Lüğətlərdə axtarış.

Sımsıkı Sıkı Sıkı — Kənan Doğulunun albomu.

Aleyna Tilki (28 mart 2000, Konya) — Türk müğənni. 2016-cı ilin avqustunda "Cevapsız Çınlama" mahnısı ilə Türkiyədə tanınmışdır. == Həyatı və karyerası == Aleyna Tilki 28 Mart 2000-ci ildə Konya şəhərində dünyaya gəlib. Anası Of, Trabzondan , atası isə Konyadandır. "Yetenek Sizsiniz Türkiye" yarışmasına qatılması ilə ilk dəfə televiziyada debüt etdi. 2016-cı ilin avqustunda türk bəstəkarı və aranjmançısı Əmrah Qaradumanın "Cevapsız Çınlama" adlı mahnısında vokal olaraq yer aldı. Mahnının yutubda yayımlanan klipi Türkiyədə 2016 - cı ildə ən çox izlənilən video klip oldu, və bir ildə 300 milyondan çox izlənmə topladı. Beləliklə ən çox izlənilən türk musiqi klipi oldu. Mahnı isə "MusicTopTR" rəsmi siyahısında 2-ci yerə qədər qalxdı. Tilki, 2017 - ci ilin iyununda, ilk solo mahnısı olan, "Sen Olsan Bari"ni yayımladı və Türkiyədə eyni siyahıda 1 nömrə oldu.

Sıtkı Üke (türk. Mehmet Sıtkı Üke; 1877, Saloniki – 22 oktyabr 1941, İstanbul) — Türk əsgəri. == Hərbi fəaliyyəti == 1899-cu ildə hərbi məktəbi bitirmişdir. Balkan müharibələrində və Birinci Dünya müharibəsində iştirak etmişdir. 1921-ci ilin 11 yanvarında Anadoluya gələrək Türkiyə İstiqlaliyyət Müharibəsinə qoşulmuşdur. Müharibədən sonra "İstiqlaliyyət medalı" ilə mükafatlandırılmışdır. 4 may 1935-ci ildə öz istəyi ilə təqaüdə çıxmışdır. 1941-ci il oktyabrın 22-də İstanbulda vəfat etmişdir. == Medal və təltifləri == Məcidiyyə ordeni "Müharibə" medalı (Osmanlı imperiyası) "Ləyaqət" medalı (Osmanlı imperiyası) "İstiqlaliyyət" medalı (Türkiyə Respublikası) == Həmçinin bax == Osmanlı-Yunan müharibəsi (1897) Birinci Dünya müharibəsi Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi == Mənbə == T. C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, Genelkurmay Başkanlığı Basımevi, Ankara, 1972, s. 100.

Uilyam Uilki Kollinz (ing. William Wilkie Collins, 8 yanvar 1824[…], London – 23 sentyabr 1889[…], London) — İngilis yazıçısı, dramaturqu, 27 romanın, 15 pyesin və 50-dən çox qısa hekayənin müəllifidir. == Bioqrafiyası == Uilki Kollinz 1824-cü il yanvarın 8-də Londonda məşhur landşaft rəssamı Uilyam Kollinzin ailəsində anadan olmuşdur . Evdə təhsil almışdır, sonra xüsusi məktəbə daxil olmuşdur. Ailəsi ilə birlikdə İtaliya və Fransada səyahət etdi, italyan və fransız dillərini öyrəndi. 17 yaşında orta məktəbi bitirdi və atasının təkidi ilə çay satan Antrobus & Co-da təcrübəçi kimi işə düzəldi. Orada beş il keçirdi, sonra Linkolnın İnn məhkəməsinə daxil oldu, 1851-ci ildə hüquqşünaslar korporasiyasının üzvü olaraq hüquq öyrənməyə başladı. İlk romanı "İolani, ya da Taiti, olduğu kimi" 1843-cü ildə yazmışdır. Əsər 1845-ci ildə naşir tərəfindən rədd edildi və ilk dəfə 1999-cu ildə gün işığı gördü. 1847-ci ildə atasının ölümündən sonra Kollinz, «Uilyam Kollinzin həyatının xatirələri, eksvayr» adlı ilk kitabını nəşr etdi.

Vulkan sikli – (rus. цикл вулканический, ing. volcanic cycle)bir tektonik-maqmatik mərhələdə təzahür edən vulkan prosesləri.

Şilka — Rusiyanın Zabaykal diyarı ərazisindən axan bir çay. Amur çayının sol qolu. == Coğrafiyası == Onon və İnqoda çaylarının birləşməsi ilə meydana gəlir. Şimaldakı Şilkinski və Amazarski silsilələri ilə cənubda Borşçovoçnı silsiləsi arasındakı vadidə axır Demək olar ki, bütün uzunluğu boyu dağlıq bir xüsusiyyətə malikdir və davamlı zəncirvari uzanan və yalnız ara-sıra dar keşidlər əmələ gətirən dağların arasındakı vadidə axır. Çay yatağının yüksək sahilləri var; dibi daş və qayalıqlardan ibarətdir. Üst hissədə astana və şəlalələr var. Şilkanın uzunluğu (Onon və İnqodanın birləşməsindən Arqun ilə birləşənədək) 560 km-dir; İnqoda ilə uzunluğu 1210 km, Onon ilə birlikdə 1455 km. Hövzənin sahəsi 206 min km²-dir. Əsas qollar: Nerça, Quenqa, Çornaya (sol). Şilka çayı arqun çayı ilə birləşərək amuer çayını əmələ gətirir.

Sıtkı Güvenç (1 noyabr 1961, Pazarcık[d], Qəhrəmanmərəş ili – 9 fevral 2023, Qəhrəmanmaraş) – Türkiyə siyasətçisi. Ədalət və İnkişaf Partiyasının Qəhrəmanmaraş təmsilçisi kimi Türkiyə Böyük Millət Məclisinin deputatı seçilmişdi. == Həyatı və karyerası == 1961-ci ildə Qəhrəmanmaraşın Pazarcık ilçəsində doğulmuşdur. İstanbul Universitetinin stomatologiya fakültəsindən məzun olmuş və bir müddət stomatoloq kimi işləmişdir. Qəhrəmanmaraş İl Sağlamlıq Müdirliyində xidmət göstərmiş, Ağız və Diş Sağlamlığı Mərkəzinin baş həkimi olmuşdur. 2011-ci ildə Ədalət və İnkişaf Partiyasının üzvü kimi Qəhrəmanmaraşdan Türkiyə Böyük Millət Məclisinin deputatı seçilmişdi. === Ölümü === 2023-cü ildə baş vermiş Türkiyə–Suriya zəlzələsində bina dağıntılarının altında qalaraq ölmüşdür. == Şəxsi həyatı == Evli və 5 uşaq atası idi. Orta səviyyədə ingiliscə bilirdi. Qardaşı Celalettin Güvenç 2015-ci ildə Ədalət və İnkişaf Partiyasının Qəhrəmanmaraş təmsilçisi kimi deputat seçilmişdir.

Katalin Sili (mac. Szili Katalin 13 may 1956) — 2002-2009-cu illərdə Macarıstan Milli Məclisinin sədri. Macarıstanlı siyasətçi Yana Pannoniya adına Peç Universitetini bitirdikdən sonra ekologiya və siyasətlə məşğul olur. 1994-cü ildən hakimiyyətdə təmsil olunur. 1994-1998-ci illərdə Ətraf Mühitin Mühafizəsi və Su Nazirliyinin siyasi katibi işləyir. 2009-cu ildə Katalin Sili Peç merinə namizəd olmaq üçün parlament sədri vəzifəsindən istefa etdir, ancaq seçkilərdə Zsolta Paveyə uduzur. 14 sentyabr 2009-cu ildə Bela Katona parlamentin yeni sədri seçilir. == Siyasi karyerası == Yanus Pannoniya Universitetindən bir dərəcə aldıqdan sonra, insan ekologiyası və politologiya ixtisası üzrə məzun olur. 1994-cü ildən 2014-cü ilə qədər qanunvericilik sahəsində çalışır. 1994-1998-ci illərdə Ekologiya və Su Nazirliyinin siyasi katibi olur.

Bakı Dövlət Sirki — Şərqdə ilk sirk-teatrı. == Tarixi == === 1900–1945 === 1900-cü illərdə Rus sirkinin ataları sayılan Nikitin qardaşları Bakıda ilk stasionar sirk-heyvanxana açdılar. 1904-cü ildə isə onlar keçmiş "Tarqovı" və "Bolşaya Morskaya" küçələrinin tinində, indiki Nəsimi bağının yerində şərqdə ilk Sirk-teatr inşa etdirdilər. Bu sirkdə mütəmadi olaraq Nikitinlərin rəhbərlik etdiyi qrup çıxış edirdi. 1906-cı ildə Sirk-teatrın binası yandı. Ancaq qardaşlar elə həmin il onun yerində daşdan yeni sirk binası inşa etdirdilər. 1916-cı ildə Yefimovlar Nikitin qardaşlarının sökülmüş sirkinin yerində, başqa bir sirk binası tikdilər. 1924-cü ilin dekabrında yanğın bu sirki də məhv etdi və çox keçmədi ki, Kudryavtsev burada öz sirkini qurdu. Bakıda sirkin fəaliyyət göstərdiyi bütün bu müddət ərzində onun səhnəsində Rusiyanın müxtəlif şəhərlərindən gələn sirk truppaları çıxış edirdilər. O dövrün məşhur sirk truppaları Tanti qardaşlarının, Lerrinin rəhbərlik etdiyi kollektivlər də 20-ci illərdə tez-tez Bakıya qastrollara gəlirdilər.

Harri Seeley (ing. Harry Govier Seeley; 18 fevral 1839, London – 8 yanvar 1909, Kensinqton) — Britaniya palentoloqu.

Silk Way Airlines baş ofisi və əsas əməliyyat bazası Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportunda yerləşən Azərbaycan hava yükdaşımaları şirkətidir. Aviaşirkət müxtəlif yükdaşıma ehtiyacları üçün sərfəli həllər təqdim edir. Silk Way Airlines Bakıda yerləşən mərkəzindən bütün Asiya və Avropaya uzanan qitələrarası marşrutlar üzrə müntəzəm uçuşlar ilə bərabər, belə uçuşların yerinə yetirilməsi çətin olan ərazilərdə geniş təcrübəyə malikdir. Silk Way Airlines mürəkkəbliyindən asılı olmayaraq istənilən sorğunun həlli üçün dünyanın hər yerində hökumətlər və QHT-lərlə əməkdaşlıq edir. Aviadaşıyıcının personalı təhlükəsizlik və etibarlılıq öhdəliyinə əsaslanaraq şirkətin nüfuzunu gücləndirməyə davam edir. == Silk Way Group == Silk Way Airlines daha iki şirkətin – Silk Way West Airlines və Silk Way Technics şirkətlərinin daxil olduğu Silk Way Group şirkətlər qrupunun tərkib hissəsidir. == Tarixçə == 2001-ci ildə əsası qoyulmuş Silk Way Airlines dünya üzrə çarter istiqamətləri şəbəkəsi ilə xidmət göstərən hava yükdaşımaları şirkətidir. == Donanma == Aviadaşıyıcının donanmasında hazırda ICAO-nun 16-cı Əlavəsinin 4-cü fəslinə uyğun olaraq, PS-90A səs standartı mühərrikləri ilə təchiz edilmiş iki İL-76TD-90 tipli təyyarə də daxil olmaqla beş təyyarə xidmət göstərir.

"Kolumbiya Sirki", Bosniyalı rejissor Danis Tanoviçin çəkdiyi bir dram filmidir (2010). Antalya IFF-də Qızıl Portağal Mükafatı (2010) na layiq görülmüşdür. 67-ci Venesiya Film Festivalında və 2011-ci ildə Trieste Film Festivalının açılışında təqdim edilmişdir. Bosniya və Herseqovina tərəfindən rəsmi olaraq 2010-cu ildə "Ən yaxşı xarici film" nominasiyasında Oskar mükafatına namizəd göstərilmiş, lakin son beş nominasiyaya daxil ola bilməmişdir. == Süjet == Filmin qəhrəmanı, 40 yaşlıı xorvatiyalı Divko, Almaniyadan doğma yurdu Bosniyaya qayıdır və ömrünün yarısını hərbi çağırışdan yayınmaq üçün sosialist Yuqoslaviyasından gizlənir. İndi o varlanmışdır, dəbdəbəli Mercedes avtomobili, Azra adlı gənc bir məşuqəsi var. Divkonun məqsədi, qaçaq düşdükdən sonra əlaqə saxlamadığı arvadından boşanmaq, evini qaytarmaq və Azra ilə yeni bir həyat qurmaqdır. Talisman hesab etdiyi qara pişiyini də özü ilə gətirir (həmin pişiyi tapdıqdan sonra həyatı yoxuşa qalxmışdır). Şəhərin yeni meri, xorvat millətçisi və çoxdankı dostu, evinə sahib çıxmağına kömək edir, bununla da keçmiş həyat yoldaşı Lusia və oğlu Martin küçəyə atılır (daha sonra onlar köhnə bir mənzildə yerləşirlər). Bələdiyyə başçısı aktiv şəkildə əmlak bölgüsü aparır və quldurlar etiraz etmək istəyəndə keçmiş kommunist bələdiyyə başçısını döyürlər.

23 mm-lik ZSU-23-4 “Şilka” zenit-raket kompleksi (rusca:Зенитная Самоходная Установка; ЗСУ-23-4 «Ши́лка») yüngül zirehlə və radar sistemi ilə təchiz edilmiş olan SSRİ istehsalı özüyeriyən zenit-raket kompleksidir. 1960-cı illərdə ZSU-57-2 özüyeriyən zenit-raket komplekslərinin yerini alması üçün yaradılmış və adını Rusiyada axan Şilka çayından götürmüşdür. 4 ədəd 23 mm çapında AZP-23 “Amur” kiçik ölçülü avtomatik topa sahibdir. İstehsalçı: SSRİ İstehsalçı fima: MMZ (Mıtişçi adına Maşın Zavodu) Tip: Özüyeriyən zenit-raket kompleksi İstehsal tarixi: 1964 – 1982 Xidmətə giriş ili: 1965 – günümüzə Ekipaj: 4 nəfər İstehsal sayı: 6500 ədəd == Ölçüləri == Ağırlığı: 21 tonUzunluğu: 6.535 mmEni: 3.125 mmHündürlüyü: 2.576-3.572 mmKlirens: 0.4 m == Müdafiə == Zireh qalınlığı: 9.2–15 mm qalınlıqda yayılmış polad Tüstü bombaları == Performans == Dalış dərinliyi: 1 m Xəndək keçmə: 2.5 m Divar dağıtmaq: 0.7 m Qalxma dərəcəsi: 30º Motor: V-6R dizel, sıralı altı silindr, 4 gedişatlı havasız inyeksiya sistemli su ilə soyudulan 20 litrlik dizel At gücü: 280 at gücüGüc nisbəti: 14.7 at gücü/ton Yanacaq çəninin tutumu: 520 litrlMənzili: 450 kmDayandırılması (Asqı tipi): hidravlik amortizatorlu fərdi burulma bar Maksimal sürət: 50 km/saat (şosedə), 30 km/saat (yolsuzluq şəraitində)Gediş məsafəsi: 450 km (şosedə), 300 km (yolsuzluq şəraitində) Yanacaq çəninin tutumu: 520 litr 100 km məsafədə yanacaq sərfiyyatı: 80 litr (şosedə), 130 litr (yolsuzluq şəraitində) == Silahlanma == 4 ədəd 23 mm çapında AZP-23 “Amur” kiçik ölçülü avtomatik top Kalibr: 23x152 mm Lülənin qalxma bucağı: -4º... +85º Üfüqi tuşlama bucağı: 360º Mərminin çıxış sürəti: 980–1000 m/s Atış tezliyi: 3400-4000 atış/dəqiqədə Hədəfi məhvetmə hündürlüyü: 0.5–2 km Hədəfi məhvetmə uzaqlığı: 0.2–2.5 km Atəş məsafəsi: 3 km Mərmi sayı: 2000 ədəd Mərmi növü: zirehdələn-yandırıcı-izburaxan (БЗТ), qəlpəli-fuqaslı-yandırıcı (ОФЗ), qəlpəli-fuqaslı-yandırıcı-izburaxan (ОФЗТ), – 8 ədəd 72 mm çapında 9K38 “İgla” daşına bilən yer-hava tipli zenit-raket kompleksi Kalibr: 72 mm Uzunluğu: 1680 mm Raketin ağırlığı: 10.6 kq Döyüş başlığının çəkisi: 1.3 kq Döyüş başlığı: Qəlpəli-fuqaslı İdarəetmə sistemi: Spekt infraqırmızı görüntüləmə (İİR) Raketin başlanğıc sürəti: 570 m/s Uçuş hündürlüyü: 3 km Atəş məsafəsi: 6 km Hədəfin sürəti: 320–360 metr/saniyə Hədəfi məhvetmə hündürlüyü: 0.10–3.5 km Hədəfi məhvetmə uzaqlığı: 5 km Raket 6 saniyədə konteynerə yerləşdirilə və sistem 13 saniyədə növbəti atışa hazır ola bilər.

Silk Way West Airlines — baş ofisi və əsas əməliyyat bazası Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportunda yerləşən Azərbaycan hava yükdaşımaları şirkəti. == Silk Way Group == Silk Way West Airlines daha iki şirkətin – Silk Way Airlines və Silk Way Technics şirkətlərinin daxil olduğu Silk Way Group şirkətlər qrupunun tərkib hissəsidir. == Tarixçə == 2012-ci ildə Bakıda, İpək Yolunun mərkəzində əsası qoyulan Silk Way West Airlines Xəzər dənizi regionunun ən böyük hava yükdaşımaları şirkətidir. == Donanma == Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportu mərkəzli aviaşirkət 12 Boeing 747-8F və 747-400F təyyarələrindən ibarət donanması vasitəsilə dünyanın müxtəlif ölkələrinə ayda 350-dək uçuş həyata keçirir. Aviaşirkətin illik yük dövriyyəsi 420 000 tondan artıqdır. Artmaqda olan marşrut şəbəkəsi Avropa, MDB ölkələri, Orta Şərq, Mərkəzi və Şərqi Asiya, habelə Şimali və Cənubi Amerikada 40-dan artıq istiqaməti əhatə edir. 28 aprel 2021-ci il tarixdə Silk Way West Airlines şirkəti Boeing ilə ən müasir 777F təyyarələrinin alınması barədə strateji müqavilə imzalamaqla donanmasının genişləndirilməsi istiqamətində mühüm addım atıb. == Mükafatlar == 2015-ci ildən Beynəlxalq Hava Nəqliyyat Birliyinin (IATA) üzvü olan Silk Way West Airlines hava yükdaşımaları üçün nəzərdə tutulmuş bütün beynəlxalq təhlükəsizlik tələblərinə cavab verir. Cənubi Koreyanın İnçxon hava limanı Silk Way West Airlines şirkətini nüfuzlu “2020-ci ilin yükdaşıma aviaşirkəti” mükafatına layiq görüb. Aviadaşıyıcı əczaçılıq məhsullarının standartlara uyğun şəkildə daşınmasını nəzərdə tutan GDP (Good Distribution Practice) sertifikatı sahibidir.

Nikki, Rikki, Dikki və Don (ing. Nicky, Ricky, Dicky & Dawn) - Maykl Feldman tərəfindən təkmilləşdirilən, Sentyabr ayının 13-də, 2014-cü ildə ilk dəfə Nickelodeon telekanalında efirə verilən uşaqlar üçün nəzərdə tutulmuş teleserialdır. Teleserialın ulduzları Brian Stepanek, Allison Munn, Aidan Gallagher, Keysi Simpson, Meys Koronel, Lizzi Qrin, Gabrielle Elyse, və Kayla Simmonsdur. == Epizodları == == İstehsalat == Teleserial ilk mövsüm üçün 13 epizod olaraq düşünülmüşdü, lakin sonradan epizodların sayı 20-yə çatdı. 2014-cü ildə Noyabrın 18-də ikinci mövsümün yayımlanması üçün çəkilişlər başladı və May ayının 23-ü Nickelodeon kanalında 2-ci mövsümün ilk epizodu efirə buraxıldı. Bundan sonra 2016-cı ildə aprel 26-da Lizzi Qrin öz Twitter hesabında, 3-cü mövsüm çəkilişlərinin başladığı elan edir. 3-cü sezon Yanvar ayının 7-də efirə çıxır. 2017-ci il Noyabr ayının 15-də isə reytinqlərin 2 dəfədən çox düşməsini görən Nickelodeon 4-cü sezonun bu teleserial üçün son olacağını bildirir. 2018-ci il 4 Avqust teleserialın buraxılışı bitir.

Silk Way Airlines Antonov An-12 qəzası — 18 may 2016-cı ildə Bakı vaxtı ilə təxminən saat 18:30 radələrində Silk Way Airlines-ə məxsus Antonov An-12 yük təyyarəsi Cənubi Əfqanıstandakı Duayer hava limanından Türkmənistandakı Meri Beynəlxalq hava limanı getmək üçün havaya qalxarkən qəza edib. 1963-cü ildə hazırlanan bu təyyarənin etibarlılıq müddəti artıq 2016-cı il oktyabr ayında bitməli idi. Təyyarə əsaslı təmirdən sonuncu dəfə 1991-ci ildə keçib. Tez-tez texniki qulluğa ehtiyacı olan bu təyyarələrin istehsalı dayandırılmışdır və bu cür təyyarələri Asiyanın bir çox ölkələrində, Avropa ölkələrində istehsal və istismarına qadağa qoyulmuşdur. Azərbaycan Respublikasının Mülki Aviasiya Administrasiyasından araşdırma üzrə komissiya qəza yerinə getmişdir. Komissiya tərəfindən texniki qulluğun düzgün göstərilməməsi nəticəsində mühərrikin imtina etməsi müəyyən edilmişdir.

École nationale de l'aviation civile (ENAC) Fransanın Cənub-Pireneylər bölgəsində, Tuluza şəhərində yerləşir, aviasiya üzrə ixtisaslaşan ictimai universitetdir. O Fransa AEROTECH üzvüdür. == İstinadlar == == Biblioqrafiya == Nicolas Tenoux (MS EAGTA ENAC 2007), 6 mois dans la vie d’un Pilote de ligne: Les secrets du quotidien..., 2020, Amazon, 51p., (ISBN 9798637449200), p. 10 Nicolas Tenoux (MS EAGTA ENAC 2007), 6 months in the life of an Airline pilot: Daily life secrets …, 2020, Amazon, 77p., (ISBN 9798693699175), p.

Bilik — insanın özü və onu əhatə edən aləm və bu aləmin amilləri haqqında məlumat toplusu. Bilik müqəddəsliyi baxımından formallaşdırılmış informasiyadır. Bilik praktiki fəaliyyət və peşəkar təcrübə nəticəsində alınan predmet sahəsinin qanunauyğunluqları olub həmin sahədə mütəxəssislərə məsələ qoymağa və həll etməyə imkan verir. Bilik – yaxşı strukturlaşdırılmış verilənlər və metaverilənlərdir. Biliklərin saxlanılması üçün Biliklər bazası (BB) lazımdır. Daxili interpretasiya. EHM-in yaddaşında verilənlər elementi olan informasiya vahidi ilə birlikdə həmin informasiya vahidi ilə bağlı sistem adlarının saxlanılma imkanının olması. Sistem adları verilənə qoyulmuş fərdi adı və həmin verilənin daxil olduğu adlar çoxluğunu və ya adlar sinfini özündə birləşdirir. Məsələn, müəssisənin hər hansı əməkdaşı haqqında məlumatlar yığımı onun kadrlar şöbəsində şəxsi işinin nömrəsi, işlədiyi laboratoriyanın adı, bu laboratoriyanın daxil olduğu şöbənin adı və i.a. ilə qeyd edilir.

Bitki (lat. Plantae və ya lat. Vegetabilia) — mamırlar, qıjılar, qatırquyruğular, plaunlar, çılpaqtoxumlular və çiçəkli bitkiləri özündə birləşdirən çoxhüceyrəli orqanizmlərin əsas qruplarından biri. Bəzi mütəxəssislər[kimlər?] yosunları bütünlüklə, bəziləri[kimlər?] isə onların bir qismini bitkilər qrupuna aid edirlər. == Ümumi məlumat == Botanika elminin tədqiqat obyekti olan bitkilər Yer kürəsində geniş yayılmışdır. Quru səthində hər il yaşıl bitkilər tərəfindən atmosferdən CO2 mənimsəməklə, günəş enerjisindən, torpaqdan daxil olan su və mineral birləşmələrdən istifadə etməklə 53 milyard ton biokütlə sintez edilir. Bu biokütlənin bir hissəsi kök və yerüstü qalıqlar şəklində təzədən torpağa qayıdır. Yaşıl bitkilər torpaqda üzvi maddələrin yeganə ilkin mənbəyidir. Onların torpaqəmələgətirici kimi əsas funksiyası maddələrin bioloji dövranı – torpaqdan qida elementlərinin və suyun mənimsənilməsi, üzvi kütlənin sintezi və həyat dövranı başa çatdıqdan sonra onun təzədən torpağa qaytarılmasıdır. Bioloji dövranın nəticəsi kimi – torpağın üst qatlarında potensial enerjinin və bitkilərin qida elementlərinin akkumulyasiyası torpaq profilinin tədrici inkişafını və torpağın əsas xassəsi olan münbitliyin inkişafını şərtləndirir.

Dilçi, dilşünas və ya linqvist – insanların danışdıqları dillərin mənşəyi, quruluşu, konkret dillərin formal və qrammatik nəzəriyyələrinin qurulması, dillərin izahlı lüğətlərinin, dillərarası və digər xüsusi təyinatlı lüğətlərin hazırlanması ilə məşğul olan şəxs. == Dilçi alimlər == 8-ci əsrdə Xəlil ibn Əhməd ərəb dilinin qrammatikasını və izahlı lüğətini yazmış (Kitabu`l-Ayn), ərəb dilinin bu günə qədər də bənzəri olmayan ensiklopediyasını yaratmışdı. Mahmud Qaşqarlı "Divanü Luğat-it-Türk" əsəri ilə türk dilçiliyinin və ümumiyyətlə türkşünaslığın əsasını qoydu (1073-1077-ci illər arasında yazıldığı güman edilir). Ərəb dilçiliyinin görkəmli nümayəndələri sırasında Xətib Təbrizi nin (1030-1146) xüsusi yeri var. 13-cü əsrdə yaşayıb yaratmış İbni Mühənna türk-fars-monqol lüğəti yazmış, mütəxəssislərin fikrincə sonralar Azərbaycan türkcəsi adlanacaq dilin xüsusiyyətlərini də öz əsərində göstərmişdir. Hinduşah Naxçıvani (1275-1329) də ərəb və fars dillərini cəlb etməklə Azərbaycan türkcəsinin izahlı lüğəti sahəsində maraqlı lüğətin müəllifi kimi tanınmışdır. Kazan və Peterburq universitetlərinin professoru, görkəmli şərqşünas Mirzə Kazım bəy (1802-1870) "Türk-tatar dilinin ümumi qrammatikası" kitabı (1839, 1848) Avropa üsullu ilk dolğun dərslik olmuş, eyni zamanda türkologiyanın ən dəyərli əsərlərindən biri olaraq qəbul edilmişdir. Müasir dövr türk xalqları dilçiləri arasında Azərbaycandan Türkiyəyə köç etmiş Əhməd Cəfəroğlunun xüsisi yeri var. Avropada dilçilk elmi 18-ci əsrdə ciddi inkişaf yoluna qədəm qoymuşdur. Məhz bu dövrdə dilçiliyin nəzəri əsasları üzərində tədqiqatlar başlanılmış, böyük lüğətçilik ənənəsinin əsası qoyulmuşdur.

Gilan dili, Gilək dili, Giləkcə — Hind-Avropa dil ailəsinə aid İrani dillərin şimal-qərbi qoluna bağlı bir dil. İranın Gilan ostanında yayılmışdır. Talış və mazandaran dillərinə yaxın dildir. İki dialekti var.

Kilkələr (lat. Clupeonella) — Siyənəkkimilər (Clupeidae) fəsiləsinə aid dəniz balığı cinsi. Cinsə daxil olan növlər 14,5 sm uzunluğa və 26 q çəkiyə sahib olurlar. Yetkinlik yaşına 1–2 illiyində çatırlar. Orta ömür müddəti 5–6 ildir. Əsasən kiçik zooplanktonlarla qidalanırlar. Xırda balıqlardır. Boğazından anal dəliyinə qədər "kil" olduğuna görə kilkə adlanır. Xəzər dənizində üç növü yaşayır. Ən çox ehtiyata malik olanı ançousabənzər kilkədir.

Lipki — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Tula vilayətinə daxildir.

Liski (rus. Лиски) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər, Voronej vilayətinə daxildir.

Milkis — müxtəlif otlardan hazırlanmış şirin qazlaşdırılmış alqokolsuz içkidir. Milkis ilk dəfə 1915-ci ildə Cənubi Koreyada hazırlanmışdır. Tərkibi su, şəkər, fruktoza, karbon-dioksid (E290), quru süd, fosforit turşusu və limon turşusu (E330) ibarətdir. Milkisin 10 tərzdə dadı vardır. Tərkibinə A, C, D3 vitaminləri daxildir. Alüminium bankalarda 250 ml, plastik qablarda isə 0,5 və 1,5 litr həcmində istehsal edilir.

Milli (tayfa) — kürddilli tayfa. Birinci Milli — Kəlbəcər rayonunda kənd. İkinci Milli — Kəlbəcər rayonunda kənd. Üçüncü Milli — Kəlbəcər rayonunda kənd.

İlkin İslam oğlu Abıyev (18 yanvar 1995; Biləsuvar rayonu, Azərbaycan — 27 sentyabr 2020; Kəlbəcər rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin kiçik çavuşu, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == İlkin Abıyev 1995-ci il yanvarın 18-də Biləsuvar rayonunun Əsgərabad kəndində anadan olub. 2002-2013-cü illərdə Əsgərabad kənd tam orta məktəbində təhsil alıb. Subay idi. == Hərbi xidməti == İlkin Abıyev 2013-2015-ci illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarında müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. 2017-ci ildən isə müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmətdə olub. Azərbaycan Ordusunun kiçik çavuşu olan İlkin Abıyev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Murovdağ istiqamətində gedən döyüşlərdə savaşıb. İlkin Abıyev sentyabrın 27-də Murovdağ döyüşləri zamanı şəhid olub. Biləsuvar rayonunun Əsgərabad kəndində dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən İlkin Abıyev ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması zamanı döyüş tapşırıqlarını yerinə yerinə yetirən zaman mərdliyin və igidliyin göstərilməsinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 18.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən İlkin Abıyev ölümündən sonra "İgidliyə görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Kəlbəcər rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 29.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən İlkin Abıyev ölümündən sonra "Kəlbəcərin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.

Amblyseius isuki (lat. Amblyseius isuki) — phytoseiidae fəsiləsinin amblyseius cinsinə aid heyvan növü. == İstinadlar == Amblyseius isuki Catalogue of Life saytında Mites GSDs: PhytoseiidBase.