Lütviyyə Əsgərzadə

Əsgərzadə Lütviyyə (17 fevral 1960, Naxçıvan) — ədəbiyyatşünas, filologiya elmləri doktoru (2018), dosent (2012), Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunda "Yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı" şöbəsinin baş elmi işçisi (2020), Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi (2002) və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (2005).

Lütviyyə Əsgərzadə
Doğum tarixi 17 fevral 1960(1960-02-17) (64 yaş)
Doğum yeri
Təhsili
Fəaliyyəti ədəbiyyatşünas
Elmi dərəcəsi
Elmi adı
Partiyası
Üzvlüyü

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Lütviyyə Süleyman qızı Əsgərzadə 17 fevral 1960-cı ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Naxçıvan şəhərində anadan olub[1] Naxçıvan şəhər Eynəli bəy Sultanov adına 7No-li orta məktəbini müvəffəqiyyətlə bitirib. 1980-ci ildə Naxçıvan Dövlət Pedoqoji İnstitutuna, indiki Naxçıvan Dövlət Universitetinin Dil və Ədəbiyyat fakültəsinə daxil olub. Universiteti bitirdikdən sonra(1985) Naxçıvan şəhər 5 No-li kitabxanasında zal müdiri, böyük kitabxanaçı vəzifəsində çalışıb. Naxçıvan şəhərində fəaliyyət göstərən xüsusi tipli məktəblərdə; Naxçıvan şəhər "Xanım qızlar" pansionunda və Cəmşid Naxçıvanski adına hərbi məktəbdə, indiki Heydər Əliyev liseyində dil və ədəbiyyat müəllimi kimi fəaliyyət göstərib. 1999-cu ildə Naxçıvan şəhər Heydər Əliyev muzeyinə ekskursovood, 2000-ci ildə muzeyə direktor təyin edilib. 2006-cı ilədək Heydər Əliyev muzeyinə rəhbərlik edib. Yeni Azərbaycan Partiyasının II qurultayına (2001) və Azərbaycan qadınlarının II qurultayına (2003) nümayəndə seçilib.

Fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2005-ci ildə professor Teymur Əhmədovun rəhbərliyi ilə "Hüseyn Cavid və Şərq" (5716.01 – Azərbaycan ədəbiyyatı) mövzusunda filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, 2018-ci ildə "Hüseyn Cavidin ədəbi məfkurəsi və sənəti dövrünün ədəbi, mədəni, ictimai mühiti kontekstində" (5716.01 – Azərbaycan ədəbiyyatı) mövzusunda doktrluq müdafiə edib[2] 2006-cı ildən AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində, 2013-cü ildən AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun "Yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı" şöbəsində çalışır. Azərbaycan Jurnalistlər və Azərbaycan Yazıçılar Birliklərinin üzvüdür. "Turkay" aylıq Ədəbiyyat dərgisinin redaktorudur.

Elmi fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Elmi yaradıcılığı Azərbaycan romantizminin banisi, filosof şair-dramaturq Hüseyn Cavidin yaradıcılığına, xüsusilə, Hüseyn Cavidin Şərqlə bağlılığına şairin həyatı, mühiti, müasirlərinə dair monoqrafik tədqiqatlara həsr olunmuşdur. L. S. Əsgərzadənin elmi yaradıcılığında digər ölkələrin alimləri ilə əməkdaşlıq da mühüm yer tutur. O, öz ixtisası üzrə regionun və Avropa ölkələrinin (Bolqarıstan, Türkiyə, İraq, Rusiya, Makedoniya, Kosova, Arnavutluq, İtaliya və s) alimləri ilə elmi əlaqələr saxlayır, beynəlxalq konfrans və qurultaylarda maraqlı elmi məruzələrlə çıxış edir. 200-ə qədər elmi məqalənin müəllifi olan Lütviyyə Əsgərzadənin Rusiya, İtaliya, Türkiyə, İran, Kosova, İraq, Makedoniya, Arnavutluq, Braziliya, Ukrayna və Koliforniyada elmi məqalələri nəşr olunub[3].

Bədii yaradıcılığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

L. S. Əsgərzadə 5 şeir kitabının müəllifidir[4] Şeirləri "Hece taşları", "Gergef", "Kalemlik", "Kardelen" dərgilərində", Çinar ömrü" ,"Plyus yaradıcılıq" toplularında, "Ədəbiyyat", "525-ci qəzet" və "Şərq qapısı" qəzetlərində çap olunub.

Şeir kitabları

1. Dünya başdan başa nağılmış demə. Bakı, Sabah,2003[5]

2. İçimdə hönkürdü dözüm. Bakı, Sabah, 2003[6]

3. Bir dilim ay işığı. Bakı, Nurlan,2005

4. Mənə elə gəlir ki, yüz ildir sənsizəm. Bakı, Nurlan,2009[7]

5. Qaranlığa söylədiklərim . Bakı, nurlan, 2009[8]

Kitabları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1. Hüseyn Cavid və Şərq. Naxçıvan, Əcəmi, 2005

2. Hüseyn Cavid:mühiti və müasirləri. Globe Edit, 2018, 269 s.[9]

3. Əmir Teymur: tarixdə və ədəbiyyatda. GlobeEdit Beynəlxalq nəşriyyat, 2020,135 s.

4. Əhməd Triniç. Bakı: Elm və Təhsil, 2020, 210 s.[10]

5. Hüseyn Cavid və Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı. Bakı:Elm və Təhsil, 2023, 360 s.[11]

6. Hüseyn Cavid. Azərbaycan Ədəbiyyatı tarixi V cild

7. Mirzə Ələsgər Növrəs. Azərbaycan Ədəbiyyatı tarixi VI cild

8. Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin sənətkarlığı // Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Həyatı və yaradıcılığı (Kollektiv) / AMEA Nizami Gəncəvi ad. Ədəbiyyat İnstitutu; Bakı: Elm və təhsil, 2018. – s.180–231.

9. XX əsrin 20–30-cu illəri: Mətbuat, ədəbi mühit və Ə. B. Triniç/Yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı. Bakı: Avropa, 2019, s.141–154

10. "Hüseyn Cavid" / Türk milliyetçiliği: Portreler (Ensiklopediya). 1. Baskı, Kasım 2019, s.77–89

11. Naxçıvan / "Molla Nəsrəddin" Ensiklopediyası. /Bakı, Elm, 2020, s.311

12. Nehrəm / "Molla Nəsrəddin" Ensiklopediyası. /Bakı, Elm, 2020, s.313

13. Şeytanbazar / "Molla Nəsrəddin" Ensiklopediyası. /Bakı, Elm, 2020, s.365

14. Tiflis / "Molla Nəsrəddin" Ensiklopediyası. /Bakı, Elm, 2020, s.392

15. Xatirimdə qalanlar: Vaqif Məmmədov // Vaqif Məmmədov xatirələrdə Bakı: Elm və Təhsil, 2017. s. 128–131

Məqalələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici məqalə

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Huseyn Javıd ınthe context of Western poetry tradıtıon[12]
  2. REFLEXIÓN DE IDEAS FILOSÓFICAS EN EL TRABAJO DE HUSEYN JAVID[13]
  3. Western poetry tradition, "Serveti-Funun" and Huseyn Javid[14]
  4. FAZIL İRAVANİ VE FAZLI KARA: GÜL Ü BÜLBÜL (çelişkiler ve gerçek)[15]
  5. Hüseyin Cavid Efendi[16]
  6. Hüseyin Cavid’de Osmanlı İstanbul’u (Hayatı, Edebi Kişiliği ve Yaratıcılığı)[17]

Konfrans materialları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Поэт-драматург Гусейн Джавид в русскоязычной печати. Проблемы филологии народов Поволжья. Материалы Всероссийской научно-практической конференции[18]
  2. HARF İNKILÂBININ YAYGINLAŞTIRILMASINDA ERZİNCAN’DA KURULAN HALKODALARININ TÜRKÇE OKUMA-YAZMA FAALİYETLERİ.[19] ULUSLARARASI ERZİNCAN TARİHİ SEMPOZYUMU[20]
  3. İNSANIN VE İNSANLIĞIN KADERİNDE İBLİS (Hüseyin Cavid’in İblis trajedisi üzerine bir inceleme)[21]

Mükafatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1."İlin ən kübar xanımı" (2000)

2. "Gənc Qızıl qələm" (2003)

3. "Jurnalistlərin dostu" diplomu (2010)

4."Xurşid banu Natəvan" mükafatı (2017)

5. AMEA Rəyasət heyəti Humanitar Elmlər Bölməsinin "Fəxri fərman"ı −2018

6. AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun "İlin alimi" mükafatı −2020[22]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Ədəbiyyat İnstitutunun fəlsəfə doktorları". Archived from the original on 2023-06-20. İstifadə tarixi: 2023-12-19.
  2. ↑ "Elmlər doktorları". Archived from the original on 2023-12-19. İstifadə tarixi: 2023-12-19.
  3. ↑ "Araştırmacılar". Archived from the original on 2023-12-19. İstifadə tarixi: 2023-12-19.
  4. ↑ "Vüqar Əhməd. Elm və bədii yaradıcılığın qovuşuğunda". Archived from the original on 2023-12-19. İstifadə tarixi: 2023-12-19.
  5. ↑ "Dünya başdan başa nağılmış demə". Archived from the original on 2023-12-19. İstifadə tarixi: 2023-12-19.
  6. ↑ "İçimdə hönkürdü dözüm". Archived from the original on 2023-12-19. İstifadə tarixi: 2023-12-19.
  7. ↑ "Mərziyyə Nəcəfova". Archived from the original on 2023-12-19. İstifadə tarixi: 2023-12-19.
  8. ↑ "Mətanət Vahid. Tamamlanmış fikrin poetikası". Archived from the original on 2023-12-19. İstifadə tarixi: 2023-12-19.
  9. ↑ Hüseyn Cavid: mühiti və müasirləri. https://turuz.com/ (#bare_url_missing_title). 2023-12-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-26.
  10. ↑ Əhməd Triniç. https://web.archive.org/web/20231226184929/https://literature.az/?lang=aze&&page=161&newsId=116232 (#bare_url_missing_title). Archived from the original on 2023-12-26. İstifadə tarixi: 2023-12-26.
  11. ↑ Hüseyn Cavid və Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı. (PDF) https://web.archive.org/web/20231226185337/https://literature.az/raAdmin/uploads/files/2023/06/03/22/1d4c7f2e0e3eaf14bdc038ab33a8c472.pdf (#bare_url_missing_title). Archived from the original on 2023-12-26. İstifadə tarixi: 2023-12-26.
  12. ↑ Huseyn Javıd ınthe context of Western poetry tradıtıon. "Innovation and Entrepreneurship ∙ Ajax Publishing ∙ Montreal, Canada ∙ 2020". (#cite_web_url)
  13. ↑ UNIVERSIDAD Y SOCIEDAD | Revista Científica de la Universidad de Cienfuegos | ISSN 2218-3620. Volumen 12 | Número 3 | Mayo – Junio. 2020. ISBN ISSN 2218-3620.
  14. ↑ Western poetry tradition, "Serveti-Funun" and Huseyn Javid. MESTER, UNIV CALIFORNIA. UNITED STATES. 2017. ISBN ISSN 0160-2764.
  15. ↑ FAZIL İRAVANİ VE FAZLI KARA: GÜL Ü BÜLBÜL (çelişkiler ve gerçek). BUTA Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (№ 2/1). Kars. 2021. ISBN İSSN: 2717-7661.
  16. ↑ Hüseyin Cavid Efendi. TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ PORTRELER. Ankara: PÜF Yayıncılık. 2019. ISBN ISBN 978-605-80499-3-2.
  17. ↑ Hüseyin Cavid’de Osmanlı İstanbul’u (Hayatı, Edebi Kişiliği ve Yaratıcılığı). İnsan ve Toplum Bilimleri Akademi Dergisi (1-cilt). Aralık, 2021. ISBN ISSN 2791-6766.
  18. ↑ Поэт-драматург Гусейн Джавид в русскоязычной печати. Проблемы филологии народов Поволжья. Материалы Всероссийской научно-практической конференции. Экон-информ. 2013. ISBN ISBN 978-5-9506-1017-2.
  19. ↑ HARF İNKILÂBININ YAYGINLAŞTIRILMASINDA ERZİNCAN’DA KURULAN HALKODALARININ TÜRKÇE OKUMA-YAZMA FAALİYETLERİ. ERZİNCAN BİNALİ YILDIRIM ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI ERZİNCAN TARİHİ SEMPOZYUMU. Erzincan. 2019.
  20. ↑ HARF İNKILÂBININ YAYGINLAŞTIRILMASINDA ERZİNCAN’DA KURULAN HALKODALARININ TÜRKÇE OKUMA-YAZMA FAALİYETLERİ. ULUSLARARASI ERZİNCAN TARİHİ SEMPOZYUMU. Erzincan. 2019. ISBN ISBN 978-975-17-4432-6.
  21. ↑ İNSANIN VE İNSANLIĞIN KADERİNDE İBLİS (Hüseyin Cavid’in İblis trajedisi üzerine bir inceleme). TOKYO SUMMIT 2ND INTERNATIONAL CONFERENCE ON INNOVATIVE STUDIES OF CONTEMPORARY SCIENCES. Tokyo, JAPAN. 2020. ISBN ISBN 978-625-7139-20-5.
  22. ↑ "Elmlər doktorrları". Archived from the original on 2023-12-19. İstifadə tarixi: 2023-12-19.