Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Carabia
[mənbə göstərin] Carabia İndiki Çin Xalq Respublikasının ən cənub nöqtəsində yerləşir.Azadlıq və müstəqillik uğrunda 1 əsrə yaxın zaman ərzində bütöv bir xalq kimi formalaşmışdır.Bütün Dünya Tarixində bu xalq haqqında cəmi 2 mənbədə məlumatlar mövcuddur.Hər iki mənbədə də bu xalqın adı "Sərabi" xalqı kimi qeyd edilmişdir.Bununla belə,öz köklərini 1800-cü ildən 1832-ci ilə qədər mütəşəkkil şəkildə cəmləmiş,19-cu əsrdən bu vaxta kimi 3 dəfə etnik və siyasi inqilablar etmişlər.Bu 32 il ərzində bütün xalq kütləsi müstəqilliyə maraqlı olsa da,Çin Xalq Respublikasının güclü hərbi paradları həmin dövrdə sadə xalqı da qorxutmuş,azadlıq mübarizəsini dəfələrlə zəiflətmişdir.İlk idarəetmə sistemləri mütləq monarxiya hesab olunur.1817-ci ildə qurucu hesab edilən Flüört Aleks O-Andre,mütləq monarxiya tərəfdarı olduğu üçün ölkədən qovulmuş və yenidən 1831-ci ildə sadə vətəndaş kimi öz vətəninə qayıtmışdır.İkinci idarəetmə sistemi isə diktatorial idarəetmə sistemi olmuşdur.1900-cü ilə kimi davam edən diktatorial hakimiyyət dövründə Carabia torpaqlarında "ailə müxalifəti" olmuşdur.Hakimiyyətdə olan Torfi Klan diktator elan ediləndən(1851)dərhal sonra onun oğlu atasına qarşı hərəkat yaradır və hərəkatın liderlərindən biri kimi tanınır.1896-cı ildə 3 qola ayrılmış hərəkat dağılır və bununla da Carabiada siyasi dağınıqlıq dövrü başlanır.İndiki mərhələdə isə Carabia xalqı daha çox müstəqil və azad yaşayışa can atırlar,nəinki,siyasi maraqlara.İndiki dövrdə Carabia silahlı qüvvələri Çin Silahlı Qüvvələrinin yanında zərrəcik hesab olunur deyə Çin Xalq Respublikası heç bir mübarizə metodundan istifadə etməmişdir.İndi isə ümumi əhali sayı baxımından Bütün Carabia xalqının nüfuzu 200 min-dən çox deyil.Xüsusi yetişdirdikləri "Qara Qüvvətləri" bir çox işgəncə və dözümlülük sınaqlarından keçdikdən sonra fədailərin tərkibinə qatılırlar.Müasir Dünyada Xüsusi Xidmət Orqanları kimi tanıdığımız bu qüvvətlər,öz adlarından da istifadə etməzlər.Hər birinin bir şifrəli adı vardır.Dövlət idarəetmə sisteminin qurulması ilə bağlı orduya da çox böyük sərmayə qoyulmuş,hörmət edilmişdir.I dövr inqilabı:1819-cu ildə May ayında hərəkətlənən bu inqilab xalq kütlələrini meydanlara tökmək,Çin hökumətinə məxsus bütün mallara və mülklərə eləcə də,dövlət idarələrinə hücumlara yönəlik idi.O dövr Çin tarixçilərindən biri olan Bing Chen qeydlərinin birində yazır ki:"Düşmən də olsalar,səmimi qeyd etmək lazımdır ki,bu xalq 200-300 il bundan öncə dədə-babalarının itirdikləri torpaqları,günü bu gün də müxtəlif vasitələrlə alırlar".II dövr inqilabı:1825-ci ildə payız aylarında başlayan bu inqilab ən dəhşətlisi oldu.Səbəb isə Amerikanın Carabia Silahlı Qüvvətlərinə ciddi və hər-tərəfli yardımı idi(cəmi 15 il sonra;1840-cı ildə ABŞ eskadrası Çin sularına daxil oldu).Nəticədə Amerika ilə Çin hakimiyyəti arasında kəskin soyuq müharibə başlandı(1825-1839).
Karabin
Karabin — (frans. carabine, ərəb. carab-yarağ, silah)- tüfəngə və ya muşketə oxşar ancaq daha qısa və daha gücsüz atəşli silah. Əvvəllər adətən suvarilərin və topçuların istifadəsində olurdu. Daha qısa lüləsi ilə səciyələnir. Buna görə də güllənin başlanğın sürəti və başqa ballistik xüsusiyyətləri eyni kalibrdə olan vintli tüfəngdən aşağıdır. Bəzi ölkələrdə karabin adi, ancaq bəzi dəyişikliklərlə(kürəkdə rahat daşımaq üçün antabcıqların yanda yerləşməsi və daha kopmpakt olması üçün çəkimin dəstəyinin aşağı əyilməsi və b.) ilə vintli tüfəng hesab olunur. Yivsiz və yivli, qeyri-avtomatik(tək açılan və maqazinli)özü doldurulan və avtomatik növləri olur. == Mənbə == Voyennaya ensiklopediya v 8 tomax."D" Kvartiryer.
Murabit
Əlmürabilər, əl-Mürabilər (1090-1147; əl-Murabitun, yaxud "yaşmananlar" - ləmtuna) — 150 ilə yaxın zaman ərzində Məğribin və İspaniyanın böyük hissəsinə hökmranlıq etmiş sülalə. Sonralar Əlmüvəhhidilər tərəfindən sıxışdılımışlar. Abdulla ibn Yasinin başçılığı ilə bərbər tayfalarının hərəkatı nəticəsində yaranmışdı. == Əlmürabilər Mərakeşdə == 1060-cı ildə cənubdan şimala hərəkət edərək Atlas dağlarından keçib Məğribdə 1070-ci ildə Mərakeşin əsasını qoyan bərbər tayfaları. Söhbət bərbərlərdən - müasir Mavritaniyada və Rio-de-Oro rayonlarında yaşayan köçəri maldarlardan gedir. Onların hərəkatın mərkəzi indiki Mavritaniya ərazisi idi. Burada Abdulla ibn Yasinin ribatı (xanəgahı) yerləşmişdir. Onun ardıcılları əlmürabitun ("ribatda yaşayanlar") adlanırdı. Onlar gəzərgi həyat tərzi keçirməli və din düşmənləri ilə mübarizə üçün hərb sənətini öyrənməli idilər. Hərbi rəhbərlik Ləmtun tayfası əmirlərinin (Əlmürabilərin ikinci adı - Ləmtun da buradandır) əlində idi.
Parsbit
Prisbit və ya Parsbit — Xəzər xaqanlığının qadın hökmdarı. Bəzi qaynaqlarda adı Barsbek kimi yazılır.
Karabid
Karabid (lat. Carabus) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin sərtqanadlılar dəstəsinin karabidlər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Karambit
Karambit - Karambit və ya kerambit (İndoneziya dilində istifadə edildiyi kimi), kurambik və ya karambiak (hər ikisi Minangkabau dilindən) Qərbi Sumatranın Minangkabau xalqından bir pəncəyə bənzəyən kiçik İndoneziya əyri bıçağıdır. Karambit pencak silat və Filippin döyüş sənətlərində geniş istifadə olunan silahlardan biridir. == Tarixi == Karambit əvvəlcə Cənub-Şərqi Asiyanın əksər adalarında kök dırmığı, xırman toplamaq və düyü əkmək üçün nəzərdə tutulmuş kənd təsərrüfatı aləti idi. Bu, Cənub-Şərqi Asiya oraqlarının daha kiçik variantıdır (Filippin qarab və karit; İndoneziya celurit, arit və ya sabit; və Malayziya sabit). O, hələ də müasir işçi üçün bir çox səmərəli istifadə imkanlarına malikdir, bıçağı kommunal işlərdə istifadə etməyə imkan verir, barmaq halqası, üzərində işlənəcək obyektlə manipulyasiya etmək üçün barmaqların istifadəsi tələb olunarsa, əməliyyatlar arasında bıçağı yerə qoymaq ehtiyacını aradan qaldırır. (məsələn, göndərmə qutusunun kəsilməsi və açılması və ya daşınmalardan plastik qablaşdırmanın çıxarılması, iki əsas nümunədə). Barmaq halqası həmçinin istifadə zamanı bıçağın düşməsinə qarşı əlavə qorunma dərəcəsi təmin edir, bu xüsusilə ağır maşınlar daxil olan iş mühitlərində vacibdir, hər cür əl, metal alətin atılması avadanlıq və ətrafdakılara böyük ziyan vura bilər. Xüsusilə də yüksək sürətlə atılarsa alət fırlanan komponent kimi daha çox təhlükəli ola bilər. Karambitin əvvəlcə Qərbi Sumatranın Minangkabau xalqı arasında silahlandığı güman edilir, burada folklorlara görə, pələngin caynaqlarından ilhamlanırdı. Silahlaşdırılmış kimi, bıçaq kəsmə potensialını artırmaq üçün daha əyri oldu.
Arabis
Ərəbotu (lat. Arabis) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Arealı və botaniki təsviri == Bu cinsə Avrasiya, Şimali Amerika və Tropik Afrika dağlarında bitən 100-ə yaxın birillik, ikiillik və çoxillik bitkilər daxildir. Onların iki növündən gülçülükdə geniş istifadə olunur. Alp ərəbotu (A. alpina)- hündürlüyü 25 sm-ə çatan, gövdələri sərilən bitkidir. Gümüşü yarpaqları az miqdarda tüklərlə örtülür. Sadə və çoxləçəkli gülləri ağ ya da çəhrayı rəngdə olur. Arends ərəbotu (A.x.arendsii) hibrid mənşəli və müxtəlif rəngli gülləri olan bitkidir. Ərəbotu bitkisi gövdə zoğları ilə asanlıqla çoxalır. Qələmlərin alınması üçün yazda əmələ gələn yarpaq dəstələrinin miqdarına görə gövdəni bölürlər.
Zabit
Zabit (alm. Offizier‎) — əsasən hərbçi məmurlara verilən bir vəzifə növü. Polis və başqa xidmət orqanlarında da istifadə olunur. Zabit vəzifəsi rütbələrinə görə iki yerə bölünür: Kiçik zabit heyəti və Ali zabit heyəti.
Zarat
Zarat (İsmayıllı) — Azərbaycanın İsmayıllı rayonunda kənd. Zarat (Siyəzən) — Azərbaycanın Siyəzən rayonunda kənd. Zarat (Dəvəçi) — Azərbaycanın Dəvəçi rayonunda kənd. 30 dekabr 1997-ci ildə ləğv olunub. Dərə Zarat — Azərbaycanın Siyəzən rayonunda kənd. Zaratxeybəri — Azərbaycanın Şamaxı rayonunda kənd. Zarat — Dəvəçi rayonu ərazisində çay.
Barabin dialekti
Baraba dili və ya Baraba tatar dili - Sibirdə təxminən 8000 nəfərin danışdığı türk dili. Sibir-tatar dilinə çox yaxındır. Bu səbəbdən bəzi dilçilər bu dilin tatar dilinin bir qolu olduğunu iddia edirlər.
Karabid böcəklər
Kirill Karabits
Kirill İvanoviç Karabits (ukr. Карабиць Кирило Іванович, 26 dekabr 1976-cı ildə, Kiyev, Ukrayna SSR-də doğulub) — ukraynalı drijor. Onun atası məşhur drijor və bəstəkar İvan Karabitsdir. == Təhsili == Gənclik illərində piano, musiqişünaslıq və kompozisiya təhsili almış Karabits, on üç yaşından drijorluqla maraqlanır. Onun ilk müəllimi Tatyana Kozlova olur. Kiyevdə o, Lisenko Musiqi Məktəbi və P.İ.Çaykovski adına Milli Musiqi Akademiyasında təhsil alır. 1995-ci ildə o, Vyana Konservatoriyasında təhsil almağa başlayır və beş il sonra drijor diplomu alır. Eyni zamanda Ştuttqartdakı “Bachakademie”yə qəbul olan Kirill, burada Helmut Rillinq və Piter Gülkedən təhsil alır. “Berliner Singakademie”də elmi tədqiqatla məşğul olan Kirill, Karl Filipp Emanuel Bax tərəfindən 1784-cü ildə yazılmış və itirilmiş hesab edilən “İohannın ehtirasları” əsərinin əlyazmasını üzə çıxarır və köçürür. == Fəaliyyəti == Karabits, izləyicilər qarşısında ilk drijorluğunu 19 yaşında edir.
Parazit göbələkləri
Parazit göbələklər — bitki xəstəliklərini törədən göbələklərdir. == Parazit göbələyinin törətdiyi xəstəliklər == Parazit göbələyinin törətdiyi xəstəliklər aşağıdakılardı: Sürmə — Çiçəkli orqanlarda müşahidə olunur; sünbülləşmə zamanı qaralmış yaxud formasını itirmiş sünbül xaricə çıxır. Çovdar mamırı — Çovdar çiçəkləyən zaman göbələyin sporları yumurtalığı zədələyir. Nəticədə dən yerinə tünd qəhvəyi rəngdə buynuzcuq əmələ gəlir. Məhsuldarlığı kəskin azaldır. Pas göbələkləri — Zədələnmiş bitkilər narıncı və ya pas rəngdə ləkələrlə örtülür. Kartof çürüməsi — Bitkilərin yarpaqlarını zədələyir, onların üzərində tünd ləkələr əmələ gəlir. Rütubətli havada qaralır və çürüyür, güclü zədə onları məhv edir. Kartof yumurtalarını və pomidorun meyvələrini zədələyir. Mildium — Üzüm meyvəsinin (tənək) təhlükəli parazitidir, ilk növbədə budaq, meyvə və xüsusilə yarpaqları zədələyir.
Parazit qamçılılar
Parazit qamçılılar— sarkomostiqoforlar tipinin (sarcomastigophora) qamçılılar (mastigophora) sinifinə daxildir. == Trypanasoma gambiense == Trypanasoma gambiense insanda parazitlik etməklə Mərkəzi Afrikada yayılmış yuxu xəstəliyi adlanan təhlükəli xəstəliyi törədirlər. Parazit ilk mərhələdə qanın plazmasında yaşayır və sonra onurğa beyninə daxil olur. Qidalanması osmotik yolladır. Qidalanmanın tullantı məhsulları qana ifraz olunur. İfrazat məsulları qana ifraz olunur. İfrazat məhsulları (toksin) zəhərlidir və bu da ertrositlərin parçalanmasına səbəb olunur. === Quruluşu === İyşəkilli formada olub, hər iki tərəfdən sivridir və xlorofilləri olmadığına görə rəngsizdir. Bədənləri 15–30 mikron ölçüdə olmaqla kiçik orqanizimlərdir. Qamçısı bədənin dal tərəfinə yaxın hissədə bazal dənəciyilə əlaqəli sahədən başlanır.
Parazit sürüklənmə
Parazit sürüklənmə — bir maye içində nisbi hərəkət edən cismə özünün mövcudluğu səbəbindən təsir edən sürütlənmə qüvvəsidir. Parazit sürüklənmə; maye element və cisim arasındakı sürtünməyə görə olur. Obyekt sürtünmə cərəyanı ilə cərəyan qarşısında bir səd yaradır. Cərəyan; bu səddi aşmaq üçün obyektin ətrafından dolanır. Bu dolanma ətrafında səthdə sürüşən maye ilə cisim arasındakı sürtünmə qüvvəsi cismi cərəyan istiqamətində sürükləməyə çalışır. Bundan əlavə, mayenin ətaləti də cismə axın istiqamətində təsir göstərir. Bu qüvvələrin nəticəsində cism axın istiqamətində hərəkət etməyə məcbur olur. == Aerodinamikada == Parazit sürüklənmə; Səthi sürtünməyə (skin friction), sürüklənənin formasına (form drag) və təyyarə hissələrinin birləşmə nöqtələrinə (interference drag) əsaslanır. “Səthin sürtünmə sürüklənməsi” və “forma sürüklənməsi” bəzən birlikdə “profil sürüklənməsi” adlandırılır. Səthi sürtünmə sürüşməsi nəqliyyat vasitəsinin səthi və onun üzərindən axan hava arasındakı sürtünmə nəticəsində yaranır və aşağıdakı amillərdən asılıdır: təyyarənin səthi sahəsi, səthi pürüzlülük (buzlanma və s.), sərhəd qatındakı hava axınının müntəzəm və ya turbulent olması, hava sürəti, aerofoilin qalınlığı, hücum bucağı Şəkil sürüklənməsi hava axınına müqavimət göstərən səthlərin arxasındakı türbülansa əsaslanır.
Parazit sürütlənmə
Parazit sürüklənmə — bir maye içində nisbi hərəkət edən cismə özünün mövcudluğu səbəbindən təsir edən sürütlənmə qüvvəsidir. Parazit sürüklənmə; maye element və cisim arasındakı sürtünməyə görə olur. Obyekt sürtünmə cərəyanı ilə cərəyan qarşısında bir səd yaradır. Cərəyan; bu səddi aşmaq üçün obyektin ətrafından dolanır. Bu dolanma ətrafında səthdə sürüşən maye ilə cisim arasındakı sürtünmə qüvvəsi cismi cərəyan istiqamətində sürükləməyə çalışır. Bundan əlavə, mayenin ətaləti də cismə axın istiqamətində təsir göstərir. Bu qüvvələrin nəticəsində cism axın istiqamətində hərəkət etməyə məcbur olur. == Aerodinamikada == Parazit sürüklənmə; Səthi sürtünməyə (skin friction), sürüklənənin formasına (form drag) və təyyarə hissələrinin birləşmə nöqtələrinə (interference drag) əsaslanır. “Səthin sürtünmə sürüklənməsi” və “forma sürüklənməsi” bəzən birlikdə “profil sürüklənməsi” adlandırılır. Səthi sürtünmə sürüşməsi nəqliyyat vasitəsinin səthi və onun üzərindən axan hava arasındakı sürtünmə nəticəsində yaranır və aşağıdakı amillərdən asılıdır: təyyarənin səthi sahəsi, səthi pürüzlülük (buzlanma və s.), sərhəd qatındakı hava axınının müntəzəm və ya turbulent olması, hava sürəti, aerofoilin qalınlığı, hücum bucağı Şəkil sürüklənməsi hava axınına müqavimət göstərən səthlərin arxasındakı türbülansa əsaslanır.
Parazit vulkan
Parazit vulkan — iri mərkəzi vulkanın yamacında çox zaman radial çatlar boyu yan püskürmə nəticəsində əmələ gəlir. Özünün baş kanaldan ayrılan ayrıca kanalı olur. Çatların daha yüksək nöqtəsində (subterminal püskürmə) şlak konusu əmələ gəlir, aşağı hissələrində isə (lateral püskürmə) lava axını baş verir. Parazit vulkan həmçinin eksentrik püskürmə nəticəsində də əmələ gələ bilər. Sinonim: Əlavə vulkan, Yan vulkan. == Həmçinin bax == Mərkəzi vulkan Yan püskürmə Şlak konusu == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006. 679.
Qızılı karabid
Qızılı karabid (lat. Carabus auratus) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin sərtqanadlılar dəstəsinin karabidlər fəsiləsinin karabid cinsinə aid heyvan növü.
Qarabil Döyüşü
Qarabil döyüşü == Döyüşdən əvvəl == Osman bəy Qazi Burhanəddinin yanına gələndə ondan təriflər aldı. Bu sırada Qazi Burhanəddinin bacısının oğlu Şeyx Müeyyed Kayseridə qiyam etdi. Burhanəddin oraya ordu göndərdi, amma heç bir faydası olmadı. Burhanəddin, Osman bəyi sülh üçün Şeyx Müeyyidin yanına göndərdi, və danışıqların ardından Şeyx Müeyyed əfv olunması şərti ilə təslim oldu. Ancaq Burhanəddin bu şərtə riayət etmədi və onu öldürdü. Osman Bəy bu ədalətsizliktən narahat oldu və Burhanəddinin əmrindən ayrıldı. Osman Bəy 600 əsgəri ilə Divriği Qalasına getdi. == Döyüş == Qazi Burhanəddin, Osman Bəyə hücum etmək üçün 20 min nəfərlik böyük bir ordu hazırladı. Osman Bəydə 600 nəfəri ilə yola düştü. Bunun üzərinə iki ordu Qarabildə ordular üz bə üz durdular.
Arabis alpina
Arabis alpina (lat. Arabis alpina) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin ərəbotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Arabidium alpestre Spach Arabidium alpinum (L.) Fourr. Arabidium saxeticolum (Jord.) Fourr. Arabis albida var. elata Sprague Arabis alpina subsp. alpina alpina Arabis alpina f. alpina Arabis alpina var. alpina alpina Arabis alpina subsp. cantabrica (Leresche & Levier) Greuter & Burdet Arabis alpina var.
Arabis armena
Arabis carduchorum (lat. Arabis carduchorum) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin ərəbotu cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Ermənistan və Naxçıvanda (Azərbaycan) rast gəlinən bitki. Orta və yüksək dağlıq ərazilərdə böyüyür.
Arabis auriculata
Arabis nova (lat. Arabis nova) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin ərəbotu cinsinə aid bitki növü.
Arabis blepharophylla
Arabis blepharophylla (lat. Arabis blepharophylla) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin ərəbotu cinsinə aid bitki növü.
Arabis canescens
Arabis alpina (lat. Arabis alpina) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin ərəbotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Arabidium alpestre Spach Arabidium alpinum (L.) Fourr. Arabidium saxeticolum (Jord.) Fourr. Arabis albida var. elata Sprague Arabis alpina subsp. alpina alpina Arabis alpina f. alpina Arabis alpina var. alpina alpina Arabis alpina subsp. cantabrica (Leresche & Levier) Greuter & Burdet Arabis alpina var.
Arabis cantabrica
Arabis alpina (lat. Arabis alpina) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin ərəbotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Arabidium alpestre Spach Arabidium alpinum (L.) Fourr. Arabidium saxeticolum (Jord.) Fourr. Arabis albida var. elata Sprague Arabis alpina subsp. alpina alpina Arabis alpina f. alpina Arabis alpina var. alpina alpina Arabis alpina subsp. cantabrica (Leresche & Levier) Greuter & Burdet Arabis alpina var.