Stepan Nəzəryan

Stepan Nəzəryan (erm. Ստեփանոս Նազարեան; rus. Степанос Исаевич Назарян; 15 (27) may 1812[1][2] və ya 27 may 1812[2], Tiflis, Gürcüstan quberniyası[3][1] – 27 aprel (9 may) 1879[1][2] və ya 9 may 1879[2], Moskva[3][1]) — erməni əsilli Rusiya naşiri, maarifçi, ədəbiyyat tarixçisi və şərqşünas.

Stepan Nəzəryan
erm. Ստեփանոս Նազարյան
Doğum tarixi 15 (27) may 1812[1][2] və ya 27 may 1812(1812-05-27)[2]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 27 aprel (9 may) 1879[1][2] (66 yaşında) və ya 9 may 1879(1879-05-09)[2] (66 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • Moskva erməni qəbiristanlığı[d]
Təhsili
  • Dorpat İmperator Universiteti[d] (1835–1840)[1]
Fəaliyyəti publisist, müəllim, filosof, şərqşünas, ədəbiyyat tənqidçisi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Stepan Nəzəryan 15 may 1812-ci ildə Tiflisdə (indiki Gürcüstan) keşiş ailəsində anadan olmuşdur. 1840 -cı ildə Tartu Universitetində fəlsəfə fakültəsini bitirmişdir. Nəzəryan 1849-cu ildə Moskvada yerləşən Lazarev adına Şərq Dilləri İnstitutunda fars və ərəb ədəbiyyatı professoru oldu. O, bir sıra elmi əsərlər nəşr etdirmiş və doktorluq dissertasiyasını Firdovsinin "Şahnamə" əsərini təhlil edərək qorumuşdur.

Nəzəryan 1840-cı illərdəki Avropa maarifçilik hərəkatının və Rusiyada ictimai hərəkatın təsiri altında getdikcə feodal sistemə və ideologiyasına qarşı yazmağa başlamışdır. O, 1850-ci illərdə erməni maarifçilik hərəkatının lideri olmuşdur. Nəzəryan 1858–1864-cü illərdə Moskvada nüfuzlu "Hyusisapayl" jurnalını nəşr etdirmişdir. O, erməni ictimaiyyətindəki təhkimçilik və ruhani gücü tənqid etmişdir. Buna baxmayaraq Nəzəryan hərəkətlərini daha geniş bir sinFI mübarizənin bir hissəsi olaraq təsnif etməkdən imtina etmişdir. O, deizm tərəfdarı idi, rus və xarici ədəbiyyatı təbliğ edirdi. Fridrix Şillerin bir çox dramlarını tərcümə etmişdir.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Great Soviet Encyclopedia, 1974
  • A. J. Hacikyan; Gabriel Basmajian; Edward S. Franchuk; Nourhan Ouzounian, redaktorlar The Heritage of Armenian Literature volume III:From the eighteenth century to modern times. Detroit: Wayne State University Press. 2005. 219–222. ISBN 0814332218.
  • Stepanos Nazarian  (ing.) Find a Grave saytında

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Erməni Sovet Ensiklopediyası, VIII cild (erm.). C. 8. S. 142–143.
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Педагоги и психологи мира (rus.). 2012.
  3. ↑ 1 2 3 4 Назарян Степан Исаевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.