Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • храпеть

    -плю, -пишь; нсв. 1) издавать храп I Храпеть во сне. По ночам храпишь? - Бывает. * Кони чуткие храпят (Пушкин). 2) разг. Крепко спать (обычно издавая

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ХРАПЕТЬ

    несов. 1. хух авун. 2. пурх авун, пурх ягъун (балкIанди)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХРАПЕТЬ

    несов. 1. xoruldamaq; 2. fınxırmaq (at); 3. məc. dan. bərk yatmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • храпеть во все носовые завёртки

    шутл. Громко храпеть.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • XORULDAMAQ

    глаг. храпеть: 1. издавать храп. Gecələr xoruldamaq храпеть ночами 2. крепко спать, обычно издавая храп; bir az, bir müddət xoruldamaq похрапеть (храп

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • хряпать

    ...грубо. Есть, громко, с хрустом откусывая, жуя; хрупать. Хряпать редиску, солёный огурец.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • хрипеть

    ...по тону, сопровождаемые шумами звуки. Голос хрипит. Часы хрипят. Насос хрипит. Флейта хрипит. 3) Издавать звуки "хр-хр", "хру-хру" (о вальдшнепах, гл

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ХРЯПАТЬ

    несов. vulq. ağzını marçıldada-marçıldada yemək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРИПЕТЬ

    несов. 1. xırıldamaq; 2. xırıltılı səslə danışmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРИПЕТЬ

    несов. хирт авун, туьтер ифей ван авун; хирт ийидай ванцелди рахун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • хурнаш

    (диал.) - тот, кто храпит, храпун (прост.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • HERPET

    (Başkeçid, Şəmkir) 1. yekə, iri 2. kobud

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ХРУПАТЬ

    sınmaq, çatlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРАНИТЬ

    несов. хуьн; хранить тайну сир хуьн; хранить в памяти рикIе хуьн; хранить вещи затIар хуьн, затIар саламатдиз хуьн. ♦ хранить молчание чуькьни тийиз

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХРЕБЕТ

    1. анат. кьаскьан, юкьван ттар. 2. геогр. цIиргъ (дагъларин); цIиргъина авай дагълар

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • HƏRARƏT

    qızğınlıq — coşğunluq — ehtiras

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • HƏRARƏT

    сущ. 1. температура: 1) степень нагретости чего-л. Havanın hərarəti температура воздуха, sobanın hərarəti температура печи, günəşin hərarəti температу

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HƏRARƏT

    qızdırma — istilik

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ХРЕБЕТ

    1.onurğa, bel sütunu, dal, arxa; 2. dağ silsiləsi, sıra dağlar

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • HARARET

    hərarət

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • HƏRARƏT

    1. HƏRARƏT (tibdə və s.-də) Ey mürgüləyən qəlbimə şiddətli hərarət (A.Şaiq); İSTİ Həkim əvvəl onun başına baxdı, istisini yoxladı.. (Çəmənzəminli); İS

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • HƏRARƏT

    i. 1. warmth, heat, ardour; havanın ~i warmth of the air; 2. (qızdırma) temperature, fever; Onun hərarəti var He / She has a temperature; ~in düşməsi

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • HƏRARƏT

    ə. 1) isti, istilik; 2) susuzluq, susama; 3) qızdırma, istilik

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • HİRASƏT

    HİRASƏT1 ə. əkin əkmə; əkinçilik. HİRASƏT2 ə. saxlama, qoruma, mühafizə etmə.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ХЛАДЕТЬ

    несов. şair. köhn. bax холодеть

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРАБРЕТЬ

    несов. dan. qoçaqlaşmaq, igidləşmək, cəsurlaşmaq, ürəklənmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРОМЕТЬ

    axsamaq, axsaqlaşmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • HƏRASƏT

    ə. əkinçilik

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ХРАНИТЬ

    1. saxlamaq; 2. mühafizə etmək, qorumaq, himəyə etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРАБРЕТЬ

    qoçaqlaşmaq, igidləşmək, cəsurlaşmaq, ürəklənmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • HƏRARƏT

    1. температура, теплота, жар, жара; 2. пыл;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HƏRARƏT

    ...qoy var olsun bu həqiqət; Onlarındır şerimdəki bu məhəbbət, bu hərarət. S.Rüstəm. Həbib Gözəlin evində hərarət, körpələrində ünsiyyət, özündə mərhəmə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ХРАПНУТЬ

    однокр. dan. bax храпеть 1-ci mənada.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • XORULDAMAQ

    1. храпеть; 2. мурлыкать;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ПРОХРАПЕТЬ

    сов. bax храпеть.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОПЕТЬ

    сов. 1. oxumaq (mahnı); 2. banlamaq (xoruz); 3. çox oxumaqdan səsini korlamaq (itirmək)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОПЕТЬ

    1. лугьун, ягъун (мани); мани лугьун, мани ягъун; пропеть песню мани лугьун. 2. гьараюн (кIекре). 3. макьамар ягъун (мес. билбилди).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСПЕТЬ

    сов. mus. 1. oxumaq, məşq etmək, 2. oxumaqla, məşqlə səsini açmaq, yaxşılatmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • хранить

    ...заботиться о сохранении чего-л., не давать утратиться, исчезнуть. Хранить письма близких. Хранить чей-л. подарок до конца своих дней. Хранить в шкату

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • храпак

    -а; м. - давать храпака

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • İRADƏT

    ...(öz razılığı ilə). – Hüsn afəti-eşq olub dəmadəm; Gəldikcə iradət oldu möhkəm. Füzuli. Durmuşam eyni iradətlə yenə; Baxıram kuyinə həsrətlə yenə. M.Ə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • РАСПЕТЬ

    1. oxumaq, məşq etmək; 2. oxumaqla, məşqlə səsini açmaq, yaxşılatmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАХРАПЕТЬ

    хух ийиз башламишун, хухдин ван ацалдун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КРАПАТЬ

    несов. куьлуь стIалар кIвахьун, стIалар аватун, стIалар кваз хьун (куьлуьз кьери марф къун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПАРАПЕТ

    арх. чахчахар, мегьежар, къерехдай авай цал хьтинди (мес. муькъвелай ават тавун патал къерехдай ядай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • İRADƏT

    сущ. устар. воля, желание, хотение. Öz iradəti ilə по своей воле, eyni iradətlə с тем же желанием

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ТРЕПЕТ

    мн. нет 1. зурзун. 2. пер. рикIин зурзун; зурзун; с трепетом рикIик зурзун кваз (мес. шадвиляй, кичIевиляй)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРАВЕТЬ

    несов. sağlaşmaq (siyasi cəhətdən daha mühafizəkar, daha mürtəce olmaq)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • хладеть

    -ею, -еешь; нсв.; трад.-поэт. Холодеть. Хладеет кровь. Хладеет пыл речей.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • PARAPET

    I сущ. архит. парапет (невысокая сплошная стенка, ограждающая балкон, мост, набережную, кровлю здания и т.п.). Körpünün parapeti парапет моста II прил

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TRAMPET

    (-ti) baraban, təbil; trampet çalmak – təbil çalmaq baraban, təbil

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • İRADƏT

    İRADƏ(T) ə. 1) istək, dilək; 2) ixtiyar; 3) hökm, fərman.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ЗАХРАПЕТЬ

    сов. dan. xoruldamaq, xoruldamağa başlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КРАПАТЬ

    несов. 1. çisəmək, çiləmək; дождь крапает yağış çiləyir; 2. səpmək; 3. çilləmək; çil vurmaq, xallamaq, xal vurmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПАРАПЕТ

    м 1. hasar, məhəccər, sürahi; 2. (hərbi) sipər

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПОХРАПЕТЬ

    сов. xoruldamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • храбреть

    -ею, -еешь; нсв.; разг. Становиться храбрым или храбрее. Храбреть день ото дня. На глазах храбреет кто-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • hərarət

    hararet

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • hərarət

    hərarət

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ХРОМЕТЬ

    несов. axsaqlaşmaq, axsamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • HƏRARƏT

    [ər.] сущ. 1. чимивал; havanın hərarəti гьавадин чимивал; 2. ифин; xəstənin hərarəti var азарлудал ифин ала; 3

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ХРАПОК

    м dan. 1. xorultu; 2. sifət, burun (heyvanlarda); 2. məh. burun deşiyi

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРАПУН

    м dan. xoruldayan adam, bərk xoruldayan adam

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРЕБЕТ

    ...sıra dağlar; ◊ гнуть (ломать) хребет bax гнуть (гнуть горб); гнуть хребет перед кем bax гнуть (гнуть спину).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРАНИТЬ

    ...himayə etmək; ◊ хранить молчание susmaq, dinməmək, danışmamaq; хранить в памяти (в сердце, в душе) heç bir vaxt unutmamaq; хранить в тайне что gizli

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРУПАТЬ

    несов. dan. 1. sınmaq, çatlamaq; 2. xırtıldatmaq, xırtıldada-xırtıldada yemək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • hərarət

    is. 1) chaud m, chaleur f ; 2) température f ; fièvre f (qızdırma) ; ~in qalxması augmentation f de température ; hyperthermie f (scient) ; ~in düşməs

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ХРЯПКА

    ХРЯПКА ж, ХРЯПОК м məh. kələm qıçası, kələm özəyi, kələmin iç zoğu.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТРЕПЕТ

    м мн. нет titrəmə, əsmə, lərzə, həyəcan; привести (кого-н) в трепет lərzəyə salmaq; с трепетом смотреть (на кого-н.) həyəcanla baxmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • HƏRARƏT

    Ərəbcədir, hərr (isti) sözünün cəm formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ХРЯПНУТЬ

    сов. dan. 1. şaqqıldadıb sındırmaq; 2. şaqqıltı ilə sınmaq; 3. şaqqıldamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРЯПОК

    ХРЯПКА ж, ХРЯПОК м məh. kələm qıçası, kələm özəyi, kələmin iç zoğu.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • похрапеть

    -плю, -пишь; св.; разг. Храпеть некоторое время.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • хурр-хурр

    ...- 1. храп. 2. хрюканье. 3. мурлыканье : хурр-хурр авун - а) храпеть; б) хрюкать; в) мурлыкать.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • всхрапывать

    ...нсв. см. тж. всхрапывание Время от времени издавать храп; прерывисто храпеть. Всхрапывать во сне. Лошадь била копытом и всхрапывала.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • захрапеть

    -плю, -пишь; св. Начать храпеть. Усталый путник уснул и захрапел. Захрапеть громко, с присвистом. Захрапеть при потере сознания. Конь в испуге захрапе

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • рулада

    ...рулады. Виртуозные рулады сопрано. Выводить рулады (также: разг.; сопеть, храпеть).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • похрапывать

    -аю, -аешь; нсв.; разг. см. тж. похрапывание Время от времени, слегка храпеть. Похрапывать во сне. Сладко, спокойно похрапывать. Лошадь похрапывала от

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • хух

    Ӏ (звукоподр.) - 1. храп : хух авун - храпеть. 2. хрюканье : цӀуьрнуьгъриз хух ягъиз вакӀавай чир жеда (погов.) - хрюкать поросята учатся у свиньи. 3.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • XOR-XOR

    ...отрывистые звуки, издаваемые свиньей); в сочет. xor-xor xoruldamaq сильно храпеть, крепко спать, издавая храп ◊ xor-xor qəlyan кальян (приспособление

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • завёртка

    ...свёрнутая таким образом цигарка. Махорки всего на одну завёртку. • - храпеть во все носовые завёртки

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • носовой

    ...пения, свисте и т.п.) Н-ые гласные, согласные. Носовой свист. • - храпеть во все носовые завёртки

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Harput
Harput Elazığda olan bir antik şəhərdir. E.ə. XX əsrdən qalıqlar var. Antik Harput yaşayış sahəsi, bir açıq hava muzeyi kimidir. Muzeyi, qalası, məscidləri , kilsəsi və buzlu mağarasıyla indiki vaxtda bir turizm mərkəzidir.
Trapez
Trapez — dənizçinin qayığı tarazlaşdırmaq üçün etdiyi bədənin çölə doğru uzanma hərəkəti. Dənizçi ayaqlarını trapez qayışlarına bağlayır, sükanı tutan şəxs əsas yelkənin şkotunu, kliverçi də kliverin şkotunu dartaraq qayığın kənarına doğru sallandırır. Külək sörfündə də istifadə edilən trapez, beli tutan qancanın çəngəl bumbanın üzərindəki trapez iplərinə asılması yolu ilə yelkəndəki qüvvəni tarazlaşdırmağa yarayar. Sərt hava şəraitində sörf taxtasının arxasındakı ayaq dayaqlarından alınan dəstəklə birlikdə istifadə edilir.
Haput
Haput — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun Əlik kənd inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Baş Qafqaz silsiləsinin yamacındadır. Azərbaycanın qafqazdilli etnik qrupu olan haputluların məskunlaşdığı kəndlərdəndir. Özlərini hər adlandırırlar. Kəndin adı Ptolemeyin (II əsr) Albaniya şəhərləri sırasında qeyd etdiyi Xabota ilə əlaqələndirilir. Haputlular Qədim Albaniyada yaşayan 26 tayfadan biri olan hər tayfasının nümayəndələridir . Hal hazırdada qonşu kəndlər Haputlulara öz dillərində Hər deyirlər. Azərbaycan dilinin dialektlərində həm hapıtdı (hapıtmaq), həm də hər sözü "tələsik, vaxtından tez" mənalarında işlənir. Mənbələrin verdiyi məlumata əsasaən XIX əsrin ortalarında Göycay qəzasında 736 nəfər haputlu ailəsinin məskunlaşdığı Haputlu Məlikli, Haputlu Mollaqasımlı, Haputlu Gidəyli, Haputlu Nətəs Qacar, Haputlu Hacı Qətəsi, Haputlu İmamlı, Haputlu Kürd kəndləri var idi. == Toponimikası == Haput kəndi Quba rayonunun Əlik i.ə.v.-də kənd.
Hapıt
Haput — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun Əlik kənd inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Baş Qafqaz silsiləsinin yamacındadır. Azərbaycanın qafqazdilli etnik qrupu olan haputluların məskunlaşdığı kəndlərdəndir. Özlərini hər adlandırırlar. Kəndin adı Ptolemeyin (II əsr) Albaniya şəhərləri sırasında qeyd etdiyi Xabota ilə əlaqələndirilir. Haputlular Qədim Albaniyada yaşayan 26 tayfadan biri olan hər tayfasının nümayəndələridir . Hal hazırdada qonşu kəndlər Haputlulara öz dillərində Hər deyirlər. Azərbaycan dilinin dialektlərində həm hapıtdı (hapıtmaq), həm də hər sözü "tələsik, vaxtından tez" mənalarında işlənir. Mənbələrin verdiyi məlumata əsasaən XIX əsrin ortalarında Göycay qəzasında 736 nəfər haputlu ailəsinin məskunlaşdığı Haputlu Məlikli, Haputlu Mollaqasımlı, Haputlu Gidəyli, Haputlu Nətəs Qacar, Haputlu Hacı Qətəsi, Haputlu İmamlı, Haputlu Kürd kəndləri var idi. == Toponimikası == Haput kəndi Quba rayonunun Əlik i.ə.v.-də kənd.
Harpe
Qızılquş (lat. Falco) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qızılquşkimilər dəstəsinin qızılquşlar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Raket
Raket, nadir hallarda raket (it. rocchetta – fırlanan ox) — reaktiv qüvvə ilə işləyən uçan aparat. O, ətraf mühitdən asılı olmayaraq işləyir və hətta havasız şəraitdə təcillənə bilir. Raket sözü geniş mənada tətbiq olunur, o bayramlarda istifadə olunan kiçicik raketlərdən tutmuş kosmosa uçana qədər böyük bir spektri əhatə edir. Öz idarə sisteminə malik raketlər fəzada mürəkkəb hərəkətlər edə bilir, onlar hətta uçan cismləri izləmək imkanına qadirdirlər. Atılan raketlərdən fərqli olaraq özü start götürənlər daha böyük təcillənmə vaxtına malikdirlər. Bu da gövdəyə düşən yükü azaldır. Nəticədə raketlərin gövdələrini yüngül hazırlamaq olur. == Tarixi == İlk raket tarixi mənbələrə əsasən 1266-cı ildə Çində mövcud olmuşdur. Monqollara qarşı müharibədə çinlilər Kay-Kenq adlı raketdən istifadə etmişlər.
İapet
İapet ( yun. Ἰαπετός) — yunan mifologiyasında tanrı titan. Geya və Uranın oğlu, Klimenanın əri. Atlant, Prometey, Epimetey və Menetiyin atası. İapet titanomaxiyada Zevsə qarşı iştirak etdiyinə görə qardaşları kimi Tartara atılmışdır.
Bob Harper
Robert "Bob" Harper — amerikalı personal məşqçi. Amerika teleserialı The Biggest Loserdə iştirak etmişdi. == Həyatı == Bob Harper 18 avqust 1965-ci ildə Neşvill şəhərində anadan olmuşdu. Harper heyvandarçılıq fermasında böyüyüb, ancaq sonradan iddialı və ambisialı Bob Los Ancelesə, öz arzularının axtarışına qedir. O Klarksvilldəki Austin Peay Dövlət Universitetinə qəbul olmuşdu. Bob Skinny Bitch adlı kitabı oxuduqdan sonra ciddi şəkildə vegeterian olmağa qərar verir That same year, PETA voted him sexiest male vegetarian of the year. . PETA ona ilin ən seksual personal məşqçisi adını vermişdi. The Biggest Loser adlı teleproektin məşhurluğu inanılmaz dərəcədə böyükdür və başlıca olaraq, Bob da bu proektdə kənarda qalmadı. Proqrammın rəsmi treneri olduqdan sonra, o millionlarla kök insanların canlı efirdə arıqlamalarına kömək oldu. Maraqlısı odur ki, iştirakçılar etiraf edirdilər ki, Bob efirdə daim nəzakətli və hətta biraz yumşaq olmasına baxmayaraq, əslində idman zalında təmamilə başqa cürdü.
Harput qalası
Harput qalası (Süd qalası) — e.ə. XIII əsrin əvvəllərində Urartu krallığı tərəfindən qurulmuş olub cənubunda bir Urartı Açıq hava məbədi yerləşir. Qala VI əsrdə Fars hakimiyyətinə girmiş, XVII-XV əsrlərə aid I əsrdən etibarən Roma, Sasani, Bizans, Abbasi, Artukoğulları, Səlcuqlular, Dulkadiroğulları, Ağqoyunlular və Osmanlı Dövlətinin hakimiyyətlərinə girmişdir. Bu mədəniyyətlərə aid izləri qala divarları, qapılar və bürclər üzərində görünür, qalanın şimal-qərb uc hissəsində bir Artuk sarayının qalıqları yerləşir. Qalanın şərq hissəsində yerləşən Məryəm Ana kilsəsi IV əsrdə inşa edilmiş, bir divarı qalanın oturduğu qayaya oturan bir kilsədir. İç divarlarında bir çox kitabə görünür. İç qala və xarici qala olmaq üzrə iki hissəsindən meydana gəlmişdir. Xarici divarlar tamamilə dağıdılmışdır. Sadəcə Harputa girişdə bir bürc qalıq görünür. Süd qalası adlandırılan iç qala yalçın qayalar üzərində inşa edilmişdir.
Haya Hararet
Haya Hararet (ing. Haya Harareet, ivr. חיה הררית; 20 sentyabr 1931, Hayfa – 3 fevral 2021, Marlou[d], Cənub-Şərqi İngiltərə[d]) — İsrail aktrisası. == Həyatı == Haya Hararet 20 sentyabr 1931-ci ildə Hayfada anadan olmuşdur. Haya Hararetin aktrisalıq fəaliyyəti 1955-ci ildə İsraildə başlamışdır. Lakin Hararet bir neçə il sonra tanınmağa başladı. Bu, Çarlton Hestonla birlikdə çəkildiyi "Ben-Hur" filmində Esfir rolunu ifa edəndən sonra olmuşdu. 1961-ci ildə o, "Səhranın altına səyahət" filmində baş rola çəkilir. Onun bir aktrisa kimi fəaliyyəti o qədər də uzun çəkmir və daha bir neçə filmdə çəkiləndən sonra – 1964-cü ildə Hararet artıq heç bir filmə razılıq vermir. Haya həm də 1967-ci ildə çəkilmiş "Bizim ata yurdumuz" filminin ssenari müəlliflərindən biri idi.
Katolikos Karapet
Katolikos Karapet - Albanların LXII katolikosu. == Katolikosluğu == 1402-ci ildə kürsüyə çıxmışdır. Gəncəsər monastırında katolikos siyahısında göstərilir.
Sarpet xardalı
Sarpet xardalı (lat. Brassica juncea) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin kələm cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Brassica argyi H.Lév. Brassica arvensis var. juncea (L.) Kuntze Brassica besseriana Andrz. ex Trautv. Brassica cernua (Thunb.) Matsum. Brassica cernua (Thunb.) F.B. Forbes & Hemsl. Brassica cernua var. chirimenna Makino Brassica chenopodiifolia Sennen & Pau [Invalid] Brassica integrifolia (H.West) Rupr.
Stiven Harper
Stiven Cozef Harper (ing. Stephen Joseph Harper; 30 aprel 1959, Toronto) — 6 fevral 2006-cı ildən Kanada baş naziri, 2006-cı il yanvarın 23-də növbədənkənar parlament seçkilərində qalib gələn Kanada Mühafizəkarlar Partiyasının lideri. == Həyatı == Stiven Harper 1959-cu ildə Torontoda doğulub. Alberta əyalətində Kalqari universitetində iqtisadiyyat fakültəsini bitirib. 1993-cü ildə ilk dəfə parlamentə seçilib, 2004-cü ildə isə sağ cərəyanın əvvəl mövcud olan iki qrupunun birləşməsi nəticəsində formalaşan Mühafizəkarlar Partiyasının lideri olub. Liberalların on iki il hakimiyyətdə qalması 2006-cı il yanvarın 23-də seçkidə müxalifət partiyası olan Mühafizəkar partiyanın seçilməsi ilə sona çatdı. Partiyanın lideri Stiven Harper baş nazir vəzifəsində Pol Martini əvəz etdi. Mühafizəkarlar parlamentdə mütləq çoxluq təşkil etmədiyindən, hakimiyyətdə yalnız müxalifət partiyalarının dəstəyi ilə qala bilərlər. Seçkiqabağı kampaniya dövründə mühafizəkarlar vergiləri aşağı salmaq, cinayətkarlıqla mübarizəni gücləndirmək, hərbi xərcləri çoxaltmaq və ABŞ-la münasibətdə yaranmış problemləri aradan qaldırmaq vədləri vermişdilər. Harper siyasi opponentlərinin onda ultrasağ ideologiyaya olan meyli barədə fikirlərini qəbul etmirdi.
Valeri Harper
Valeri Harper (ing. Valerie Harper; 22 avqust 1939, Saffern[d], Nyu-York ştatı – 30 avqust 2019, Los-Anceles, Kaliforniya) — ABŞ aktrisası. == Həyatı == Valeri Harper 1939-cu ildə 22 avqustda ABŞ-nin Nyu-York şəhərində dünyaya gəlmişdi. O, karyerasına 1959-cu ildə Broadway-də musiqili filmlərlə başlamışdı. Aktrisa karyerası boyu dörd dəfə “Emmi” mükafatına layiq gürülüb. V. Harper eyni zamanda komediya janrında çəkilən serialdakı roluna görə, oynadığı "Qızıl Qlobus" mükafatı qazaıb. Bundan əlavə, "Mary Tyler Moore Show" sitkomunda, "Colombo", "Ətrafdakı üç qız", "Çarəsiz evdar qadınlar" və digər filmlərdə rol alıb. Valeri Harper 30 avqust 2019-cu ildə vəfat edib.
Harput döyüşü
Harput döyüşü — Ağqoyunlu Uzun Həsən ilə Dulqədiroğulları bəyliyindən Məlik Arslan bəy arasında baş vermiş döyüş. Döyüş Uzun Həsənin qələbəsi ilə sonlanmış və şəhər Ağqoyunlu hakimiyyətinə girmişdir. == Tarixi == === Zəmin === Hələ Qara Yuluq Osman bəyin dövründə Ağqoyunlu bəyliyi Harputu ələ keçkrməyə çalışmış, 1428-ci ildə onlar Malatyaya qədər yürüşlər həyata keçirmiş və Harputu ələ keçirmişdilər. 1429-cu ildə Harputu Dulqədiroğullarının əlindən alan Osman bəy buranın idarəsini oğlu Əli bəyə buraxdı. Ağqoyunluların Harputu ələ keçirməsinə qəzəblənən Nəsrəddin Mehmed bəy 1433-cü ildə Məmlük sultanı Barsbəyin Ağqoyunlular üzərinə təşkil etdiyi yürüşə qatıldı. Lakin onların Diyarbəkiri mühasirəsi uğursuzluqla nəticələndi. Lakin Nəsrəddin bəy Harputdan əl çəkmədi və 1439-cu ildə şəhəri yenidən ələ keçirib Məmlükləri razı saldı ki, şəhər ona qalsın.Məlik Arslan bəy 1464-cu ildə Qaramanlıların mülkü olan Kayseriyə hücum etdi və Qaramanlılar Ağqoyunlulardan yardım istədilər. Hadisələrin bu cür inkişafı Dülqədiroğulları ilə Ağqoyunlular arasında münasibətlərin kəskinləşməsinə səbəb oldu.Uzun Həsən uzun müddət idi ki, Dülqədiroğullarının hakimiyyəti altında olan Harputu ələ keçirmək üçün fürsət axtarırdı. 1465-ci ildə Uzun Həsən Məmlük sultanına Dulqədirli elindəki Harput ilə Gərgəri dəyişdirməyi təklif etdi. Lakin Məmlük sultanı Harputun Dulqədirlilərə aid olduğunu bildirərərək təklifi rədd etdi.
Antiballistik raket
Antibalistik raket – ballistik raketlərə qarşı istifadə edilən döyüş raketi. Ballistik raketlər nüvə, kimyəvi, bioloji və ya adi döyüş başlıqları atmaq üçün istifadə edilirlər. Antiballistik raketlər isə bu raketlərə qarşı istifadə edilirlər.
Ballistik raket
Ballistik raket — nüvə və ya digər başlıq daşıya bilən uzun mənzilli idarə olunan və ya güdümsüz mərmi. Bu raketlər tək bir nüvə başlıq daşıya biləcəkləri kimi birdən çox başlıq daşıyaraq bu başlıqları fərqli hədəflərə göndərə bilər. == Növləri == Qısa mənzilli ballistik raket Orta mənzilli ballistik raket Qitələrarası ballistik raket.
Bora (raket)
Bora — Türkiyə istehsalı olan qısa mənzilli ballistik raketdir. Döyüş raketi Roketsan şirkəti tərəfindən hazırlanaraq 2017-ci ildən xidmətə qəbul edilmişdir. INS və GPS başlıqlı olub, Belarus istehsalı olan MZKT-7909 8x8 yük maşını ilə daşınır. İxrac versiyası Kaan adı ilə tanınır. Daha uzun bir mənzilli bir versiyası olan Bora-2 isə hazırlanma mərhələsindədir. Lülə çapı 610 mm, döyüş başlığının çəkisi 470 kq, mühərriki TMZ-84631.10, əməliyyat mənzili 280 km, maksimum sürət 70 km/s, mərminin hədəfdən yayınma payı 30–50 m təşkil edir.
Daşıyıcı raket
Daşıyıcı raket (ing. carrier rocket) - Yer səthindən kosmosa, adətən, Yerin orbitinə və ondan uzağa yük daşıması üçün istifadə olunan raket. == Yükünə görə == NASA daşıyıcı raketləri Dünya orbitindən daşıdığı yük qabiliyyətinə görə aşağıdakı kimi təsnifatlandırmışdır: Kiçik daşıyıcı raket: < 2,000 kiloqram (4,400 funt) - misal üçün Vega Orta daşıyıcı raket: 2,000 to 20,000 kiloqram (4,400 to 44,100 funt) - misal üçün Soyuz ST Ağır daşıyıcı raket: > 20,000 to 50,000 kiloqram (44,000 to 110,000 funt) - misal üçün Ariane 5 Çox ağır daşıyıcı raket: > 50,000 kiloqram (110,000 funt) - misal üçün Saturn V == İstinadlar == == Xarici keçidlər == S. A. Kamal, A. Mirza: The Multi-Stage-Q System and the Inverse-Q System for Possible application in SLV, Proc. IBCAST 2005, Volume 3, Control and Simulation, Edited by Hussain SI, Munir A, Kiyani J, Samar R, Khan MA, National Center for Physics, Bhurban, KP, Pakistan, 2006, pp 27–33 Free Full Text S. A. Kamal: Incorporating Cross-Range Error in the Lambert Scheme, Proc. 10th National Aeronautical Conf., Edited by Sheikh SR, Khan AM, Pakistan Air Force Academy, Risalpur, KP, Pakistan, 2006, pp 255–263 Free Full Text S. A. Kamal: The Multi-Stage-Lambert Scheme for Steering a Satellite-Launch Vehicle, Proc. 12th IEEE INMIC, Edited by Anis MK, Khan MK, Zaidi SJH, Bahria Univ., Karachi, Pakistan, 2008, pp 294–300 (invited paper) Free Full Text S. A. Kamal: Incompleteness of Cross-Product Steering and a Mathematical Formulation of Extended-Cross-Product Steering, Proc. IBCAST 2002, Volume 1, Advanced Materials, Computational Fluid Dynamics and Control Engineering, Edited by Hoorani HR, Munir A, Samar R, Zahir S, National Center for Physics, Bhurban, KP, Pakistan, 2003, pp 167–177 Free Full Text S. A. Kamal: Dot-Product Steering: A New Control Law for Satellites and Spacecrafts [sic], Proc. IBCAST 2002, Volume 1, Advanced Materials, Computational Fluid Dynamics and Control Engineering, Edited by Hoorani HR, Munir A, Samar R, Zahir S, National Center for Physics, Bhurban, KP, Pakistan, 2003, pp 178–184 Free Full Text S. A. Kamal: Ellipse-Orientation Steering: A Control Law for Spacecrafts [sic] and Satellite-Launch Vehicles, Space Science and the Challenges of the twenty-First Century, ISPA-SUPARCO Collaborative Seminar, Univ.
Halet Çambel
Halet Çambel (türk. Halet Çambel; 27 avqust 1916, Berlin – 12 yanvar 2014, İstanbul) — Türk arxeoloq və qılıncoynadan. Olimpiya Oyunlarında iştirak edən ilk müsəlman qadın. == Bioqrafiyası == Halet Çambel 27 avqust 1916-cı ildə Berlində anadan olmuşdur. Atası Həsən Cəmil bəy, hərbi attaşe idi və Mustafa Kamal Atatürkün dostu olmuşdur. Çambelin anası Rəmziyə Xanım, o dövrdə Osmanlının Almaniyadakı səfiri vəzifəsini icra etmiş keçmiş Vəzir İbrahim Haqqı Paşanın qızı idi. Halet Çambel Arnavutköy Amerikan Qızlar Məktəbində oxumuşdur (daha sonra bu məktəb Robert Kolleci adlanır). Məktəbdə oxuyarkən qılıncoynatma ilə məşğul olmağa başlayır. 1933-39-cu illərdə Paris Universitetində arxeologiya təhsili alır. 1940-cı ildən İstanbul Universitetində köməkçi işləyir.
Haput kəndi
Haput — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun Əlik kənd inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Baş Qafqaz silsiləsinin yamacındadır. Azərbaycanın qafqazdilli etnik qrupu olan haputluların məskunlaşdığı kəndlərdəndir. Özlərini hər adlandırırlar. Kəndin adı Ptolemeyin (II əsr) Albaniya şəhərləri sırasında qeyd etdiyi Xabota ilə əlaqələndirilir. Haputlular Qədim Albaniyada yaşayan 26 tayfadan biri olan hər tayfasının nümayəndələridir . Hal hazırdada qonşu kəndlər Haputlulara öz dillərində Hər deyirlər. Azərbaycan dilinin dialektlərində həm hapıtdı (hapıtmaq), həm də hər sözü "tələsik, vaxtından tez" mənalarında işlənir. Mənbələrin verdiyi məlumata əsasaən XIX əsrin ortalarında Göycay qəzasında 736 nəfər haputlu ailəsinin məskunlaşdığı Haputlu Məlikli, Haputlu Mollaqasımlı, Haputlu Gidəyli, Haputlu Nətəs Qacar, Haputlu Hacı Qətəsi, Haputlu İmamlı, Haputlu Kürd kəndləri var idi. == Toponimikası == Haput kəndi Quba rayonunun Əlik i.ə.v.-də kənd.
Hrant Dink
Hrant Dink (erm. Հրանդ Տինք; 15 sentyabr 1954, Malatya – 19 yanvar 2007, İstanbul) — erməni əsilli Türkiyəli jurnalist, Aqos qəzetinin baş redaktoru. 2007-ci ilin 19 yanvar tarixində, yerli vaxtla saat 15:00 — də İstanbulda işlədiyi redaksiya binasının qarşısında sui-qəsd nəticəsində öldürülmüşdür. == Həyatı == Hrant Dink 1954-cü ildə Malatya şəhərində anadan olmuşdur. Atası və anası Sivas ilindən olan Hrant ailəsi 1961-ci ildə İstanbul şəhərinə köçmüşdür. Ailə daxili münaqişələr səbəbindən, Hrant ailəsi 1961-ci ildə dağılmışdır. Valideynlərinin ayrılması səbəbindən Hrant Dink və digər iki qardaşı ilə birlikdə Gedikpaşa Erməni Uşaq Evinə verilmişdir. Hrant Dink gənclik illərində siyasətlə maraqlanırdı. Əsasən solcu qüvvələri müdafiə edən Hrant Kommunist Partiyası ilə əlaqə yaratmağa başladı. Orta təhsilini bitirdikdən sonra, Hrant İstanbul Universitetinə daxil olur.
Huqo Kapet
Huqo Kapet (940, Durdan[d], Fransa metropoliyası – 24 oktyabr 996, Les Juifs[d]) — əvvəlcə frankların hersoqu (960–987), sonra onların kralı (987–996), Kapetinqlər kral sülaləsinin banisi. Qısa hakimiyyəti dövründə o, taxt-tac üçün Karolinqlər sülaləsinin son nümayəndələri ilə və Reyms arxiyepiskopluğu uğrunda Müqəddəs Taxt-tacla mübarizə aparmaqla məşğul olmuşdur. == Həyatı == === Mənşəyi === Ata tərəfdən Huqo Kapet Robertinlərin nəcib bir Frank ailəsindən idi. Frank əyalətindəki bir çox digər böyük ailələr kimi, sülalə də Karolinqlərin əcdadları olan Pipinidlərin ailə mülklərinin yerləşdiyi Reyn və Meuse çayları arasındakı ərazidən gəlir. Robertinlərin əcdadları, bu dairənin digər nümayəndələri kimi, hökmdarlarla qohumluq əlaqələri ilə bağlı idilər, onlar faktiki olaraq say vəzifələrini miras aldılar və gücləri, digər şeylər arasında, böyük monastırlara arxalanırdı. Həmçinin Robertinlərin əcdadlarının ixtiyarında ya onlara məxsus olan, ya da qrafın vəzifəsinə şərəf kimi bağlı olan geniş torpaqlar var idi. Hakimiyyətinin əsasını qoyan Robertinlər sülaləsinin banisi, indiki ən çox yayılmış versiyaya görə, Vormsqau qrafları ailəsindən olan Güclü Robert idi. O, əcdadlarının Reyn mülklərindən Neustriyaya köçdü və burada geniş və zəngin mülklər aldı. Onlar tək bir torpaq kompleksini təmsil etmirdilər və ilkin olaraq adı yox idi. Şərti olaraq, onlara "Robertine Dövləti" deyilir.
LORA (raket)
LORA (ivr. ‏לורה‏‎) – İsrail Aerokosmik Sənayesi tərəfindən istehsal olunan kvasiballistik raket. 400 km atış məsafəsi olan bu raketin məhv etmə dəqiqliyi 10 metrə bərabərdir. Həm gəmidən, həm də qurudan atəş açmaq qabiliyyətinə malikdir.2018-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin arsenalına daxil edilmişdir. LORA İkinci Qarabağ müharibəsinin son günlərində həlledici rol oynamışdır. Erməni ordusunun Şuşadakı qüvvələri gücləndirmək üçün istifadə etdiyi körpünün partladılmasında LORA-dan istifadə edilmişdir.
Meteoroloji raket
Bəzən bir tədqiqat raket adlanan bir səsli raket alt-orbital uçuş zamanı ölçmə aparmaq və elmi təcrübələri yerinə yetirmək üçün hazırlanmış bir alət daşıyıcısıdır. Raketlər Yerin səthindən 50 metrdən 1500 kilometrədək (31 -932 mil) cihazları aparmaq üçün istifadə olunur; ümumiyyətlə hava balonları və peykləri arasındakı hündürlük (balonların maksimal hündürlüyü təxminən 40 km) və peyklər üçün minimum hündürlük isə təqribən 120 km (75 ml)-dir. Səsli raketlər tez-tez hərbi artilleriyada raket mühərrikləri kimi istifadə edilir. NASA müntəzəm olaraq ekso-atmosfer bölgəsində 100– 200 km arasında (62 və 124 mil) 270-450 kiloqram olanTerrier Mk 70-i uçurtdu. == Etimologiya == Terimin mənşəyi dənizçilik lüğətlərindən irəli gəlir, beləki suyun dərinliyini ölçmək üçün gəmidən suyun içərisinə ağırlıqlı bir ip atmaq lazımdır. Termin özünün etimoloji kökləri Portuqaliyalı, İtalyan, İspan və Fransız sözü olub "sonda" və "sonde" kimi səsləndirilir. Raket kontekstində səsləndirilməsi ölçən qəbuletməyə ekvivalentdir. == Quruluşu == Səslənən raketin əsas elementləri bərk yanacaqlı raket motorudur və elmi yüküdür. Daha böyük, yüksək hündürlükdə raketlərin səmərəliliyinin artırılması və yük qabiliyyətini artırmaq üçün 2-3 mərhələ vardır. Ortalama uçuş müddəti 30 dəqiqədən azdır, adətən 5- 20 dəqiqə arasındadır.