гл., -на, -из, -зава; -а, -мир, -ин, -рай, акъат тавун, ахкъатун || акъат тахвун, ахкъатмир || акъат хъийимир 1) вуж са гьинихъай ятӀани атун, фин. Вун вуж я, вун иниз гьинай акъатна? А. Ф. Лянет. Самбурда кӀвалахал хьайила, ам мукьвал-мукьвал зи патав акъатда... К., 1988, 9. XӀӀ. Истамбул шегьерда... Шарафетдин Шерефли яшамиш жезва. Гьамни Туьркиядиз 1941 -1945 йисарин дявейрилай гуьгъуьниз акъатна. Ф. Н. Туьркиядиз стхайрин кьилив. 2) вуж, вуч гуьзлемишнавачиз, садлагьана пайда хьун. Вуч тӀурфан акъатна Эминан кьилелди. Е. Э. Аман яр. Кьил чиле туна кӀвализ хъфизвай Ширин дайидин вилик садлагьана валарикай са кас акъатна. А. И. Самур. И арада хуьряй са гьарай-вургьайдин ван акъатна. Папар, аялар къаварал акъатна. А. Ф. Лянет. Суьруьядай агь акъатна.... Гададай сес акъатнач. Н. А. Шагьмар. 3) вуч эхирдал атун, куьтягь хьун (вахт: гад, зул, йиф ва мсб). Йиф акъатна, югъ хьана... Ф. Акъатна гатфар, мукьвара къведа гад. А. Ф. КьатӀ-кьатӀ авур зунжурар. Акъатна зул. Акъатна кьуьд. Алукьна гатфар. Т. А. Цуьк кӀанидаз. Антоним: алукьун. 4) вуж атана агакьун 5) вуж-вуч няй-квяй, гьинай экъечӀна фин. Мус акъатда вун зи ийваляй, Бес вид вуч хиял я, кпул. С. С. Фекьияр. Акъатзамаз пуд варз гатфар, Шешел къачу, гьат, фекьияр. С. С. Фекьияр. 6) вуж са кардин, гьерекатдин нубатдин дережадиз кам вегьин. ЦӀуд лагьай классдиз акъатнава вун. Н. А. Кьве рикӀин хиялар. 7) вуч машгьур хьун, халкьарин сивера гьатун. Жегьилризни гуьзелвилин тариф вири дуьньядиз акъатнавай Суьруьядиз килигиз кӀанзавай. Н. А. Шагьмар. 8 ) вуч чиликай хкечӀун.... дугунриз сифте цуьквер акъатнава. К, 1989, 29. ӀӀӀ. 9 ) няй вуч арадиз атун. Зулун гарар куьтягь хьана, хъуьтӀуьн сифте аязар акъатна. Гь. Къ. Четин бахт. "Цивилизация акунвай лезгидин " тӀиш, чин, гъилер шалвардинни гуьлуьтрин арадай аквазвай зангар, агъургъан акъатай хьиз, тӀур-тӀур тир. Ф. Беделахтул. Цивилизация акунвай лезгидин кьиса. 10) чапун, чап авун. Лугьун лазим я хьи,... гила "ЦӀийи рехъ"журнал акъатунихъ галаз алакъалу яз чи литературада яваш-яваш очеркарни пайда жезва. А. А. Лезги литература. 11) вуж квяй са квекай ятӀани азад хьун. - Колхоз хъсан я, - лагьана Магьамада. - Адан метлеб - чун дарвиляй акъатун... А. Ф. КьатӀ-кьатӀ авур зунжурар. 12) мажбур хьун. Кал гуниз акъатна. Б. Гь. Заз эвера.
* арадиз ~, вагь ~, вил ~, гум ~, ~, дуьздал ~, къваларай ~, къапарай ~, кьил ~, кьилиз ~, кьур ~, кӀарарай \[крарай\] ~, кӀвачерай ~, пад ~, пӀузарар ~, ранг ~, рекьер ~, рекьяй ~, рикӀ ~, рикӀяй ~, туьд ~, тӀвар ~, тӀвек ~, хак акъатай лам хьиз, хев ~, хата ~, цавариз \[цавуз\] ~, чай ~, чан акъатуй, я пай ~.