Mixael Rabin

Mixael Ozer Rabin (alm. Michael Oser Rabin‎, ivr. ‏מִיכָאֵל עוזר רַבִּין‏‎; 1 sentyabr 1931[1], Vrotslav) — kompüter sistemləri nəzəriyyəsi üzrə israilli alim, riyaziyyatçı, Türinq mükafatı laureatı və bir çox digər mükafatlar qazanmışdır. Qızı Tal Rabin, IBM Kriptoqrafiya və Məxfilik Araşdırma Qrupuna (ing. Cryptography and Privacy Research Group) rəhbərlik edir.

Mixael Rabin
alm. Michael Oser Rabin‎
Doğum tarixi 1 sentyabr 1931(1931-09-01)[1] (93 yaş)
Doğum yeri
Elm sahələri informatika, riyaziyyat
İş yerləri
Təhsili
Elmi rəhbəri Alonzo Çörç
Üzvlüyü
Mükafatları İsrail mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mixael Rabin, sonra Prussiyaya məxsus olan Breslau (indiki Vrotslav) İsrael Rabinin ailəsində anadan olmuşdur. 1935-ci ildə ailəsi Fələstinə köçmüşdür. 1953-cü ildə Yerusəlim İbrani Universitetini bitirib elmlər doktoru dərəcəsi aldı. Üç il sonra, 1956-cı ildə Prinston Universitetində namizədlik dissertasiyasını müdafiə etdi və elmlər namizədi olmuşdur.

Michael Rabin hazırda kompüter təhlükəsizliyi araşdırmaları ilə məşğul olur və Qüds və Harvardda dərs deyir (sentyabr 2008). Aşağıdakı universitetlərdə Fəxri professor adına sahibdir:[4]

Onun istedadlı tələbəsi Saaron Şelax , hal-hazırda Yerusəlimdə professordur, riyaziyyat üzrə Volf mükafatının laureatıdır.

Nailiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1969-cu ildə Rabin Byuhi teoremini birdən çox ardıcıllıqla işlədilmiş vəziyyətə uyğunlaşdırdı, bu da müvafiq ikinci dərəcəli nəzəriyyənin düzgünlüyünü göstərdi. Sübut zamanı paritet oyunlarının determinizmini sübut etdi.

1975-ci ildə Qari Miller 1980-ci ildə Rabin tərəfindən dəyişdirilmiş yeni bir sadəlik testi hazırladı. Miller-Rabin sınağı, çox effektiv, lakin sıfır olmayan bir səhv ehtimalı ilə sayını sadəliyi yoxlayan bir ehtimal polinomial alqoritmidir.

Dörd il sonra Rabin, sistem sındırma ing. hacking mürəkkəbliyi faktorinq tamları problemi ilə müqayisə olunan ilk asimmetrik kriptosistemi hazırladı.

1981-ci ildə Rabin göndəricinin mesajın alıcıya çatıb-çatmadığını təsdiq etmədiyi etibarlı bir məlumat ötürmə texnikası olan unutqan bir ötürmə protokolunu ixtira etdi.

1987-ci ildə Riçard Karp ilə birlikdə Rabin bir simdə bir naxış (alt sətir) tapmaq üçün məşhur alqoritm hazırladı.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Michael O. Rabin // SNAC (ing.). 2010.
  2. ↑ 1 2 Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
  3. ↑ 1 2 https://www.acm.org/media-center/2021/january/fellows-2020.
  4. ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2008-10-02 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-06-18.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]