Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • размять

    ...растирая, сделать мягким. Размять сигарету. Размять глину. Размять кожу. 2) а) разг. Движением усилить гибкость, чувствительность (частей тела) Размя

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • РАЗМЯТЬ

    1. övkələmək, ovuşdurmaq; 2. yoğurmaq; 3. oynatmaq, tərpətmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМЯТЬ

    1. тIушунун; тIушунна хъуьтуьлрун (мес. ли, тумаж). 2. тIушунна какадрун, тIушунун (палчух). 3. ачухрун; гацумвал адудун, авагърун (мес

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗМЯТЬ

    сов. 1. övkələmək, ovuşdurmaq; övkələyib yumşaltmaq; 2. yoğurmaq; 3. oynatmaq, tərpətmək (açılışmaq, keyləşməyə qoymamaq üçün əli, ayağı)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • разъять

    ...разоймёшь; разойми; разъявший; разъятый; разъят, -а, -о; разъяв; св. см. тж. разымать, разыматься, разъятие, разъём что = разнять 1) Разъять форму на

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • РАЗДАТЬ

    паюн, пайна гунуг (гьардаз)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗЖАТЬ

    ахъаюн; он разжал кулак ада гъуд ахъайна.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗМАХ

    ...кьилин ара, и арадин мензил). 3. галтадна зарб кваз; ударить с размаху галтадна зарб кваз (зарб кутуна) ягъун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗМЫТЬ

    ци тухун (мес. вацIун ци къерех, са чка)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗНЯТЬ

    къакъудун, ччара авун; разнять руки гъилер сад-садавай къакъудун; разнять дерущихся кикIизвайбур къакъудун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗДАТЬ

    РАЗДАТЬ I сов. 1. vermək; раздать зарплату maaş vermək; 2. paylamaq; раздать деньги pul paylamaq. РАЗДАТЬ II сов. genəltmək; раздать сапоги на колодке

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗЖАТЬ

    сов. açmaq, aralamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМАХ

    м мн. нет 1. qolaylanma; ударить с размаху qolaylanaraq vurmaq; 2. zərb, güc; удариться со всего размаху zərb ilə dəymək; 3. av. təyyarə qanadlarının

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМАЯТЬ

    сов. dan. yuxusunu qaçırtmaq, qüssəsini dağıtmaq, darıxmağa qoymamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМЁТ

    м 1. dağıtma, yayma, sərmə; 2. ayaqlarını aralı qoyma

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМЫТЬ

    сов. yuyub aparmaq, uçurmaq, dağıtmaq; река размыла берега çay sahilləri yuyub dağıtmışdır

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМЫТЬ

    yuyub aparmaq, uçurtmaq, dağıtmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • раздать

    ...-дам, -дашь, -даст, -дадим, -дадите, -дадут; раздай; роздал и раздал, раздала, роздало и раздало; раздавший; розданный, -дан, -дана, -дано; св. см. т

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разжать

    разожму, разожмёшь; св. см. тж. разжимать, разжиматься, разжимание а) что Раскрыть, распустить сжатое. Разжать пальцы, кулак. С трудом разжать зубы. б

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • размах

    -а; м. см. тж. с размаха, со всего размаха 1) к размахнуть - размахивать и размахнуться - размахиваться. При неосторожном размахе можно пораниться. 2)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • размёт

    I см. размести II -а; м. к разметать 3) - разметаться

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • размыть

    -моет; размытый; -мыт, -а, -о; св. см. тж. размывать, размываться, размыв, размывание, размывка что 1) а) Разрыть, разрушить текущей водой. Наводнение

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разнять

    -ниму, -нимешь; разнял, -ла, -ло и, рознял, -ла, -ло; разнятый; -нят, -а, -о; св. см. тж. разнимать, разниматься, разымать, разыматься 1) а) что разг.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разымать

    см. разнять; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • РАЗНЯТЬ

    1.sökmək, 2. ayırmaq, aralamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗНЯТЬ

    сов. 1. xüs. sökmək; разнять машину maşını sökmək; 2. ayırmaq, aralamaq; разнять дерущихся dalaşanları aralamaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • разыматься

    см. разъять, разнять, разъяться, разняться

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • РАЗМА

    ...акъатзавай самовардин кьилелай чайник къачуна, кьве истикандиз разма цана. А. А. Ирид цаварик Самурдин ван,

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • РАЗДЕТЬ

    1. soyundurmaq; 2. üstünü açmaq, üstündən atmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАВНЯТЬ

    несов. 1. барабар авун. 2. сад хьиз кьун, тай авун, гекъигун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗЛАД

    1. ixtilaf, ikitirəlik, nifaq; 2. ozğunluq, nizamsızlıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗБИТЬ

    ...(мес. къаб; кьил; душмандин кьушун). 2. кукIварун; хер авун; разбить нос в кровь нер кукIварна ивидал авун (хер авуна). 3. кукIварун; буря разбила ко

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗБИТЬ

    1.sındırmaq; 2. qırmaq; 3. bömək, ayırmaq; 4. salmaq; 5. qurmaq; 6. vurmaq, şikəst etmək, zədələmək, əzmək, yaralamaq; 7

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАВНЯТЬ

    1. tənləşdirmək, bərabərləşdirmək; 2. bərabər tutmaq, tay tutmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗГАР

    къизгъин вахт, къатиз физвай вахт, къати вахт, къизмиш вахт; уборка урожая была в самом разгаре магьсулрин бегьер кIватIзавай лап къизгъин (къати)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗДЕТЬ

    парталар хтIунун (масадалай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗЪЕСТЬ

    yemək, korlamaq, xarab etmək (pas, turşu və s.)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КЪАЗМАХ

    qazmaq; къазмах кьун qazmaq tutmaq, qazmaqlanmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪАЗМАХ

    qazmaq; къазмах кьун qazmaq tutmaq, qazmaqlanmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • РАЗДУТЬ

    1. уф гун; уф гана (ва я гар яна)къати авун, къизмишрун (мес. цIай). 2. дакIун (мес. хъвехъ; руфун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗДУМАТЬ

    фикирдилай элкъуьн; акъвазун; элкъуьн (къастунилай, къаст авур кардилай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗМЕН

    мн. нет. см. разменять и разменяться.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗМАЗАТЬ

    1. михьиз алтадун (мес. санал, са затIунал жими затI алтадна кьацIурун). 2. усалдиз ягъун, гьакI алтадна кьацIурун, са бубат алтадна тун (мес

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗЛОМАТЬ

    1. хун; кIус-кIус авун, кукIварун. 2. чукIурун, уьцIуьрун (мес. жугъун, кIвалер)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗЛИТЬ

    1. цун (мес. стаканра чай, челегдай шуьшейра чехир). 2. аладрун, аладарна экъичун, чукIурун. 3. пер

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗМЫКАТЬ

    1. unutdurmaq, dağıtmaq (fikri, qüssəni); 2. sürüklənmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМЫВ

    1. yuyub aparma, uçurtma; 2. oyuq, su yuyub apardığı yer

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМЕР

    1. ölçü, əncazə; 2. böyüklük; 3. miqdar; 4. miqyas, dərəcə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗЛИТЬ

    1. tökmək, doldurmaq; 2.dağıtmaq; 3. yaymaq, saçmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗЛАД

    мн. нет 1. къайдасузвал; низамсузвал (мес. кIвалахдин къене). 2. сад-садав такьун, чуьруьк

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗЖИМАТЬ

    несов., см. разжать.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗЕВАТЬ

    несов., см. разинуть

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗМИНАТЬ

    несов. bax размять.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМИНАТЬ

    несов., см. размять.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗМИНАТЬСЯ

    несов, см. 1) размяться; 2) размять.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • разминание

    см. размять; -я; ср.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QAZMAQ₂

    is. Bişmişin, qazanın, qabın və s.-nin dibinə yapışıb bərkişmiş hissəsi, qazılıb çıxardılan ən sonuncu hissəsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QAZAMAT

    1. тюрьма; 2. тюремный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QAZMAQ

    1. рыть, копать; 2. бурить; 3. корка;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • АРОМАТ

    ətir, rayihə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • АРОМАТ

    атир (этир), хъсан ни, хуш ни

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАЗЕМАТ

    1. къазамат, дустагъхана. 2. бетондикай раснавай далда (тупунин гуьлледикай, цавай ягъуникай хуьн патал).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЛЯЗГАТЬ

    ...зангъар-зунгъур авун, ван авун (ракьари). 2. тIакь-тIакь авун; лязгать зубами сарари тIакь-тIакь авун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НАЗВАТЬ₀

    1. тIвар гун, тIвар эцигун; назвать сына Керимом хцел Керим лагьана тIвар эцигун. 2. лугьун. 3. тIвар лугьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • QAZMAQ₁

    ...açmaq, dərinləşdirmək, çuxurlaşdırmaq. Quyu qazmaq. Arx qazmaq. Xəndək qazmaq. Qəbir qazmaq. Ağacın dibini qazmaq. Səngər qazmaq. – Bakı şəhərində …

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QAZAMAT

    is. [əsli ital.] Dustaqxana, həbsxana. Qazamat istidir, yata bilmirəm; Qıçımda qandalaq, qaça bilmirəm. “Qaçaq Nəbi”. Dağ aşıb, düzə gəlləm; Sürmə çək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • НАЗВАТЬ₁

    разг. эверун, ша лугьун (гзафбруз)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • разминать

    см. размять; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏZİŞDİRMƏK

    1. сильно мять, измять, размять; 2. колотить, избивать, взгреть;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • разминаться

    I см. размяться; -аюсь, -аешься; нсв. II см. размять; -ается; страд.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • перемять

    ...многое. Перемять всё бельё. Перемять траву. 2) Размять или размять снова, ещё раз. Перемять глину.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏZMƏLƏMƏK

    глаг. 1. nəyi мять, помять, сминать, смять, разминать, размять руками что 2. перен. kimi избивать, избить кого

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • YENCİMƏK

    глаг. мять: 1. размять; давить, сжимать, размягчая (глину, кожу и т.п.) 2. сминать, смять (платье, скатерть и т.п.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • XURD-XƏŞİL

    ...от удара или давления); xurd-xəşil etmək (eləmək) размозжить, размять, раздробить на мелкие куски

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • поразмять

    -разомну, -разомнёшь; св. а) что разг. Слегка размять. Поразмять глину. б) расш. О частях тела. Поразмять ноги (походить). Поразмять кости, мускулы (с

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • размесить

    ...-а, -о; св. см. тж. размешивать, размешиваться что Перемешать и размять что-л. густое и вязкое. Размесить тесто. Размесить глину. Размесить (в кисель

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • изжевать

    ...изжёванный; -ван, -а, -о; св. см. тж. изжёвывать, изжёвываться что 1) Размять, измельчить что-л. жеванием. Парень выплюнул изо рта изжёванную им были

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выколотить

    ...(разг.). Выколотить дурь, блажь из кого-л. (разг.). 3) Колотя, размять. Выколотить кожу. Выколотить подошву.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разжевать

    ...тж. разжёвывать, разжёвываться, разжёвывание что 1) Размельчить, размять пищу или что-л. другое зубами. Разжевать кусок мяса. Хлеб зачерствел - не ра

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • мять

    ...мнёшь; мятый; мят, -а, -о. см. тж. мяться, мяльный, мятьё 1) (св. - размять) Давить, сжимать, делая мягким, размягчая. Мять глину, кожу, лён. 2) а) (

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • промять

    ...-мнёшь; св. см. тж. проминать, проминаться 1) что Тщательно размять. Промять глину. Промять льняные волокна. 2) что Надавив, нажав, сделать вмятину в

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • надавить

    ...(жидкость) Надавить клюквенного соку. Надавить стакан соку. 3) что и чего Давя, размять в каком-л. количестве. Надавить ягод. Надавить тарелку малины

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ÇEYNƏMƏK

    ...знач.) 2) жевать (в 2 знач.) 3. разжёвывать, разжевать 1) размельчить, размять пищу или что-л. другое зубами. Ət tikəsini çeynəmək разжёвывать кусок

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ƏZMƏK

    ...əzmək помять скатерть, çiçəkləri əzmək помять цветы 2) разминать, размять. Mumu əzmək мять воск, həbləri əzmək мять таблетки, kəsəkləri əzmək мять ко

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • разбить

    ...чем-л. Разбить строки в наборе. 10) что спец. Ударами расплющить, размять, растянуть. Разбить кожу. • - лёд разбит

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • РАЗМАТЫВАТЬ

    несов., см. размотать

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • разматывание

    см. размотать I; -я; ср.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • РАЗМЯТЬСЯ

    сов. 1. ovuşdurulub yumşalmaq; 2. yoğurulmaq; 3. açılmaq, açılışmaq (keyləşmiş əl, ayaq)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМАТЫВАТЬСЯ

    несов. bax размотаться

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМАТЫВАТЬ

    несов. bax размотать I

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАЗМЯТЬСЯ

    1. хъуьтуьл хьун. 2. жуван гъил-кIвач ахъа авун, гацумвал алудун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАЗМАТЫВАТЬСЯ

    несов., см. 1) размотаться; 2) размотать

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
OBASTAN VİKİ
Ramat-Qan
Ramat-Qan (ivr. ‏רמת גן‏‎, «Yüksəklikdə bağ») — mərkəzi İsraildə şəhər aqlomerat, Təl-Əvivdən şərqdə, Qivataim, Bney-Brak, Kiryat-Ono və Qivat-Şmuel şəhərlərinin yaxınlığında yerləşir. == Tarix == Ötən dövrdə arxeoloji qalıqları mis və bürünc aşkar, lakin sonra İsrail ərəb hakimiyyəti dövründə uzun müddət rayonunun əhalisi dwindled. 18-ci əsrin əvvəlində Əbu CISC Sina dağından gəldi qəbilə tərəfindən Yarkon River Alexander arasındakı sahədə əhalisi genişləndirilib və 1830 sonra tərəfindən Fallahin From Misir Revolutionaries və İsrail Sudan İbrahim Paşa və Məhəmməd Əli gətirdi. Əhali artımına baxmayaraq, yer quldurlar üçün gizləndiyi yer kimi xidmət və 18-ci əsrin sonuna qədər təhlükəli qaldı. === Şəhərin yaradılması === ilk yəhudi qəsəbəsi təklif şəhər Petah Tikva bir tənzimlənməsinin ilkin uğursuzluq sonra, Joshua Stampfer və Yoel Moshe Salomon məktubunda, 19-cu əsrin sonunda idi. Dr. Yehuda Leib cache Cohen, Herzliya Gimnaziyanın qurucusu liderliyində sakinləri Mansion House bir qrup, bu sahədə Hebrew iş əsaslanır bir kənd şəhər yaratmaq qərara zaman sahibkarların təsis iclası Tel-Əviv 1914-cü ildə keçirilən Bayer şəhər məhkəmə, yaratmaq. 1917-ci zamanı nəzərdə tutulan ərazilər Osmanlı və Britaniya qüvvələri arasında şəhərin cəbhə xəttində inşa ediləcək, çünki müxtəlif amillər hissəsində, Birinci Dünya müharibəsi sonuna qədər proqramın həyata keçirilməsini təxirə saldı. Britaniya qələbə və müharibənin sonu ilə, qrup Garden City Dərnəyi şəhər yaratmaq cəhdləri döndü və 1921-ci ildə "Bağçalar Şəhər" 1800 hektar ərazini, küçələrdə Arlozorov, Jabotinsky və Ben Gurion arasında sahəsi alıb.
Hapoel Ramat-Qan FK
Hapoel (Ramat-Qan) - İsrailin futbol klubu
Qazamat
Qazamat — artilleriya atəşindən müdafiə olunmaq məqsədi ilə inşa edilmiş olan qaladır. Haubitsa atışlarından və düşmən aviasiyasının atdığı bombalardan qorunmaq məqsədilə yerin altında qazılmış xəndəkdir. Qazamat sözünün İtalyan dilindəki casamatta sözündən gəldiyi düşünülsə də, mənşəyi dəqiq bilinmir.
Razdan
Razdan və ya Aşağı Axta — Ermənistan Respublikası ərazisində yerləşən şəhər. Razdan rayonunun mərkəzi. Razdan şəhəri Zəngiçay sahilində yerləşən kiçik şəhərdir. 30.06.1959-cu il tarixindən adı dəyişdirilərək Hrazdan adlandırılıb. 1959-cu ildən respublika tabeli şəhərdir. == Tarixi == Aşağı Axta — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Axta (Razdan) rayonunda kənd. Zəngiçayın yaxınlığında yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.Toponim fərqləndirmə mə'nasını bildirən aşağı sözü ilə padar türk tayfasının bir qolunu təşkil edən axta etnoniminin birləşməsindən əmələ gəlmiş etnotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 30.VI.1959-cu il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Razdan qoyulmuşdur.
Şahmat
Şahmat — iki oyunçu arasında taxta lövhə üzərində oynanan əyləncəli və rəqabətli strateji oyun. Bəzən bu oyunu daha qədim növlərindən və Çin şahmatı kimi əlaqəli oyunlardan fərqləndirmək üçün "Qərb şahmatı" və ya "Beynəlxalq şahmat" adlandırırlar. Oyunun indiki forması Hindistan və fars mənşəli oxşar oyunun inkişafından sonra XV əsrin ikinci yarısında Cənubi Avropada ortaya çıxdı. Bu gün şahmat bütün dünyada milyonlarla insanın evdə, klublarda, onlayn və turnirlərdə oynadığı dünyanın ən populyar oyunlarından biridir. Şahmat mücərrəd strategiya oyunudur və heç bir gizli məlumatı özündə əks elətdirmir. 8 sıra 8 sütun olmaqla sıra ilə düzülmüş 64 ağ və qara kvadratdan ibarət kvadrat şahmat lövhəsində oynanır. Oyunun başlanğıcında hər bir oyunçu (onlardan biri ağ fiqurları, digəri isə qara fiqurları idarə edir) 16 daşı idarə edir: 1 şah, 1 vəzir, 2 top, 2 at, 2 fil və 8 piyada. Oyunun məqsədi rəqibin şahını mat etməkdir. Əgər şah hücuma məruz qalıbsa və hərəkət edəcək yeri yoxdursa mat olur. The object of the game is to checkmate the opponent's king, whereby the king is under immediate attack (in "check") and there is no way to remove it from attack on the next move.
Daamat
Daamat (geez ደዐመተ, DʿMT; nəzəri olaraq ዳዓማት, yəni Daamat və ya ዳዕማት, yəni Daəmat kimi tələffüz olunur) — e.ə. X–V əsrlərdə Eritreya və şimali Efiopiyada mövcud olmuş çarlıq. Bu dövlət haqqında az sayda yazı sağ qalmışdır və çox az arxeoloji iş aparılmışdır. Nəticədə, Daamatın Aksum krallığının erkən mərhələlərindən əvvəl bir sivilizasiya olaraq sona çatması, Aksum dövlətinə çevrilməsi və ya təxminən 150-ci ildə Aksum krallığında birləşən kiçik dövlətlərdən biri olması məlum deyil.
Qazma
Qazma — Azərbaycan Respublikasının Balakən rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Kənd əhalisinin məşğuliyyətləri — Fındıq, Qoz, Qarğıdalı yığımı, maldarlıq, arıçılıq, Tütünçülük (son illərdə az sayda). == Tanınmışlar == Elnur Qebedov Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin polkovniki, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı. == Təhsil == Qazma 1 saylı kənd tam orta məktəbi — Məktəbdə 1–11 siniflərdə olmaqla 400-ə yaxın şagird təhsil alır. == Din == Kənddə "Cümə" məscidi dini icması fəaliyyət göstərir.
RASAT
RASAT — Araşdırma Peyki Türkiyənin və TÜBİTAK UZAY ın BiLSAT peykindən sonra sahib olduğu ikinci uzaqdan müşahidə peykidir. Yüksək keyfiyyətli optik göstərmə sistemi və Türk mühəndisləri tərəfindən hazırlanan yeni modullara malik olan RASAT, Türkiyədə hazırlanmış və istehsal edilən ilk yer müşahidə peykidir.
Rabat
Rabat (ərəb. الرباط‎ — ar-Rabāṭ və ya ar-Ribāṭ, mənası "möhkəmləndirilmiş qəsr") — Mərakeşin paytaxtı və üçüncü ən böyük şəhəri.
Rahat
Rahat (şəhər) — İsrailin cənubunda yerləşən bir şəhər. Rahat Əliyev — Qazaxıstanın Avstriyadakı keçmiş səfiri. Rahat Xan (d.1940) — Banqladeşli jurnalist.
Ramas
Sen-Jan-de-Qonvil (fr. Chavornay) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Şampan-an-Valrome kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle. INSEE kodu — 01097. == Coğrafiyası == Kommuna Paris şəhərinin 420 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 70 km şərqdə yerləşir və Burk-an-Bres şəhərindən 55 km cənub-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2010-ci ildə əhalinin sayı 199 nəfər təşkil edirdi. == İqritisadiyyatı == 2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 131 nəfər (15-64 yaş arasında) 93 nəfər iqtisadi cəhətdən, 38 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi 71.0%, 1999-cu ildə 68.8%). Fəaliyyət göstərən 93 sakindən 90 nəfəri (40 kişi və 50 qadın), 3 nəfər işsiz (3 kişi və 0 qadın) idi.
Razan
Razan (fars. رزان‎) iranın Qəzvin ostanının Qəzvin şəhristanının Aşağı Tarım bəxşinin ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2016-cı ilin məlumatına görə kənddə 216 nəfər yaşayır (65 ailə).
Çаzmа
Çаzmа (xorv. Čazma) — Xorvatiyanın Belоvаrskо-Bilоqоrskаya bölgəsindəki bir şəhər və bələdiyyədir. == Demoqrafiyası == Şəhərin 2,801 əhalisi var, bələdiyyə isə cəmi 8,077 nəfərin yaşadığı 36 kənddən ibarətdir. 2011-ci il siyahıyaalınmasına əsasən əhalinin 98% xorvatlardır.
Ramal
Ramal — ad. Ramal Hüseynov — Azərbaycan futbolçusu. Ramal Aslanov — Azərbaycan kikboksçusu. Ramal Məmmədov — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, Vətən müharibəsinin şəhidi. Ramal Amanov — Boksçu, 3 dəfə dünya, 1 dəfə avropa çempionu. Ramal İsrafilov — Azərbaycanlı müğənni, bəstəkar.DigərRamal (Ucar) — Azərbaycan Respublikasının Ucar rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Abdul Rahman
Tunku Abdul Rahman Putra əl-Xəcc (malay Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah); 8 fevral 1903[…], Alor-Setar[d], Kedah sultanlığı – 6 dekabr 1990, Pinanq) — müstəqil Malay Federasiyasının ilk Baş Naziri, 1963-cü ildən Malayziya şahzadəsi (putra) == Tərcümeyi-halı == Kedah sultanının (şərqi Malay) qardaşı Tunku Abdul Rahman 8 fevral 1903-cü ildə anadan olmuşdur. O. 1920–1931-ci illərdə Kembric Universitetində oxumuşdur. Malayziyanın Yaponiya tərəfindən işğalı dövründə (dekabr 1941–1945) Kedah sultanlığının inzibati orqanlarında işləmişdir. Tunku Abdul Rahman 1951-ci ildə ölkənin Malay icmasını təmsil edən siyasi qüvvəyə — Birləşmiş Malay Milli Təşkilatına (BMMT — UMNO) rəhbərlik edirdi. 1955-ci ildə 3 müxalifət partiyasının (Birləşmiş Malay Milli Təşkilatı, Malayziyanın Çin Assosiasiyası və Malayziyanın Hindistan Konqresi) İttifaq Partiyası halında birləşdikdən sonra bu təşkilatın sədri oldu. 1955-ci ildə parlament seçkilərində qələbədən sonra Tunku Abdul Rahman Malay Federasiyasının Baş Naziri və daxili işlər naziri olmuşdur. 1956-cı ildə o, Londonda Malaya təxirəsalınmadan daxil özünüidarə hüququnun, daha sonralar isə müstəqillik verilməsi ilə bağlı danışıqlara başçılıq etmişdir. 1957-ci il 31 avqustda müstəqillik elan edildikdən sonra Malay Federasiyasının (1963-cü ildən Malayziyanın) Baş Naziri və daxili işlər naziri vəzifələrini tutaraq hökumətin rəhbəri vəzifəsində qalmışdır. 1961-ci ildə Malay Federasiyasının və Böyük Britaniya müstəmləkələri olan Sinqapur, Sabaxa, Saravaka, Bruneyin Malayziya Federasiyası halında birləşdirilməsi planını irəli sürdü. 16 sentyabr 1963-cü ildə birləşmə baş tutdu.
At (şahmat)
At — Şahmat fiquru Atın gedişi iki cür hərəkətdən ibarətdir: şaquli və ya üfüqi xətt üzrə bir xanaya, sonra başlanğıc xanadan uzaqlaşaraq diaqonal üzrə digər xanaya hərəkət edir.
Azamat İşenbayev
Azamat Beişenbekoviç İşenbaev (19 iyun 1978, SSRİ) — Qırğızıstan futbolçusu, hücumçusu. Qırğızıstan milli komandasında oynamışdı. == Karyerası == 1995-ci ildə Bişkek "Alqa"-nın tərkibində Qırğızıstan Milli Futbol Çempionatında çıxış etməyə başladı. 1997-ci ildə Bişkek "Dinamo"-suna köçdü və üç qat çempion (1997, 1998, 1999) və Qırğızıstan çempionatının gümüş medalçısı (2000) oldu. 2000-ci ildə vurduğu 16 qolla çempionat bombardirləri mübahisəsinin ilk 5-inə girdi. 2001-ci ildən bu yana "Dordoy Bişkek"-də oynadı (sonradan klub bir neçə il Dordoy-Dinamo adlandırıldı). 2001-2003-cü illərdə ardıcıl üç dəfə milli çempionatın bürünc medalçısı və 2004-2007-ci illərdə çempionatın, 2004-2006-cı illərdə də Qırğızıstan kubokunun qalibi oldu. 2001-ci ildə 20 qolla çempionat bombardirləri mübahisəsində üçüncü yeri tutdu, daha sonra mövsüm ərzində dəfələrlə 10 qola çatdı. Beynəlxalq səviyyədə AFC Prezident Kubokunun qalibi (2006, 2007) və finalçısı (2005) oldu. 2008-ci ilin əvvəlində bir qrup təcrübəli oyunçu ilə birlikdə "özünə qarşı daha aşağı tələblər etmək" səbəbindən Dordoydan qovuldu .
Azərbaycanda şahmat
Azərbaycanda şahmat — intellektual idman növü tarixən geniş yayılmışdır. Azərbaycan FİDE-nin üzvü olan 180-ə yaxın ölkə arasında şahmatın inkişaf etdirilməsi üzrə xüsusi Dövlət Proqramı qəbul etmiş yeganə dövlətdir. == Tarixi == Azərbaycanda da şahmatın böyük inkişaf yolu var. Daha qədim zamanlarda Azərbaycanda böyük şahmatçılar olmuşdur. Xaqani Şirvani (XI əsr), Nizami Gəncəvi (XII əsr), İmadəddin Nəsimi (XIV əsr), Məhəmməd Füzuli (XVI əsr) kimi dahilər öz şeirlərində şahmatı tərənnüm etmiş, oyun haqqında mənalı, çox dərin fikirlər söyləmişlər. Fransız yazıçısı Aleksandr Düma Azərbaycanda olarkən Xurşidbanu Natəvan ilə şahmat oynamış və onun qədim oyunun sirlərini dərindən bilməsini qeyd etmişdir. Görkəmli mütəfəkkir Mirzə Fətəli Axundzadə oğluna yazdığı məktubda şahmatın sirlərinə yiyələnməyi tövsiyə etmişdir. Qədim Orta Asiyada gözəl oyunu ilə hamını heyran edən Cəlaləddin Naxçıvani (IX əsr) və Xoca Əli Təbrizi Azərbaycan şahmatçılarının ilk görkəmli nümayəndəsidir. Orta əsr təzkirələrində hər hansı bir dahi şəxsiyyətin poeziya, xəttatlıq, yaxud rəssamlıq sahəsində ustalığı qeyd olunarkən eyni zamanda onun şahmatçılıq bacarığından da danışılır. Görkəmli Azərbaycan miniatürçüsü və şairi Sadıq bəy Əfşarın "Məcmə-ül-xəvas" adlı təzkirəsində bildirilir ki, onun ustadı istedadlı rəssam Müzəffər Əli böyük və kiçik şahmat taxtalarında adi və gözübaqlı şəkildə ustalıqla oynayırmış.
Cinah (şahmat)
Cinah — Şahmat termini Şahmat taxtasının bir hissəsi sol cinah ağlar üçün vəzir, qaralar üçn isə şah cinahı adlandırılır.
Dalmat birəotu
Dalmat birəotu, Sinerariyarpaq birəotu (lat. Pyrethrum cinerarifolium) - birəotu cinsinə aid bitki növü.
Debüt (şahmat)
Debüt (şahmat) — görüşün ilk mərhələsi, oyunun başlanğıcı Görüşün ilk mərhələsi olan debütdə rəqiblər fiqurları irəli çıxararaq sonrakı mərhələyə hazırlıq görürlər. Debüt şahmat strategiyasının və nəzəriyyəsinin, ilk növbədə fiqurların və piyadaların qarşılıqlı əlaqəsinin strateji prinsiplərinin əsas qanunlarına tabedir. Debüt üç növə bölünür: açıq (ağların birinci gedişi mütləq belə olur: 1. e4 və qaraların cavabı: 1... e5); yarımaçıq (ağlar 1. e4 gedişi edirlər, qaralar isə 1... e5 gedişindən başqa istənilən gedişi edə bilərlər); bağlı (ağlar 1. e4 gedişindən başqa istənilən gedişi edirlər). == Mənbə == Azər Zeynallı, Pərviz Əliyev, "Şahmat aləminə səyahət", Bakı, "İşıq", 1986, səh. 9.
Dəyirman (şahmat)
Dəyirman — Şahmat termini Topun və filin iştirakı ilə açıq silsilə şahlar elan edən kombinasiyanın adı.
Dəyişmə (şahmat)
Dəyişmə — Şahmat termini. Bir-birinə bərabər olan fiqurların dəyişməsi gedişidir.
Fil (şahmat)
Fil — Şahmat fiquru. Fil ancaq diaqonal xanalarla hərəkət edir. Hərəkətində xanaların sayında məhdudiyyət yoxdur (yolunun üzərində başqa fiqur olmamaq şərtiylə).
Götürmə (şahmat)
Götürmə — Şahmat termini. Taxta üzərindən rəqibin fiqurunu və ya piyadasını çıxarmaq. Bu zaman oyunçu fiqurunu və ya piyadanı rəqibin fiqurunun və ya piyadasının tutduğu xanaya qoyur.
Gözübağlı şahmat
Gözübağlı şahmat (ing. Blindfold chess) - şahmatın bir növüdür. Burada oyunçular fiqurların vəziyyətini görə bilmir və onlara toxunmaq ixtiyarları yoxdur. Bu oyunçuları fiqurların vəziyyətinin zehni modelini qurmağa məcbur edir. Gedişləri şahmat işarələri sistemi ilə oyunçular bir-birlərinə çatdırırlar. Gözübağlı şahmat əsrlər boyu möcüzə hesab edilirdi, amma indi bəzi insanlar gözübağlı bir neçə oyunu sinxron izləyə bilir. Sinxron gözübağlı oyunda vasitəçi, adətən, oyunçular arasında gedişləri xəbər verir. == Erkən tarixi == "Gözübağlı şahmat" şahmat tarixində olduqca erkən oynanılıb. İlk gözübağlı şahmatı Orta Şərqdə Sa'id ibn Jubayr (665-714) oynamışdır. Avropada gözübağlı şahmat oynamaq usta oyunçunun zəif rəqiblə qarşılaşanda üstünlüyü kimi, ya da super bacarıqlarını nümayiş etdirmək kimi məşhurlaşıb.