Diaspor siyasəti

Siyasət
Əsas mövzular Ərazilərin siyasi bölgüsü Siyasi iqtisadiyyat Siyasi tarix Dünyanın siyasi tarixi Siyasi fəlsəfə
Siyasi sistem Anarxiya Şəhər-dövlət Demokratiya Diktatura Rəhbərlik Federasiya Feodalizm Meritokratiya Monarxiya Parlamentar Prezident Respublika Yarı-parlamentli Yarı prezident Teokratiya
Akademik fənlər Siyasi elm (politoloqlar) Beynəlxalq münasibətlər (nəzəriyyə) Müqayisəli siyasət
Dövlət idarəetməsi Bürokratiya (küçə səviyyəli) Adxokratiya
Siyasət Dövlət siyasəti (doktrina) Daxili və xarici siyasət Vətəndaş cəmiyyəti İctimai maraq
Dövlət orqanları Hakimiyyət bölgüsü Qanunverici İcraedici Məhkəmə hakimiyyəti Seçki komissiyası
Əlaqəli mövzular Suverenlik Siyasi davranış nəzəriyyələri Siyasi psixologiya Biologiya və siyasi oriyentasiya Siyasi təşkilatlar Xarici seçki müdaxiləsi
Digər başlıqlar Seçki sistemi Seçkilər (səsvermə) Federalizm İdarəetmə forması İdeologiya Siyasi kampaniya Siyasi partiyalar
Siyasət Portalı
b m r

Diaspor siyasəti — transmilli etnik diasporların siyasi davranışları, onların etnik vətənləri və qəbul etdikləri dövlətlərlə münasibətləri və etnik münaqişələrdəki mühüm rolu.^[1] Diaspor siyasətinin öyrənilməsi diaspor tədqiqatlarının daha geniş sahəsinin bir hissəsidir.

Diaspor siyasətini başa düşmək üçün əvvəlcə onun tarixi kontekstini və bağlılığını anlamaq lazımdır.^[2] Diaspor — ortaq kimliyinə əsaslanan tək etnik qrup kimi müəyyən edilən transmilli cəmiyyətdir. Diasporlar əsl vətəndən tarixi mühacirət nəticəsində yaranır. Bu ərazinin əslində konkret etnik qrupun vətəni olub-olmaması siyasi məsələdir.

Miqrasiya nə qədər köhnədirsə, hadisə ilə bağlı dəlillər də bir o qədər azdır. Məsələn, qaraçılara gəldikdə, miqrasiya, vətən və miqrasiya yolu hələ dəqiq müəyyən edilməmişdir. Vətən iddiası həmişə siyasi məna daşıyır və tez-tez mübahisə doğurur.

Özünü tanıyan diasporlar vətənlərinə, etnik və mədəni bağlılıqlarına böyük əhəmiyyət verirlər, xüsusən də vətənlərini “itirilmiş” və ya “fəth edilmiş” hesab edirlərsə. Bu, bir neçə diaspor daxilində etnik millətçi hərəkatlara səbəb oldu və çox vaxt suveren vətənin yaradılması ilə nəticələndi. Lakin onlar yaradılanda belə, diasporun bütün əhalisi nadir hallarda öz vətənlərinə qayıdır, yerdə qalan diaspor icması isə, bir qayda olaraq, vətənə və orada yaşayan etnik əhaliyə əhəmiyyətli emosional bağlılığını saxlayır.