Lüğətlərdə axtarış.

Ülkü Aşaröz (d. 12 iyul 1970, İstanbul-13 avqust 2020, İstanbul) — Türk musiqiçisi, dramaturq, müəllim və teatr aktyorudur.

Bozqurdlar, rəsmi olaraq Ülkü Ocakları — Türk-islam milliyətçi təşkilatıdır. Türkiyənin Milliyətçi Hərəkat Partiyasına (MHP) yaxındır.1995 Azərbaycanda dövlət çevrilişinə cəhddən sonra Azərbaycanda fəaliyyət göstərmir. 2005-ci ildə Qazaxıstanda təşkilat terrorist təşkilatı kimi hesab edilərək qadağan edilmişdir.

Müstəcib Ülküsal (1899, Dobruca[d] – 10 yanvar 1996, İstanbul) — krım tatar ictimai xadimi, Emel jurnalının yaradıcısı və naşiri. == Həyatı == XIX əsrin ortalarında əcdadlarının Krımdan köçdüyü Rumıniyanın Dobruca əyalətində anadan olmuşdur. 1917-ci ildə Krımda Krım Tatar hökumətinin qurulduğunu öyrənəndə, dostları ilə Krıma gəlmiş və Foti Sala (indiki Qolubinka) kəndində müəllim işləməyə başlamışdır. Döyüşlər Krıma yaxınlaşdıqda, Avropaya qayıtmalı olur və Rumıniya və Bolqarıstanda yaşayır. Buxarest Universitetinin hüquq fakültəsini bitirmişdir, hüquqşünas kimi işləyirdi. "Tonquç" ("İlkin") mədəniyyət mərkəzini yaradır, 1930-cu ildə dostları ilə birlikdə "Emel" ("Həmlə") jurnalını nəşr etməyə başladı. 1941-ci ildə ailəsi ilə birlikdə Türkiyəyə köçdü. 1941-ci ilin aprel ayında Türkiyə vətəndaşlığını alır və ömrünün sonuna qədər burada yaşayır. 1942-ci ildə o, Cəfər Seyidəhməd ilə Berlinə gələrək, Krımda Milli Krım Tatar hökumətinin yaradılmasını israr edir, lakin onun bu təklifi anlayışla qarşılanmadığından Türkiyəyə qayıdır. Daha sonra türk mətbuatında Krım tatarlarının deportasiyası və kommunist rejimli ölkələrdə (Rumıniya, Bolqarıstan) onlara qarşı edilən repressiyalar barədə məqalələr dərc edir.

Müstəcib Ülküsal (1899, Dobruca[d] – 10 yanvar 1996, İstanbul) — krım tatar ictimai xadimi, Emel jurnalının yaradıcısı və naşiri. == Həyatı == XIX əsrin ortalarında əcdadlarının Krımdan köçdüyü Rumıniyanın Dobruca əyalətində anadan olmuşdur. 1917-ci ildə Krımda Krım Tatar hökumətinin qurulduğunu öyrənəndə, dostları ilə Krıma gəlmiş və Foti Sala (indiki Qolubinka) kəndində müəllim işləməyə başlamışdır. Döyüşlər Krıma yaxınlaşdıqda, Avropaya qayıtmalı olur və Rumıniya və Bolqarıstanda yaşayır. Buxarest Universitetinin hüquq fakültəsini bitirmişdir, hüquqşünas kimi işləyirdi. "Tonquç" ("İlkin") mədəniyyət mərkəzini yaradır, 1930-cu ildə dostları ilə birlikdə "Emel" ("Həmlə") jurnalını nəşr etməyə başladı. 1941-ci ildə ailəsi ilə birlikdə Türkiyəyə köçdü. 1941-ci ilin aprel ayında Türkiyə vətəndaşlığını alır və ömrünün sonuna qədər burada yaşayır. 1942-ci ildə o, Cəfər Seyidəhməd ilə Berlinə gələrək, Krımda Milli Krım Tatar hökumətinin yaradılmasını israr edir, lakin onun bu təklifi anlayışla qarşılanmadığından Türkiyəyə qayıdır. Daha sonra türk mətbuatında Krım tatarlarının deportasiyası və kommunist rejimli ölkələrdə (Rumıniya, Bolqarıstan) onlara qarşı edilən repressiyalar barədə məqalələr dərc edir.

Ülkücülük və ya Türkeşçiliq — Alparslan Türkeş və Milliyətçi Hərəkat Partiyası xəttində keçirilən təşkilatlanmanın adıdır. === Mənşə === Adının mənşələri Ziya Göyalp 'ın istifadə etdiyi "Milli məfkurə (ideal)"' və Nihal Atsız və Türkçülərin istifadə etdikləri "Milli ülkü" terminlərinə qədər uzanır. 1950-1953 illəri arasında Türk Milliyetçileri Dərnəyi tərəfindən istifadə edilmişdir. Ülkü, söz mənası baxımından "ideal" deməkdir. Ülkücülük isə, "idealizm" in qarşılığıdır. Türk Ocağı bünyəsində iştirak edən və Türkçülük axınını milli siyasət olaraq yerləşdirmək istəyən Hüseyn Nihal Atsız dövrün baş naziri Şükrü Saraçoğluna Orhun Jurnalında 1 mart 1944-cü ildə yenə bir ay sonra 1 Aprel 1944-cü ildə olmaq üzrə iki açıq məktub qələmə alır. Məktubda dövlətin Atatürk zamanındakı Türkçülük oxunda uzaqlaşdığını, xarici təsirlərin artdığını yazır. Dövrün Milli Təhsil Naziri Həsən Əli Ucal, Nihal Atsız və yoldaşlarının fikirlərini təhlükəli görərək məhkəməyə verir. O dövrdə Nihal Atsızın yanına gəlib getməkdə olan gənc bir baş leytenant olan Alparslan Türkeş də Həbs arasındadır. 3 may 1944 günü Nihal Atsız və yoldaşlarının tutulmasına etiraz edən, minlərlə gəncdən ibarət olan böyük bir qrup, Ankara Adliyesine Ulus meydanına qədər gedər.

Səlahəddin Ülkümən (türk. Selahattin Ülkümen; 14 yanvar 1914, Antakya, Hatay ili – 7 iyun 2003 və ya 7 iyul 2003, İstanbul) — Türkiyə diplomatı. Ülkümən 1943-cü ildə Rodosun Baş Konsulu vəzifəsinə təyin edilib. Holokost zamanı o, adada yaşayan yəhudilərin Rodosdan deportasiya edilməməsi üçün onlara Türkiyə vətəndaşlığı verərək onların həyatını xilas etməsi ilə tanınır. Bu hərəkətinə görə, o, 1989-cu ildə Yad Vaşemdə İsrail tərəfindən Dünya xalqları ədalətliləri medalı ilə mükafatlandırılıb. O, ali təhsilini başa vurduqdan sonra 1936-cı ildə Xarici İşlər Nazirliyində işə başlayıb. 1943-cü ildə Rodosun baş konsulu təyin edilib. İkinci Dünya müharibəsi zamanı Yunanıstan nasistlər tərəfindən işğal edildi. Rodosu da ələ keçirən almanlar burada olan yəhudiləri həbs düşərgələrinə göndərmək qərarına gəldilər. Lakin o zaman Rodosda işləyən Ülkümən 2000 yəhudi icmasından 50-yə yaxın insanın həyatını xilas etdi.

Tülkü (lat. Vulpes) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin i̇tlər fəsiləsinə aid heyvan cinsi. == Təsviri == Canavarlardan fərqli olaraq, tülkülərin, uzunsov sifəti, böyük sivri qulaqları, vertikal oval şəkilli göz bəbəkləri var. Azərbaycanın bütün ərazilərində mövcuddur. Adi, ya da kürən tülküsü daha geniş yayılıb. Onların bədəninin uzunluğu 90 sm, quyruğu isə 60 sm çatır. Belinin rəngi kürən, qarnı ağ, hərdən qara olur. 14-15 yarımnöv mövcuddur, onların çoxluğu arealın böyük olmasıyla bağlıdır. Yalnız meşələrdə və dağlarda yox, o cümlədən açıq yerlərdə yaşayır və balalayırlar. == Həyat tərzi == Özü qazdığı ya da boş yuvalarda məskən salır.

Üskü və ya Üç qaya — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının şəhərlərindən və Üskü şəhristanının paytaxtıdır. 2006-cı ilin siyahıya alınması əsasında bu şəhər 16,140 nəfər və 4,928 ailədən ibarət idi.Əhalisinin əksəriyyəti azərbaycanlılardan ibarətdir və azərbaycan dilində danışırlar.

Adi və ya qırmızı tülkü (lat. Vulpes vulpes) itlər fəsiləsindən (lat. Canidae) olan yırtıcı məməli növüdür. == Yayılması == Adi və ya başqa adla qırmızı tülkü Avrasiyanın böyük hissəsini, Afrika və Amerikanın şimal vilayətlərini əhatə edən geniş areala malikdir. Bu nəhəng ərazidə tülkülərin fərdi və coğrafi, xüsusən rəng müxtəlifliyi o qədər böyükdür ki, zooloqlar 40-a yaxın yarımnöv ayırd edirlər. == Azərbaycanda yayılması == Qafqazda o cümlədən Azərbaycanda düzən, meşə və dəniz səviyyəsindən 3000 m-dək yüksəkdə olan dağ zonalarında yaşayır. Azərbaycanda ona ən çox Kür-Araz ovalığının açıq landşaftlarında, xüsusən Muğan, Mil, Şirvan və digər rayonların becərilməyən torpaqlarında, Kiçik Qafqazın düzən, dağətəyi rayonlarında təsadüf edilir. Meşə zonalarında azsaylıdır. Kür, Araz, Alazan və Qabırrıçay çayları boyunca yerləşən tuqay və digər meşələrdə onlara çox nadir hallarda təsadüf olunur. Subalp çəmənliklərdə tülkülərin sayı meşə zonalarına nisbətən çoxdur, lakin Böyük və Kiçik Qafqazın alp çəmənliklərində isə azsaylıdırlar.

Amqan (fars. امقان‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 794 nəfər yaşayır (185 ailə).

Arançı (fars. ايرنچي‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 7 nəfər yaşayır (4 ailə).

Arbat (fars. اربط‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 442 nəfər yaşayır (112 ailə).

Ağcaköhül (fars. اقچه كهل‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 233 nəfər yaşayır (53 ailə).

Ağgünbəd (fars. آق‌گنبد‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Şəbüstərdən 50 km cənub-qərbdədir. Ağgünbəd kəndi Şahı adasında yerləşir. Şəhərdə yerləşən Ağgünbəd limanı ticarət və iqtisadi işlərdə Urmiya gölünün önəmli limanlarından biridir. Ağgünbəd limanı yeddi Ağgünbəd kəndində yaşayanları Urmiya şəhəri ilə birləşdirir. Ağgünbəd limanı İslam adasının qərb sahilində və Urmiya gölünün şərq tərəfində yerləşir. Yerlilərin dediyinə görə, bu kəndin qurucuları Azərbaycan Respublikasından buraya köçmüş və dəniz və rütubətli iqlim səbəbiylə mülayim bölgədə Ağgünbəd bölgəsində Urmiya gölü yaxınlığında yaşayan insanlar idi. == Adı == Dehxuda sözlüyünə görə Ağgünbəz sözü "böyük, dəyərli, şərəfli, hündür, qürurlu" anlamını verən (ağ anlamını vermir) Ağ, Aq və günbəz sözlərindən yaranmışdır. Ağ saqql ailənin başçısı, yerin başçısı, dəyər və hörmət sahibi olan bir insan deməkdir.

Aşistan (fars. اشستان‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 146 nəfər yaşayır (33 ailə).

Bayram (fars. بايرام‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 2,671 nəfər yaşayır (771 ailə).

Borçalı (fars. بوراچالو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Borçalı kəndi Şahı adasında yerləşir. Borçali boyu qarapapaq elinin qollarından biridir. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 159 nəfər yaşayır (47 ailə).

Bəhramabad (fars. هرام اباد‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Bəhramabad kəndi Şahı adasında yerləşir. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 75 nəfər yaşayır (21 ailə).

Bəyli (fars. بيگلو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 394 nəfər yaşayır (123 ailə).

Dizac (fars. ديزج امیرمدار‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 2,990 nəfər yaşayır (818 ailə).

Günbar (fars. گنبر‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 3,091 nəfər yaşayır (639 ailə). == Təsərrüfat == Günbar mülayim yay iqlimi ilə məşhurdur. Yaxınlıqdakı şəhərlərdən, xüsusən də Təbrizdən bura çox sayda turist gəlir. İnsanların əsas məşğuliyyəti əkinçilik və bağçılıqdır. Qoz əsas məhsuldur.

Gəmiçi (fars. گميچي‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Gəmiçi Şahı adasında yerləşir. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 527 nəfər yaşayır (184 ailə).

Həsənabad (fars. حسن اباد‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 105 nəfər yaşayır (29 ailə).

Kürdabad (fars. كرداباد‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 2,150 nəfər yaşayır (410 ailə).

Kürdlər (fars. كردلر‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 2,654 nəfər yaşayır (678 ailə).

Kəlaca (fars. كله جاه‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 1,922 nəfər yaşayır.

Macarşin (fars. مجارشين‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 1,112 nəfər yaşayır (304 ailə).

Mehdinli (fars. مهدينلو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 741 nəfər yaşayır (185 ailə).

Mərcanlı (fars. مرجانلو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Üskü şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 356 nəfər yaşayır (84 ailə).