Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • профиль

    -я; м. (франц. profil - очертание) см. тж. в профиль, профильный 1) Очертание, вид лица или предмета сбоку. Набросать женский профиль. Милый, изящный

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОФИЛЬ

    profil (yandan görünüş, bilik, ixtisas)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОФИЛЬ

    м profil (1. çevrə, yandan görünüş; 2. tex. kəsik, bir şeyin kəsiyi; 3. məc. bilik, ixtisas).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОФИЛЬ

    м профиль (1. са къвалахъай килигайла акунар, мес. ччинин са патахъай килигайла ччинин акунар. 2. са затI юкьвай агъуз атIайла аквадай гьал, ак

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • в профиль

    см. профиль; в зн. нареч. Сбоку. Сфотографировать кого-л. в профиль. В профиль горы напоминают волны.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • PROFİL

    профиль

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • profil

    profil

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • profil

    m profil

    Tam oxu »
    Fransızca-azərbaycanca lüğət
  • profil

    is. profil m

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • PROFİL

    I сущ. профиль: 1. очертание, вид сбоку (лица, предмета) 2. вертикальное (поперечное или продольное) сечение, разрез какого-л. участка поверхности, пр

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PROFİL

    fr. profil < lat. filum – cizgi, xətt

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • PROFİL

    [ital. profil] профиль (1. къвалахъай акунар (ччинин, са затӀунин); 2. хуьс. са чка, са затӀ, са затӀунин ччин гьяркьуьвилихъ ва я яргъивилихъ виняй а

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • PRÓFİL

    [ital. profil] 1. Üzün və əşyanın yandan görünüşü. Bu şəklin üst tərəfində hörükləri çiynindən döşünə doğru sallanan bir qız profili görünürdü. M.Hüse

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PROFİL

    i. profile; (yandan görünüş) side-view; ~dən in profile

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ПРОФИЛИРОВАННЫЙ

    прич. xüs. müəyyən profilə malik, düzgün profil verilmiş (yol).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PROFILE

    profile1 n 1. profil, yandan görünüş; 2. qısa bioqrafik oçerk profile2 v 1. profildən çəkmək (şəkil); 2. profildən göstərmək

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • PROFİLLİ

    прил. какого-л. профиля, имеющий какой-л. профиль. Taxılçılıq profilli rayon район зернового профиля

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • пробыть

    -буду, -будешь; пробудь; пробыл и пробыл, пробыла, пробыло и пробыло; св. Прожить, провести какое-л. время где-л., в качестве кого-л., каким-л. образо

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОПИЛ

    м 1. bax пропилка; 2. mişarlanmalı yer, mişarlanmış yer, mişar yeri

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОФИТ

    м köhn. gəlir, mənfəət, qazanc, fayda, varlanma

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PROFIT

    profit1 n 1. fayda, xeyir; sərfə, mənfəət, qazanc; to make one’s ~ of smth. bir şeydən fayda əldə etmək; to seli at a ~ qazancına satmaq; 2. gəlir; gr

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • PROMİL

    lat. pro mille – hər minə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • profit

    m gəlir, mənfəət, fayda, xeyir; tirer ~ xeyir vermək

    Tam oxu »
    Fransızca-azərbaycanca lüğət
  • propil

    propil

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • пропил

    -а; м.; спец. 1) к пропилить 1) - пропиливать Пропил бревна. 2) Пропиленное место. Широкий пропил. Сделать пропил.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОФИТ

    gəlir, mənfəət, qazanc, fayda

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • профи

    ...занимается спортом профессионально. Боксер стал профи. Хоккеист-профи. Баскетбольная команда профи. Участие профи в соревнованиях.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пробить

    -бью, -бьёшь; пробей; пробил, пробил; -ла, -ло и, св. см. тж. пробивать, пробиваться, пробивание, пробивка, пробой 1) а) что Ударами или иным способом

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОБЫТЬ

    хьунухь; я пробыл там два месяца зун ана кьве вацра хьана.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОГУЛ

    прогул (себеб авачиз кIвалахдал экъечI тавун).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОПИТЬ

    хъун, хъуниз (ичкидиз) серф авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОПИСЬ

    ж гуьрчег хатIунин чешне (килигиз кхьин патал раснавай). ♦ писать прописью гьарфаралди кхьин (цифрайралди ваъ)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОМЫТЬ

    1. чуьхуьн, чуьхвена михьун. 2. тухун, тухвана пад акъудун, тухвана хъалхъам акъудун (ци). 3. чуьхвена хкудун, целди хкудун (мес

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЛИТЬ

    1. экъичун. 2. авадрун (мес. накъвар). 3. къун (марф)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЛИВ

    геог. пролив (кьве гьуьл сад-садак кукIурзавай яд авай гуьтIуь чка).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОКОЛ

    1. см. проколоть. 2. тIеквен (сухна акъудай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PROQUL

    [rus.] Üzürsüz işə gəlməmə, işə çıxmama; işburaxma. ◊ Məcburi proqul – qanunsuz olaraq işə buraxılmadığına görə vəzifəsini yerinə yetirə bilməmə.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОБЕЛ

    ara, aralıq, boş yer, boşluq, məsafə, nöqsan, qüsur, çatışmazlıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОБИТЬ

    1. Dəlmək, deşmək; 2. Deşib keçmək; 3. Açmaq; 4. Tıxamaq, tutmaq, kəpitkələmək (deşikləri); 5. Vurmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОЖИТЬ

    1. Yaşamaq; 2. Xərcləmək, sərf etmək (yeməyə, kefə)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОЛИТЬ

    1. Tökmək, axıtmaq; 2. Yağmaq (yağış)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОФАН

    biliksiz, səriştəsiz, xəbərsiz, məlumatsız, naşı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОЧИЙ

    başqa, qeyri, sair

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИБЫЛЬ

    ж 1. къазанжи, менфят. 2. артух хьун, гзаф хьун; артух хьайиди, гзаф хьайиди, винел атайди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОБЕЛ

    1. ахъайнавай чка, буш чка (кхьей ва я басма авур затIуна, мес. бланкда). 2. пер. нукьсан, кимивал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОБИТЬ

    1. акъудун (тIеквен); тIеквен акъудун; и патай а патаз хкатун; пробить стену цлай тIеквен (хъалхъам) акъудун; пуля пробила дверь гуьлле ракIарикай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЖИТЬ

    1. яшамиш хьун; уьмуьр гьалун. 2. серф авун, харж авун; прожить все деньги вири пул харж авун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОГИБ

    1. чам куткун, акIаж хьун. 2. акIаж хьайи (патахъ хьайи) чка

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • прочие

    см. прочий; -их; мн. Остальные, другие люди. Он серьёзнее прочих. Когда мы дразнились, все прочие смеялись. Мне всё равно, что об этом подумают другие

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОРЫВ

    1. хана пад акъудун; пад акъатун (мес. фронтдай). 2. пад акъатай чка; хана пад акъудай чка (мес. фронтдин)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОРЫТЬ

    эгъуьнун (мес. къубу, хвал)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОФАН

    са затIни тийижирди, авам, чирвиликай кIусни хабар авачирди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • çöküklü

    çöküklü, profil

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • PROFİLDƏN

    нареч. в профиль. Profildən şəkil çəkdirmək сфотографироваться в профиль

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПРОФИЛИРОВАТЬСЯ

    несов. xüs. profillənmək, düzgün profil verilmək (yola).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОФИЛИРОВАТЬ

    сов. и несов. xüs. profilləmək, düzgün profil vermək (yola).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • QUMDÖŞÜ

    сущ. архит. гусёк (архитектурный профиль, представляющий собой сочетание двух дуг)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • профилированный

    -ая, -ое.; спец. Имеющий определённый профиль, правильную форму в сечении. П-ая дорога. Профилированный металл.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • нордический

    ...-ое. Свойственный жителям северных стран (о характере, внешности) Нордический профиль. Н-ое спокойствие. Н-ая выдержка.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • профильный

    см. профиль 1), 2), 3); -ая, -ое Профильный портрет. Профильный контур. Профильный разрез поверхности. П-ая прокатка металла. П-ая сталь.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • в фас

    ...нареч. Лицом к смотрящему, анфас. Фотографироваться в ф. и в профиль. Портрет в фас.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • однопрофильный

    -ая, -ое. см. тж. однопрофильность Имеющий один и тот же профиль, одну специализацию. О-ые предприятия. О-ые учебные заведения.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • узкопрофильный

    ...-ое; -лен, -льна, -льно. Имеющий узкую специализацию, ограниченный профиль чего-л. У-ая лаборатория. У-ое издание. У-ое отделение больницы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ÇÖKÜK

    ...мех. с.-х. çökük vərdənə вогнутый каток, çökük profil вогнутый профиль; çökük səth мат. вогнутая поверхность 2. впалый (вдавшийся внутрь, ввалившийся

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • тавровый

    ...тавр; -ая, -ое. Т-ое железо. Т-ая балка. Т-ые рельсы. Тавровый профиль изделия.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • гусёк

    -ська; м. см. тж. гуськом 1) уменьш.-ласк. к гусь 2) Архитектурный профиль в виде сочетания выпуклой и вогнутой дуги. 3) Часть стрелы подъёмного крана

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • спрофилировать

    ...св. (нсв. - профилировать) что 1) Придать правильный поперечный профиль (дороге, дорожному полотну) 2) Придать какую-л. определённую форму детали из

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • перепрофилировать

    ...и нсв. см. тж. перепрофилироваться что Изменить - изменять профиль какой-л. работы, участка, цеха и т.п. Перепрофилировать завод на выпуск мирной про

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • начиркать

    ...небрежно написать, нарисовать что-л. Начиркать письмишко. Начиркать чей-л. профиль.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • зачертить

    ...графический рисунок, чертёж, план. Зачертить план местности. Зачертить в альбом профиль.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • калёвка

    ...краями (багетов, карнизов, оконных переплётов и др.) 3) Фигурный профиль бруска или доски, получаемый строганием.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • перепрофилироваться

    ...выпуск товаров народного потребления. 2) Изменить свою специализацию, профиль своей деятельности. В условиях конверсии часть служащих должна перепроф

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • точёный

    ...изящной формы, очертаний (о чертах лица, фигуре и т.п.) Точёный профиль. Т-ая фигура. Т-ая шея. Т-ые пальцы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • античный

    ...древнего мира (о чертах лица, формах тела и т.п.) Античный профиль. Античный нос.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обрисоваться

    ...вырисоваться. В темноте обрисовалась чья-то фигура. За окном обрисовался чей-то профиль. В облегающем вечернем платье её фигура обрисовалась со всей

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вычертить

    ...рисунок, обрисовать контуры чего-л. Вычертить на стене мелом чей-л. профиль. в) отт. Оставить след своего движения. Самолёт вычертил на небе весь пут

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • профилировать

    ...профилировка что спец. 1) Придать - придавать правильный поперечный профиль (дороге, дорожному полотну) Профилировать путь. 2) Придать - придавать че

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • чеканный

    ...стихотворения. Ч-ая фраза. б) отт. Имеющий чёткие, резкие очертания. Чеканный профиль лица. Ч-ые тени деревьев.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YANDAN

    ...сбоку, со стороны 2. в профиль. Yandan şəkilçəkmə фото. съёмка в профиль II прил. 1. боковой. Yandan axın боковой приток, yandan sıxılma боковое сжат

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VAKUUM

    ...vakuum texnikası вакуумная техника, vakuum profili вакуумный профиль, vakuum fotoelementi вакуумный фотоэлемент, vakuum klapanı вакуумный клапан

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • фасонный

    ...спец. Сделанный по определённому фасону, образцу. Фасонный профиль детали. Ф-ые детали. Ф-ое литьё. б) отт. Соответствующий форме какого-л. изделия.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • Qaz planlaması

    ...nümunə götürmə nöqtələri bir-birindən bir neçə yüz metr aralı profil üzrə yerləşdirilir. Alınmış qaz nümunələrinin analizi nəticəsində «qaz anatomiya

    Tam oxu »
    Neft terminlərinin izahlı lüğəti
  • силуэт

    ...предмета на фоне другого цвета. Силуэт женской головки. Силуэт лица в профиль. Портретный силуэт. Вырезать, набросать чей-л. силуэт. 2) Очертание чег

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • EN

    ...поперечный. строит. En kəsiyi поперечный разрез, en profili поперечный профиль, en balkası поперечная балка, en armaturu поперечная арматура, en ağız

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PƏR

    ...(то же, что лопасть). Turbinin pəri лопатка турбины, pərin profili профиль лопатки 7. плавник (орган передвижения у рыб и водных животных) ◊ pər açma

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • сняться

    ...вертолёт. 5) разг. = сфотографироваться Сняться для паспорта. Сняться в профиль, анфас. Сняться группой. 6) Сыграть роль в кино- или телефильме. Снят

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОФИЛАКТИКА

    мн. нет. мед. профилактика (начагъвилин, азарлу хьунин вилик пад атIудай чараяр)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОФИЛЬТРОВАТЬ

    1. Süzgəcdən keçirtmək, filtrdən keçirtmək; süzmək; 2. Məc. Yoxlamaq, diqqətlə öyrənmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОФИЛАКТИКА

    profilaktika

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PROFİLAKTİK

    профилактический

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PROFİLAKTORİ

    [yun.] Sanatoriya tipli müalicə müəssisəsi. Gecə profilaktorisi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PROFİLÁKTİKA

    [yun. prophylaktikos – qoruyucu] 1. tib. Xəstəliyin qarşısını alan və əhalinin əmək və məişəti üçün sağlam şərait yaradan tədbirlərin məcmusu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PROFİLAKTİK

    sif. [yun.] Profilaktikaya aid olan, profilaktika məqsədi ilə görülən. Profilaktik tədbir. Maşınların profilaktik təmiri

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Promil
Promil (lat. pro mille – hər minə) — hər hansı kəmiyyətin mində bir hissəsi. Promil faizin onda birinə bərabərdir və ‰ işarəsi ilə qeyd olunur. Bu işarənin üç ədəd sıfır rəqəmindən tərtib edilməsi Promilin tərifi ilə əlaqədardır. Bəzi kəmiyyətlər ənənəvi olaraq Promil ilə ölçülür; məsələn, dəniz suyunun şorluğu ‰ ilə göstərilir. Suyun şorluğunun 35 Promil olması onun kütləsinin 0,035 hissəsinin duzlardan ibarət olduğu deməkdir (hər litrə 35 qram). Dəmir yollarının meyilliliyi kiçik olduğundan onu da Promil ilə hesablayırlar.
Yamacın profili
Yamacın profili – (rus. профиль склона, ing. profile of slope) köndələn kəsilişdə yamacın forması (düşmə xətti üzrə). Bu əsas etibarilə dərinlik eroziyası və denudasiyanın münasibətindən, sü­xur­ların yatımından və xüsusiy­yətlərindən, iqlim şəraitindən, ya­macın səmtindən, bitki örtüyündən asılı olur. Yamacın profili düz, əyri, qabarıq, pilləli və mürəkkəb ola bilər.
İstifadəçi profili
İstifadəçi profili — istifadəçi ilə əlaqəli parametrlər və məlumat toplusu. Bu, şəxsiyyəti müəyyən etmək üçün istifadə olunan kritik məlumatları, məsələn, adı, yaşı, fotoşəkili, həmçinin bilik və ya təcrübə kimi fərdi xüsusiyyətləri özündə əks etdirir. İstifadəçi profilləri ən çox "Facebook", "Instagram" və "LinkedIn" kimi sosial media saytlarında mövcuddur. Onlar fərdin könüllü rəqəmsal şəxsiyyəti kimi xidmət edir, onların əsas xüsusiyyətlərini və xüsusiyyətlərini vurğulayır. Fərdi kompüter və əməliyyat sistemlərində istifadəçi profilləri faylları, parametrləri və sənədləri "hesablar" kimi tanınan fərdi istifadəçi mühitləri üzrə kateqoriyalara ayırmağa xidmət edir. Həmçinin əməliyyat sistemini istifadəçiyə daha yaxın və uyğunlaşdırılmış olmağa imkan yaradır. Fiziki istifadəçi profilləri pasportlar, sürücülük vəsiqələri və hüquq sistemində fərdi şəxsiyyəti müəyyən etmək üçün istifadə edilən hüquqi sənədlər kimi şəxsiyyət sənədləri kimi xidmət edir. İstifadəçi profili həmçinin, istifadəçi modelinin kompüter təsviri kimi qəbul edilir. İstifadəçi modeli fərdi istifadəçi haqqında müəyyən xüsusiyyətləri əldə etmək üçün istifadə edilən (məlumat) strukturdur və istifadəçi profilinin əldə edilməsi prosesi istifadəçi modelləşdirmə və ya profilləşdirmə adlanır. == Mənşəyi == İstifadəçi profillərinin mənşəyi pasportun mənşəyi ilə izlənilə bilər ki, bu da 1920-ci ildə Birinci Dünya müharibəsindən sonra Millətlər Liqasında aparılan danışıqlardan sonra məcburi hala gətirilən şəxsiyyət vəsiqəsi (ŞV) ilə əlaqəlidir.
Gəzici istifadəçi profili
Gəzici istifadəçi profili (en. roaming user profile) - Microsoft Windows əməliyyat sistemləri ailəsində Windows Server domeninə qoşulmuş istifadəçilərə lokal şəbəkənin müxtəlif kompüterlərindən əməliyyat sisteminə daxil olarkən öz profilinə erişmə hüququ əldə etməyə imkan verən texnologiya. Gəzici istifadəçi profilinə proqramların, sənədlərin köklənmiş parametrləri, iş mühiti, o cümlədən simgələrin iş masasında yerləşməsi və başqa parametrlər daxildir. Sistemdən çıxarkən profilin bütün dəyişdirilmiş parametrləri və sənədlər server ilə sinxronlaşır. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Biofil
Biofillər — ətraf mühitə nisbətən canlı orqanizmlərdə daha çoxlu miqdarda toplana bilən kimyəvi elementlər və ya maddələr (sink, oksigen, fosfor və digər elementlər, həmçinin bir vast; onun çox pestisidlər). Çox vaxt Biofillərin canlı orqanizmlərdə konsentrasiyası (toplanma əmsalı) ətraf mühitə nisbətən yüz dəfə, min dəfə (yüz min dəfə) çox olur. Biofillərin orqanizmdə həddən mütləq artıq toplanması toksikozların əmələ gəlməsinə və ya hətta orqanizmin məhv olmasına səbəb olur. == Biofil elementlər == Orqanizmlərin geokimyəvi mühitdən (torpaq, su) udaraq həyat çirklənməsi, fəaliyyətində istifadə etdiyi elementlər. Biofil elementlər makroelementlərindən N, C, O, H, Ca, Mg, Na, К, P, S, Cl, Fe və mikroelementlərdən Си, Co,Mn, Zn, V, Ni, Mo, Se, F, Br, J və b. aiddir. == Biofilota == Müəyyən arealın flora və faunası. == Biofiltratorlar == Öz spesifik üsulu ilə qidalanaraq (fıltrasiya edərək) su mühitinin təmizlənməsində özünəməxsus rol oynayan su orqanizmləri. Məs. mikroskopik kalapus xərçəngciyi bir sutka ərzində 2 1 suyu təmizləyə bilir.
Feofil
Feofil (yun. Θεόφιλος) (813 – 20 yanvar 842, Konstantinopol) — Bizans imperatoru. == Babəklə əlaqələri == Babək Bəzzi itirəndən sonra Bizans ərazisinə gedib çatmağı düşünürdü, çünki Bizans imperatoru ilə çox yazışırdı. Ərəb mənbələrində Babəkin Feofil ilə necə əlaqə saxladığı və Bizansın xürrəmilərə necə təsirli kömək göstərdiyi barəsində məlumat verilir. Ət-Təbəri 837–838-ci illərin hadisələrini şərh edərkən bildirir: "Həmin ildə bizanslıların hakimi Feofil Mixail oğlu Zibatra əhalisinə hücum edərək onları əsir aldı və onların şəhərini talan etdi. Sonra o, sürətlə müsəlman qalalarından keçdi, müsəlman qadınlarını [bəziləri deyirlər ki, onların sayı min nəfərdən çox idi] əsir aldı və əlinə keçən müsəlmanlara işgəncə verdi; o, əsirlərin gözlərini qızmar dəmirlə yandırır, qulaq və burunlarını kəsirdi."Feofilin Xilafət ərazisinə hücumu Bəzzdə mühasirə olunmuş Babək tam çarəsiz vəziyyətdə olduğu barəsində Feofilə məktub yazandan sonra başlamışdı, çünki Babəkin məktubundan sonra ərəblər Bəzzi darmadağın etmişdilər. Ət-Təbəri Bizans qoşunlarının qəflətən hücumunun səbəbini belə də izah edir: "O (Babək), ölümə yaxın olanda, öz gücsüzlüyünü, habelə öz qoşununun gücsüzlüyünü yəqin edəndə, Bizans padşahı Georgi oğlu, Mixail oğlu Feofilə yazıb bildirdi ki, ərəblərin padşahı bütün ordularını, hətta öz dərzisi və aşpazı daxil olmaqla bütün döyüşçülərini onun əleyhinə göndərmişdir, belə ki, onun qapısında (Bizans sərhədində) daha heç kəs qalmamışdır. Buna görə "əgər sən [onun ərazisinə] soxulmaq istəsən, bil ki, heç kəs sənin yolunu tutmayacaq və sənə mane olmayacaqdır". O (Babək), Feofilə məktub göndərərkən belə ümid edirdi ki, bu məktub Bizans padşahını ciddi əməliyyata başlamağa vadar edəcək və bunun nəticəsində o, [özünün] bəzi fəlakətlərindən xilas olacaqdır, çünki Mötəsim onun müqabilində duran qoşunlardan bir hissəsini geri çağırıb bizanslıların padşahına qarşı göndərməyə məcbur olacaqdır, beləliklə də onun başı onunla (Babəklə) deyil, bizanslılarla qarışacaqdır". Babək Feofilin Xilafətə qarşı hücuma keçməsini sürətləndirmək üçün hətta yalan vədlər verməkdən çəkinməmişdi..
Neofil
Neofil (ing. Neophile və ya Neophiliac) — yazıçı Robert Anton Wilson tərəfindən populyarlaşan - bir müddət yeniliyə güclü bağlılığı ilə səciyyələnən bir şəxsiyyət növüdür. Termin əvvəllər Kristofer Booker tərəfindən "Neophiliacs" (1969) kitabında və J. D. Salinger tərəfindən 1924-cü il 16 aprel tarixli "Hapworth" qısa hekayəsində istifadə edilmişdir.
Podofil
Podofil (lat. Podophyllum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin zirinckimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Porfir
Porfir - fenokristalları qələvi çöl şpatı, turş plagioklaz, kvars, biotit, əsas kütləsi isə eyni minerallardan və ya mikrofelzit, bəzən hornblenddən, təşkil olunmuş süxurların ümumi adı. Əsas kütləsi bəzən şüşədən və ya təkrar kristallaşmış şüşədən ibarət olur. Porfir termini həm paleotip effuziv süxurlar (məsələn: kvarslı porfir) və həm də hipabissal və damar süxurlar (məsələn: qranit-porfir) üçün işlədilir. Zavaritski, Lodoçnikov və b. "porfir" terminini paleotip effuziv süxurlara tətbiq etdikdə müvafiq süxur tərkibini göstərən söz əlavə etməyi təklif etmişlər (məsələn: traxit-porfir, riolit-porfir). == Həmçinin bax == Süxurlar Mineral == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006. 679.
Prolin
Prolin (Pro, P) — Protein formalaşdıran 20 aminturşulardan biri. Prolin və törəmələri üzvi reaksiyalarda assimmetrik katalizator kimi istifadə olunur.
Propin
Propin (CH3-C≡CH) — Alkinlər sinfindən doymamış karbohidrogen.
Teofil
Antióxiyalı Teofíl (yun. Θεόφιλος Αντιοχείας; d. ? - ö. 180 və ya 181) — II yüzillikdə yaşayan xristian apologeti, Antioxiyanın episkopu (169-cu ildən), xristian kilsəsinin müqəddəsi. Qnostiklər, markionçular kimi çeşidli xristian hereslərinə (küfrlərinə) qarşı mübarizə aparmışdır. Suriyalı idi. == Apologetikası == Teofilin dünyagörüşü Tatiana yaxın idi. O da hesab edirdi ki, yunanlar özlərinə aid edən hər bir yaxşı şeyi yəhudilərdən alıblar. Sonradan aldıqlarına yenilik gətirməklə onların mahiyyətlərini dəyişdiriblər.
Prodik
Prodik (yun. Πρόδικος, təxminən e. ə. 465 – 395) — qədim yunan filosofu, sofistlər məktəbinin təmsilçisi. Dilçilik elmi və əxlaq problemləri ilə məşğul olmuşdur. O həm də dinlərin yaranması nəzəriyyəsini irəli sürmüşdür. Onun fikrincə, insanlar onlara xeyir gətirən günəş, çaylar, dənizlər kimi təbiət obyektlərini tanrılaşdırmışlar. Buna o, Misirdə Nil çayının tanrılaşdırılmasını örnək gətirirdi. Prodikə görə, bundan sonra insanların fəaliyyətlərinə uyğun olaraq şərabçılıq, dəmirçilik, sənətkarlıq və s. tanrıları uydurulmuşdur.
Prokl
Próklus Diadóxus (/ˈprɒkləs laɪˈsiəs/ ; ən tezi 7 fevral 412 və ən geci 8 fevral 412, Konstantinopol – 17 aprel 485, Afina, Axeya) — antik dövrün neoplatonçu filosofu, Platon Akademiyasının rəhbəri (skolarxı), neoplatonizm məktəbinin sonuncu ən tanınmış nümayəndəsi. Onun öyrənciləri yazırdılar ki, o çoxlu tanınmış müəllimlərdən dərs almış, müdriklik məqamına çatmış, çoxlu ibadətlər etmiş, ailə qurmamış və abid həyatı sürmüşdür. == Əsərləri == "İlahiyyatın ilk əsasları" (yun. Στοιχείωσις θεολογική), "Platon ilahiyyatı" (yun. Περὶ τῆς κατὰ Πλάτωνα θεολογίας), "Fizikanın başlanğıcı" (yun. Στοιχείωσις φυσική) kimi kitabların, eləcə də Platonun "Timeus", "Parmenides", "Alkibiades", "Kratilus" əsərlərinə edilən şərhlərin müəllifi olmuşdur. Ancaq onun əsərlərinin çoxu bizim zamanımıza qədər gəlib çatmışdır. == Fəlsəfəsi == Digər neoplatoçular kimi Proklus da dünyanı Vahidin (tanrının) emanasiyası kimi təsəvvür edirdi. O, emanasiyanı triadik (üç mərhələli) inkişafda görürdü. Ancaq, bu inkişaf əslində tənəzzül demək idi, çünki o əks istiqamətdə inkişaf edirdi: kamildən naqisə, işıqdan qaranlığa olan kimi.
Trofi
Trofi İsrail Müdafiə Qüvvələri tərəfindən istifadə edilən aktiv müdafiə sistemidir. Həm ağır, həm də yüngül zirehli maşınlara yaxınlaşan raketləri və ya döyüş raketlərini zərərsizləşdirmək üçün istehsal olunur. Trophy, RAFAEL və İsrailin Elta şirkəti ilə müştərək şəkildə hazırlanmışdır. İstehsalçılara görə, bu model silah texnologiyasında bir etalon olacaqdır. == Dizaynı == Bu sistem əvvəlcə İsrail istehsalı Merkava əsas müharibə tankını tamamlamaq üçün istehsal edilmişdir. Dizaynında F/G lent atışa nəzarət sistemi olan sistemin avtomobildə 4 düz polad panel antenası var. Bu antenalar 360° bucaq altında maşının ətrafını müşahidə altında saxlayır. Hər hansı bir silahdan atəş edildikdə, daxili kompüter gələn silahın yaxınlaşma bucağını tapır. Yaxınlaşan silah tam müəyyən edildikdən sonra, kompüter təxmini vaxtı və onu təsirsiz hala gətirmək üçün lazım olan bucağı hesablayır. Avtomobilin hər iki tərəfində növbə ilə işləyən rampalar var.
Denis Pronin
Denis Aleksandr oğlu Əliyev (doğum adı: Denis Aleksandroviç Pronin; (26 may 1989, Xətai rayonu – 6 oktyabr 2020, Cəbrayıl rayonu)) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Denis Əliyev 1989-cu il mayın 26-da Xətai rayonunda anadan olub. Milliyyətcə rus idi. 1995-2006-cı illərdə Xətai rayonunda T. Bağırov adına 59 nömrəli tam orta məktəbində təhsil alıb. Ailəli idi. 8 yaşlı bir qızı yadigar qaldı. == Hərbi xidməti == Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Denis Əliyev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Cəbrayılın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Denis Əliyev oktyabrın 6-da Cəbrayılın azad edilməsi zamanı şəhid olub. Xətai rayonunda dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Denis Əliyev ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Denis Əliyev ölümündən sonra "Cəbrayılın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.06.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Denis Əliyev ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Feofil (imperator)
Feofil (yun. Θεόφιλος) (813 – 20 yanvar 842, Konstantinopol) — Bizans imperatoru. == Babəklə əlaqələri == Babək Bəzzi itirəndən sonra Bizans ərazisinə gedib çatmağı düşünürdü, çünki Bizans imperatoru ilə çox yazışırdı. Ərəb mənbələrində Babəkin Feofil ilə necə əlaqə saxladığı və Bizansın xürrəmilərə necə təsirli kömək göstərdiyi barəsində məlumat verilir. Ət-Təbəri 837–838-ci illərin hadisələrini şərh edərkən bildirir: "Həmin ildə bizanslıların hakimi Feofil Mixail oğlu Zibatra əhalisinə hücum edərək onları əsir aldı və onların şəhərini talan etdi. Sonra o, sürətlə müsəlman qalalarından keçdi, müsəlman qadınlarını [bəziləri deyirlər ki, onların sayı min nəfərdən çox idi] əsir aldı və əlinə keçən müsəlmanlara işgəncə verdi; o, əsirlərin gözlərini qızmar dəmirlə yandırır, qulaq və burunlarını kəsirdi."Feofilin Xilafət ərazisinə hücumu Bəzzdə mühasirə olunmuş Babək tam çarəsiz vəziyyətdə olduğu barəsində Feofilə məktub yazandan sonra başlamışdı, çünki Babəkin məktubundan sonra ərəblər Bəzzi darmadağın etmişdilər. Ət-Təbəri Bizans qoşunlarının qəflətən hücumunun səbəbini belə də izah edir: "O (Babək), ölümə yaxın olanda, öz gücsüzlüyünü, habelə öz qoşununun gücsüzlüyünü yəqin edəndə, Bizans padşahı Georgi oğlu, Mixail oğlu Feofilə yazıb bildirdi ki, ərəblərin padşahı bütün ordularını, hətta öz dərzisi və aşpazı daxil olmaqla bütün döyüşçülərini onun əleyhinə göndərmişdir, belə ki, onun qapısında (Bizans sərhədində) daha heç kəs qalmamışdır. Buna görə "əgər sən [onun ərazisinə] soxulmaq istəsən, bil ki, heç kəs sənin yolunu tutmayacaq və sənə mane olmayacaqdır". O (Babək), Feofilə məktub göndərərkən belə ümid edirdi ki, bu məktub Bizans padşahını ciddi əməliyyata başlamağa vadar edəcək və bunun nəticəsində o, [özünün] bəzi fəlakətlərindən xilas olacaqdır, çünki Mötəsim onun müqabilində duran qoşunlardan bir hissəsini geri çağırıb bizanslıların padşahına qarşı göndərməyə məcbur olacaqdır, beləliklə də onun başı onunla (Babəklə) deyil, bizanslılarla qarışacaqdır". Babək Feofilin Xilafətə qarşı hücuma keçməsini sürətləndirmək üçün hətta yalan vədlər verməkdən çəkinməmişdi..
Pamfil (mifologiya)
Pamfil (q.yun. Πάμφιλος) — yunan mifologiyasında personaj. O, Egimiyanın oğludur. Peloponnes uğrunda Heraklın övladları ilə müharibədə həlak olmuşdur. Başqa bir versiyaya görə, Deyfontun qızı Orsobiya ilə evlənmişdir. Sparta fillərindən biri onun adını daşıyırdı.
Pamfil (rəssam)
Pamfil (q.yun. Πάμφιλος; lat. Pamphilus; e.ə. 390 – e. ə. IV əsr, Pella[d], Makedoniya və Frakiya) — Qədim Yunanıstan rəssamı. Pamfil Amfipolisdən idi. O, müəllimi Evpomp ilə birlikdə qədim yunan sənətinin gələcək inkişafına güclü təsir göstərmiş sikion rəssamlıq məktəbinin banisi olmuşdur. Rəvayətə görə, Pamfilin bədii nəzəriyyələri elmi prinsiplərə əsaslanırdı. Pamfilin şagirdləri Melantiya adlanır.
Qalxanabənzər podofil
Qalxanabənzər podofil (lat. Podophyllum peltatum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin zirinckimilər fəsiləsinin podofil cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Çoxillik ot bitkisi olub, düyünlü üfüqi istiqamətdə olan kökümsovunun uzunluğu 1 m, diametri 1,5 sm xaricdən qırmızımtıl-qonur, sındıqda isə ağ rəngli olur. Kökümsovunda çoxsaylı lətli çıxıntılar vardır ki, bunların uzunluğu 35sm, eni isə 5mm-ə bərabərdir. Kökümsovu xaricdən açıq-qonur, sınıq halda isə sarımtıl-ağ olub, xoşagəlməz iylidir. Gövdəsi düzqalxan, hündürlüyü 50sm, diametri isə 1,5 sm olub, xaricdən çəhrayı, daxili içiboş, oyuq, əsasında 1-3 ədəd qınlı yarpaqları, yuxarı hissəsində isə 3 ədəd qarşı-qarşıya dayanan yaşıl yarpaqlardan ibarətdir. Gövdəsinin sonunda uzun saplaqlı əyilmiş təksaylı çiçəkləri vardır. Yarpaqları uzun saplaqlı, dairəvi, qalxanvarı, diametri 20sm-ə qədər, dişli-bölünən, 7-9 ədəd ikiqanadlı, kənarları isə bərabər olmayan dişlidir. Çiçəyi ağ, əyilmiş, iri, diametri 7sm-ə qədər ətirli (qovun iyli), çiçək yatağı ikiqat yanlıqlı, 3-6 ədəd kasayarpaqlı və 6-9 ləçəkdən, çoxsaylı erkəkcikdən və yuxarı yumurtalıqlı oturaq dişicik ağzından ibarətdir. Meyvələri dairəvi və ya yumurtavari, limonu-sarı rəngli olub, uzunluğu 7 sm, aromatlı, yumşaq lətli və çoxsaylı qırışıqlı açıq-qəhvəyi rəngli toxumları vardır.
Rofail Batti
Rofail Batti (d.1901; Mosul, İraq) — İraqlı jurnalist == Həyat və fəaliyyəti == Rofail Batti 1901-ci ildə Mosulda anadan olub. 1914-cü ildə Dominikan məktəbini bitirdikdən sonra ibtidai məktəb müəllimi olaraq süryanilərin Artedoks Mar məktəbində süryani dilindən dərs deyib. 1924-29-cu illərdə hüquq təhsili alıb. Mosulda tələbəlik illərində jurnalist fəaliyyətinə başlayıb. Hələ 23 yaşında ikən Qahirədə İraq şair və ədiblərin yaradıcılığından ibarət iki cildlik “Ədib Əl-Asri fil İraq Əl Ərəbi” kitabı işıq üzü görüb. 1929-cu ildə “Saut Əl Ərəb”, 1930-cu ildə “Saut Əl İraq”, “Əl Cihad” və “Əl Şaib”, 1931-1938-ci illərdə “Əl Əxbar”, 1952-ci ildə “Əl Zəmalə” və “Əl Rabi”, “Lisan Əl Ərəb” və “Darü Əl Salam” nəşrlərində işləyib. == Mənbə == Dr.Şəmsəddin Kuzəçi. İraq mətbuat tarixi (1869-2019). Bakı: “CBS”. səh.
Teofil Durand
Teofil Aleksi Düran (fr. Théophile Alexis Durand; 4 sentyabr 1855 – 12 yanvar 1912) — İsveçrə əsilli Belçika botanik-təsnifatçısı. == Durandın şərəfinə adlandırılan cinslər == Durandeeldea Kuntze, 1891 [syn. Acidoton Sw., 1788, nom. cons.] Durandia Boeckeler, 1896 [syn. Scleria P.J.Bergius, 1765] == Bəzi elmi işləri == Durand, T.; Pittier, H. (1882—1885). Catalogue de la flore vaudoise. 3 vols. Durand, T. (1887—1888). Index generum phanerogamarum.
Teofil Düran
Teofil Aleksi Düran (fr. Théophile Alexis Durand; 4 sentyabr 1855 – 12 yanvar 1912) — İsveçrə əsilli Belçika botanik-təsnifatçısı. == Durandın şərəfinə adlandırılan cinslər == Durandeeldea Kuntze, 1891 [syn. Acidoton Sw., 1788, nom. cons.] Durandia Boeckeler, 1896 [syn. Scleria P.J.Bergius, 1765] == Bəzi elmi işləri == Durand, T.; Pittier, H. (1882—1885). Catalogue de la flore vaudoise. 3 vols. Durand, T. (1887—1888). Index generum phanerogamarum.
Teofil Qotye
Teofil Qotye(fr. Pierre Jules Théophile Gautier; 30 avqust 1811[…] – 23 oktyabr 1872[…], Nöyi-sür-Sen) — Fransa yazıçısı, şairi, tənqidçisi. == Həyatı == Teofil Qotye "Sənət sənət üçündür" nəzəriyyəsinin tərəfdarı idi. "Parnak" ədəbi məktəbinin rəhbəri olmuşdu.
Vitali Pronin
Vitali Aleksandroviç Pronin (1 yanvar 1952, Neftçala rayonu – 7 yanvar 2020, Kürdili, Neftçala rayonu) — Azərbaycan münzəvisi, Kürdili adasının son sakini. O, yerli mediada "Neftçalanın Robinzon Kruzosu" ləqəbi almışdır. == Həyatı == 1952-ci ilin 1 yanvar tarixində Neftçala rayonunda anadan olmuşdur. Atası Vladimir fəhlə, anası Antonina klub müdiri olub. Orta məktəbi də Kürdili kəndində bitirib, əsgərliyə gedib, qayıdıb traktorçu işləməyə başlayıb. İki qardaşı, iki bacısı var idi. Qardaşları Valentin və İvan Moskvada, bacıları Nadejda və Qalina isə Rusiyanın Tolyatti şəhərində yaşayırlar. Xəzər dənizində suyun səviyyəsi yüksəlib kəndin rayon ilə əlaqəsi kəsilməyə başlayanda ailələr kənddən köçüb, lakin Vitalinin ailəsi və daha bir neçə ailə kənddə qalıb. Daha sonra adanın yeganə sakininə çevrilib. 7 yanvar 2020-ci il tarixində axşam saatlarında özü haqqında çəkilişlərdən bir qədər sonra evində vəfat edib.