Gürcüstan quberniyası

Gürcüstan quberniyası
Gürcüstan quberniyası
	Gerb
Ölkə	Rusiya imperiyası
İnzibati mərkəz	Tiflis
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb	1801
Ləğv edilib	1840
Əhalisi
Rəsmi dili	Kartvel; Azərbaycan, erməni
Ardıcıllıq
← Kartli-Kaxeti çarlığı	Gürcüstan-İmeretiya quberniyası →; Kaspi vilayəti →
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Gürcüstan quberniyası (gür: g. საქართველოს გუბერნია, l. sakartvelos qubernia) — Rusiya imperiyasının inzibati-ərazi vahidi.

Tarixi

Sərhədləri

İnzibati quruluşu

Əhalisi

1804-cü ilin kameral təsvirinə əsasən Gürcüstan quberniyasında hər iki cinsdən toplam 169.344 nəfər (93.824 nəfəri kişilər, 75.520 nəfəri qadınlar) əhali yaşayırdı.^[1]

Ermənilərin köçürülməsi

1804-cü ildə İrəvan xanlığından qaçqın düşən 2.000 nəfər etnik erməni Tiflis şəhərində məskunlaşdı.^[2]

1807-1808-ci illərdə 338 etnik erməni ailəsi (1.906 nəfər) köçərək Tiflis ətrafında və Avlabarda məskunlaşdı.^[2]

1809-1811-ci illərdə Qarabağ ərazisindən qaçqın düşmüş və Məlik Bağırbəy Bəylərov tərəfindən idarə edilən 428 etnik erməni ailəsi (kişi cinsindən 2.140 nəfər) Borçalıda yerləşdirildi.^[3]

Milli tərkibi

1832-ci ildə həyata keçirilimiş kameral sayımı yekunlarına əsasən Gürcüstan quberniyası əhalisi:

Xalq	Tiflis qəzası	Borçalı dist.^[4]	Pəmbək-Şörəyel dist.	Qazax dist.	Şəmşəddil dist.	Yelizavetpol dairəsi	Sığnaq qəzası	Telavi qəzası	Tuşeti dist.	Pşavi dist.	Xevsureti dist.	Qori qəzası	Osetiya	Dağlı xalqların dist.	Duşeti qəzası	Toplam
Toplam	19 643	16 332	16 628	17 632	10 888	12 836	31 817	31 349	2 401	2 054	1 472	31 225	9 100	7 156	14 862	225 395
Kartvellər	18 580	669	...	...	...	...	27 428	26 825	...	...	...	24 584	...	5 361	10 128	158 318
Ermənilər	18 580	4 288	15 913	4 796	2 191	3 897	3 775	3 621	...	...	...	4 595	...	...	1 667	158 318
Azərbaycanlılar	666	8 479	546	12 836	8 697	8 644	614	771	...	...	...	...	...	...	...	41 253
Osetinlər	...	...	...	...	...	...	...	...	...	...	...	1 537	9 100	1 743	3 067	15 447
Yunanlar	...	2 683	169	...	...	...	...	...	...	...	...	5	...	...	...	2 857
Tuşlar	...	...	...	...	...	...	...	...	2 401	...	...	...	...	...	...	2 401
Pşavlar	...	...	...	...	...	...	...	...	...	2 054	...	...	...	...	...	2 054
Xevsurlar	...	...	...	...	...	...	...	...	...	...	1 472	...	...	...	...	1 472
Almanlar	397	213	...	...	...	295	...	132	...	...	...	...	...	...	...	1 037
Yəhudilər	...	...	...	...	...	...	...	...	...	...	...	504	...	...	...	504
Kistlər	...	...	...	...	...	...	...	...	...	...	...	...	...	52	...	52

Mənbə

Кавказский календарь на 1851 год, изданный от Канцелярии Наместника Кавказского. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. Тифлис, 1850 год.

İstinadlar

↑ Кавказский календарь на 1851 год, изданный от Канцелярии Наместника Кавказского. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. Тифлис, 1850 год. : Оглавление—> Отделение третие—> II. Путеводитель по Черномории, Кавказскому и Закавказскому краю от Тамани до Тифлиса и потом до Кутаиса, Эривани, Шемахи и Дербента.—> B. Закавказский край.—> 1.От Дариала до Тифлиса, стр. 82
↑ ¹ ² Центральный исторический архив Грузии, Ф.254, опись 1, труд. 185, лист 254-259.
↑ Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией. Архив главного управления наместника Кавказского. Том IV. Напечатан под редакцией, представителя комиссии ст.сов. Адольфа Петровича Берже. Тифлис. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. 1870 год. Кавказ и Закавказье за время управления генерала от кавалерии Александра Петровича Тормасова. 1809 - 1811. XVI. Статистические и другие сведения. 1447. Приобретение, сделанные в подданство Российской Империи со времени занятия Грузии, с показанием население оных и кем они управляемы. стр. 953

Orijinal mətn (rus.)

...Болнисские армяне бывшие в бегах в Карабахе выведены и перечислены к Грузии, управляются Мелик-Багирбекомь-Бегляровымь, 428 семейств 2140 душ мужского пола.;...
↑ Обозрение российских владений за Кавказом, в статистическом, этногафическом, топографическом и финансовом отношениях, произведенное и изданное по высочайшему соизволению. Напечатано в городе Санкт Петербург, в типографии внешней торговли в 1836 году: Часть II. А. Грузия. 12. Борчалинская дистанция, VII. Жители. стр. 275, 278

[стр._82-1] Кавказский календарь на 1851 год, изданный от Канцелярии Наместника Кавказского. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. Тифлис, 1850 год. : Оглавление—> Отделение третие—> II. Путеводитель по Черномории, Кавказскому и Закавказскому краю от Тамани до Тифлиса и потом до Кутаиса, Эривани, Шемахи и Дербента.—> B. Закавказский край.—> 1.От Дариала до Тифлиса, стр. 82

[лист_254-259.-2] ¹ ² Центральный исторический архив Грузии, Ф.254, опись 1, труд. 185, лист 254-259.

[3] Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией. Архив главного управления наместника Кавказского. Том IV. Напечатан под редакцией, представителя комиссии ст.сов. Адольфа Петровича Берже. Тифлис. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. 1870 год. Кавказ и Закавказье за время управления генерала от кавалерии Александра Петровича Тормасова. 1809 - 1811. XVI. Статистические и другие сведения. 1447. Приобретение, сделанные в подданство Российской Империи со времени занятия Грузии, с показанием население оных и кем они управляемы. стр. 953

Orijinal mətn (rus.)

...Болнисские армяне бывшие в бегах в Карабахе выведены и перечислены к Грузии, управляются Мелик-Багирбекомь-Бегляровымь, 428 семейств 2140 душ мужского пола.;...

[стр._275,_278-4] Обозрение российских владений за Кавказом, в статистическом, этногафическом, топографическом и финансовом отношениях, произведенное и изданное по высочайшему соизволению. Напечатано в городе Санкт Петербург, в типографии внешней торговли в 1836 году: Часть II. А. Грузия. 12. Борчалинская дистанция, VII. Жители. стр. 275, 278

[1]

[2]

[3]

[4]

Rusiya İmperiyasının inzibati bölgüsü
General-qubernatorluqlar	Sankt-Peterburq Moskva Azov Belarus Varşava Vladivastok Şərqi Sibir Qalisiya¹ Qərbi Sibir İrkut Kiuev Litovsk Malorosiyya Novorossiysko-Bessarabiya Orenburq Orenburq və Samara Amuryanı Pskov və Moqilyov Ryazan Sibir Step Türküstan Ufa və Simbir Finlandiya
Quberniyalar	Həştərxan quberniyası • Tavriya quberniyası • Azov • Altay • Arxangelsk • Arxanqeloqorod • Astraxan • Belqorod • Belarusiya • Bessarabiya • Bratslavski • Bukeevskaya • Vilenski • Vitebsk • Vladimir • Voznesenski • Voloqda • Volıski • Voronej • Vıborq • Vyatka • Qrodnensk • Yekaterinoslav • Yenisey • İzyaslavskaya • İnqermanland • İrkutsk • Kazan • Kaluqa • Kiyev • Kovenskaya • Kolıvan • Kostroma • Kursk • Litva • Malorossiya • Minsk • Mogilyov • Moskva • Nikolayev • Nijeqorod • Novqorod-Şimal • Novqorod • Novorosiyski • Olenetsk • Orenburq • Orlov • Penza • Perm • Petroqrad • Podolsk • Polotskiy • Poltava • Pskov • Ryazan • Samara • Sankt-Peterburq • Saratov • Sibir • Simbirsk • Slobodsko-Ukrayna • Slonimskaya • Smolensk • Stavropol • Tambov • Tver • Tobolsk • Tomsk • Tula • Ufa • Xarkov • Xerson • Xolmsk • Çerniqov • Yaroslavl
Vilayətlər	• Amur • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] •
Şəhər bələdiyyələri	• [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] •
Çöl diyar vilayətləri	• [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] •
Türküstan diyar vilayətləri	Zakaspiysk • Səmərqənd • Yeddisu • Sırdərya • Türküstan • Fərqanə
Baltikyanı diyar quberniyaları	• [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] •
Finlandiya quberniyaları	• [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] •
Polşa Kralığının quberniyaları	• [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] •
Qalitsiya general qubernatorluğu	• [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] •
Qafqaz canişinliyi	Bakı • Gürcüstan • Gürcüstan-İmeretiya • Dərbənd • Yelizavetpol • Qafqaz • Kutaisi • Tbilisi quberniyası • Qara dəniz quberniyası • Şamaxı • İrəvan • Erməni • Batum • Dağıstan • Qars • Kaspi • Kuban • Terek • Zaqatala • Suxum
Xüsusi dairələr	• [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] •
Xüsusi qurumlar	• [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] • [[]] •
Vassal dövlət qurumları	Bakı xanlığı • Dərbənd xanlığı • Gəncə xanlığı • Talış xanlığı • Naxçıvan xanlığı • Qarabağ xanlığı • Quba xanlığı • Abxaz knyazlığı • Buxara əmirliyi • İrəvan xanlığı • Şəki xanlığı • Kokand xanlığı • Qaradağ xanlığı • Kurlandiya və Semiqaliya • Yeddi Ada Respublikası • Avar xanlığı • Reç Pospolita • Moldav knyazlığı • Şirvan xanlığı • Salyan xanlığı • Uryanxay diyarı • Xivə xanlığı • Kartli-Kaxeti çarlığı • Kazak Hetmanlığı • Krım xanlığı • Şamaxı xanlığı • İmereti çarlığı