QƏDƏR
I
сущ. количество, число. Nə qədər? какое количество (сколько?), istənilən qədər в неограниченном количестве, kifayət qədər в достаточном количестве
II
послел.
1. около, до:
1) со значением количественного предела. 150-yə qədər fəhlə около 150 рабочих, iyirmiyə qədər şagird около двадцати учеников
2) со значением временного или пространственного предела. Axşama qədər до вечера, səhərə qədər до утра, şəhərə qədər до города, qayıdana qədər до возвращения, dünənə qədər до вчерашнего дня, dizə qədər до колен, darvazaya qədər до ворот, avtobusa qədər до автобуса, saat ona qədər до десяти часов
3) предшествование какому-л. событию. Müharibəyə qədər до войны, dərs ili başlanana qədər до начала учебного года, qurultaya qədər до съезда
2. как (сравнение). Xəzər qədər как Каспий, sənin qədər как ты
◊ bir qədər:
1) несколько, немного. Xəstənin halı bir qədər yüngülləşdi состояние больного несколько улучшилось, bir qədər dayanmaq немного постоять
2) некоторый. Bir qədər vaxtdan sonra через некоторое время; bu qədər:
1) столько (такое количество, определенное количество). Bu qədər vaxtı harada idin? где ты был столько времени? bu qədər şeyi nə edirsən? на что тебе столько вещей?, bu qədər kitab столько книг
2) баста, вот и все; nə qədər: 1. сколько. Nə qədər kitab oxumusan? сколько книг ты прочитал?; 2. какой, какая, какое. Nə qədər məsafə keçmisən? какое расстояние ты прошел? nə qədər …, o qədər … настолько …, насколько …, Nə qədər güclüdürsə, o qədər də cəlddir, насколько силён, настолько и ловок, ilk təəssürat nə qədər güclüdür! насколько сильно первое впечатление!; nə qədər ki пока; до тех пор, пока. Nə qədər ki o buradadır … до тех пор, пока он здесь …, nə qədər ki hava qaralmayıb … пока не стемнело …, nə qədər ki, mən burada olacağam … до тех пор, пока я буду здесь …; o qədər: 1. столько (значительное количество). O qədər kitabı haradan almısan? где ты взял (купил) столько книг? o qədər danışır ki … он столько говорит, что …; 2. настолько, до того; o qədər gözəldir ki … он настолько красив, что …; sinifdə o qədər sakitlikdir ki … в классе до того тихо, что …; mümkün qədər по мере возможности, по мере сил; bir bu qədər də столько же; boğaza qədər по горло; xirtdəyə qədər см. boğaza qədər; müəyyən qədər до известной степени; buraya qədər до сих пор; ölüncəyə qədər до гроба, по гроб; qəbrə qədər до гробовой доски; nə vaxta qədər? до каких пор?; bu vaxta qədər до сих пор
2
сущ. рок, судьба. Qədər bükdü belimi судьба согнула мне спину