Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Zatoka
Zatoka (ukr. Затока) — Ukraynanın Odessa vilayətinin Bilqorod-Dnestrovski rayonunda yerləşən şəhər tipli qəsəbə. Məntəqə yerli bir çimərlik kurortudur. Əlavə olaraq, qəsəbədə Buqaz adlı kiçik bir dəniz limanı var. 2017-ci ildə Zatokada 1,869 nəfər yaşayırdı. Qəsəbə Dnestr estuarisinin çayın Qara dənizə axdığı dilində yerləşir. Qəsəbə Odessa şəhərindən 60 kilometr, Bilqorod-Dnestrovski şəhərindən isə 18 kilometr uzaqlıqla yerləşir. İnzibati və ərazi baxımından Zatoka qəsəbəsi Bilqorod-Dnestrovski şəhər şurasının tərkibindədir. Zatoka qəsəbəsi üç əraziyə – "Limanski", "Solneçi", "Tsentralnıy" rayonlarına bölünmüşdür Qəsəbənin yaxınlığında Tripol mədəniyyəti dövründən qalma bir abidə yerləşir. Zatoka qəsəbəsinin əsası 1827-ci ildə qoyulmuşdur.
Anatol Abraqam
Anatol Abraqam (fr. Anatole Abragam; doğum adı: Anatoli İzraileviç Abraqam, rus. Анатолий Израилевич Абрагам; 15 dekabr 1914[…] – 8 iyun 2011[…], Vitri-sür-Sen) — Fransa fiziki, Paris Elmlər Akademiyasının üzvü (1973). == Həyatı == Abraqam 1937-ci ildə Paris Universitetini bitirmişdir. O, maqnitizm və bərk cisim fizikası, xüsusilə nüvə maqnetizmi, bərk cismin hiper incə quruluşu, spin temperatur nəzəriyyəsi, nüvə polarizasiyası, bərk cismin qamma-rezonans spektroskopiyası sahəsində tədqiqatlar aparmışdır. Abraqam hiperincə quruluşun parçalanması nəzəriyyəsini inkişaf etdirmişdir. O, 1953-cü ildə müstəqil olaraq Overhauzer effektini müşahidə etmişdir. Abraqam proktorla birlikdə qütbləşmiş proton hədəfini əldə etmək üçün istifadə edilən dinamik nüvə qütbləşməsini kəşf etmişdir. O, 1970-ci ildə nüvə antiferromaqnetizmini və 1973-cü ildə neytronların nüvə presessiyasını kəşf etmişdir. Abraqam 1967-ci ildə Fransa Fizika Cəmiyyətinin prezidenti olmuşdur.
Anatol Frans
Anatol Frans (fr. Anatole France; tam adı: Jak Anatol Fransua Tibo (fr. Jacques Anatole François Thibault); 16 aprel 1844[…], Paris – 12 oktyabr 1924[…]) — fransız yazıçı və ədəbi tənqidçi, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1921). == Həyatı == Fransız yazıçısı Jak Anatol Fransua Tibo — Anatol Frans Parisdə doğulmuşdu. Atası tanınmış bukinist idi, əsasən Böyük Fransa inqilabına dair əsərlər üzrə ixtisaslaşmışdı. Onun "Libraire France" adlı kitab mağazası dövrün yaradıcı ziyalılarının tez-tez toplaşdığı yerlərdən biri sayılırdı. Ailənin yeganə övladı Anatol Fransın uşaqlıq illəri Sena sahilindəki bu mağazada, kitablar içərisində keçmişdi. Anatol Frans universitet təhsili almamışdı. Stanislas kollecini isə bir neçə dəfə imtahanlarda uğursuzluğa düçar olandan sonra çox çətinliklə 20 yaşında bitirmişdi. Ortabab şagird kimi tanınsa da, latın və yunan müəlliflərini həvəslə oxuyur, gözəl inşalar yazırdı.
Anatol Kuragin
Anatol Vasiliç Kuragin – Lev Tolstoyun “Hərb və Sülh” romanının, eyni zamanda roman əsasında çəkilmiş filmlərin və operanın qəhrəmanıdır. its various cinematic adaptations, and an operatic adaptation as well. Hərbçi olan Anatol, Elen Kuraginin qardaşıdır. Bacısının da köməyi ilə Anatol evli olmasına baxmayaraq, Nataşa Rostovanı yoldan çıxarır. Hətta Nataşa ona qoşulub qaçmaq da istəyir. Sonradan Anatol Napoleon müharibələri zamanı ayağını itirir. == İnkişaf == Romanın inkişaf etdirilməsi zamanı Tolstoy obrazın adının “Pyotr” olmasını və roman ərzində “tam bir təkamül yolu keçməsini” nəzərdə tutmuşdu. Anatole Shosttak served as the real life inspiration for the fictional Anatole Kuragin. == Təqdimat == Ester Polianovski Salaman yazır ki, “Tolstoy bütün digər obrazlarından fərqli olaraq, Anatolun xasiyyəti haqqında bizə yalnız bir məlumat verir: o, nadir halda nəsə edirdi.” == Filmlərdə == 1956-cı ildə çəkilmiş ABŞ filmində Anatol obrazı Vittorio Gassman, 1966-1967-ci illərdə çəkilmiş SSRİ filmində Vasili Lanovoy, 2007-ci ildə çəkilmiş mini serialda isə Almaniya aktyoru Ken Duken tərəfindən canlandırılmışdır.
Anatol südotu
Anatol südotusu
Anatol südotusu (lat. Polygala anatolica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin südotukimilər fəsiləsinin südotu cinsinə aid bitki növü.
NATO
Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatı (ing. North Atlantic Treaty Organization, NATO, fr. Organisation du traité de l'Atlantique nord, OTAN) — sülhün qorunmasını və azadlıqların müdafiəsini siyasi həmrəylik yolu ilə təmin edən və üzvlərinə qarşı yönəlmiş istənilən aqressiya formalarının dəf edilməsini, lazım gəldikdə isə hərbi gücdən istifadə edilməsini nəzərdə tutan müstəqil dövlətlərin hərbi ittifaqı. 4 aprel 1949-cu ildə qurulmuşdur və hazırda 32 üzvü var. Təşkilatın üzvləri hər hansı xarici gücdən gələ biləcək hücuma qarşı ortaq müdafiə həyata keçirir. NATO-nun Baş Qərargahı üzv ölkələrdən biri olan Belçikanın paytaxtı Brüssel şəhərində, Müttəfiq Qüvvələrin Əməliyyat Komandanlığının baş qərargahı isə Belçikanın Mons şəhəri yaxınlığında yerləşir. Bütün NATO üzvlərinin ümumi hərbi xərcləri dünya üzrə bütün ölkələrin müdafiə xərclərinin 70%-dən çoxdur. Üzv ölkələrin müdafiə xərcləri ÜDM-nin ən azı 2%-ni təşkil etməlidir. Koreya müharibəsi üzv ölkələri hərəkətə keçirənə və yüksək rütbəli iki amerikalı komandanın istiqamətləndirməsi ilə birləşmiş hərbi ittifaq qurulana qədər NATO sadə siyasi ortaqlıqdan başqa bir şey deyildi. Soyuq müharibə dövrü 1955-ci ildə əsası qoyulan Varşava Müqaviləsi Təşkilatına üzv ölkələrlə çəkişmələrin yaranmasına səbəb oldu.
Narok Muzeyi
Narok Muzeyi — Keniyanın Narok regionunda yerləşən muzeydir. Muzeyin eksponatları Masailərin mədəni irsin, eləcə də digər Maa-danışıq mədəniyyətləri, o cümlədən Samburu, Nyemps və Ndorobo xalqlarının mədəniyyətini özündə əks etdirir.
Anatol Kolline Makosso
Anatol Kolline Makosso (fr. Anatole Collinet Makosso; 1965, Point-Noyr) — Konqo Respublikasının hazırkı Baş naziri. == Həyatı == Point-Noyrda müəllim işləyib. 1990-cı illərin əvvəllərində Kuilu departmentində siyasi məsləhətçisi, daha sonra Kuilu Departmenti Kabinetində direktor vəzifəsində çalışıb. 1998–2011-ci illərdə Prezident Deni Sassu-Nqessonun müşaviri olub. 2009-cu ildə Prezidentin qızı Edit Lüsi Bonqonun ölümündən sonra ona həsr etdiyi şeir və hekayələr toplusunu nəşr etdirdi. 2010-cu ildə Panteon-Assas Universitetində hüquq üzrə doktorluq dissertasiyasını tamamladı. Kolline Makosso 17 avqust 2011-ci ildə kiçik dəyişikliklə hökumətdə Gənclər və Vətəndaş Təlimi Naziri vəzifəsinə təyin edildi. 25 avqust 2011-ci ildə postu sələfi Zaxari Kimpunidən aldı. == Fəaliyyəti == 10 avqust 2015-ci ildə Kolline Makosso vəzifələrini İbtidai və Orta Təhsil, Gənclər və Vətəndaş Təlimi Naziri vəzifəsinə təyin edildi.
Haim Yosef Zadok
Haim Yosef Zadok (ivr. ‏חיים יוסף צדוק‏‎; 2 oktyabr 1913[…] – 15 avqust 2002, Almaniya Federativ Respublikası) — İsrail hüquqşünası, ədliyyə naziri və siyasətçisi idi. == Həyatı == Zadok 1913-cü ildə Avstriya-Macarıstan (indiki Ukrayna) Şərqi Qalisiya bölgəsindəki Rava-Ruskada anadan olmuşdur. Varşava Universitetində fəlsəfə və yəhudi təhsili almışdır. Polşadakı Gordonia gənclər hərəkatının və "Poale Zion Federasiyası" Partiyasının üzvü idi. 1935-ci ildə Məcburi Fələstinə köç etdi və Haqana və Yəhudi Yaşayış Polisinə qoşuldu. İbrani Universitetində hüquq təhsili almış və hüquqşünas kimi təsdiqlənmişdir. 1948-ci il ərəb-İsrail müharibəsi zamanı Baş Hərbi Prokurorluğunda vəkil kimi İDF-yə qoşuldu. 1949-cu ildə Baş prokurorun müavini kimi Ədliyyə Nazirliyinin qanunverici şöbəsinə qatıldı, 1952-ci ilə qədər işlətdi.
NATO sammiti
NATO sammiti (ing. NATO summit) — Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatına (NATO) üzv ölkələrin dövlət və hökumət başçılarının təşkilatın strateji istiqamətini qiymətləndirmək və müəyyən etmək, habelə yeni Baş katibin seçilməsi qaydalarını təsdiq etmək üçün vaxtaşırı baş tutan görüşü. Sammitlərin yeri və vaxtı Şimali Atlantik Şurası tərəfindən müəyyən edilir. 1949-cu ildə NATO-nun yaranmasından bu yana otuzdan çox NATO sammiti keçirilmmişdir. Sonuncu müntəzəm sammit 2019-cu ilin dekabrında Şimali Makedoniya Respublikasının ittifaqa qoşulmaq qərarına gəldiyi zaman Londonda baş tutmuşdur.
NATO ölkələri
Nato üzvü olan ölkələr — NATO (Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatı) Şimali Amerika və Avropadan 32 üzv ölkədən təşkil olunan dövlətlər arası bir ittifaqdır. 4 Aprel 1949-cu ildə Şimali Atlantika Müqaviləsinin imazalanması ilə qurulub. 32 üzv ölkənin ikisi Şimali Amerikada (ABŞ və Kanada), otuzunda isə Avropada yerləşir. İslandiyadan başqa qalanların ordusu vardır. NATO üzvü üç ölkə (ABŞ, Böyük Britaniya və Fransa) nüvə silahına sahibdir. Əvvəllər 12 ölkənin yaratdığı birliyə 2004-cü il aprel ayından bugünə qədər 11 ölkə üzv olub.
NATO əlifbası
NATO əlifbası – ən çox istifadə olunan radio əlifbası. Hər ingilis hərfinə bir kod sözü aiddir, buna görə bütün məlumat, o cümlədən rəqəmlər dildən asılı olmayaraq anlaşılır. Əlifba Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatı tərəfindən tərtib edilmiş, ən çox NATO-da işlədilir. Digər beynəlxalq təşkilatlarda da istifadə olunur.
Nato (müğənni)
n. A. T.o. (Və ya doğum adı ilə: Natalya Şevlyakova, doğ. 1979, Gürcüstan SSR, Tiflis), Rus və Gürcü mənşəli Rusiya vətəndaşı müğənni. Ümumiyyətlə kliplərində göründüyü üzrə bir müsəlman kimi niqablıdır. Tacik, Fars və Özbək dillərini çox yaxşı dərəcədə bilir və o dillərdə müxtəlif mahnıları vardır. Yaxını İvan Şapovalov tərəfindən kəşf edilmişdir. Mahnılarının mövzusu ümumiyyətlə döyüş, sülh, terrorizm mövzulu olub dünyaya ictimai mesaj verməkdir. 11 Sentyabr hücumlarının ildönümündə, Moskvada 2004-cü ildə bazara çıxmışdır. İlk çıxdığından sonra müəyyən bir müddət şəxsiyyəti gizli tutulmuş və deşifrə edilməmişdir.
Nato Vaçnadze
Nato Vaçnadze (gürc. ნატო ვაჩნაძე; 4 (17) iyun 1904, Varşava, Polşa çarlığı, Rusiya imperiyası – 14 iyun 1953, Zuqdidi) — Sovet gürcü səssiz və səsli film aktrisası. Gürcüstan SSR xalq artisti (1941), RSFSR-nin əməkdar artisti. İkinci dərəcəli Stalin mükafatı laureatı (1941). Aktrisa və rejissor Kira Andronikaşvilinin böyük bacısı. 1 iyun (14) 1904 -cü ildə Varşavada anadan olub. Hussar polkovniki Şahzadə Georgi Andronikov (1875-1911) və Ekaterina Semyonovna Slivitskayanın (1877-1947) dörd övladından ikincisidir. 1919-cu ildən gələcək aktrisa Prometey kibrit fabrikində, daha sonra musiqi müəllimi olaraq çalışır. Tiflisdəki bir fotoqrafın pəncərəsindəki Nato portretini 1923-cü ilin yazında Dövlət Sənaye Komitəsinin idarəçisi görür. Qız daha sonra yaşadığı Gürcaani şəhərində tapılır və ona iki rol təklif olunur: Hamo Beknazaryanın "Ata qatili" və Vladimir Barskinin "Quldur Arsen" filmi.
Azərbaycan–NATO münasibətləri
Azərbaycan-NATO əlaqələri — Azərbaycan və NATO arasında olan ikitərəfli əlaqələr. Azərbaycanla NATO arasındakı əlaqələr 1992-ci ildə Azərbaycanın yeni yaradılan Şimali Atlantika Əməkdaşlıq Şurasına daxil olması ilə başladı. NATO ilə Azərbaycan arasında əhəmiyyətli tərəfdaşlıq 1994-cü ilə təsadüf edir. Azərbaycan Prezidentinin 21 noyabr tarixli fərmanı ilə 1997-ci ildə NATO-da diplomatik nümayəndəlik təsis edildi. == Tarixi == Azərbaycan 18 oktyabr 1991-ci ildə, SSRİ dağılandan sonra, digər postsovet ölkələri kimi yenidən müstəqilliyini qazandı. Azərbaycan 1992-ci ildə NATO-nun idarə etdiyi Şimali Atlantika Əməkdaşlıq Şurasına üzv oldu və 4 may 1994-cü ildə NATO ilə təhlükəsizlik və müdafiə sahəsində əməkdaşlığı inkişaf etdirmək üçün Sülh Naminə Tərəfdaşlıq (SNT) Çərçivə Sənədini imzaladı. SNT Təqdimat Sənədi 19 aprel 1996-cı ildə Azərbaycan Prezidenti tərəfindən təsdiq edilmiş və aprelin 23-də NATO-nun Baş katibi Haviyer Solanaya təqdim edilmişdir. Azərbaycanın ilk Fərdi Tərəfdaşlıq Proqramı (FTP) 14 oktyabr 1996-cı ildə Şimali Atlantika Şurası tərəfindən təsdiq edildi. 1997-ci ilin noyabrında Azərbaycan NATO əməliyyatlarının müdafiə planlamasına Azərbaycanı daha sıx cəlb etmək üçün SNT Planlaşdırma və Baxış Prosesinə qoşuldu. Azərbaycan Prezidentinin 12 noyabr 1997-ci il tarixli fərmanı ilə NATO ilə Əməkdaşlıq üzrə Xüsusi Komissiya yaradılmışdır.
Azərbaycan–NATO əlaqələri
Azərbaycan-NATO əlaqələri — Azərbaycan və NATO arasında olan ikitərəfli əlaqələr. Azərbaycanla NATO arasındakı əlaqələr 1992-ci ildə Azərbaycanın yeni yaradılan Şimali Atlantika Əməkdaşlıq Şurasına daxil olması ilə başladı. NATO ilə Azərbaycan arasında əhəmiyyətli tərəfdaşlıq 1994-cü ilə təsadüf edir. Azərbaycan Prezidentinin 21 noyabr tarixli fərmanı ilə 1997-ci ildə NATO-da diplomatik nümayəndəlik təsis edildi. == Tarixi == Azərbaycan 18 oktyabr 1991-ci ildə, SSRİ dağılandan sonra, digər postsovet ölkələri kimi yenidən müstəqilliyini qazandı. Azərbaycan 1992-ci ildə NATO-nun idarə etdiyi Şimali Atlantika Əməkdaşlıq Şurasına üzv oldu və 4 may 1994-cü ildə NATO ilə təhlükəsizlik və müdafiə sahəsində əməkdaşlığı inkişaf etdirmək üçün Sülh Naminə Tərəfdaşlıq (SNT) Çərçivə Sənədini imzaladı. SNT Təqdimat Sənədi 19 aprel 1996-cı ildə Azərbaycan Prezidenti tərəfindən təsdiq edilmiş və aprelin 23-də NATO-nun Baş katibi Haviyer Solanaya təqdim edilmişdir. Azərbaycanın ilk Fərdi Tərəfdaşlıq Proqramı (FTP) 14 oktyabr 1996-cı ildə Şimali Atlantika Şurası tərəfindən təsdiq edildi. 1997-ci ilin noyabrında Azərbaycan NATO əməliyyatlarının müdafiə planlamasına Azərbaycanı daha sıx cəlb etmək üçün SNT Planlaşdırma və Baxış Prosesinə qoşuldu. Azərbaycan Prezidentinin 12 noyabr 1997-ci il tarixli fərmanı ilə NATO ilə Əməkdaşlıq üzrə Xüsusi Komissiya yaradılmışdır.
Gürcüstan və NATO
NATO - Rusiya münasibətləri
NATO baş katibi
NATO baş katibi — Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatının (NATO) ən yüksək vəzifəli şəxsidir. Təşkilatın işinin ümumi əlaqələndirilməsini yerinə yetirir, həmçinin Şimali Atlantika Şurasına sədrlik edir. Ənənəvi olaraq, baş katib vəzifəsini avropalılar daşıyır. Bu struktur ABŞ-nin təsirini balanslaşdırmağa yönəlmişdir, belə ki, NATO-nun ən yüksək hərbi vəzifəsi sayılan Avropa Müttəfiq Qüvvələri baş komandanını ABŞ təyin edir. Baş katib NATO-ya üzv ölkələrin konsensusu əsasında 4 il müddətinə seçilir. Lakin üzv ölkələrin razılığı əsasında baş katibdən 1 il və ya daha artıq müddətə vəzifədə qalması xahiş oluna bilər. Hal-hazırda NATO baş katibi vəzifəsini Danimarkanın keçmiş baş naziri Anders Foq Rasmussen tutur. 28 mart 2014-cü ildə Şimali Atlantika Şurası, 1 oktyabr 2014-cü il tarixdən vəzifələrinin icrasına başlamaqla, Norveçin keçmiş baş naziri Yens Stoltenberqi NATO-nun növbəti baş katibi seçdi.
NATO baş katibləri
NATO baş katibi — Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatının (NATO) ən yüksək vəzifəli şəxsidir. Təşkilatın işinin ümumi əlaqələndirilməsini yerinə yetirir, həmçinin Şimali Atlantika Şurasına sədrlik edir. Ənənəvi olaraq, baş katib vəzifəsini avropalılar daşıyır. Bu struktur ABŞ-nin təsirini balanslaşdırmağa yönəlmişdir, belə ki, NATO-nun ən yüksək hərbi vəzifəsi sayılan Avropa Müttəfiq Qüvvələri baş komandanını ABŞ təyin edir. Baş katib NATO-ya üzv ölkələrin konsensusu əsasında 4 il müddətinə seçilir. Lakin üzv ölkələrin razılığı əsasında baş katibdən 1 il və ya daha artıq müddətə vəzifədə qalması xahiş oluna bilər. Hal-hazırda NATO baş katibi vəzifəsini Danimarkanın keçmiş baş naziri Anders Foq Rasmussen tutur. 28 mart 2014-cü ildə Şimali Atlantika Şurası, 1 oktyabr 2014-cü il tarixdən vəzifələrinin icrasına başlamaqla, Norveçin keçmiş baş naziri Yens Stoltenberqi NATO-nun növbəti baş katibi seçdi.
NATO kod adı
NATO kod adları (ing. NATO reporting name) — Sovetlər İttifaqı (müasir Rusiya), Çin və nadir hallarda digər ölkələrin hərbi və aviasiya texnikasını adlandırmaq üçün NATO-nun istifadə etdiyi adlar. Kod adları müəyyən qayda ilə ingilis dilindəki sözlərdən təyin edilərək, silahların rəsmi-qəliz adlarından fərqli olaraq, çox asan və dəqiq başa düşməni təmin edir. Adların verilməsi Hava Standartlaşdırmalarının Koordinasiya Komitəsi (Air Standardization Coordinating Committee-ASCC) tərəfindən yerinə yetirilir. Bu komitəyə ABŞ, Böyük Britaniya, Kanada, Avstraliya və Yeni Zelandiya daxildir. NATO kod adlandırmasında hər bir texnika daxil olduğu növün ingilis dilində adının baş hərfinə uyğun olaraq başlayır. A — hava-hava tipli raketlər (Air-to-Air missiles) B — bombardman təyyarələri (Bomber) C — yük təyyarələri (Cargo) F — qırıcı təyyarələr (Fighter) G — yer-hava tipli raketlər (Ground-to-Air) H — vertolyot (Helicopter) K — hava-yer tipli raketlər (Air-to-Surface missiles, rus dilindəki "X" hərfinin ingilis transkripsiyasındakı "Kh"-nın ilk hərfi).
Gürcüstan–NATO münasibətləri
NATO ilə Gürcüstan arasındakı münasibətlər 1992-ci ildə, müstəqillik əldə edən Gürcüstanın Şimali Atlantika Əməkdaşlıq Şurasına (1997-ci ildə Avro-Atlantik Tərəfdaşlıq Şurası olaraq dəyişdirilməsi) qoşulması ilə başladı. Gürcüstan Sülh Naminə Tərəfdaşlıq proqramına (1994) və Planlaşdırma və Analiz Prosesinə (1999) qoşulması ilə bu əməkdaşlıq daha da dərinləşdi və genişləndi. 2003-cü il inqilabından sonra Gürcüstan bu təşkilata daxil olma ehtimalı ilə NATO ilə əlaqələri gücləndirmək üçün səy göstərməyə başladı. Bu öhdəlik 2008-ci ilin aprelində NATO-nun Buxarest sammitində dəstəkləndi. 2008-ci ilin sentyabrında NATO-Gürcüstan Komissiyası (AMG) Buxarestdə başlayan bir prosesə rəhbərlik etmək üçün işə başladı. NATO ilə Gürcüstan arasındakı münasibətlərdə problem, Rusiyanın 2008-ci ilin avqustunda Cənubi Osetiyadakı silahlı qarşıdurmadan sonra müstəqilliyini tanıdığı Abxaziya və Cənubi Osetiya ərazisində rus qoşunlarının olmasıdır. == Tarixi == Sovet İttifaqının süqutundan sonra Gürcüstan müstəqillik qazandı, burada etniklərarası qarşıdurmalar, rəqib siyasi qüvvələr arasında hakimiyyət və təsir uğrunda silahlı mübarizə getdi. Artıq 1991-ci ilin payızında müstəqilliyini elan edən Cənubi Osetiyada genişmiqyaslı qanlı toqquşmalar baş verdi. 1992-ci ilin yayında Abxaziyada silahlı toqquşmalar başladı. Münaqişə geniş ərazilərin demək olar ki, tamamilə dağıdılmasına və kütləvi köçkünlüyünə səbəb oldu.
NATO–Rusiya münasibətləri
NATO hərbi alyansı ilə Rusiya Federasiyası arasında münasibətlər ilk olaraq 1991-ci ildə Şimali Atlantika Əməkdaşlıq Şurası çərçivəsində qurulmuşdur. 1994-cü ildə Rusiya Sülh Naminə Tərəfdaşlıq proqramına qoşulmuş və 27 may 1997-ci ildə Fransanın paytaxtı Parisdə keçirilən NATO Sammitində NATO-Rusiya Daimi Birgə Şurasının (NATO–Russia Permanent Joint Council; NRPJC) yaradılmasına imkan verən NATO-Rusiya Təsis Aktı (NRFA) imzalanmışdır. 2010-cu illərin əvvəllərində NATO və Rusiya əməkdaşlıq haqqında bir sıra əlavə sazişlər imzaladılar. NRPJC 2002-ci ildə təhlükəsizlik məsələlərində və birgə layihələrdə tərəfdaşlıq etmək məqsədilə yaradılmış NATO-Rusiya Şurası (NRC) ilə əvəz edilmişdir. Rusiya və NATO arasında əməkdaşlığı təşviq edən forumların qurulması səylərinə baxmayaraq, postsovet münaqişələri, o cümlədən Azərbaycan (1990–1994) Moldova (1992-indiyədək); Gürcüstan (2004 — indiyədək) ; Litva (2006); Estoniya (2006–2007); Polşa (2006-indiyədək) ; Belarusiya (2007); Ukrayna (2014-indiyədək) ; Suriya (2015-indiyədək); Türkiyə (2015–2016) ; Qazaxıstan (2021–2022); və Ermənistanda (2022) baş verən ərazi mübahisələri səbəbindən zamanla ciddi şəkildə münasibətlər gərginləşmişdir. Rusiya-NATO münasibətləri 2004–2005-ci illərdə Ukraynada Narıncı inqilabdan və 2008-ci ildə Rusiya-Gürcüstan müharibəsindən sonra əhəmiyyətli dərəcədə pisləşməyə başladı. 1 aprel 2014-cü ildə NATO yekdilliklə Krımın Rusiyanın ilhaqına cavab olaraq bütün praktiki əməkdaşlığı dayandırmaq qərarına gələndə vəziyyət daha da pisləşdi. 2021-ci ilin oktyabrında NATO-nun səkkiz rusiyalı məmuru Brüsseldəki qərargahından qovması hadisəsindən sonra Rusiya NATO-dakı missiyasını dayandırdı və NATO-nun Moskvadakı ofisinin bağlanmasına göstəriş verdi. Rusiyanın 2022-ci ilin fevralında Ukraynaya hərbi müdaxiləsi NATO-Rusiya münasibətlərinin 1991-ci ildə Soyuq müharibənin başa çatmasından sonra ən aşağı nöqtəyə enməsinə səbəb oldu. NATO-nun 2022-ci il Madrid sammitində Rusiya "Avro-Atlantik təhlükəsizliyi üçün birbaşa təhdid" elan edildi, NATO-Rusiya Şurası fəaliyyətini dayandırdı.
İsveç–NATO münasibətləri
NATO-nun İsveç Krallığı ilə ikitərəfli əlaqələri — sülh və qlobal təhlükəsizliyin qurulması, qarşılıqlı fəaliyyətin təmin edilməsi və İsveç Silahlı Qüvvələrinin çoxmillətli sülhməramlı əməliyyatlarda NATO və digər tərəfdaş qüvvələrlə əməkdaşlıq etmək qabiliyyətini qorumaq üçün birgə səylərdən ibarətdir. İsveç 7 mart 2024-cü ildə NATO-ya daxil olmuşdur. İsveç 9 may 1994-cü ildə Sülh Naminə Tərəfdaşlıq (SNT) proqramına qoşulmuşdur. Proqramın məqsədi NATO ilə Avropa və keçmiş Sovet İttifaqının digər dövlətləri arasında etimadı gücləndirmək və tərəfdaş ölkələrin NATO ilə əməkdaşlığını yaxşılaşdırmaqdan ibarət idi. 1997-ci ildə İsveç SNT proqramı çərçivəsində praktik əməkdaşlığı tamamlayan siyasi dialoq forumu olan Avro-Atlantik Tərəfdaşlıq Şurasının üzvü oldu . 1990-cı illərdə İsveç Silahlı Qüvvələri NATO standartlarını, o cümlədən NATO-nun rəsmi dili olan ingilis dilini qəbul etməklə NATO ilə işləmək imkanlarını genişləndirdi. İsveç ordusu NATO-nun Bosniya və Herseqovinadakı sülhməramlı qüvvələrində (IFOR, 1996-cı ildən — SFOR) iştirak edib və Kosovodakı NATO hərbi kontingenti (KFOR) üçün hərbi personalda iştirak etməkdədir. Əfqanıstanda İSAF qüvvələrinin və onları əvəz edən "Qətiyyətli Dəstək" əməliyyatının tərkibində İsveç hərbi kontingenti də olmuşdu. İsveç NATO-nun Liviyada və İraqda "İslam dövləti"nə qarşı əməliyyatlarında iştirak edib. 2013-cü ildə İsveç NATO-nun Çevik Reaksiya Qüvvələrinə qoşulmuşdur .