Haşim Nahid 1880-ci ildə İraq vilayətinə bağlı Ərbilqəzasında dünyaya gəlmişdir[1]. Haşim Nahidin həyatı haqqında məlumat çox deyildir. Atası dövlət məmuru Mustafa Əbubəkr Əfəndi[2] , anası Ərbilli bi ailənin qızı Xədicə xanım olmuşdur[3],[4]. Həyatı və ailəsi haqqında məlumatlarına ilk dəfə bir məktubunda rast gəlirik[5]. Evin son beşiyi olan Haşim Nahidin 4 illik təhsil həyatı Ərbildə başlayır. Həmin dövrdə türk, kürd və ərəbqəbilələri arasındakı münasibətlər ucbatından Ərbildə olan qarışıqlığa görə anasının təkidi ilə təhsilinə Ammara da davam etməli olur[6]. Təhsil aldığı vaxtda ərəb və fars dillərini mükəmməl öyrənmiş, buna görə də məktəbi bitirdikdən sonra dövlət müəssələrində işləmişdir[7]. 1897-1906- cı illərdə İraqda müxtəlif vəzifələrdə işləmişdir[7]. Gördüyü haqsızlıqlardan sonra doğma yurdundan ayrılır, anası nə qədər bu istəyi ilə razı olmasa da, Bağdad-Hələb karvanıyla İstanbula gəlir[8][9]. İstanbulda insanlar tərəfindən xoş münasibətlə qarşılanması onu çox məmnun edir[10]. 18 il Maliyyə Nazirliyində müxtəlif vəzifələrdə fəaliyyət göstərir[11]. Burada olarkən təhsilini davam etdirən Haşim Nahid 1909-cu ildə İstanbul UniversitetininHüquq fakültəsinə daxil olur. Belələliklə, 1885-ci ildə İraqda başlayan təhsil həyatı 26 illik ara məsafəylə 1911-ci ildə hüquq diplomu almasıyla nəticələnir[12].1923-cü ildə isə [[Paris Universiteti|[[Paris]] Sorbon Universitetində]] İqtisadiyyat və Sosiologiya ixtisasını bitirir. 1922-1924-cü illərdə Parisdə "İkdam" qəzetində jurnalist işləmiş, eyni zamanda Parisdə Şərq dilləri Kərkük Universitetində Amerikalı diplomatlara müəllimlik, 1934-1939-cu illərdə isə Bağdaddafransızcaprofessorluğu, 1953-cü ildə Ankaradavəkillik etmişdir[13]. Ailə həyatı qurmamışdır. Ölümündən sonra kimsəsizlər qəbiristanlığında "Kemiklik" adlanan yerdə dəfn olunmuşdur[14].
Türkiye için Necat ve İtila yolları[23] - Hüquq fakültəsinin 3-cü kursunda oxuyarkən qələmə aldığı bu əsər həmin dövrdə gedən ictimai-siyasi vəziyyətlə əlaqəlidir.
Deliren Esir - türkmənşairləri arasında ilk qələmə alınmış mənzum pyesdir[24]. Əsərdə əsarətdən qurtulmaq istəyən dəliyə çevrilmiş bir insanın həyəcan və çırpınışlarını qələmə almışdır[25]. Bu əsər İsmət Paşa tərəfindən orduya paylanmış, 1928-ci ildə Kadıköy teatrında oynanmışdır[13].
Üç Muamma: Garp Meselesi-Şark Meselesi-Türk Meselesi- əsərində TürkiyəninŞərq ilə Qərb arasındakı vəziyyətini müəyyənləşdirmişdir[26]
Türk iqtisadi buhranının arazı-Les Symptomes de la Crise Turque et Son Remede - Bu əsəri Parisdəfransızca qələmə almışdır[29]. Türkiyənin iqtiadi, siyasi böhranının səbəblərini aydınlaşdırmış, türklər əleyhinə yazılar, xəbərlər paylaşan avropalı jurnalistlərə bir növ tarix dərsi vermişdir[30]. Bu əsərinə görə Xarici işlər Nazirliyindəki işindən qovulsa da, əsər böyük səs-küyə səbəb olmuşdur. Amerikada[31], Fransada[32]qəzet və dərgilərdə bu əsər haqqında məqalələr yazıya alınmışdır.
Avrupa buhranının psikolojik sebepleri - Muharebe nasıl bitecek? - 1941-ci ildə yazılan bu əsərdə yazıçı bir sıra suallara öz elmi ilə aydınlıq gətirmişdir[33].
Türkiyede modern teknik nasıl meydana gelebilir? - 8 hissədən ibarət olan bu əsərdə müasir metod fikrinin yazıçın zehnində nə cür formalaşdığı qeydə alınır. Hər hissədə ayrı-ayrı vacib və maraqlı məqamlara toxunulur[34].
Dil tekniği - Bu əsər Türkiyede modern teknik nasıl meydana gelebilir? əsərinin ikinci cildidir. Əsərdə danışıq dili ilə yazı dilinin fərqləndirilməsi, dil məsələsinin mahiyyəti, lüğətlərdəki səhvliklər barədə məlumat verilir[35].
Komünizmle Mücadele Rehberi - Komünist Beyannamesine Karşı Milliyetçi Beyannamesi - adlı əsər komunizm ideologiyasının iç üzünü elmi metodlarla ortaya qoymaq üçün yazılıb[36], [37].
Hayat pahalığı azaltıla bilirmi? - Elcevab: Yüzde yüz azaltılabilir - bu kitabını vəkillik etdiyi dövrdə rastlaşdığı iki cinayət davasından sonra yazıya almışdır. Əsərdə "həyat bahalığı nə zaman və niyə başladı?", "Bahalığın maddi və mənəvi səbəbləri nədir?", "Türk pulu necə yüksəkldilə bilər?" kimi sualların cavabın axtarmışdır[38].
7000 Senelik Sümer Medeniyetinde Kıbrıs - Ərbil son əsərini Sedat Semavinin ruhuna ithaf etmişdir. Kıbrıs davası gedən vaxtda Kıbrısı müdafiə etmək üçün yazmışdır[39].
A.G., Kitaplar Üzerine: Dil Tekniği, Millet, Mart-1944, sh.22.A.G.,
Kitaplar Üzerine: Türkiye’de Modern Teknik, Millet,Temmuz-1943, sh.23.
AKKOYUNLU,Ziyad –SAATÇİ,Suphi, Irak Muasır Türk Şairleri Antolojisi, Ankara-1991, s. 114-1224.
BAŞBAKANLIK Aile Araştırma Kurumu, Aile Hayatı-Tesettür Meselesi, Sosyokültürel değişme sürecinde Türk ailesi,cilt-3, Ankara-1991, s. 264-2805.
BİRİNCİ, Ali, Türk Ocağından Simalar:Erbilli Haşim Nahit'in Hikâyesi, Türk Yurdu, S: 156, Ağustos 2000, Ankara, s 5-96.
CEMGİL, Adnan, Orijinal Bir Kitap, Yurt ve Dünya, S:24, 30 ilkkânun 1942, s.454-4567.
CEYHAN, Yard.Doç.Dr. Nesîme, 1911-1922 Yılları Arası Türk Hikâyesine Kaynak: Harp, Turkish Studies International Periodical For the Languages,Volume 4 /1-II Winter 2009,s.1807-18228.
DAKUKLU,Mehmet Hurşit, Erbil Şairlerinden Haşim Nahit Erbil, Kardaşlık, 14/8-9, Aralık 1974 Ocak 1975, s.32-339.
(İmzasız),Mevzu Bereketi,Aydede, Sene:2,no.13, 13 Şubat 1338, s.420.
(İmzasız), Haşim Nahit Erbil, Türkiye Dışı Türkler Edebiyatı Antolojisi,6.C. Irak, s.401-403
(İmzasız), "Les Symptomes De La Crise Turque Et Son Remede, Par Hachim Nahit", La Quinzaine Critique Des Livres Des Revues, N. 32, Vole. 3, 25 Nisan 1931, s. 406.
(İmzasız),Les Symptomes de laCrise Turque et son Remede, By Hachim Nahit,Librairie Philosophique J. Virin, Paris 1931 The Moslem World,13 October 1933, London/NewYork, s. 421-422.
(İmzasız),"Sebilürreşâd", Sebilürreşâd, C 2-9, N: 52-234, 21 Şubat 1328 (1912)/6 Mart 1913, s. 451.
KARA, İsmail, Meşrutiyet Üzerine (Haşim Nahit’e Cevap), Türkiyede İslamcılık Düşüncesi-2 (Metinler-Kişiler), Risale Yayınları, İstanbul-198725.KARATAŞ, Turan, Ali Nizami Beyin Alafrangalığı ve Şeyhliği-Abdülhak Şinasi Hisar,Yapı Kredi Yayınları,Ankara-2005
KAYAN, Alp Arslan, Siyasal Bilgiler Okulu hakkında-Haşim Nahit Erbil’e,Vakit, S: 10130, 2 Nisan 1946, s. 2; Siyasal Bilgiler Okulu Hakkında,Vakit, S: 10131, 3 Nisan 1946, s. 227.
KERKÜK,İzzettin, Haşim Nahit Erbil ve Irak Türkleri, Türk Kültürü, S 385. (Mayıs (1995) s.263-27128.
KERKÜK,İzzettin, Haşim Nahit Erbil Bibliyografyası, Türk Kültürü, S. 401 (Eylül 1996)
KERKÜK,İzzettin, Haşim Nahit Erbil ve Irak Türkleri,Kerkük Vakfı-İstanbul-2004-1.baskı-159 sayfa (kitap)
KOCAMAN,Rabia, Haşim Nahit Erbil, Kerkük, S. 2 (Kasım 1977) s.19-20
KOCAMAN,Rabia, Haşim Nahit Erbil’in Paris Mektupları, Kardaşlık, S 46, s.34-38
KOP,Ali Rıza, Kara Gün Yazıları, Yeni Adam, 23.09.1940, S:291, sh.433.
↑Haşim Nahit,Deliren Esir(Manzum piyes), İstanbul, 1336
↑Haşim Nahit,Üç Muamma: GarpMeselesi-Şark Meselesi-Türk Meselesi,Kader Matbaası, İstanbul, 1337, (59+1 s.)
↑Haşim Nahit, Türk Ocakları ve Büyük Gazi, Hâkimiyet-i Milliye, N: 1584, 20 Kasım 1925, s. 2; 30 Ağustos, Türk Hava Mecmuası, S: 8, 15 Eylül 1926, s.1-2
↑Büyük Gazi'nin Nutku, Türk Hava Mecmuası, S: 13, 1 Aralık 1926, s.1
↑Haşim NahitLes Symptomes de la Crise Turque et Son Remede “Türk İktisadîBuhranının Arazı”, (Y.evi Yok), 1931, Paris, (88 s.)
↑Haşim Nahit,Turancılar Arasında, Servet-i Fünun, S: 1206, 3 Temmuz 1330, s. 147-150
↑Hayırsever bir vatandaşın teberruu Ankara,26 A.A.İstanbul Üniversitesi Rektörlüğünden: İstanbul’da Kadıköy’de Hasanpaşa mahallesi Nazif Bey sokağında 54 numarada ikamet eden HaşimNahitErbil adındaki vatandaşımız biriktirdiği kitap, para ve tahvillerini Üniversitemiz tıp ve edebiyat fakültelerine bıraktığını 6. Noterde tanzim ettiği resen vekâletle bildirmiştir. Üniversitemiz HaşimNahitErbil’e teşekkür eder.27.11.1951, Milliyet, Sayfa 3
↑Dicle ve Fırat: Seyrisefain (Hatt-ı Irakiyenin İstikbâli-Irak Mebusân-ıKirâma-), Yeni Gazete, N: 442, 18 Teşrin-i sani (Kasım) 1325 (1909), s.3
↑Meclis-i Mebusan-ı Osmaniye'ye (İngiliz Lynch Kumpanyasına Verilen İmtiyaz Hakkındadır), Yeni Gazete, N:449, 25 Teşrin-i sani (Kasım) 1325 (1909), s. 2,
↑Bizde Şahsiyat, Yeni Gazete, N: 451, 27 Teşrin-i sani (Kasım) 1325 (1909), s. 3
↑Tanin Ser Muharriri Cahit Bey’e-Mebuslarımız da Okusun-Yeni Gazete, N: 452, 28 Teşrin-i sani (Kasım) 1325 (1909), s. 3
↑Lynch İşi, Yeni Gazete, N: 456, 2 Kanun-ı evvel (Aralık)1325 (1909), s. 3
↑Siverek Mebusu Nureddin Bey’e Yeni Gazete, N: 460, 3 Kanun-ı evvel (Aralık)1325 (1909), s. 2
↑Donanmaya Dair: Osmanlı Zenginlerinde Hiss-i Namus, Yeni Gazete, N:479, 27 Kanun-ı evvel (Aralık)1325 (1909), s. 1-2
↑Asâtire Doğru-İspirtizm (Şebâb-ı Müteferrika), Yeni Gazete, N:552, 10 Mart 1326 (1910), s. 3
↑Kerkük Havalisi, Yeni Gazete, N:556, 14 Mart 1326 (1910),s. 1,
↑Müşahedât: Asker Borusu, Yeni Gazete, N:565, 23 Mart 1326 (1910),
↑Tenkit-i Edebî: Fena Bir Fırsat, Yeni Gazete, N:578, 8 Nisan 1326 (1910), s. 3
↑Talebe Hayatı: Pansiyon, Yeni Gazete, N:582, 12 Nisan 1326 (1910)
↑Çöl Hatıraları: Çerkes Hatıraları Muharririne, Yeni Gazete, N:587, 17 Nisan 1326 (1910), s. 3,
↑Temaşa: Soytarı, Yeni Gazete, N: 963, 1 Mayıs 1327 (1911), s. 3,
↑Veda (Darülfünun Gençlerine), Yeni Gazete, N: 1053, 31 Temmuz 1327 (1911), s. 1-2
↑Hasbihâl: O Ses Diyor Ki, Yeni Gazete, N: 1062, 7 Ağustos 1327 (1911), s.3
↑Efkâr: Güveyinin Fotoğrafı, Yeni Gazete,N:1072, 17 Ağustos 1327
↑Çöl Hayatı: Süheyl ile Leyla, Servet-i Fünun, S: 1056, 9 Şubat 1328 (1912), s. 368-371
↑Türk’ün Avrupalılaşması ve Türkçülük-2, Hâkimiyet-i Milliye, N: 1415, 4 Mayıs 1341 (1925), s.2
↑Türk'ün Avrupalılaşması ve Türkçülük-3, Hâkimiyet-i Milliye, N: 1416, 5 Mayıs 1341 (1925), s.1-2
↑Türkçülük Mefkûresi Tahakkuk Etmiş mi, Hâkimiyet-i Milliye, N: 1418, 7 Mayıs 1341 (1925), s.2
↑Tahassüsler: Paris’ten Ankara Türk Ocağına, Hâkimiyet-i Milliye, N: 1421, 11 Mayıs 1341 (1925), s. 2
↑Türk Milleti Avrupa Medeniyetine Nasıl İntibak Edebilir-4, Hâkimiyet-i Milliye, N: 1423, 13 Mayıs 1341 (1925), s.2
↑Şarl Jid İle Hoş Bir Münakaşa, Hâkimiyet-i Milliye, N: 1442, 4 Haziran 1341 (1925), s.2
↑Mekteplerimiz ve İlmin Gayesi, Hâkimiyet-i Milliye, N: 1457, 22 Haziran 1341 (1925), s.2
↑Kuvvet ve Kanun İstihsali, Hâkimiyet-i Milliye, N: 1464, 30 Haziran 1341 (1925), s. 2
↑Türkiye İktisadîyatında Bir Deha Eseri, Hâkimiyet-i Milliye, N:1490, 3 Ağustos 1341 (1925), s.3
↑Büyük Gazi’nin Nutku, Türk Hava Mecmuası, S: 13, 1 Aralık 1342 (1926), s.1
↑30 Ağustos, Türk Hava Mecmuası, S: 8, 15 Eylül 1342 (1926), s.1-2
↑Havai Kabotaj, Türk Hava Mecmuası, S: 9, 1 Ekim 1342 (1926), s.1-2
↑Cumhuriyet Rejiminin İktisadî Bir Zaferi (Kabotaj), Türk Hava Mecmuası, S: 7, 1 Eylül 1342 (1926), s. 1-2
↑Tayyare ve Nakliye Vasıtaları, Türk Hava Mecmuası, S: 4, 15 Temmuz 1342 (1926), s.1,
↑Tetkik-Tahlil: Fransız Ansiklopedisinde Bazı Yanlışlıklar: Prof. Abel Rey’in Şark Milletlerine Savurduğu İftiralar-1, Yeni Sabah, N:1011, 24 Şubat 1941, s.4-6
↑Tercümenin İlmîŞartları, Yeni Sabah, N: 1032, 21 Mart 1941, s.3 / 6,
↑Bazı İktisatçılarımızın İktisat Bilgisi ve Türk Parası, Vakit, yıl: 28 S: 9714, 7 Şubat 1945, s. 2
↑İktisadî Sosyolojiye Göre: Toprak Kanunu Tasarısı, Vakit, yıl: 28 S: 9738, 3 Mart 1945, s. 2
↑Günün Konuları: İktisadî Kalkınmamız İçin Yeni Bir İktisat Sistemine İhtiyaç Var, Vakit, yıl: 28 S: 9744, 9 Mart 1945, s. 2
↑Yeni Dünya Nizamının Temelleri-3: Menfîve Müspet Şartlar, Vakit, yıl: 28 S: 9821, 26 Mayıs 1945, s.2