Dağıstan bayrağı

Dağıstan Respublikasının bayrağı Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasının dövlət simvoludur.

Dağıstan Respublikasının bayrağı
Təfərrüatlar
Proporsiya 2:3
Dizayner Əbdülvəqab Muratçayev
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bayrağın rəngləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

19 noyabr 2003-cü il tarixli 27 saylı "Dağıstan Respublikasının Dövlət Bayrağı haqqında" Dağıstan Respublikası bayrağının rəngləri bunlardır:[1].

Цвета Yaşıl Göy Qırmızı
RGB 0–147-73 0–57-166 213–43-30
HTML #009349 #0039A6 #D52B1E

Simvolu

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yaşıl rəng həyatı, Dağıstan torpağının bolluğunu təcəssüm etdirir və eyni zamanda İslamın ənənəvi rəngi kimi çıxış edir (Dağıstanlı möminlər əsasən sünni müsəlmanlardır). Mavi rəng dənizin rəngi (respublikanın şərq hissəsi Xəzər dənizi ilə yuyulur), Dağıstan xalqının gözəlliyini və böyüklüyünü simvollaşdırır. Qırmızı rəng demokratiya, həyat yaratmaq prosesində insan zehninin işıqlandırıcı gücü, Dağlar ölkəsi (Dağıstan) əhalisinin cəsarəti və şücaəti deməkdir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şimali Qafqaz imamlığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Şimali Qafqaz imamlığının bayrağı (1829–1859).

Şimali Qafqaz əmirliyi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Şimali Qafqaz əmirliyinin bayrağı (1919–1920)

Rusiya imperiyası dövründə Çeçenistanın əksəriyyəti Qroznı ilə birlikdə Terek vilayətinin bir hissəsi idi və öz simvollarına malik deyildi.

1919-cu ilin sentyabrında Çeçenistanın Vedeno kəndində əmir Uzun-Hacı Saltinski Şimali Qafqazın müstəqilliyini və Dağıstanın dağlıq bölgələrini, dağlıq Çeçenistanı və İnquşetiyanın bir hissəsini özündə birləşdirən Şimali Qafqaz əmirliyinin yaradıldığını elan etdi. Əmirlik, Osmanlı imperatorluğunun protektoratı altında Şəriət monarxiyası olaraq yaradıldı.

Şimali Qafqaz əmirliyinin bayrağı ağ aypara və üzərində üç ulduz olan yaşıl parça idi. Görüntülərdə bayrağın uzunluğunun eninə nisbəti 2:1-ə yaxındır.

1925

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Dağıstan MSSR-in bayrağı. 1927-ci il.

1927

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Dağıstan MSSR-in bayrağı (1954–1991).

1927-ci il DMSSR Konstitusiyasında respublikanın ticarət və hərbi bayrağının təsviri var idi. Qırmızı rəngli parçadan ibarət olan, sol küncündə milin yuxarısına qızıl hərflərlə "Dağıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası" yazılmışdı.

1937

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1937-ci il DMSSR Konstitusiyasına görə, respublikanın dövlət bayrağı RSFSR-in dövlət bayrağı idi və bu bayraq, bayrağın bütün eni boyunca dirəkdə açıq mavi zolaqlı qırmızı parçadan ibarət idi. Qırmızı bayrağın sol küncündə bir çəkic və oraq və yuxarıda qızıl haşiyə ilə haşiyələnmiş beşguşəli ulduz təsvir edilmişdir. Oraq və çəkicin üstündə qızıl hərflərlə "DMSSR" yazısı rus, avar, kumık, ləzgi, azərbaycan və lak dillərində verilmişdi.

1954

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Dağıstan bayrağı (1994–2003).

1978

[redaktə | mənbəni redaktə et]

IX çağırış DMSSR Ali Sovetinin VIII sessiyası 30 may 1978-ci ildə yeni Konstitusiya qəbul etdi. Ümumiyyətlə, həm bayraq, həm də gerb dəyişilməz qaldı. Yazıların yazılma dilləri dəyişdirilərək 11:rus, avar, azərbaycan, darqin, kumık, lak, ləzgi, noqay, tabasaran, tat və çeçen dilləri oldu.

1994

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dağıstan Respublikasının bayrağı üfüqi yaşıl, mavi və qırmızı zolaqlardan ibarət düzbucaqlı paneldir; eninin uzunluğuna nisbəti 1:2-dir.

Müasir variant

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bayrağın hazırkı versiyası 19 noyabr 2003-cü ildə "Dağıstan Respublikasının Dövlət Bayrağı haqqında" 27 saylı qanunla təqdim edilmişdir.

Dağıstan Respublikasının bayrağı üç bərabər üfüqi zolaqdan ibarət düzbucaqlı paneldir: üstü yaşıl, ortası mavi, alt hissəsi qırmızı rəngdədir. Bayrağın eninin uzunluğuna nisbəti 2:3-dir

Bayrağın endirilməsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

5 may 2012-ci tarixində, 15 nəfərin öldüyü, yüzdən çox insanın yaralandığı Mahaçqaladakı nəzarət-buraxılış məntəqəsində törədilən ikili terror aktının qurbanlarının yas mərasimi ilə əlaqədar olaraq Dağıstanın bütün şəhər və rayonlarında Dağıstan və Rusiya bayraqları endirildi.[2]

Rekord

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2014-cü ilin noyabrında Mahaçqalada Rusiya Federasiyası və Dağıstan Respublikasının bayraqları açıldı. Ölçüləri 27 metr enində və 40 metr uzunluğunda idi. 250 gəncin iştirak etdiyi bayrağın açılış mərasimi, daha çox gəncin iştirak etdiyi ən kütləvi bayraq açılışı mərasimi kimi Ginnesin Rekordlar Kitabına düşməli idi.v[3]

Qalereya

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bələdiyyələrin bayraqları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1 yanvar 2020-ci il tarixində Dağıstan Respublikasında 761 bələdiyyə: 9 şəhər dairəsi, şəhərlərarası bölgüsü olan 1 şəhər, 3 şəhərətrafı rayon, 41 bələdiyyə rayonu, 7 şəhər qəsəbəsi və 700 kənd qəsəbəsi var idi.

Şəhər dairələrinin bayraqları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bayraq Rəsmi adı Təsdiq tarixi Rusiya Federasiyası Dövlət Heraldik Qeydiyyatı
nömrəsi
Mahaçkala şəhəri bayrağı 15.12.2006[4] 2785
Kizlyar şəhəri bayrağı
Bayraq Rəsmi adı Rəsmi adı Rusiya Federasiyası Dövlət Heraldik Qeydiyyatı
nömrəsi
Xasavyurt şəhəri bayrağı 24.04.2017[5] 11365

Bələdiyyə rayonlarının bayraqları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bayraq Rəsmi adı Təsdiq tarixi Rusiya Federasiyası Dövlət Heraldik Qeydiyyatı
nömrəsi
Qunib rayonu bayrağı 29.01.2013[6] 8335
Dahadayev rayonu bayrağı 30.03.2009[7]
Dərbənd rayonu bayrağı 05.04.2021[8]
Doqquzpara rayonu bayrağı 04.12.2018[9] 12108
Kuli rayonu bayrağı 16.06.2011.4[10] 7162
Bayraq Rəsmi adı Təsdiq tarixi Rusiya Federasiyası Dövlət Heraldik Qeydiyyatı
nömrəsi
Lak rayonu bayrağı 25.12.2012[11] 8132
Məhərrəmkənd rayonu bayrağı 24.03.2020[12] 12972
Süleyman-Stalski rayonu bayrağı 30.05.2019[13] 12417
Tarumovka rayonu bayrağı

Kənd yaşayış məntəqələrinin bayraqları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bayraq Rəsmi adı Təsdiq tarixi Rusiya Federasiyası Dövlət Heraldik Qeydiyyatı
nömrəsi
Qumbet rayonu
Aradiriyski kəndi bayrağı 		02.06.2016[14]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Символика". 2021-10-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-05.
  2. ↑ "Подробности теракта в Махачкале: 15 погибших и более 100 пострадавших". 2012-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-05-05.
  3. ↑ "В Дагестане центром сегодняшнего праздника стала площадь столицы". ГБУ РД РГВК «Дагестан». 2014-11-04. 2014-11-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-14.
  4. ↑ Решение Собрания депутатов городского округа "Город Махачкала" от 15.12.2006 № 27–2 "Об утверждении Положения о гербе и флаге городского округа "Город Махачкала""
  5. ↑ Решение Собрания депутатов городского округа "город Хасавюрт" от 24.04.2017 № 49/3 "О гербе и флаге городского округа "город Хасавюрт"
  6. ↑ Решение Собрания депутатов Гунибского района от 29.01.2013 № 3а
  7. ↑ Решение Собрания депутатов муниципального образования "Дахадаевский район" от 30.03.2009 № 01–06-1V-СД3 Положение о флаге муниципального образования Дахадаевский район Республики Дагестана
  8. ↑ Решение Собрания депутатов Дербентского района от 05.04.2021 № 39/8 "Об утверждении Положения о гербе и флаге муниципального района "Дербентский район""
  9. ↑ Решение Собрания депутатов Докузпаринского района от 04.12.2018 № 31−7
  10. ↑ Решение районного Собрания Кулинского муниципального района от 16.06.2011 № 44 "О флаге муниципального образования Кулинский муниципальный район Республики Дагестан"
  11. ↑ Решение Собрания депутатов Лакского района от 25.12.2012 № 27 "Об официальных символах — гербе и флаге Лакского района"
  12. ↑ Решение Собрания депутатов Магарамкентского района от 24.03.2020 № 231−VI сд "Об официальных символах (гербе и флаге) муниципального района "Магарамкентский район" Республики Дагестан"
  13. ↑ Решение Собрания депутатов муниципального района "Сулейман-Стальский район" от 30.05.2019 № 148 "Об официальных символах (гербе и флаге) муниципального района "Сулейман-Стальский район" Республики Дагестан"
  14. ↑ Решение Собрания депутатов муниципального образования СП "Сельсовет Арадирихский" от 02.06.2016 года, протокол № 4