Milli idman növü

Milli idman növü və ya milli əyləncə — hər hansı xalqın və ya ölkənin mədədniyyətinə xas olan idman növü. Bəzi idman növləri de fakto, bəzi idman növləri isə de yure milli idman növü hesab olunur. Məsələn, kriket de fakto ABŞ və İngiltərədə milli idman növü, lakros və buzüstü hokkey isə de yure Kanadanın milli idman növü hesab olunur. Milli idman növlərinin hər hansı ölkədə lazımı səviyyədə oynanılmaya bilər, sadəcə həmin ölkənin mədəniyyətində əhəmiyyətli rol oynaması kifayətdir.

De yure milli idman növləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ölkə İdman İl
Pakistan Pakistan Otüstü hokkey 1948[1]
Argentina Argentina Pato 1953[2]
Baham adaları Baham adaları Şlyup 1993[3]
Banqladeş Banqladeş Kabaddi 1972[4]
Braziliya Braziliya Kapoeyra 1972[5]
Kanada Kanada Lakros (yay), Buzüstü hokkey (qış) 1994[6]
Çili Çili Çili radeosu 1962[7]
Kolumbiya Kolumbiya Texo 2000[8]
İran İran Varzeşi Bastani, Güləş 1976[9]
Meksika Meksika Çarreriya 1933[10]
Filippin Filippin Eskrima 2009[11]
Puerto-Riko Puerto-Riko Paso Fino 1966[12]
Şri-Lanka Şri-Lanka Voleybol 1991[13]
Nepal Nepal Dandi Biyo 1973[14]
Uruqvay Uruqvay Destrezas Kriolyas[15] 2006[16]

De fakto milli idman növləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ölkə İdman
Əfqanıstan Əfqanıstan Buzkaşi][17]
Angilya Angilya Yaxt yarışı[18]
Antiqua və Barbuda Antiqua və Barbuda Kriket[19]
Barbados Barbados Kriket[20]
Bermud adaları Bermud adaları Kriket[21]
Butan Butan Oxatma[22]
Kanada Kanada Buzüstü hokkey[23][24][25]
Çexiya Çexiya Buzüstü hokkey
Dominikan Respublikası Dominikan Respublikası Beyzbol[26]
İngiltərə İngiltərə Kriket[27]
Estoniya Estoniya Basketbol[28]
Finlandiya Finlandiya Pesapallo[29]
Gürcüstan Gürcüstan Reqbi birliyi[30]
Qrenada Qranada Kriket[31]
Qayana Qayana Kriket[32]
Haiti Haiti Futbol[33]
Macarıstan Macarıstan Futbol[34] və ya Su polosu[35]
İsrail İsrail Futbol[36]
İrlandiya İrlandiya Qal oyunları[37][38][39]
Yamayka Yamayka Kriket[40]
Yaponiya Yaponiya Sumo[41]
Cənubi Koreya Cənubi Koreya Taekvondo[42]
Latviya Latviya Basketbol (yay), Buzüstü hokkey (qış),[43]
Litva Litva Basketbol[44][45]
Madaqaskar Madaqaskar Reqbi birliyi[46][47]
Mavriki Mavriki Futbol[48]
Monqolustan Monqolustan Oxatma, Monqol güləşi, Atçılıq[49][50]
Yeni Zelandiya Yeni Zellandiya Reqbi birliyi[51]
Norveç Norveç Xizək yarışı[52][53]
Pakistan Pakistan Otüstü hokkey[54][55]
Papua-Yeni Qvineya Papua-Yeni Qvineya Reqbi birliyi[56][57]
Peru Peru Paleta Fronton[58]
Polşa Polşa Futbol[59]
Puerto-Riko Puerto-Riko Beyzbol
Rumıniya Rumıniya Oyna[60]
Rusiya Rusiya Bandi[59]
Serbiya Serbiya Banatske Şore[61]
Şotlandiya Şotlandiya Qolf[62]
Sloveniya Sloveniya Alp xizəkçiliyi[63][63]
Türkiyə Türkiyə Yağlı güləş[64] & Cirit[65]
Törks və Kaykos adaları Törks və Kaykos adaları Kriket[66]
ABŞ ABŞ Beyzbol[67][68][69]
Venesuela Venesuela Beyzbol[69][70]
Uels Uels Reqbi birliyi[71]
  1. "Pakistan". 2022-07-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-30.
  2. "Argentina Decree Nº 17468 of 16 September 1953". Federación Argentina de Pato. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 October 2012.
  3. Craton, Michael; Gail Saunders. Islanders in the Stream: A History of the Bahamian People. University of Georgia Press. 1998. səh. 471. ISBN 0-8203-2284-9.
  4. "Banglapedia: Kabadi". Asiatic Society of Bangladesh. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. Ha-du-du was given the name kabadi and the status of National Game in 1972.
  5. Lowell, John. Ring of Liberation: Deceptive Discourse in Brazilian Capoeira. University of Chicago Press. 1992. səh. 61. ISBN 0-226-47683-9.
  6. National Sports of Canada Act S.C. 1994, c. 16 Arxivləşdirilib 2015-11-24 at the Wayback Machine, Justice Laws Website, National Government of Canada
  7. Moreira Recchione, Alberto. "La Medialuna: un edificio para Chile". Revista de urbanismo (Spanish). University of Chile (17). December 2007. ISSN 0717-5051. 13 February 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2008. A reconocerse, en 1962, el rodeo como deporte nacional y oficial [10 de enero de 1962, oficio N°269 del Consejo Nacional de Deportes y Comité Olímpico de Chile]
  8. "Colombia Law 613 of 4 September 2000". Global Legal Information Network. 17 February 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2008.
  9. "Arxivlənmiş surət". 2018-02-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-30.
  10. "La Charrería "Nuestro Deporte Nacional"" (Spanish). Mexican Department of Tourism. 27 November 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2008. El año de 1933 fue muy importante, ya que el general Abelardo L. Rodríguez, emite un decreto presidencial, dando a la Charrería el título de único Deporte Nacional.
  11. "Republic Act No. 9850: An Act declaring Arnis as the national martial art and sport of the Philippines". 30 July 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 June 2010.
  12. "Puerto Rico Act 64 of 2000, S.B. 1856". Office of Legislative Services of Puerto Rico. 11 April 2000. səh. 1. 26 December 2018 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2008. In 1966, the Public Parks and Recreation Administration and the Puerto Rico Olympic Committee awarded official recognition of the “paso fino” horse riding sport as the autochthonous sport of Puerto Rico.
  13. Fernando, Leslie. "Sponsors President's Gold Cup tourney: Dialog assures future of VB". Daily News (Sri Lanka). 3 June 2005. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2008. Way back in 1991 volleyball was declared as the national sport of Sri Lanka but it was only name sake.
  14. Fernando, Leslie. "Sponsors President's Gold Cup tourney: Dialog assures future of VB". Daily News (Nepal). 3 June 2005. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2008. Way back in 1973 Dandi Biyo was declared as the national sport of Nepal but it was only name sake.
  15. Aeberhard, Danny; Andrew Benson; Lucy Phillips; və b. The Rough Guide to Argentina. 2001. səh. 198. ISBN 1-85828-569-0. displays of traditional gaucho skills (destrezas criollas) (#explicit_et_al)
  16. "Uruguay Law 17958 of 21 April 2006". Global Legal Information Network. 21 June 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2008.
  17. "Buzkashi: The National Game of Afghanis". Embassy of Afghanistan, Canberra. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008.
  18. "Boat Racing Season Officially Opens". The Anguillian. 3 March 2007. 8 February 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. Director of Sports, Alkins Rogers, [...] reported that the Government recognizes boat racing as the national sport of Anguilla and was giving financial resources for its development.
  19. "Antiguans and Barbudans". everyculture.com. 26 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 July 2008. Cricket, a left-over from the British rule, is the national sport of Antigua and Barbuda.
  20. "Barbados: Sports". Government of Barbados. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. The national sport of Barbados is cricket
  21. Luke, Will. "Cricket by association". The Wisden Cricketer. March 2007. 21 June 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. Bermuda are one of the few sides who count cricket as a national sport.
  22. "National Symbols". Bhutan Portal. Government of Bhutan. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. National Game: The national sport of Bhutan is archery.
  23. Gonzalez Echevarria, Roberto. A Cuban Belle Époque // The Pride of Havana: A History of Cuban Baseball. Oxford University Press. 1999. 76. ISBN 0-19-514605-0. Baseball is so ingrained in Cuba that it has thrived as the "national sport" through forty years of a bitterly anti-American revolution.
  24. Mckinley, James C., Jr. "Baseball; Clash of Cultures, Pride and Passion". The New York Times. 26 March 1999. 28 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 July 2008. Most Cubans, after all, consider baseball to be their national sport, a game entwined in history with their struggle for independence from Spain and the birth of their nation.
  25. Castro, Fidel. "Speech at a meeting with Pan American Games delegation members". cuba.cu. 13 August 1999. 26 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 July 2008. the game that [...] is [...] our national sport [...] I am talking of baseball
  26. "Some facts about the Dominican Republic". Embassy of the Dominican Republic, Washington. 26 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 July 2008. Baseball is the Dominican Republic’s national sport.
  27. Hughes, Simon. "Cricket losing status as national sport". The Daily Telegraph. London. 9 April 2009. 24 August 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 August 2015.
  28. Lonely Planet Eastern Europe (9). Lonely Planet. 2007. səh. 319. Basketball is the unofficial national sport
  29. "About Finland: General information: Sports". Embassy of Finland, Washington. 11 June 2007. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. the national sport, “pesäpallo”
  30. There is far more to savour in European rugby union than just the Six Nations Arxivləşdirilib 2022-03-25 at the Wayback Machine The Guardian
  31. "Batting For Grenada". Grenada Life. Grenada Board of Tourism. March 2007. 38. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. in the first Grenada Cricket Classics [, h]eroes such as Sir Viv Richards, Joel Garner and Curtley Ambrose came together to promote what is considered by many to be the national sport in Grenada.
  32. "Games". Guyana Tourism Authority. 6 June 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. Cricket lovely Cricket! One cannot miss out on Guyana’s national sport without participating in a game of cricket while in Guyana.
  33. Graves, Kerry A. "Haiti". 2002. səh. 57. ISBN 9780736869614. 28 March 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 May 2015.
  34. Rinehart, Robert E. Wagg, Stephen; Andrews, David L. (redaktorlar ). "Arxivlənmiş surət". East Plays West: Sport and the Cold War. London/New York: Routledge. 2007. səh. 50. ISBN 9780415359269. 2016-06-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-30. [E]ven though soccer football was and is considered the Hungarian national pastime (#chapter_ignored)
  35. Pedersen, Paul M.; Thibault, Lucie. Contemporary Sport Management (5th). Champaign, Illinois: Human Kinetics. 2014. səh. 257. ISBN 9781450469654. 2020-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-30. With a total of nine Olympic gold medals, ... some have begun to call water polo the national sport of Hungary.
  36. "Football in Israel". AsiaRooms. 21 February 2011. 6 November 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 February 2012. The popularity of Football in Israel is sky-high and is the most popular sport of the nation by a distance. Football in Israel is the unofficial national sport of the nation and developed as an organized sport in the country during the period when the British controlled the administration or was the days of the British Mandate.
  37. "RTÉ Secures Comprehensive GAA Championship Coverage Until 2010". RTÉ Online. 19 February 2008. 2 July 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 April 2009. Today's announcement ensures that the public will enjoy quality coverage of our national games across all of RTÉ's media platforms.
  38. "Adjournment Matters. - Eurathlon Programme". Seanad Éireann. 22 November 1995. Volume 145. 7 June 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 April 2009.
  39. Farrelly, Hugh. "The most progressive team in Ireland". Scrum.com. 15 September 2009. 26 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 September 2009. It's [the All-Ireland Senior Football Championship Final] a big deal in Ireland, where Gaelic games are the national sport, but the problem for the Gaelic Athletic Association (GAA) is that no-one outside the country, save for committed expatriates, gives a fig.
  40. "History of Jamaica". Jamaican Embassy, Washington. 20 June 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. The legacy of Britain also lives on in Jamaica in many ways [...] the game of cricket is the national sport.
  41. "What Is Sumo?". Kids Web Japan sponsored by the Ministry of Foreign Affairs of Japan. 18 May 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 April 2012.
  42. Moenig, Udo. Taekwondo: From a Martial Art to a Martial Sport. Routledge. Apr 10, 2015. səh. 52. May 6, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 5, 2015. "As a result, taekwondo's status as a largely private undertaking changed in 1971, when it was upgraded to the 'national sport' of Korea."
  43. "Nacionālie sporta veidi..." (latış). 26 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 November 2009.
  44. Adamkus, Valdas. "Address at Charles University, Prague". President of Lithuania official website. 28 July 2005. 15 April 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 July 2008. Lithuania is a country that loves basketball. It is our national sport and we are proud to be reigning European Champions.
  45. Winn, Luke. "Lithuania Calling". Sports Illustrated. 15 August 2011. 10 October 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 August 2011. Basketball is the only sport the 3.2 million Lithuanians truly care about—it's their second religion, after Catholicism—and their success is proportionately stunning.
  46. "Madagascar take Sevens honours". 29 August 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 July 2012. (#invalid_param_val)
  47. "14-place jump for Madagascar". 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 July 2012. (#invalid_param_val)
  48. Richards, Alexandra.Mauritius: Rodrigues, Réunion. Bradt Travel Guides, 2009, p.90
  49. "A wrestling competition dedicated to the Wonder of Mongolian National Wrestling". 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-30.
  50. "Mongolian Embassy in the USA". 2013-10-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-30.
  51. "Sport, Fitness and Leisure". New Zealand Official Yearbook. Statistics New Zealand. 2000. 7 June 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. Traditionally New Zealanders have excelled in rugby union, which is regarded as the national sport, and track and field athletics.
  52. Mølster, Odd. "Skiing and the Creation of a Norwegian Identity - part 2". News of Norway, issue 2. Norwegian Embassy, Washington. 1996. 26 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. the national sport could become a fine weapon in time of war. In 1943, Norway's resistance movement won an epochal victory – on skis, of course
  53. Berglund, Nina. "Few cheers for Norway". Aftenposten. 20 February 2006. 21 February 2006 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. The scoreboard shows how the Norwegians placed, a performance considered much too poor in a country where cross-country skiing is a national sport.
  54. "Sport in Pakistan". 17 July 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 October 2012.
  55. "Pakistan's Olympic humiliation in national sport". 2018-12-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-07-09.
  56. "PNG vow to upset World Cup odds". Rugby League. Federación Peruana de Frontón. 15 October 2008. 15 May 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 July 2009. But it would still be one of the biggest shocks in World Cup history if Papua New Guinea - the only country to have rugby league as its national sport - were to qualify for the last four.
  57. "PNG seal 2010 Four Nations place". BBC. 1 November 2009. 3 October 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 August 2015.
  58. "Paleta-Frontón". Club Regatas Lima. Club Regatas Lima. 31 August 2009. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 August 2009.
  59. 1 2 "Russian bandy players blessed for victory at world championship in Kazan". Tatar-Inform. 21 January 2011. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 August 2009.
  60. "Oina - sportul naţional uitat" (Romanian). Adevărul Holding. 18 September 2010. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 November 2012. Dar nici deciziile luate de autorităţile comuniste nu au salvat sportul naţional românesc de la uitare.
  61. "Arxivlənmiş surət". 2012-05-30 tarixində [http://www.banatskesore.com/istorijat-sora February 2015 orijinalından] (#bad_url) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-30.
  62. "Alex Salmond quote". Sport Scotland. 31 August 2009. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 October 2010.
  63. 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2016-05-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-30.
  64. "Ata Sporu - Güreş". Alaturka.info. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 December 2009.
  65. "Ata Sporu - Cirit". Kalem.biz. 26 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 December 2009.
  66. "ICC Members: Turks and Caicos Islands". International Cricket Council. 7 November 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 October 2012.
  67. Duquette, Jerold J. Regulating the National Pastime: Baseball and Antitrust. Greenwood. 1999. səh. 104. ISBN 0-275-96535-X. İstifadə tarixi: 21 July 2008. Baseball justified its privileged legal status by citing the special nature and cultural significance of America's national pastime.
  68. Schrag, Myles. Baseball as National Pastime Revisted: And a Little Town Shall Lead Them // Peter Carino (redaktor). Baseball/literature/culture: Essays, 1995-2001. McFarland. 2003. səh. Chp.13 p.140. ISBN 0-7864-1643-2. 12 May 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2008. Tradition – that quality so instrumental in elevating baseball to its century-old status as national pastime— has become less important
  69. 1 2 Gmelch, George. Baseball Without Borders: The International Pastime. 2006-01-01. səh. 308. 2014-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-07-09.
  70. Aponte, Pedro Rafael. The Invention of the National in Venezuelan Art Music, 1920--1960 (UMI:3349149). 2008. səh. 56. Since it was first introduced in the country, baseball has been recognized in Venezuela as the national sport (#accessdate_missing_url)
  71. Harris, John. "(Re)Presenting Wales: National Identity and Celebrity in the Postmodern Rugby World" (PDF). North American Journal of Welsh Studies. North American Association for the Study of Welsh Culture and History. 6 (2). Summer 2006. 6 April 2013 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2008. rugby used to be the undisputed national sport of Wales [...] Rugby Union’s assumed position as ”the national game” has often been questioned on the basis that it is predominantly a game played and followed in South Wales.