Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ПОВОД

    ПОВОД I м (мн. поводы) bəhanə, səbəb; ◊ по поводу dair, xüsusunda; дать (подать) повод əlinə bəhanə vermək. ПОВОД II м (мн. поводья) cilov, yedək; ◊ б

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • повод

    I -а, предл.; о поводе, в поводу; мн. - поводья, -дьев; м. см. тж. поводок, поводковый, поводочный Ремень, прикреплённый к удилам и служащий для управ

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПОВОД₀

    себеб; багьна. ♦ по поводу этого дела и кардин гьакъиндай.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОВОД₁

    жилав (кьенеррин); лошадь не слушает повода балкIанди жилавдиз яб гузвач. ♦ быть у кого-нибудь на поводу садан гафуна хьун, гьадаз табий яз хьун, гьа

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • подавать повод

    кому-чему (к чему) Давать основание, возможность поступать каким-л. образом.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YEDƏKLƏMƏK

    1. брать за повод, вести на поводу; 2. буксировать;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПОХОД

    ПОХОД I м 1. yürüş; 2. səfər; 3. hərbi əməliyyat; 4. məc. mütəşəkkil çıxış, əməliyyat. ПОХОД II м dan. bir az artıq, artıqlıq (çəkidə, hesabda).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОХОД₀

    ...физвай рехъ; дяве; дяве ийиз экъечIун (къарагъун); выступить в поход дяведиз рекье гьатун, дяведиз физ экъечIун; крымский поход Крымдин дяве; в по

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОХОД₁

    разг. тимил артух; с походом тIимил артух алаз (мес. алцумун, гун, гьисабун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДВОД

    м мн. нет yaxınlaşdırma, gətirmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • поход

    поход : походдин - походный.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ПРОВОД

    м (мн. провода) tel, məftil, sim.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОХОД

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра 1) ни квез акси кьушунрин гьерекатар. 2) тайин тир мураддалди инсанрин дестедин сейр

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • повоз

    ...доставлять куда-л. продукты сельского хозяйства и предоставлять подводы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • подвод

    см. подвести; -а; м. Подвод канала к полям. Подвод танков к границе.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • поход

    ...тж. походный 1) Передвижение войск или флота с какой-л. целью. Поход эскадры. Выступить в поход. Полк на походе (воен.). 2) Военные действия, операци

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • провод

    I провод -а; мн. - провода; м. см. тж. проводок 1) Металлический проводник, состоящий из одной или нескольких проволок, для передачи электрической эне

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОВОД

    tel, məftil, sim

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОВОД

    тех. провод, сим (мес. электричество тухудай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TUTALĞA

    сущ. разг. повод, основание, довод. Sizin nə kimi tutalğanız var? какие у вас доводы? Əlinə tutalğa vermək дать повод к ому-л

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПОГОДЯ

    немного погодя са тIимил акъвазна; са тIимил вахт фейила; са герендилай.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОГОДА

    гьава; дождливая погода чIимел гьава, марфар авай гьава. ♦ ждать у моря погоды нагьакь вил алаз, акъвазун, гьавайда вил алаз акъвазун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОБОИ

    ед. нет ягьунар, гатунар

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОГОН

    погон (пагун, гзафни-гзаф дяведин къуллугъчийрин къуьнерал эцигдай чин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • POQON

    [rus.] Hərbi və ya başqa rəsmi paltarda çiyinə tikilən və ya yapışdırılan fərqlənmə nişanı. Zabit poqonu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПОДВОДА

    араба (араба, фургъун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДВОЗ

    мн. нет гъун, тухун, агакьрун (арабада, машинда аваз)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДВОИ

    с.-х. вичиз къелем гузвай ттар (ва я маса набатат)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • YEDƏKLƏMƏK

    глаг. nəyi 1. брать за повод, вести на поводу (животных). Atı yedəkləmək брать за повод коня, öküzləri yedəkləmək вести за повод волов 2. перен. вести

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • довод

    ...сомнительные, легковесные доводы. Выдвигать убедительные, разумные доводы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ДОВОД

    dəlil, sübut, əsas

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДОВОД

    делил

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОВОД

    м dəlil, sübut, əsas; приводить доводы dəlil(lər) gətirmək; веские доводы əsaslı (tutarlı) dəlillər.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОВОД

    бувун (малар кIасдай еке тIветI)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • овод

    -а; оводы и овода; м. а) Двукрылое насекомое, личинки которого паразитируют на теле животных. Овод жалит больно. Лошади хвостами отгоняли слепней и ов

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ОВОД

    м zool. mozalan, gigovun

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • подвода

    ...подводы. Гружённые хлебом подводы. Санитарный поезд из пяти подвод.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TUTALĞA

    повод, основание

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • багьна

    1. предлог, повод : багьнаяр авун - искать повод, предлог. 2. отговорка : багьна акъудун - а) придумывать повод, предлог; б) придумывать отговорку; ба

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • SƏBƏB

    причина, повод, мотив

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПОКОС

    1. векь ягъун; колхозники заняты покосом колхозчияр векь ягъунал машгъул я. 2. векь ядай (ягъизвай) чка, векьин чка

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДОЛ

    цен, чембер

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДВОХ

    разг. чIуру ният, чIуру ният аваз ийидай кар, садаз писвал патал ийидай гьилле

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • POLAD

    ...polad. 2. Poladdan qayırılmış, poladdan hazırlanmış. Polad rels. Polad dirək. 3. məc. Çox güclü, qüvvətli şey haqqında. Polad əzələ. – Birdir bu düny

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • POLAD

    1. сталь; 2. стальной;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПОДХОД

    ...тегьер, эгечIунин къайда; килигун, килигунин тегьер; правильный подход к делу кардив дуьз эгечIун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЕЗД

    поезд (ракьун рекьин машин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОКОЙ

    ...тавханаяр; в барских покоях агъадин кIвалера (тавханайра); приѐмный покой мед. больницада сифте атай азарлуяр кьабулдай кIвал.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОКОЙ₀

    ...больному нужен покой азурлудаз секинвал герек я; оставить в покое секиндиз тун. 2. секинвал, гьерекатсузвал, юзан тийизвайвал. ♦ вечный покой кь

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОКОЙ

    sakitlik, sükut, səssizlik, istirahət, rahatlıq, dinclik, aram, asudəlik, asayiş, hərəkətsizlik

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОКОЙ₁

    см. покои.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОТВОД

    1. мн. нет. см. отвести. 2. отвод, протест; рази туширвал; заявить отвод против кандидата кандидатдал рази туширвал, адан къаншарда протест малумрун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЛЕВОД

    полевод (агроном, чуьлдин майишатдин кIвалахар чидай специалист).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГОРОД

    şəhər

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НЕВОД

    чIехи чил (балугьар кьадай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЛЬНОВОД

    куш (кетен) цадай кас

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КОМОД

    комод (акъудиз хутадай дехилар авай, парталар ва маса шейэр твадай шкаф).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОХОД

    доход (дахут, къвезвай, атай пулар ва шейэр).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГОРОД

    шегьер

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГОЛОД

    мн. нет. 1. каш; гишинвал. 2. пер. еке кьитвал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГОВОР

    1. мн. нет рахун; рахунрин ван. 2. мн. нет. пер. ван, рахунриз ухшар сес. 3. лингв. нугъат, чкадин нугъат

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХОЛОД

    soyuq, soyuqluq, soyuq hava

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОТВОД

    1. Aparma, ötürmə; aparılma, ötürülmə; 2. Çəkmə, çəkilmə; 3. Rədd etmə (edilmə), etiraz etmə (edilmə); 4

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОБВОД

    1. Dövrələmə (çəpərlə, xəndəklə); atma, çəkmə (çəpər, xəndək); 2. Haşıyələmə, çəkmə, cızma, xətt &cced

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДОХОД

    gəlir, mədaxil

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ГОЛОД

    1. Aclıq, ac qalma; 2. Qəhətlik, qıtlıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОЛОГ

    перде (кроватдал чIугуна ам кIевдай, мес. мичегдан)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KOMOD

    [fr.] Dəyişək, müxtəlif tualet şeyləri və s. qoymaq üçün siyirməli yastı şkaf növü. Güzgü, daraq komodun sol gözündədir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПОХОТЬ

    ж мн. нет гьашервал, пис гьевес, къизмишвал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОХОДЯ

    ...рекье (са кар ийизвай чIавуз гьадахъ галаз санал са кар авун); походя решать вопросы месэлаяр кIвачин кьилел (тадиз, амай крарин арада) гьял авун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОМОЩЬ

    ж мн. нет куьмек: с помощью ва я при помощи куьмекдалди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОМОЧЬ

    куьмек гун, куьмек авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОМОЛ

    мн. нет регъуьн; гъуьр регъуьн; сейчас идѐт помол исятда гъуьр регъвезва; мука мелкого помола куьлуьз регъвей гъуьр.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОМОИ

    ед. нет чиркин ятар, къапар чуьхвей яд. ♦ обливать помоями пер. разг. фитнейралди тIвар кьацIурун, беябурун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЛОЗ

    гъелцин кьам; полозья гъелцин, кьамар; скрип полозьев гъелцин кьамарин чIигь- пигъ (ван)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЛОТЬ

    несов. эчIин; эчIел эчIин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • BƏHANƏ

    отговорка, предлог, мотив, повод

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZƏVZƏTMƏK

    дать повод, заставить болтать, пустословить

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VƏSAİL

    сущ. устар. причина, повод; способ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПОВОДОК

    м 1. повод II söz. kiç.; 2. xalta qayışı; 3. bax хомутик.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • крчарган

    повод (веревка, надетая на рога запряженного рабочего скота).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • трензельный

    см. трензель; -ая, -ое. Трензельный повод. Т-ое кольцо.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • MÜNASİBƏT

    ...соотношение, взаимная связь, родственная связь; 2. случай, повод; 3. соответствие;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞÜBHƏLƏNDİRMƏK

    возбудить сомнение, подозрение, дать повод для сомнение и подозрений

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • поводковый

    -ая, -ое. к повод I и поводок. Поводковый ремень.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • искаться

    см. искать 1), 3); -ищется; страд. Ищется повод. Долг ищется судебным порядком.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • зубоскальство

    см. зубоскалить; -а; ср. Дружеское зубоскальство. Дать повод к зубоскальству.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • перетолкование

    см. перетолковать 1); -я; ср. Дать повод к перетолкованию чьих-л. слов.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • попраздновать

    -ную, -нуешь; св. Праздновать некоторое время. Есть повод попраздновать - день рождения.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • поводочный

    I поводочный см. повод I II поводочный -ая, -ое. = поводковый Поводочный ремень.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • VƏSİLƏ

    ...предлог. Danışmaq üçün vəsilə lazım idi для разговора нужен был повод 4. момент. Vəsilə axtarmaq искать момент

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • кривотолки

    ...неосновательные или вздорные суждения; сплетни. Начались кривотолки. Дать повод кривотолкам.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • алтӀушарун

    (-из, -на, -а) - собирать (кого-л.); давать повод для сбора, скопления (кого-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • VƏCH

    ...vəchini вижу твоё лицо 2. метод, способ, средство 3. причина, повод, мотив

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BƏHANƏ

    сущ. 1. повод, предлог. Narahat olmağa bəhanə yox idi для беспокойства не было повода 2. отговорка, вымышленная причина, мнимый повод; bəhanə etmək пр

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞÜBHƏLƏNDİRMƏK

    ...возбуждать, возбудить сомнение, подозрение в ком, у кого, дать повод для подозрения к ому

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞƏKLƏNDİRMƏK

    глаг. дать повод для сомнений, засомневаться к ому-л., вызвать, возбудить сомнение у кого-л; насторожить кого-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • гьиллебаз

    ...небрежный человек : гьиллебаздиз багьна жагъида (погов.) - ленивый человек повод найдёт (чтобы увильнуть от чего-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • DAVA-DAVA

    ...oynamaq играть в войну (о детской игре) ◊ dava-dava demək искать повод для скандала, ссоры

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • чембур

    -а; м. (тюрк. čylbur) Длинный повод уздечки, за который привязывают или на котором водят верховую лошадь. Привязать коня за чембур.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • надуманный

    ...лишённый естественности или достаточных оснований. Надуманный повод для ссоры. Надуманный сюжет.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QARINAĞRISI

    ...боль, резь в области живота 2. мука, мучение 3. перен. предлог, повод для чего-л. ◊ qarınağrısına salmaq kimi встревожить кого, нагонять страх на ког

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • неудовольствие

    ...неодобрения по отношению к кому-, чему-л. Выразить неудовольствие. Дать повод к неудовольствию. Она смотрела на меня с явным неудовольствием.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • подавать

    ...Суфлировать, подсказывать. Суфлёр подаёт текст актёру. • - подавать повод - подавать пример - подаёт надежды - подавать признаки жизни

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • поводок

    I см. повод I II -дка; м. Прикрепляемый к ошейнику ремень или цепочка, на которых водят собак. Собачий поводок. Спустить пса с поводка. Держать дога н

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • себеб

    причина, повод, мотив, предлог : себеб хьун - быть, служить причиной, поводом; себеб яз - по причине (чего-л.), из-за чего-либо, ввиду чего-либо, благ

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • лонжа

    -и; ж. (франц. longe) 1) Длинный повод, используемый в манеже при выездке лошадей; корда. 2) цирк. Верёвка, прикрепляемая к поясу гимнаста, акробата д

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • потяг

    ...при ударе. 2) нар.-разг. Длинная верёвка недоуздка, длинный повод. Натянуть потяг. 3) Ремень в собачьей упряжи.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • по поводу

    см. повод II кого-чего в зн. предлога. 1) Относительно кого-, чего-л. Решение по поводу премьерного фильма. Высказаться по поводу результатов голосова

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • NOXTA

    сущ. 1. недоуздок (уздечка без удил) 2. повод (ремень, прикрепленный к удилам и служащий для управления лошадью) ◊ noxtasını ələ vermək идти на поводу

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • YÜYƏN

    ...уздечку, atın yüyənini buraxmaq отпустить уздечку лошади 2. повод, поводок. Atın yüyənindən tutmaq держать коня за повод II прил. уздечный. Yüyən hal

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ссора

    ...соседей. Ссоры родителей. Ссора между братьями. Ссора мужа с женой. Повод для ссоры. Вмешаться в ссору. Жить без ссор. Не вспоминать о ссоре. Прекрат

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • алчах

    ...низкий, подлый человек; алчах авун— унижать (кого-что-л.); давать повод для унижения (кого-л.); алчах кар авун - поступать низко, подло; алчах хьун -

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • YEDƏK

    I сущ. 1. повод, узда, уздечка (часть конской сбруи – ремень, прикреплённый к удилам). Atın yedəyindən yapışmaq брать под уздцы лошадь, atı yedəyində

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • обмотать

    ...вокруг чего-л. Обмотать прядь волос вокруг пальца. Обмотал повод вокруг столба.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • жилав

    повод, вожжа : жилавар гъуьргъуь авун - а) ослаблять, распускать поводья, вожжи; б) (перен.) давать волю (кому-л.); не удерживать (кого-л.); жилавар т

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • предлог

    I -а; м. см. тж. под предлогом Повод к чему-л., вымышленная причина. Подыскать, найти предлог. Благовидный предлог. Предлог для ссоры. Предлог уехать.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • FÜRSƏT

    ...благоприятный случай. İlk fürsətdə при первом удобном случае 2. повод (обстоятельство, случай, которые могут служить основанием, причиной для чего-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПОВОДИТЬ₁

    несов., см. повести 7-манада

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОВОДЫРЬ

    м галаз къекъведайди; поводырь слепого буьркьуьди галаз къекъведайди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОВОДКОВЫЙ

    bax поводочный

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОВОДИТЬСЯ

    сов. dostluq etmək, aşnalıq etmək, durub-oturmaq (birisi ilə)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОВОДИТЬ

    ПОВОДИТЬ I несов. bax повести 2-ci mənada. ПОВОДИТЬ II сов. 1. gəzdirmək; 2. dolandırmaq; 3. çəkmək; поводить утюгом по простыне döşəkağıya ütü çəkmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОВОДИТЬ₀

    къекъуьрун; поводить лошадь балкIан къекъуьрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
OBASTAN VİKİ
Ovod (roman)
Ovod (ing. Gadfly) — irland yazıçısı Etel Lilian Voyniç tərəfindən yazılmış roman. Roman 1897-ci ildə ABŞ-də nəşr olunub. Əhvalatlar Gənclər Hərəkatının üzvü olan Artur Berton adlı qəhrəmanın ətrafında baş verir. Onun atası Padre Montanelli ilə münasibətləri, dostu Cemmaya olan sevgisi ilə əlaqədar olan faciəvi hadisələr əsərin əsasını təşkil edir. Bu, din, məyusluq, inqilab, romantika və qəhrəmanlığın əsəridir. "Ovod" romanı bir əsrdən artıqdır ki, böyük maraqla qarşılanır və oxucularda güclü emosiyalar yaradır. Azərbaycan dilində Mozalan və Atmilçəyi adları ilə də tərcümə və nəşr edilib. == Mövzu == Bu əsər 19-cu əsrin 30-cu illərində italyanların işğalçı Avstriya imperiyasına qarşı üsyanından, bu üsyanın iştirakçılarından biri olan Artur Bertonun faciəli həyatından bəhs edir. "Mozalan" təxəllüsü ilə kəskin yazılar yazan bu gənc idealist sonunda öz xalqının azadlığı uğrunda canından belə keçməyə hazır olan inqilabçı Feliçe Rivaresə çevrilir.
Ovod (film, 1955)
"Ovod" (rus. Овод) — rejissor Aleksandr Faynsimmerin filmi. == Məzmun == Film italyan vətənpərvərlərinin ana yurdun azadlığı uğrunda avstriyalı işğalçılara qarşı gizli mübarizəsindən bəhs edir. Bu hadisələrin mühitində insanın faciəli taleyi durur. Həmin insan çətinliklərdən keçərək təmiz qəlbli və şövqlü gəncdən barışmaz inqilabçıya — əfsanəvi və ələkeçməz Ovoda çevrilir. == Film haqqında == Film ingilis yazıçısı Etel Lilian Voyniçin eyniadlı romanı əsasında çəkilmişir. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Əsərin müəllifi : Etel Lilian Voyniç Ssenari müəllifi : Yevgeni Qabriloviç Quruluşçu rejissor : Aleksandr Faynsimmer Quruluşçu operator : Andrey Moskvin Baş rəssam : Yevgeni Yeney Bəstəkar : Dmitri Şostakoviç Geyim üzrə rəssam : B. Maneviç Səs operatoru : İ. Volk Qrim rəssamı : V. Ulyanov Filmin direktoru : M. Gendenşteyn === Rollarda === Oleq Strijenov – Artur Marianna Strijenova – Cemma Nikolay Simonov – Montanelli Vladimir Etuş – Martini Semyon Svaşenko – Markone Pavel Usovniçenko – Cüzeppe Vadim Medvedyev – Ciovanni Vladimir Çestnokov – Dominikino Ruben Simonov – Kardi Antoni Xodurski – Qrassini Anna Lisyanskaya – Qrassininin arvadı Qriqori Şpigel – Ceyms Yelena Yunger – Yuliya Boris Dmoxovski – şəhər komendantı Yakov Malyutin – polkovnik == Mənbə == Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987.
Pakod
Pakod (xorv. Pakod) — Macarıstanın Zala medyesində yerləşən kənd.
Polad
Polad — tərkibində karbonun miqdarı 2,14%-dən az olan dəmirdən ibarət bütün metallik legirlərə deyilir. İnsanlar poladla çox qədim təcrübəyə malikdirlər. Yüksək keyfiyyətə malik polad texnikanın tərkib hissəsinə çevrilmişdir. Karbon və dəmir uzun müddət ağır sənayenin sütununu təşkil edirdi və siyasətdə böyük rol oynayırdı. Hal-hazırda maşın, nəqliyyat və bir çox başqa texniki hissələrin hazırlanmasını poladsız təsəvvür etmək mümkün deyil. Poladlar iki hissəyə bölünürlər: alət və konstruksiya poladları. Kimyəvi tərkibinə görə də poladlar təsnifatlaşdırılıb: karbonlu və legirli poladlar. Karbonun və legirləyici elementin səviyyəsindən asılı olaraq poladlar bölünürlər: Aşağı karbonlu Orta karbonlu Yüksək karbonlu Aşağı legirli Orta legirli Yüksək legirliStrukturlarında da fərq qoyulmaqdadır. Poladda austenit, ferrit, martensit, beytinit və perlit kimi struktur təşkilediciləri mövcuddur. Əgər strukturda 2 və daha çox faza vardırsa, onda belə poladlar çoxfazalı adlanırlar.
Polop
Polop (isp. Polop) — İspaniyada yerləşən şəhər və bələdiyyə. Bələdiyyə Marina-Baxa ərazisinin 22.58 km² hissəsini əhatə edir. 2010-cu ilin siyahıya alınmasına görə əhali 4,994 nəfərə çatmışdır. Polop şəhəri inzibati mərkəzdən 53 km məsafə uzaqlıqda yerləşir.
Ponor
== Ponor == Ponor (serb-xorvat-ponor-qıf)-qalın karstlaşan süxur laylarında əmələ gələn və səth sularının hərəkət etdiyi mürəkkəb quruluşlu dərin quyuya deyilir. Ponorun yayıldığı sahələrdə çayların qəflətən "yox olması", yer altına enməsi, müəyyən məsafədən sonra yenidən səthə çıxması və ya bulaq şəklində təzahür etməsi (belə bulaqlara voklüz deyilir), göllərin su səviyyəsinin qeyri-dövrü tərəddüd etməsi, yox olub, qəfildən meydana gəlməsi və s. hadisələr müşahidə edilir.
Poqon
Poqon (rus. погон) — xüsusi geyim formalarında çiyin üstdə daşınan hərbi rütbənin yerləşdiyi geyim elementi və ayrı — ayrı nazirliklərə, idarə və təşkilatlara mənsub olma fərqlənmə nişanları. Hərbi və ya başqa rəsmi paltarda çiyinə tikilən və ya yapışdırılan fərqlənmə nişanı. Hal-hazırda dünyanın bütün ordularında istifadə edilir. == Yaranma tarixi == İlk dövrlərdə poqonlar çiyində asılan qılınc və patron qutusunun kəmərinin sürüşüb düşməsinin qarşısını almaq üçün istifadə edilirdi.
Rovon
Rovon (fr. Rovon) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Syud-Qrezivodan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38345. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 599 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 172 ilə 1471 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 470 km cənub-şərqdə, Liondan 80 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 21 km şimal-qərbdə yerləşir.
Zavod
Fabrik (latınca mənası istehsal sahəsi) — emalatxanalardan fərqli olaraq çox sayda işçi qüvvəsi və mexanizmi özündə birləşdirən, sifarişlə deyil, şablonla məhsul istehsal edən iri sənaye müəssisəsi. XIX əsrdə müəssisənin fabrik hesab edilməsi üçün Fransada, Avstriyada, Saksoniyada 21, Rusiyada 17 işçisi olmalı idi. Fabrik ilə manufaktura arasındakı fərq ondan ibarətdir ki, manufakturada məhsul istehsalı yalnız bir maşında cəmləşir və onun tətbiqi az baş verir, eyni zamanda işin çoxu əl ilə görülür. Bundan əlavə, manufakturada çalışanlar evdə də iş görə bilirdilər. Fabrikdə isə bunun əksinə olaraq istehsal prosesində bir çox maşınlar tətbiq edilir ki, bu da məhsuldarlığın artmasına gətirib çıxarmışdır. Fabriklərin yaranması və inkişafı əsasən sənaye inqilabından sonraya təsadüf edir.
Kovo
Kovo (it. Covo — Berqamo) İtaliyanın Lombardiya bölgəsində, Berqamonun inzibati mərkəzinə tabe olan kommuna. Əhalisi 3157 sakin, əhali sıxlığı 263 p./km². Sahəsi 12 km² ərazini əhatə edir. Poçt kodu - 24050. Telefon kodu - 0363.
Ovid
Publi Ovidi Nazon (20 mart e.ə. 43[…], Sulmona[d], İtaliya[d] – 17, Konstansa[…]) — görkəmli Roma şairi, Metamorfoza əsərinin müəllifi. == Həyatı == Publi Ovidi Nazon eradan əvvəl 43-cü ildə martın 20-də Sulmo (Sulmen) şəhərində anadan olmuşdur. İngilis dilli ölkələrdə Ovid kimi taninir. Roma şairi olan Publi Ovidi Nazon , özünün üç ən məşhur əsərlər toplusu : "Qəhrəman qadınlar" ("Heroidlər") , "Məhəbbət şeirləri" ("Amores") və "Metamorfozlar" əsərləri ilə məşhurdur. O , həmçinin Roma təqvimi haqqında olan "Fastlar" , "Kədərli elegiyalar" ("Trista") və sürgündə olarkən yazdiği "Pontdan Məktublar"("Epistulae ex Ponto") əsərlərinin müəlifidir . Bundan əlavə , bir neçə qisahəcmli şeirlərin də müəlifidir . Onun "Medeya" adli bir faciəsi də olmuşdur. Ovidi "Hüznlü məsnəvilər" ustadı kimi qiymətləndirilir. Onun adi Latin ədəbiyyatinin kanonik şairləri ilə bir sırada çəkilir.
POWO
Onlayn Dünya Bitkiləri (ing. Plants of the World Online) — Royal Botanika Bağları, Kyu tərəfindən yayılan onlayn məlumat bazası. 2020-ci ilə qədər elmə məlum olan bütün toxumlu bitkilər haqqında məlumat toplamaq məqsədilə 2017-ci ildə yaradılıb. İlkin dövrlərdə diqqət əsasən tropik Afrika florası, xüsusilə Zambiya, tropik Qərbi Afrika florası və tropik Şərqi Afrika florasına yönəlmişdir.
Pavo
Tovuz quşu (lat. Pavo) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin toyuqkimilər dəstəsinin qırqovullar fəsiləsinə aid heyvan cinsi. Monotipik növdür, yəni yarımnövlərə ayrılmır. İnsanlar tərəfindən əhliləşdirilib. 2 növü var: Adi tovuz quşu (Pavo cristatus) və Yava tovuz quşu (Pavo muticus). Asiyada, xüsusən Şri-Lanka və Sumatra adalarında yayılmışdır. Normal inkişaf etmiş fərdin bədəninin uzunluğu 1,00-1,25 m, quyruğu 40-45 sm-ə qədərdir. "Gözcük"lərlə bəzənmiş lələklərlə örtülü quyruqüstlüyü (quyruqdan fərqlidir) 120-130 sm-ə çatır. Dekorativ quş kimi saxlanılır. == Qısa təsviri == Bədəninin uzunluğu 100—125 sm, quyruğunun uzunluğu 40—50 sm-ə, kütləsi 4—4,25 kq-a çatır.
Polo
Polo — top ilə komanda şəklində oynanılan atüstü idman növü. Oyunçular topu meydançada xüsusi polo taxtası vasitəsi ilə hərəkət etdirirlər. Müasir polo oyununa bənzər qədim çövkən oyunu Şərqdə, o cümlədən də Azərbaycanda çox məşhur idi. XIX əsrdə Hindistandan İngiltərəyə gətirilən bu oyun getdikcə inkişaf etdirilmiş, yeni qaydalar əsasında Amerika və Avropa ölkələrində yayılmağa başlamışdır. Məhz ingilislərin təşəbbüsü ilə çövkən oyunu polo adı altında ilk dəfə 1900-cü ildə Parisdə keçirilən II Olimpiya Oyunlarının proqramına daxil edilmiş, beləliklə, Qərb sivilizasiyasında bu ad təsbit edilmişdir. Parisdə üç ölkənin 5 polo komandası iştirak etmişdir. Növbəti dəfə polo oyunu Olimpiya oyunlarının proqramına 1908-ci ildə Londonda, 1920-ci Antverpendə, 1924-cü Parisdə və 1936-cı ildə Berlində keçirilən Olimpiya oyunlarında oynanılmışdır. 2013-cü ildə Bakıda ilk dəfə olaraq polo üzrə dünya kuboku yarışları keçirildi. Binə atçılıq mərkəzində keçirilən yarışda Azərbaycanla yanaşı ABŞ, Argentina, Böyük Britaniya və digər ölkələrdən olan 8 komanda çempionluq uğrunda mübarizə aparırdı. Polonun adı italyan səyyah Marko Polonun adı ilə bağlıdı.
Xovd
Xovd (şəhər) — Monqolustanın şəhəri. Xovd aymakı — Monqolustanın 21 aymakından biri.
Aleksandr Popov
Aleksandr Stepanoviç Popov (rus. Алекса́ндр Степа́нович Попо́в; 4 (16) mart 1859, Krasnoturinsk, Perm quberniyası[d] – 31 dekabr 1905 (13 yanvar 1906), Sankt-Peterburq) — rus fiziki və elektrotexniki, professor, mülki müşavir (1901), fəxri mühəndis-elektrik (1899), radionun ixtiraçılarından biri. == Həyatı == == Xatirəsi == 1945-ci ildə SSRİ MEA radionun kəşf olunmasının 50 illiyi münasibətilə A.S.Popov adına Qızıl medal təsis etmişdir. Hər il may ayının 7-si radioelektronika sahəsində görkəmli nailiyyətlər əldə etmiş alimlər bu medalla təltif edilirlər.
Antonov (zavod)
Antonov zavodu — Kiyevdə yerləşən Ukrayna aviasiya sənayesi dövlət müəssisəsi. Hal-hazırda Antonov ASTC im-ə bağlıdır. O. K. Antonov adına ASTC Dövlət Müəssisəsinin filialı adlandırılır. == Tarix == === 1920—1991 === 12 saylı Dövlət Aviasiya Zavodu (QAZ-12) 1920-ci il sentyabrın 9-da Hərbi Sənaye Şurasının 15178 saylı qərarı ilə kiçik təmir sexləri əsasında qurulmuşdur. Zavodun ilk direktoru və əslində onun təşkilatçısı professor V.Bobrov olmuşdur. İlk illərdə zavodun əsas fəaliyyəti istismarda olan xarici istehsallı təyyarələrin təmiri və onlar üçün ehtiyat hissələrinin istehsalı olur. 1923-cü ildə zavodda K. Kalinin rəhbərlik etdiyi konstruktor bürosu qurulur. 1925-ci ildə zavod 4 yerlik sərnişin təyyarəsi K-1 olan orijinal dizaynlı ilk təyyarənin istehsalını mənimsəyir. Bundan əlavə, zavod planerlər və hidroplanerlər istehsal edir, 1931-ci ildə avtojirlərin istehsalına da yiyələnir. 1932-1934-cü illərdə zavod yüksək sürətli altı oturacaqlı XAI-1 sərnişin təyyarəsini inkişaf etdirir (istehsal 1934-cü ildə mənimsənilir).
Boris Popov
Boris Popov (bolq. Борис Стефанов Попов; 8 iyun 1894, Sofiya, Bolqarıstan knyazlığı – 12 dekabr 1979, Sofiya, Bolqarıstan Xalq Respublikası[d]) — Bolqarıstan botaniki. == Elmi fəaliyyəti == Boris Popov toxumlu bitkilər üzrə ixtisaslaşmışdır. === Təsnif etdiyi taksonlar === Centaurea albofimbriata Centaurea parilica Colchicum filifolium Colchicum soboliferum Eranthis bulgaricus Gymnadenia × borisii Hypecoum pendulum subsp. ponticum Jasione bulgarica == Əsərləri == Stefanoff, B. Monographie der Gattung Colchicum L.. — Sofia, 1926. — 100 p. Stefanoff, B. Herkunft und Entwicklung der Vegetationstypen in den Rhodopen. — Sofia, 1927. — 205 p.
COVID-19
Koronavirus xəstəliyi 2019 (COVID-19) — SARS-CoV-2 virusunun səbəb olduğu xəstəliyin adı. 2019-cu ilin dekabr ayında Çinin Uhan şəhərində sətəlcəm xəstəliyinin yayıldığı bildirildi. 31 Dekabr 2019-cu ildə başlayan virusa Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) tərəfindən 2019-nCoV adı verildi, daha sonra Virusların Taksonomiyası üzrə Beynəlxalq Komitəsi tərəfindən SARS-CoV-2 olaraq yenidən adlandırıldı. Bəzi tədqiqatçılar, koronavirusun ən çox yayıldığı yer Huanan Dəniz Bazarı olduğunu bildirdi. 18 Fevral 2020-ci il tarixində koronavirusun pnevmoniyasının başlanğıcında 2,009 təsdiqlənmiş ölüm və 75,200 təsdiqlənmiş yoluxma qeydə alındı. Uhan ştammı SARS-CoV ~ 70% genetik oxşarlığı olan 2B qrupundan olan Betakoronavirusun yeni bir növü kimi müəyyən edildi. Virusun yarasa koronavirusuna 96% bənzərliyi var, buna görə də yarasaların mənşəyi geniş şübhə altındadır. == Araşdırılması == Beynəlxalq alimlər qrupu 2003-cü ildəki pandemiya zamanı SARS xəstəliyinə tutulmuş insanların yeni SARS-CoV-2 koronavirusuna qarşı immunitetli olduğunu aşkar edib. Həmin adamların orqanizmində S-proteinə qarşı anti-cismlər inkişaf edib ki, bu da koronavirusun insan hüceyrələrinə daxil olmasına qarşı mühüm rol oynayır. Tədqiqat zamanı bu anti-cismlərdən biri — S309 üzə müəyyən edilib.
Coreopsis poloe
Coreopsis poloe (lat. Coreopsis poloe) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin koreopsis cinsinə aid biki növü.
Ebru Polad
Ebru Polad (türk. Ebru Polat; d. 1 iyun 1983, İzmir, Türkiyə) — Türkiyə musiqiçisi.
Kirov zavod
Putilov zavodu, Leninqrad Kirov zavodu və ya Kirov zavodu (ru: Кировский завод) Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhərində yerləşən bir maşın zavodudur. == Yaradılması == Zavod top mərmisi istehsal etmək üçün 1800-cü illərdə inşa edilmişdir. 1848-ci ildə Putilov adlı bir sənayeçi tərəfindən satın alındı ​​və adı Putilov zavodu oldu. Bu dövrdə dəmir yolları üçün müxtəlif komponentlər istehsal etmişdir. 1890-cı illərdəki sənayeləşmə dövründə istehsal gücü və işçi sayı artmışdır. 1900-cü ildə fabrikdəki işçi sayı 12 min 400 nəfər idi. == İstehsal == Fabrik Rusiyanın Çar hökumətinin böyük sifarişlərini yerinə yetirmiş və dəmir yolu komponentləri istehsal etmiş və beləliklə də ölkənin ən əhəmiyyətli sənaye müəssisələrindən biri olmuşdur. 1900-cü ildən top mərmisi istehsalını bərpa etmiş və Çar Ordusunun ən vacib sursat tədarükçüsünə çevrilmişdir. 1917-ci ildə, Sankt-Peterburq şəhərindəki ən böyük fabrik kompleksi idi. == 1917-ci il inqilabları == 1917-ci ilin Fevral İnqilabı ilə devrilmiş Çar rejiminin süqutu zamanı Putilov zavodu işçiləri tərəfindən təşkil edilən tətillər və aksiyalar ilə ön plana çıxmışdır.
Leonid Popov
Leonid Andreyeviç Popov (saxa Леонид Андреевич Попов; 14 avqust 1919, Suntar ulusu, Yakutiya MSSR – 1 aprel 1990) – Saxa yazıçısı, Saxa Xalq şairi. == Həyatı == Leonid Popov 14 avqust 1919-cu ildə Saxa Respublikasının Suntar ulusunun Arılax kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. 1941-ci ildə Yakutiya Pedaqoji İnstitutununu bitirmiş, daha sonra Maksim Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunda təhsil almışdır. Yakutiya Kitab Nəşriyyatında və "Hotugu sulus" jurnalında çalışmışdır. 1944-cü ildə SSRİ Yazıçılar İttifaqına üzv seçilmişdir. == Yaradıcılığı == Leonid Popovun ilk şeiri 1937-ci ildə nəşr edilmişdir. 1943-cü ildə Böyük Vətən Müharibəsi ilə bağlı şeirlər toplusu "Görüş gününü gözləyirəm" (Күүтэбин көрсүһэр күннэри) adı ilə ayrıca kitab kimi nəşr olunmuşdur. Onun poetik axtarışları "Ürəyin dibindən" (Истиҥ сүрэхтэн), "Qağayılar" (Хоптолор),"Təmiz qar üsrtündə gəzirik" (Хаамыах халыҥ хаарынан) kimi kitablarda əksini tapmışdır. Leonid Popovun ən məşhur əsəri Sovet İttifaqı Qəhrəmanı F. K. Popova həsr olunmuş "Nəğməyə çevrilən həyat" (Ырыа буолбут олох) və "Mənim Respublikam" (Мин республикабар) poemalarıdır. Leonid Popov nəsr yaradıcılığı ilə məşğul olmuş, "Tayqa cığırları" (1961) hekayələr toplusunu, "Kyundeli" (1970) povestini, "Toqo Sele" (1976) və "Maya diyarı" (1978) romanlarını nəşr etdirmişdir.
Mehmed Polad
Mehmet Polat (türk. Mehmet Polat) — Türkiyə aktyoru. == Həyatı == Mehmet Polad 1970-ci il yanvarın 14-də Diyarbakırda anadan olub. 1982-ci ildə konservatoriyanı bitirib. "Beləmi olacaqdı" (türk. Böylemi olucaktı) adlı serialda debüt edib. Sonra "Qurdlar vadisi", "Acı həyat" kimi seriallara çəkilib.
Pavlovskiy Posad
Pavlovskiy Posad — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Moskva vilayətinə daxildir.