Qeyb Nyuell

Geyb Nyuell (ing. Gabe Logan Newell) və ya ləqəbi ilə Geyben (ing. Gaben; 3 noyabr 1962, Kolorado[3]) — amerikalı iş adamı və Valve videooyun şirkətinin prezidenti.

Geyb Nyuell
ing. Gabe Newell
Doğum tarixi 3 noyabr 1962(1962-11-03) (61 yaş)
Doğum yeri
Uşağı 2[1]
Təhsili
Fəaliyyəti oyun dizayneri[d], sahibkar, proqramçı, informatik
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Nyuell Koloradoda anadan olub və Kaliforniyanın Deyvis şəhərində böyüyüb. 1980-ci illərin əvvəllərində Harvard Universitetində təhsil almağa başlayıb, lakin Microsofta qoşulmaq üçün təhsilini yarımçıq qoyub və Windows əməliyyat sisteminin ilk versiyalarının yaradılmasında iştirak edib. Nyuell və Mayk Harrinqton 1996-cı ildə Microsoft-dan ayrılaraq Valve-i yaratdılar və ilk oyunları olan Half-Life-ın (1998) tərtibatını maliyyələşdirdilər. Harrinqton 2000-ci ildə şirkətdən ayrıldı.

Nyuell Valve-in 2003-cü ildə istifadəyə verilmiş və 2011-ci ilə qədər yüklənmiş kompüter oyunları bazarının çox hissəsini idarə edən Steam rəqəmsal paylama xidmətinin tərtibatına rəhbərlik etmişdir. 2021-ci ilə qədər Nyuell Valve-in ən azı dörddə birinə sahib idi. O, 2021-ci ilə kimi 3,9 milyard dollar sərvəti ilə ABŞ-nin ən varlı insanlarından biri və videooyun sənayesinin ən varlı adamı kimi qiymətləndirilirdi. Nyuell həmçinin dəniz tədqiqatları təşkilatı Inkfish-in sahibidir.

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Nyuell 3 noyabr 1962-ci ildə Koloradoda anadan olub və Kaliforniyanın Deyvis şəhərindəki Davis Senior Liseyində oxuyub.[4][5] O, qəzet satan, daha sonra Western Union-da poçtalyon kimi çalışıb.[6] 1980-ci ildə Harvard Universitetinə daxil olub, lakin 1983-cü ildə satış rəhbəri onu Microsoft-da işləmək üçün təhsilini yarımçıq qoymağa təşviq edib.[4]

Karyerası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Microsoft

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Nyuell Microsoft-da Windows əməliyyat sistemlərinin ilk üç buraxılışının tərtibatında 13 ilini keçirib.[7] Daha sonra Nyuell deyib ki, Microsoft-da işlədiyi ilk üç ay ərzində Harvardda öyrəndiyindən daha çox şey öyrənib və bu, onun təhsilini tərk etməsinin əsas səbəblərindən biri olub.[8]

1995-ci ilin sonlarında id Software tərəfindən hazırlanmış 1993-cü ilin birinci şəxs atıcı oyunu olan Doom-un Microsoftun yeni əməliyyat sistemi Windows 95-dən daha çox kompüterdə quraşdırıldığı təxmin edilirdi. Nyuell "[id] … hətta pərakəndə satış yolu ilə də yaymırdı, bülleten lövhələri və internetdən öncəki digər mexanizmlər vasitəsilə paylanırdı. Mənim üçün bu ildırım idi. Microsoft 500 nəfərlik satış qrupunu işə götürdü və bütün bunlarla şirkət 12 nəfərdən ibarət idi, lakin o, dünyada ən çox yayılmış proqram təminatını yaratmışdı. Qarşıdan böyük bir dəyişiklik gəlirdi." demişdi.[9] Nyuell Microsoft-da Windows 95 üçün Doom portunun hazırlanmasına rəhbərlik edirdi.[10]

Valve

[redaktə | mənbəni redaktə et]
border=none Əsas məqalə: Valve

Quake oyunu üzərində işləmək üçün Microsoft-dan ayrılan Maykl Abraşdan ilhamlanan Nyuell və Mayk Harrinqton 24 avqust 1996-cı ildə videooyun şirkəti Valve-i yaratmaq üçün Microsoft-dan ayrıldılar.[7][4] Nyuell və Harrinqton böyük uğur qazanmış birinci şəxs atıcı oyunu Half-Life (1998) adlı ilk Valve oyununun tərtibatını maliyyələşdirdilər.[11][12] Harrinqton 2000-ci ildə şirkətdən ayrıldı.[11]

Nyuell Valve-a Half-Life 2-ni (2004) tərtib etmək üçün heç bir müddət və "faktiki olaraq qeyri-məhdud" büdcə vermədi və lazım gələrsə, onu özü maliyyələşdirəcəyini vəd etdi.[13] Bu arada o, oyunlar üçün rəqəmsal paylama xidməti olan Steam-i tərtib etməyə bir neçə ay sərf etdi.[14] 2011-ci ilə qədər Steam, yüklənmiş kompüter oyunları bazarının 50%-70%-nə nəzarət edirdi və Valve-in gəlirinin böyük hissəsini təmin edirdi.[15] Həmin il Sietlda keçirilən texnologiya konfransında Nyuell proqram təminatı piratçılığının anti-proqram texnologiyasını izləməklə yox, üstün seçim təklif etməklə həll edilə biləcəyini bildirib. O, misal kimi piratlığın geniş yayıldığı Rusiyada Steam-in uğurunu göstərib.[16]

2007-ci ildə Nyuell, videooyun konsolları üçün tərtibatdan narazılığını ifadə edərək, PlayStation 3 üçün tərtibat prosesinin "vaxt itkisi" olduğunu söylədi.[17][18] E3 2010-da Sony-nin əsas çıxışında səhnədə dediyini təsdiqlədi, lakin PlayStation 3-ün açıq təbiətini müzakirə etdi, Portal 2 üçün konsol portunu elan etdi və Steamworks dəstəyi ilə bunun istənilən konsol üçün ən yaxşı versiya olacağını qeyd etdi.[19] Nyuell, həmçinin Xbox Live xidmətini "fəlakət"[20] adlandıraraq və Windows 8-i tənqid edərək, onu kompüter oyunlarının açıq təbiəti üçün təhlükə adlandırdı.[21] 2013 LinuxCon-da Nyuell, Linux əməliyyat sistemi və açıq mənbənin "oyunların gələcəyi" olduğunu söylədi. O, Microsoft və Apple kimi şirkətlərin mülkiyyət sistemlərini yavaş sertifikatlaşdırma prosesləri vasitəsilə innovasiyaları boğmaqda ittiham edib.[22]

2009-cu ildə IGN Nyuelli bütün zamanların ən yaxşı 100 oyun yaradıcısından biri adlandıraraq, Valve-in oyun dizaynına, texnologiyasına və video oyun sənayesinə təsirini ölçməyin demək olar ki, mümkün olmadığını yazmışdı.[23] 2010-cu ilin dekabrında Forbes Nyuelli Steam-də bir çox böyük tərtibatçılarla əməkdaşlıq etdiyinə görə "Tanımalı olduğunuz bir ad" olaraq siyahıya əlavə etmişdi.[24] 2013-cü ildə Nyuell İnteraktiv İncəsənət və Elmlər Akademiyasının Şərəf Lövhəsinə[25] əlavə edildi və videooyun sənayesinə verdiyi töhfələrə görə BAFTA mükafatını qazandı.[26] 2017-ci ilin oktyabrında Forbes Nyuelli ABŞ-ın 100 ən varlı adamı siyahısına daxil etdi, onun sərvəti 5,5 milyard dollar olaraq təxmin edilirdi.[27][28] 2021-ci ilin dekabrında Forbes Nyuellin 3,9 milyard dollar sərvətə malik olduğunu[28] və Valve-in ən azı dörddə birinə sahib olduğunu təxmin edirdi.[28] "Video Oyunlarının Tarixi" kitabının müəllifi Çarli Fişin sözlərinə görə, 2021-ci ildə Nyuell video oyun sənayesinin ən zəngin adamı olub.[4]

Digər təşəbbüslər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Nyuell Inkfish dəniz tədqiqat təşkilatının sahibidir.[29] 2022-ci ilin noyabrında Inkfish dənizaltı tədqiqatçı Viktor Veskovodan özəl dərin dəniz kəşfiyyat platforması olan Hadal Exploration System-i satın aldı.[30] 2020-ci ildə Nyuell və Valve şirkətinin əməkdaşı Yan Bernier Sietl və Yeni Zelandiyada uşaq xeyriyyə təşkilatları üçün vəsait toplamaq üçün "Hart of Racing" adlı avtomobil yarışı komandası yaratdılar.[31]

Şəxsi həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Nyuell 2002-ci ildə

Nyuell əvvəllər buynuz qişaya təsir edən anadangəlmə xəstəlik olan endotelilal buynuz qişa distrofiyasından əziyyət çəkirdi, lakin 2006 və 2007-ci illərdə iki buynuz qişa nəqli ilə sağaldı.[15] Harrinqtonla Valve şirkətini qurduğu gün Liza Mennetlə evləndi.[32][33][34][4] İki oğlu var.[35][28] 1990-cı illərin sonlarında böyük oğlunun doğulması Half-Life-ın son düşməni (Nihilanth) üçün ilham oldu, çünki cütlük doğuşu o zaman düşünə biləcəkləri ən qorxulu şey hesab edirdi.[36] Cütlük 2019-cu ildə boşanıb.[37]

2011-ci ildə Newell sevimli video oyunlarının Super Mario 64, Doom və Star Trek-in Burroughs meynfreym versiyası olduğunu demişdi.[38] Doom onu oyunların əyləncənin gələcəyi olduğuna, Super Mario 64 isə oyunların bir sənət növü olduğuna inandırmışdı.[38] Nyuell My Little Pony: Friendship Is Magic cizgi serialının pərəstişkarı idi.[39][4] O, həmçinin Dota 2 oyunu üçün bir çox əvvəlki ifadələrə və sitatlara yumoristik şəkildə istinad edən səs paketi səsləndirmişdi.[40]

Oyun icması daxilində iş e-poçt ünvanından irəli gələn Gaben ləqəbinə sahibdir.[41] Nyuell deyib ki, o, ictimai imicini formalaşdırmağa çalışıb: "Mənimlə qarşılaşanda məni qucaqlayırlar. Mən qucaqlaşan adam deyiləm, amma istədikləri budur. Bu ilk dəfə baş verəndə uşaqlarım yanımda idi və bundan olduqca məmnun idilər. Amma mən deyildim. İndi də müştərilərimizdən öyrənirəm."[42]

2020-ci ildə, COVID-19 pandemiyası zamanı, aviaşirkətlərin səyahət məhdudiyyətləri yüngülləşdirildikdən sonra Sietlə qayıtmaq əvəzinə Oklenddə qalmağı seçən bir qrup dostuyla Yeni Zelandiyada yaşayırdı.[43] Yeni Zelandiyanın qonaqpərvərliyinə görə minnətdarlıq ifadəsi olaraq, Nyuell və başqaları Yeni Zelandiyada musiqi sənətçilərinin canlı ifaları təşkil olunacaq pulsuz "We Love Aotearoa" adlı tədbir planlaşdırdılar. Bu, Half-Life: Alyx və The Lab kimi Valve oyunları üçün VR stendləri ilə müşayiət olundu.[44] Tədbir, ölkədə COVID-19-un ikinci dalğası nəticəsində yaranan karantin səbəbindən avqustdan dekabra təxirə salındı.[43][45] Nyuell 2020-ci ilin oktyabrında Yeni Zelandiyada daimi yaşayış üçün müraciət etdi, lakin 2021-ci ilə qədər Sietlə qayıtdı.[46][47]

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ http://www.forbes.com/profile/gabe-newell/.
  2. ↑ 1 2 https://www.linkedin.com/pub/gabe-newell/3/a33/2b6.
  3. ↑ 1 2 ALUMNI: Gabe Newell. 2017.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 Fish, Charlie. The History of Video Games (ingilis). White Owl. May 30, 2021. ISBN 978-1-5267-7900-7.
  5. ↑ Good, Owen. "This is Gabe Newell in his first year of high school". Kotaku. July 21, 2012. December 23, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 23, 2019.
  6. ↑ Nightingale, Ed. "Valve boss Gabe Newell hand delivers Steam Decks". Eurogamer. Gamer Network. March 1, 2022. March 18, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 18, 2023.
  7. ↑ 1 2 CVG Staff. "Creative Minds: Gabe Newell". Computer and Video Games. Future plc. September 28, 2007. December 11, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  8. ↑ Tosie, Anthony. "Gabe Newell: I learned more in three months at Microsoft than entire time at Harvard". neowin.net. August 4, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 5, 2017.
  9. ↑ Narcisse, Evan. "Seems like Doom might have inspired Valve to build Steam". Kotaku Australia (ingilis). May 1, 2012. May 10, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 10, 2022.
  10. ↑ "Gabe Newell made Windows a viable gaming platform, and Linux is next". Extreme Tech. December 17, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 8, 2021.
  11. ↑ 1 2 Dunn, Jeff. "Full steam ahead: the history of Valve". GamesRadar (ingilis). October 2013. October 16, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 5, 2021.
  12. ↑ Rorie, Matthew. "Greatest Games of All Time: Half-Life". GameSpot. May 18, 2007. January 19, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 31, 2016.
  13. ↑ Geoff, Keighley. "The Final Hours of Half-Life 2". GameSpot (ingilis). December 26, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 30, 2019.
  14. ↑ Keighley, Geoff. "The Final Hours of Half-Life 2". GameSpot. CBS Interactive. November 12, 2004. December 11, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 18, 2023.
  15. ↑ 1 2 Chiang, Oliver. "The Master of Online Mayhem". Forbes. February 9, 2011. March 7, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  16. ↑ Bradford, Matt. "Gabe Newell: Piracy is an issue of service, not price". GamesRadar (ingilis). 2011-10-25. 2023-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-29.
  17. ↑ Androvich, Mark. "PS3 a "waste of time," says Valve's Newell". GamesIndustry.biz. Gamer Network. October 11, 2007. January 26, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  18. ↑ Bishop, Stuart. "Gabe Newell: PS3 "a waste of everybody's time"". Computer and Video Games. Future plc. January 15, 2007. December 23, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  19. ↑ Bramwell, Tom. "Portal 2 coming to PlayStation 3". Eurogamer. Gamer Network. June 15, 2010. November 5, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  20. ↑ Fahey, Mike. "Valve Figured Microsoft Would Fix The Xbox Live "Train Wreck"". Kotaku. Gawker Media. September 9, 2010. June 21, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  21. ↑ "Valve boss Gabe Newell calls Windows 8 a 'catastrophe'". BBC News. July 26, 2012. January 31, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  22. ↑ V, Perry; Published, Ell. "Gabe Newell: "Linux and open source are the future of gaming"". PC Gamer (ingilis). September 16, 2013. June 20, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 20, 2022.
  23. ↑ "IGN - 16. Gabe Newell". IGN (ingilis). 2014-04-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-27.
  24. ↑ Chiang, Oliver. "Names You Need to Know in 2011: Gabe Newell". Forbes. November 13, 2010. March 6, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 2, 2016.
  25. ↑ Purchese, Robert. "Gabe Newell named as next AIAS Hall of Famer". Eurogamer. Gamer Network. November 15, 2012. March 3, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  26. ↑ "Valve's Gabe Newell to be Honoured with BAFTA Fellowship". British Academy of Film and Television Arts. February 25, 2013. March 8, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  27. ↑ Chalk, Andy. "Gabe Newell is worth $5.5 billion, according to Forbes". PC Gamer. October 19, 2017. November 23, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 19, 2017.
  28. ↑ 1 2 3 4 "Forbes Lists – Gabe Newell". Forbes. August 4, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 19, 2017.
  29. ↑ James, David. "The only manned submersible that could reach the missing Titan is owned by Steam's Gabe Newell". We Got This Covered (ingilis). June 20, 2023. June 21, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 21, 2023.
  30. ↑ "DSSV Pressure Drop sold to Inkfish". Superyacht News. November 3, 2022. June 21, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 21, 2023.
  31. ↑ Talbot, Carrie. "Valve boss Gabe Newell is raising money for NZ children's charity through car racing". PCGamesN (ingilis). 2020-09-14. 2023-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-22.
  32. ↑ G4tv. Icons: Half-Life. November 16, 2004. Event occurs at 2:20.
  33. ↑ Staff. "Valve wins round one in Half-Life distribution debacle". SPOnG. November 30, 2004. March 3, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  34. ↑ "Valve Handbook for New Employees" (PDF). Valve. səh. 19. May 28, 2018 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: September 1, 2013.
  35. ↑ "Tuned To The Dunes: A beach house honors the magic of surprise, the gift of time". The Seattle Times. May 16, 2003. October 22, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 18, 2023.
  36. ↑ Walker, Alex. "Half-Life's Final Boss Was Based On Gabe Newell's Son (Being Born)". Kotaku. February 21, 2018. August 11, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 11, 2018.
  37. ↑ "US billionaire Gabe Newell, locked down in NZ, launching a gnome into space via Rocket Lab". NZ Herald (ingilis). December 8, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 8, 2021.
  38. ↑ 1 2 Ingham, Tim. "Gabe Newell: My 3 favourite games". Computer and Video Games. Future plc. April 4, 2011. February 11, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  39. ↑ Fahey, Mike. "Gabe Newell Just Made My Little Pony Fans Extremely Happy". Kotaku. Gawker Media. April 12, 2012. June 11, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  40. ↑ Horti, Samuel. "Gabe Newell comes to Dota 2 in wonderfully deadpan voice pack". PC Gamer. August 22, 2018. April 9, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 26, 2018.
  41. ↑ Goldman, Tom. "Gabe Newell Gives Away Personal Steam Password". The Escapist. Defy Media. March 5, 2011. March 12, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  42. ↑ Peterson, Andrea. "Gabe Newell on Valve's intimate relationship with its customers". The Washington Post. January 6, 2014. March 12, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 9, 2016.
  43. ↑ 1 2 "Billionaire US gaming tycoon Gabe Newell sets up event to thank NZ for having him during Covid-19". TVNZ (ingilis). July 20, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 23, 2020.
  44. ↑ "We Love Aotearoa". We Love Aotearoa (ingilis). July 20, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 22, 2020.
  45. ↑ Prescott, Shaun. "Gabe Newell has been a 'COVID refugee' in New Zealand since March". PC Gamer (ingilis). July 23, 2020. July 20, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 23, 2020.
  46. ↑ "Gabe applies for NZ residency but isn't taking Valve with him". PCGamesN (ingilis). October 20, 2020. July 22, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 22, 2020.
  47. ↑ "Gabe Newell Talks Steam Deck's Origin, Goals, and Future". IGN. July 28, 2021. January 14, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 11, 2021.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]