==
Şuşanın Çuxur məhəlləsindəki bu mülk İkinci Gildiya taciri Qulu Məhəmmədəli oğlu tərəfindən 1849-cu ildə inşa etdirilib. Bir zamanlar Cəfərqulu xan Məhəmmədhəsən ağa oğlu Sarıcalı-Cavanşirə xidmət edən Hacı Qulu, daha sonra, ticarətlə məşğul olur. Sonralar Şuşanın varlı tacirlərindən birinə çevrilir və əqli, fərasəti və zirəkliyi sayəsində xeyli var-dövlət toplayır.
Hacı Qulu sarayı kimi tanınan bu mülk, öz memarlıq üslubu və milli koloriti ilə Şuşada hər kəsdə heyrət doğururdu.