Radian
Radian (ixtisarı: rad; lat. radius — şüa, radius) — müasir riyaziyyatda və fizikada müstəvi bucaqların əsas ölçü vahidi.
Radian, qövsün bucaq ölçüsü ilə təyin edilir.
1
rad
=
180
π
≈
57.2958
∘
{\displaystyle 1\operatorname {rad} ={\frac {180}{\pi }}\approx 57.2958^{\circ }}
Belə olduqda, tam çevrənin radianla ölçüsü 2πradiana bərabərdir.
== Radianın başqa vahidlərlə əlaqəsi ==
Başqa bucaq ölçüləri ilə müqayisə:Dərəcə/radian çevrilmələri
Radianı dərəcəyə çevirmək üçün göstərilən radianı
180
π
{\displaystyle {\frac {180}{\pi }}}
nisbətinə vurmaq lazımdır:
1
rad
=
1
rad
⋅
180
∘
π
≈
57
,
2958
∘
{\displaystyle 1\operatorname {rad} =1\operatorname {rad} \cdot {\frac {180^{\circ }}{\pi }}\approx 57,2958^{\circ }}
Nümunə:
π
4
rad
=
π
4
⋅
180
∘
π
=
45
∘
{\displaystyle {\frac {\pi }{4}}\operatorname {rad} ={\frac {\pi }{4}}\cdot {\frac {180^{\circ }}{\pi }}=45^{\circ }}
.Dərəcəni radiana çevirmək üçün göstərilən dərəcəni
π
180
∘
{\displaystyle {\frac {\pi }{180^{\circ }}}}
nisbətinə vurmaq lazımdır.
Nümunə:
90
∘
=
90
∘
⋅
π
180
∘
=
π
2
rad
{\displaystyle {90^{\circ }}={90^{\circ }}\cdot {\frac {\pi }{180^{\circ }}}={\frac {\pi }{2}}\operatorname {rad} }
== Riyazi analizdə radian ölçüsü ==
Riyazi analizdə, triqonometrik funksiyalara baxılarkən, arqument həmişə radianla ifadə edilir.
Kiçik bucaqlar olduqda sinus və radianla ifadə edilmiş bucağın tangensi təxminən bu bucağın özünə bərabərdir ki, bu da yuvarlaq hesablamalar zamanı istifadə olunur:
sin
α
≈
tg
α
≈
α
;
α
≪
1.
Ajax radians
Yalançı nərgizgülü (lat. Narcissus pseudonarcissus) - nərgizgülü cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Ajax breviflos Haw.
Ajax cambricus Haw.
Ajax capax M.Roem.
Ajax cernuus Haw.
Ajax cuneifolius Haw.
Ajax fenestralis Gray
Ajax festalis (Salisb.) Salisb.
Ajax festalis var. plenissimus Haw.
Arenaria radians
Arenaria radians (lat. Arenaria radians) — qərənfilkimilər fəsiləsinin qumluca cinsinə aid bitki növü.
Batrachium radians
Ranunculus aquatilis (lat. Ranunculus aquatilis) — qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin qaymaqçiçəyi cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Batrachium aquatile Dumort.
Batrachium aquatile Wimm.
Batrachium aquatile subsp. caespitosum (DC.) Piper
Batrachium aquatile var. heterophyllum (Weber) Spach
Batrachium aquatile subsp. radians (Revelière) Soó
Batrachium aquatile var. radicans Spach
Batrachium argutum Opiz
Batrachium circinatoides Arv.-Touv.
Batrachium diversifolium Nyman
Batrachium diversifolium (Gilib.) Miniaev
Batrachium friesii Nyman
Batrachium gilibertii Krecz.
Narcissus radians
Yalançı nərgizgülü (lat. Narcissus pseudonarcissus) - nərgizgülü cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Ajax breviflos Haw.
Ajax cambricus Haw.
Ajax capax M.Roem.
Ajax cernuus Haw.
Ajax cuneifolius Haw.
Ajax fenestralis Gray
Ajax festalis (Salisb.) Salisb.
Ajax festalis var. plenissimus Haw.
Ranunculus radians
Ranunculus aquatilis (lat. Ranunculus aquatilis) — qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin qaymaqçiçəyi cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Batrachium aquatile Dumort.
Batrachium aquatile Wimm.
Batrachium aquatile subsp. caespitosum (DC.) Piper
Batrachium aquatile var. heterophyllum (Weber) Spach
Batrachium aquatile subsp. radians (Revelière) Soó
Batrachium aquatile var. radicans Spach
Batrachium argutum Opiz
Batrachium circinatoides Arv.-Touv.
Batrachium diversifolium Nyman
Batrachium diversifolium (Gilib.) Miniaev
Batrachium friesii Nyman
Batrachium gilibertii Krecz.
Batrachium aquatile subsp. radians
Ranunculus aquatilis (lat. Ranunculus aquatilis) — qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin qaymaqçiçəyi cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Batrachium aquatile Dumort.
Batrachium aquatile Wimm.
Batrachium aquatile subsp. caespitosum (DC.) Piper
Batrachium aquatile var. heterophyllum (Weber) Spach
Batrachium aquatile subsp. radians (Revelière) Soó
Batrachium aquatile var. radicans Spach
Batrachium argutum Opiz
Batrachium circinatoides Arv.-Touv.
Batrachium diversifolium Nyman
Batrachium diversifolium (Gilib.) Miniaev
Batrachium friesii Nyman
Batrachium gilibertii Krecz.