Qərbi Çjou (sülalə)
 | ||||||
 | ||||||
| Mədəniyyət • Din • Fəlsəfə • Mifologiyası | ||||||
| Dao • Daosizm • Leqizm • Tao Te Çinq • Konfutsiçilik • Kon Fu Dzı • Lao-tszı • Moizm • Mo-tszı • İn və Yan • Li • 36 stratagem • Citkundo • Kunq-fu • Tay çi çuan • Uşu • Vin Çun • Dim Mak • Şaolin | ||||||
| Üç hökmdar və beş imperator | ||||||
| Sya sülaləsi | ||||||
| Şan sülaləsi | ||||||
| Çjou sülaləsi | ||||||
| Şərqi Çjou | Yaz-Payız | |||||
| Döyüşən çarlıqlar | ||||||
Xəta: Şəkil etibarsızdır və ya mövcud deyil. Sin sülaləsi | ||||||
| Çu sülaləsi — qarışıq dövr | ||||||
 |
Qərbi Han | |||||
| Sin sülaləsi, Van Man | ||||||
| Şərqi Han | ||||||
 |
 |
Şu | U | |||
| Qərbi Çzin | ||||||
| 16 barbar | Şərqi Çzin | |||||
| Cənub və Şimal sülalələri | ||||||
| Suy sülaləsi | ||||||
Tan sülaləsi  | ||||||
  |
||||||
| Çin Respublikası | ||||||
 | ||||||
Qərbi Çjou (çin. 东周) — Çində e.ə. 1045-ci[1] ildən Qərbi Çjou çarlığını idarə etmiş, erkən səltənət[2]. Bu sülalənin başlanğıcı Çjou sülaləsinin süqutuna əsadüf edir. Çjou sülaləsinin ilk yaranmış sivilizasiyası "Qərbi Çjou" adını daşıyırdı. "Qərbi Çjou" sülaləsi nisbətən inkişaf etmiş cəmiyyət idi. Kənd təsərrüfatı çiçəklənmiş, əkinçi əmək alətləri təkmilləşdirilmiş, bir çox kənd təsərrüfatı bitkiləri becərilməyə başlanmışdır. Çoxlu sayda incəsənət və mədəniyyət abidələri, həmçinin fəlsəfə, siyasət və tarix əsərləri meydana gəlmişdir. E.ə. 841-ci ilədək hadisələrin mütəmadi xronikası aparılmamışdır, hansı ki, Qərbi Çjou səltənət evi hadisələrin illik qeydiyyatını aparır və saxlayırdı.
Süqut
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qərbi Çjou səltənətinin e.ə. 771-ci ildə[3] süqutu və nüfuzlu mərkəzi hakimiyyətin yoxluğu yerli dövlətlər arasında müharibələrə səbəb olmuşdur və bu qarışıqlıq Tsin sülələsi Çini birləşdirənə qədər davam etmişdir.[4]
- ↑ "…these early states are best known from archaeology and history to have been ruled by the dynastic houses such as that of Shang (1554–1046 BC) and of Western Zhou (1045–771 BC)." Early China A Social and Cultural History, Cambridge University Press, 2013, page 6.
- ↑ "…these early states are best known from archaeology and history to have been ruled by the dynastic houses such as that of Shang (1554–1046 BC) and of Western Zhou (1045–771 BC). Therefore, they can be called the early "royal states."" Early China A Social and Cultural History, Cambridge University Press, 2013, page 6.
- ↑ "…these early states are best known from archaeology and history to have been ruled by the dynastic houses such as that of Shang (1554–1046 BC) and of Western Zhou (1045–771 BC)." Early China A Social and Cultural History, Cambridge University Press, 2013, page 6.
- ↑ "…The collapse of the Western Zhou state in 771 BC and the lack of a true central authority thereafter opened ways to fierce inter-state warfare that continued over the next five hundred years until the Qin unification of China in 221 BC, thus giving China her first empire." Early China A Social and Cultural History, Cambridge University Press, 2013, page 6.