Поиск по словарям.

Eder — ad. Eder (Portuqaliyalı futbolçu) — Portuqaliyalı futbolçu. Eder (İtaliya futbolçusu) — İtaliya futbolçusu. Eder Bonfim — Braziliya futbolçusu.

Anett Dyer (10 dekabr 1981, Budapeşt) — Macarıstanı təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == Anett Dyer, Macarıstan yığmasının heyətində 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə Rusiya yığmasına 11:12 hesabı ilə məğlub olan Macarıstan yığması, Afina Olimpiadasını altıncı pillədə başa vurdu. Daha sonra Anett Dyer, Macarıstan yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Bürünc medal uğrunda görüşdə Avstraliya yığmasına 11:12 hesabı ilə məğlub olan Macarıstan yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarını dördüncü pillədə başa vurdu.

Aşina Şeer (taxt adı Tubu xaqan 都布可汗; 609 – 655, Çanqan) — Göytürk şahzadəsi, Qərbi Göytürk xaqanlığı taxtına iddiaçı. == Həyatı == 609-cu ildə doğulmuşdu. Atası Çula xaqan idi. 11 yaşında artıq To şad titulu ilə Qobi çölündə töleslər və seyantoları idarə edirdi. 628-ci ildə Tonq Yabqu xaqanın ölümündən sonra özünü Tubu xaqan adı ilə Qərbi Göytürk hakimi elan etsə də, nə nuşibilər, nə də tulular onun hakimiyyətini qəbul etmədi. Bir müddət sonra 634-cü ildə Seyanto xanlığının hökmdarı İncu Bilgə xaqana qarşı yürüşə başlayan Şeer Şərqi Göytürk xaqanlığını diriltmək və İllig xaqanın qisasını almaq istəyirdi. Bununla belə İşbara Teriş xaqan onu dəstəkləmədiyi üçün bu plan da iflasa uğradı və Şeer Qaoçanqa sığındı. Bu dəfə də İşbara Teriş xaqandan öz qısasını almaq istəyən Şeer 635-ci ildə Tan sülaləsinə sığındı. Sərkərdəlik verilən Şeer tezliklə imperatorun kiçik bacısı ilə də evləndi. 640-cı ildə Qaoçanq hökmdarı Ku Ventay (麴文泰) Qərbi Göytürklərlə ittifaqa girməsi Tan sülaləsi üçün yararlı bəhanə oldu.

Beer-Şeva (ivr. ‏באר שבע‏‎, "yeddi nəfərin su quyusu" və ya "andiçmə su quyusu"; ərəbcə بئر السبع «Bir-es-Saba») — İsrailin cənubunda şəhər. Əhalisi — 195 400 nəfər (Mərkəzi Statistika Bürosunun 2010-cu il məlumatı). İllik artım — 0,6 % illik. Hal-hazırda Beer-Şevada 200 min nəfər əhali yaşayır. Şəhər İsrail cənubunun inzibatı mərkəzidir. Burada bir sıra təhsil ocaqları, o cümlədən Ben-Qurion universiteti, Soroka xəstəxanası, dairə məhkəməsi, şəhər teatrı, müxtəlif dövlət idarələrinin regional şöbələri yerləşir. Şəhər həmçinin iri mədəni və sənaye mərkəzidir. Bibliya Virsaviyası (Təl Beer-Şeva) şəhərin şimal-qərbində yerləşir və 2005-ci ildə YUNESKO-nun ümumdünya irsi statusunu alıb.

Bəndər Dəyyer və ya Bəndər Deyr — İranın Buşehr ostanının şəhərlərindən və Dəyyer şəhristanının mərkəzidir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 18 454 nəfər və 3 882 ailədən ibarət idi.

11 may 1997-ci ildə IBM şirkətində yaradılmış şahmat superkompüteri olan Deep Blue şahmat üzrə dünya çempionu Harri Kasparov üzərində 3,5–2,5 hesabı ilə qələbə qazanmışdır. "Deep Blue" adı "Deep Thought" layihəsinin adı və IBM-ə verilən "Big Blue" ləqəbinin birləşməsindən götürülmüşdür.Daha sonra IBM-ə keçdi, burada ilk dəfə Deep Thought, sonra 1989-cu ildə yenidən Deep Blue olaraq adlandırıldı. Dünya çempionu Qarri Kasparovla ilk dəfə 1996-cı ildə altı oyunluq bir matçda oynadı və dörd oyunda ikiyə uduzdu. 1997-ci ildə təkmilləşdirildi və altı oyunluq təkrar matçda iki oyunda qalib gələrək üç heç-heçə edərək Kasparovu məğlub etdi. Deep Blue-nun qələbəsi süni intellekt tarixində əlamətdar hadisə hesab olunur və bir neçə kitab və filmin mövzusu olub. == Tarixi == Karnegi Mellon Universitetində doktorant olarkən Feng-hsiung Hsu ChipTest adı altında şahmat oynayan superkompüter hazırlamağa başladı. Maşın 1987-ci ildə Şimali Amerika Kompüter Şahmat Çempionatının qalibi oldu və Hsu və komandası 1988-ci ildə Deep Thought adlı bir varisi ilə davam etdi.1989-cu ildə doktorluq dərəcəsini aldıqdan sonra Hsu və Murray Campbell dünya şahmat çempionunu məğlub edə biləcək maşın yaratmaq layihəsini davam etdirmək üçün IBM Research şirkətinə qoşuldular.Onların həmkarı Tomas Anantharaman maliyyə sənayesinə getməzdən əvvəl qısa müddət ərzində IBM-də onlara qoşuldu və onu proqramçı Artur Cozef Hoan əvəz etdi.IBM Research-də uzun müddət çalışan Cerri Brodi sonradan 1990-cı ildə komandaya qoşuldu. 1997-ci ildə Chicago Tribune səhvən Deep Blue-nun United Airlines-a satıldığını bildirdi, bu, onun IBM-in əsas RS6000/SP2 sistemləri ilə fiziki oxşarlığına əsaslanan qarışıqlıqdır.Bu gün Deep Blue-nu təşkil edən iki rəfdən biri daha əvvəl İnformasiya Əsri ilə bağlı eksponatda nümayiş etdirilən Milli Amerika Tarixi Muzeyində saxlanılır.Digər raf isə 1997-ci ildə Kompüter Tarixi Muzeyi tərəfindən alınıb və İnqilab sərgisinin "Süni intellekt və robototexnika" qalereyasında nümayiş etdirilir.Dərin Mavi haqqında bir neçə kitab yazılmışdır, bunlar arasında dərin mavinin arxasında: Deep Blue tərtibçisi Feng-hsiung Hsu tərəfindən Dünya Şahmat Çempionunu məğlub edən kompüterin qurulmasıdı. == Ədəbiyyat == Əliquliyev R. M., Salmanova P. M. İnformasiya cəmiyyəti: maraqlı xronoloji faktlar. Bakı: "İnformasiya Texnologiyaları" nəşriyyatı, 2013, 169 səh.

Deep Purple — 1968-ci ilin fevralında Xardfordda qurulan ingilis rok qrupudur. 1970-ci ildən bəri "ağır musiqi"-də gözə çarpan, nüfuzlu qruplardan hesab edilir. Musiqi tənqidçiləri Deep Purple-i hard-rok baniləri arasında görürlər. Eyni zamanda qrupun preqressiv rok və heavy metal inkişafına olan töhfələrini yüksək qiymətləndirirlər. Qrupun albomları ABŞ-də 7.5 milyon, o cümlədən bütün dünyada 100 milyondan çox satmış və bu nəticə ilə Deep Purple Ginnesin Rekordlar Kitabına düşmüşdür. == Üzvlər == İndiki üzvlər Ian Gillan - vokal, harmonika, konga (1969-1973, 1984-1989, 1992 - bu gün) Steve Morse - elektro gitara (1994 - bu gün) Roger Glover - bas gitara, sintesayzer (1969-1973, 1984 - bu gün) Don Airey - klaviş (2002 - bu gün) Ian Paice - zərb (1968-1976, 1984-bu gün) Əvvəlki üzvlər Ritchie Blackmore - Elektro Gitara (1968-1975, 1984-1993) Jon Lord - klaviş, bekvokal (1968-1976, 1984-2002) Rod Evans - vokal (1968-1969) Nick Simper - bas, bekvokal (1968-1969) David Coverdale - vokal (1973-1976) Glenn Hughes - bas, vokal (1973-1976) Tommy Bolin - gitara, vokal, pianino (1975-1976) Joe Lynn Turner - vokal (1990-1992) Joe Satriani - gitara (1993-1994) == Diskoqrafiya == === Studiya albomları === Shades of Deep Purple (1968) The Book of Taliesyn (1968) Deep Purple (1969) Deep Purple in Rock (1970) Fireball (1971) Machine Head (1972) Who Do We Think We Are (1973) Burn (1974) Stormbringer (1974) Come Taste the Band (1975) Perfect Strangers (1984) The House of Blue Light (1987) Slaves & Masters (1990) The Battle Rages On (1993) Purpendicular (1996) Abandon (1998) Bananas (2003) Rapture of the Deep (2005) Now What?! (2013) Whoosh!

Deep web — məzmunu standart veb axtarış mühərrikləri tərəfindən indeksləşdirilməyən Ümumdünya hörümçək toru hissəsidir. Termini elmə ilk dəfə kompüterşünas alim Maykl K. Berqman 2001-ci ildə, axtarış-indeksləmə termini kimi gətirmişdir. Brauzerlərin İnternetin ilk tarixlərindən indeksləşdirə bilmədiyi məlumatları ehtiva edən minlərlə əlaqədən ibarət olan bir sistemdir. Normal axtarış sistemləri ilə tapılmayan bütün saytlar Dark vebə daxil edilmişdir. Veb saytlar müxtəlif səbəblərdən görünməməsini istəyə bilər. Misal üçün; Kitabxana arxivləri, dövlət və özəl şirkət məlumatları kimi hər kəs tərəfindən tez-tez görünməsi istənilməyən və ya indeksləşdirilməsi çətin olan məzmunu ehtiva etdikləri üçün Brauzerlərdə göstərilmək istəmirlər. Bunlardan başqa flash saytlar, ajax olan saytlar (jQuery ilə işləyən), şifrə ilə daxil edilmiş saytlar, ftp saytları da Brauzerlər tərəfindən oxunması çətin olduğundan Deep veb-ə daxil edilir. Forumlardakı və saytlardakı sistem və admin qovluqları da təhlükəsizlik zəifliklərindən qaçınmaq üçün axtarış nəticələrində avtomatik olaraq göstərilmir. Fərqli axtarış sistemlərindən istifadə edərək dərin şəbəkəyə çatmaq mümkündür və istifadəçi təhlükəsizliyi üçün bu keçidlər normal brauzerlərdə açılmır. Kaliforniya Universitetinin bir araşdırmasına görə, 2001-ci ildə 7,5 petabayt məlumatın Dark webdə olduğu təxmin edilirdi.

Dəyyer şəhristanı və ya Deyr şəhristanı — İranın Buşehr ostanınında şəhristan. Şəhristanın inzibati mərkəzi Bəndər Dəyyer şəhəridir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhristanın əhalisi 48,488 nəfər və 10,036 ailədən ibarət idi.

Eder Qabriel Militao (18 yanvar 1998) — İspaniyanın Real Madrid klubunda və Braziliya millisində çıxış edən braziliyalı peşəkar futbolçudur. Əsasən mərkəz müdafiəçisi, sağ cinah müdafiəçisi bəzi hallarda isə müdafiəyə meyilli yarımmüdafiəçi kimi də oynaya bilir. Militao karyerasına San-Pauluda başladı, Portuya transferindən əvvəl iki il ərzində 41 matç oynadı və 4 qol vurdu. 2019-cu ildə Portuqaliyadakı uğurlu bir mövsümdən sonra 50 milyon avroluq transfer qiyməti ilə dünya nəhəngi Real Madridə transfer oldu.

Der Adler (mənaca "Qartal") qəzeti Üçüncü Reyxin təbiğat xarakterli nəşrlərindən biri idi və Şerl Verlaq tərəfindən ay ərzində 2 dəfə nəşr edilirdi. 1939-cu ilin avqust ayından etibarən lüftvaffe ali komandanlığının dəstəyi ilə Şerl Verlaq tərəfindən yaradılmışdır. 1939-cu ildən 1944-cü ilədək qəzetin ümumilikdə 146 nömrəsi çap edilmişdir. == İstinadlar == Sidney L. Mayer, Masama Tokoi (1978): Der Adler. Eine Auswahl aus der Illustrierten der Luftwaffe 1939–1944. Stuttgart, Germany: Motorbuch-Verlag. ISBN 3-87943-577-4.

Nasist Almaniyası Quru Qoşunları (alm. Heer‎; azərb. Ordu‎) ― Almaniya Silahlı Qüvvələrinin (Vermaxt) yenidən yaradılması qanunu ilə 1935-ci ilin may ayında qurulan Nasist Almaniyasının quru qoşunları və əsas qüvvəsidir. Əvvəlcə 21 diviziyadan ibarət olmasına baxmayaraq, 1935–1945-ci illər arasında yüzlərlə diviziya böyüklüyünə çatdı. İkinci Dünya müharibəsi dövründə ümumi olaraq təxminən 13 milyon əsgər xidmət edirdi. İkinci dünya müharibəsinin sonunda 1945-ci ilin mayında müttəfiqlərə təslim oldu və 1946-cı ildə rəsmi olaraq ləğv edildi. Adolf Hitlerin silahlanma proqramını açıq elan etməsindən yalnız 17 ay sonra Heer böyüklüyünü qarşısına məqsəd qoyduğu 36 diviziyaya çatdırdı. 1937-ci ilin payızında daha iki korpus yaradıldı. 1938-ci ilin martında Anşlusdan sonra Avstriya ordusunun beş bölməsinin də daxil olması ilə daha dörd korpus yaradıldı. Adolf Hitlerin böyümə dövründə Alman Ordusu Birinci Dünya müharibəsi illərində olduğu kimi Quru (Heer) və Hava (Lüftvaffe) silahlı qüvvələri ilə birləşərək Vermaxt adlandırıldı.

Keti Eder — Amerikalı fəal və sosial sahibkar, 50 Miles More, Kids Tales və The Future Coalition sosial layihələrinin təsisçisi və rəhbəri, sonuncunun icraçı direktoru. 2019-cu ilin dekabr ayında Eder Forbes 30 Under 30 Hüquq və Siyasət siyahısına daxil edilir. == Bioqrafiya == Eder Viskonsin ştatının Milouki şəhərində anadan olub və böyüyüb. Keti 2018-ci ildə Şorewud Liseyini bitirib və 2020-ci ilin payızında Stenford Universitetinə daxil olub. Ailədə beş uşağın ən kiçiyidir. == Fəaliyyəti == === Uşaq nağılları === Keti 13 yaşında olanda “Kids Tales” (“Uşaq nağılları”) qeyri-kommersiya təşkilatını təsis edir. Təşkilatın məqsədi məktəbdən kənar heç vaxt yazmamış uşaqlar üçün yaradıcı yazı seminarları keçirməkdir. Kids Tales seminarı zamanı uşaqlar hekayə yazır, daha sonra antologiya kimi real kitabda nəşr olunur. Kids Tales seminarlarında doqquz ölkədən 1500 uşaq iştirak edir. Kids Tales 400-dən çox yeniyetmə müəllimi cəlb etmiş və 90 antologiya nəşr etdirmişdir.

Medison Bir (ing. Madison Beer; 5 mart 1999, Ceriko[d], Nyu-York ştatı, ABŞ) — amerikalı müğənni və bəstəkar. == Həyatı == Madison Elle Beer 5 mart 1999-cu ildə Nyu-York ştatının Yeriko şəhərində yəhudi ailədə dünyaya gəldi. Atası Robert Beer əmlakçı, anası Tresi isə memar idi. 4 yaşında modellik yarışmasında qələbə qazanan Beer Child Magazine-nin baş səhifəsində yer aldı. Rider adlı kiçik qardaşı var. == Kariyerası == Musiqi karyerası 13 yaşında Castin Biberin vasitəsiylə başladı. Sonra Island Records ilə müqavilə imzaladı. 2017 avqust ayında ilk albomu As She Pleases-i yayımladı. Beer 2020-ci ildə Epic Records ilə razılaşıb 2021 fevralda ikinci albomu Life Support-u yayımladı.

Meer Basin (rus. Меер Велькович Басин; 8 iyun 1890, Çerikov[d], Mogilyov quberniyası[d] – 20 sentyabr 1918) — dövlət xadimi, 26 Bakı komissarından biri. == Həyatı == Meer Basin 1890-cı ildə Belarusiyada anadan olmuşdur. 1917-ci ildə yaranan Bakı kommunasında hərbi-inqilab komitəsinin üzvü Meer Basin 1918-ci ildə ingilislər tərəfindən güllələnib.

Studio Deen Co., Ltd. (株式会社スタジオディーン, Kabushiki gaisha Sutajio Dīn, bəzən "Studio DEEN") — Yaponiya animasiya studiyası. Sunrise animasiya studiyasının qurulmasından 3 il sonra — 1975-ci ildə Sunrise studiyasının üzvləri tərəfindən qurulmuşdur. == Animelər == == İstinadlar == Nakagami, Yoshikatsu et al. "You're Under Arrest: Full Throttle". (December 2007) Newtype USA. pp. 48–49.

Virciniya Deyr (ing. Virginia Dare; 18 avqust 1587, Roanoke Koloniyası, Şimali Karolina – bilinmir, ən tezi 1587 və ya ehtimal ki, XVII əsr, Roanoke Koloniyası, Şimali Karolina) — Amerikada doğulan ilk ingilis.

Şaxar Peer (1 may 1987, Qüds, İsrail) — İsrailli tennisçi. == Həyatı == Peer, 2005-ci ildə İstanbul Kubokunda dörddəbir final oynayan oyunçulardan biridir. Bu mövsüm Praqa şəhərindəki ITF turnirində çempionatda ən gənc oyunçu xanımlar kateqoriyasında 32-ci yeri tutur. Peer karierində oynadığı 167 oyundan 120 qalibiyyət aldı.

Dərin öyrənmə — təmsil öyrənmə yolu ilə süni neyron şəbəkələrə əsaslanan maşın öyrənmə metodlarının alt dəsti. "Dərin" sözü şəbəkədə çoxlu təbəqələrin istifadəsinə aiddir. İstifadə olunan üsullar nəzarətli, yarı nəzarətli və ya nəzarətsiz ola bilər. Dərin neyron şəbəkələr, dərin etimad şəbəkələri, təkrarlanan neyron şəbəkələr, konvolyusiya neyron şəbəkələr və transformatorlar kimi dərin öyrənmə arxitekturaları kompüter görüşü, nitqin tanınması, təbii dilin emalı, maşın tərcüməsi, bioinformatika, dərman hazırlanması, tibbi şəkil təhlili, klimatologiya, material analizi və stolüstü oyun proqramları kimi sahələrə tətbiq edilmişdir. Burada onlar insan ekspert performansı ilə müqayisə edilə bilən və bəzi hallarda onları üstələyən nəticələr əldə etmişlər. Süni neyron şəbəkələri (SNŞ) bioloji sistemlərdə informasiyanın emalı və paylanmış kommunikasiya qovşaqlarından ilhamlanaraq yaradılmışdır. SNŞ-lərin bioloji beyinlərdən müxtəlif fərqləri mövcuddur. Xüsusilə, süni neyron şəbəkələri statik və simvolik olur, əksər canlı orqanizmlərin bioloji beyni dinamik (plastik) və analoqdur. SNŞ ümumiyyətlə beyin funksiyası üçün aşağı keyfiyyətli modellər kimi qəbul edilir. == Tərifi == Dərin öyrənmə, xam daxiletmə məlumatlarından daha yüksək səviyyəli xüsusiyyətləri mərhələli olaraq çıxarmaq üçün çoxlu qatlardan istifadə edən maşın öyrənmə alqoritmləri sinfidir.:199–200 Məsələn, şəklin emalı zamanı aşağı təbəqələr kənarları, yüksək təbəqələr isə rəqəmlər, hərflər və ya üzlər kimi insana aid olan anlayışları müəyyən edə bilər.

Denis "Di" Kaffari (ing. Dee Caffari) (1973-cü il təvəllüdlü)-Malta əsilli Britaniyalı qadın yaxtaçı və 2006-cı ildə ilk qadın-yaxtaçı olmuşdur ki köməksiz və durmadan qərbə doğru nəhəng küləklərə qarşı yelkən gəmiylə səfər etmiş və buna görə Britaniya imperiyası ordeninə(MBE)layiq görülmüşdü. İkinci dəfə isə şərqə doğru istiqamət alan Kaffari, hər iki istiqamətdə köməksiz və durmadan dünyanı dövr etmiş ilk qadın-yaxtaçı olmuşdu.

Der Angriff 1927-ci ildə Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyasının Berlin Gausu tərəfindən təsis edilən alman qəzeti idi. == Tarixi == Qəzet Yozef Gebbels tərəfindən təsis edilmişdir. 1926-cı ildə Berlinin Nazi Partiyasının (Gauleiter) lideri oldu və partiyanın nəşrlərini təmin etmək üçün lazım olan pulun böyük hissəsini özü qarşıladı. Der Angriff kobud və təcavüzkar bir dildən istifadə edərək kütlələrə çatmaq üçün hazırlanmışdır. Antiparlamentarizm və antisemitizm kimi özünü təyin edən mövzular var idi. Məqalələr 1933-cü ilə qədər əsasən naşir Gebbels tərəfindən yazılmış və imzalanmışdır. Qəzetdə Hans Schweitzerin siyasi karikaturaları da çap olunmuşdur. Der Angriff ilk dəfə 4 iyul 1927-ci ildə "Angriff Press" tərəfindən nəşr edilmişdir. Onun şüarı İstismarçılara qarşı məzlumlar üçün idi. Daha sonra 1929-cu il oktyabrın 1-dən həftədə iki dəfə nəşr olundu.

Der Spiegel, "Şpigel" (azərb. Güzgü‎) — Hamburqda nəşr olunan Almaniyanın ən məşhur həftəlik jurnallardan biri. Jurnal özünü "Almaniya və Avropada ən böyük tirajlı məlumatlandırıcı-siyasi jurnalı" hesab edir. Orta hesabla həftədə təxminən 1,1 milyon nüsxə satılır. 2004-cü ildə jurnal 5,69 milyon insanı oxumuşdur. == Tarixi == Hələ Birinci Dünya müharibəsindən əvvəl Münhendə Lion Feyxtvanger 1908-ci ilin noyabrında Ziqfrid Yakobsonun "Şaubyune" qəzeti birləşən Der Spiegel adlı bir qəzet nəşr etmişdir. İkinci Dünya Müharibəsindən sonra ilk nəşr 4 noyabr 1947-ci ildə, Hannoverdə, Diese Woche qəzetinin varisi olaraq nəşr olundu. Jurnal ilk növbədə "Time" jurnalındakı Amerika və Britaniya xəbərlərinin nəşrlərini izlədi. Bir müddət Rudolf Augşteynin rəhbərliyi altında gənc alman redaktorları işlərini tənqidi və ciddi jurnalistikanın prinsipləri ilə yerinə yetirməyə çalışdılar ki, ittihamlar hətta müttəfiqlərə (birinci və ikinci dünya müharibəsində Almaniya opponentlərinə) ünvanlanmışdı. Londonda hökumət və digər üç işğalçı qüvvə bu informasiya formasına etiraz etdi və jurnalın nəşri dayandırıldı.

Deyr-Yasin qətliamı — 1948-ci il 9 aprel hadisələri gedişində ərəblərin Deyr-Yasin kəndi sionist-revizionistlərin radikal təşkilatlarına aid olan yəhudi yarım hərbi silahlı dəstələri İrgun və Lehi tərəfindən tutuldu. Kəndə edilən hücum nəticəsində, müxtəlif hesablamalara görə, 107-dən 254-ə qədər kənd sakini öldürülmüş, 12 nəfər yaralanmışdır. Təcavüzkarların bölmələri ümumilikdə 132 nəfər dəstə üzvü olmaqla 5 nəfərin öldüyünü və 50 nəfərin yaralandığını bildirmişdir. Bir sıra İsrail mənbələrinə görə, "Deyr-Yasindəki qırğın" ifadəsi obyektiv deyil, təbliğat və Fələstin təssübkeşliyi məqsədi daşıyır. Hadisənin şahidlərinin ifadələri və qiymətləndirmə son dərəcə ziddiyyətlidir. == Ümumi məlumat == Təsvir edilən hadisələr Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Fələstinin ərəb və yəhudi dövlətlərinə bölünməsi planının 1947-ci il noyabrın 29-da qəbul etdikdən sonra baş verdi, lakin bu ingilislərin Fələstin tərəfindən idarə edilməsinin və İsrail dövlətinin elan edilməsindən əvvəl (14 may 1948) olmuşdur. Qətnaməyə görə Qüds bu dövlətlərin heç birinə mənsub olmamalı və beynəlxalq nəzarət altında yerləşməli idi. Deyr-Yasin BMT planına görə, Qüds bölgəsinin bir hissəsi idi. Ərəb Dövlətləri Liqası və Fələstin Yüksək Ərəb Şurası da daxil olmaqla ərəb liderləri BMT-nin Fələstini bölüşdürmək planını qəti şəkildə rədd etdilər və bunun həyata keçirilməsinə mane olmaq üçün bütün səylərini göstərəcəklərini bildirdilər. Yəhudi və ərəb hərbiləşdirilmiş qrupları arasındakı lokal qarşıdurmalar genişmiqyaslı bir müharibəyə çevrilməyə başladı.

Deyr-Yasin qətliamı — 1948-ci il 9 aprel hadisələri gedişində ərəblərin Deyr-Yasin kəndi sionist-revizionistlərin radikal təşkilatlarına aid olan yəhudi yarım hərbi silahlı dəstələri İrgun və Lehi tərəfindən tutuldu. Kəndə edilən hücum nəticəsində, müxtəlif hesablamalara görə, 107-dən 254-ə qədər kənd sakini öldürülmüş, 12 nəfər yaralanmışdır. Təcavüzkarların bölmələri ümumilikdə 132 nəfər dəstə üzvü olmaqla 5 nəfərin öldüyünü və 50 nəfərin yaralandığını bildirmişdir. Bir sıra İsrail mənbələrinə görə, "Deyr-Yasindəki qırğın" ifadəsi obyektiv deyil, təbliğat və Fələstin təssübkeşliyi məqsədi daşıyır. Hadisənin şahidlərinin ifadələri və qiymətləndirmə son dərəcə ziddiyyətlidir. == Ümumi məlumat == Təsvir edilən hadisələr Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Fələstinin ərəb və yəhudi dövlətlərinə bölünməsi planının 1947-ci il noyabrın 29-da qəbul etdikdən sonra baş verdi, lakin bu ingilislərin Fələstin tərəfindən idarə edilməsinin və İsrail dövlətinin elan edilməsindən əvvəl (14 may 1948) olmuşdur. Qətnaməyə görə Qüds bu dövlətlərin heç birinə mənsub olmamalı və beynəlxalq nəzarət altında yerləşməli idi. Deyr-Yasin BMT planına görə, Qüds bölgəsinin bir hissəsi idi. Ərəb Dövlətləri Liqası və Fələstin Yüksək Ərəb Şurası da daxil olmaqla ərəb liderləri BMT-nin Fələstini bölüşdürmək planını qəti şəkildə rədd etdilər və bunun həyata keçirilməsinə mane olmaq üçün bütün səylərini göstərəcəklərini bildirdilər. Yəhudi və ərəb hərbiləşdirilmiş qrupları arasındakı lokal qarşıdurmalar genişmiqyaslı bir müharibəyə çevrilməyə başladı.

Deyr əz-Zövr (ərəb. دير الزور‎) — Suriyada şəhər, eyniadlı mühafəzənin inzibati mərkəzi. Deyr əz-Zövr vilayətinin inzibati mərkəzi idi.

Vadi və ya dərə — yer səthinin uzunsov, başlanğıcından sonuna doğru meylli formasına deyilir. Dərə başlıca olaraq axar suların eroziya fəaliyyəti nəticəsində əmələ gəlir. Bəzən torpaq sürüşməsi və zəlzələ nəticəsində də yaranır. Dərənin əsas morfoloji hissəsi onun dibi, ətəkləri və yamaclarıdır. Dərənin dibinin ən alçaq – su axan zolağı yataq, daşğın zamanı su basdığı hissəsi isə çaybasar adlanır. Dərənin dibi ilə yamaclarının birləşdiyi yer dərənin ətəyi, ətəkləri ilə suayrıcılar arasındakı hissələri isə dərənin yamacları adlanır. Dərənin ana süxurlarından təşkil olunmuş yamacları hündür və ya alçaq, dik və ya yastı, profildə isə düz, batıq, qabarıq ola bilər. Qobu - yarğanın inkişafının son mərhələsində yaranan, dibi kol və ot bitkiləri ilə örtülən dərin dərədir.

Dəyər — Qiymət, əhəmiyyət, ləyaqət, keyfiyyət. Qiymətləndirmə – ifadə şəklində verilmiş qiymətlərin müəyyən olunmasının proqram yolu ilə yerinə yetirilməsi və ya proqram deyimi ilə verilən əməllər. Kompilyasiya və ya çalışma mərhələsində baş verir. Məsələn, proqram mürəkkəb ifadəni bərabərlik şəklində qiymətləndirə və sonra bu nəticəni müəyyən dəyişənə mənimsədə bilər. Eləcə də altproqramı çağıran deyimin qiymətini hesablaya və sonra qiymətləndirmənin nəticəsindən asılı olaraq idarəetməni altproqrama verə bilər. == Riskə məruz dəyər == Riskə məruz dəyər, riskin ölçmə üsulu. Bütün dünya ədəbiyyatlarında riskə məruz dəyər "Value at Risk(VaR)" kimi qəbul edilir. Riskə məruz dəyər (RMD) modeli maliyyə institutları tərəfindən bazar riskini hesablamaq üçün geniş şəkildə istifadə olunur. RMD müəyyənləşdirilmiş çərçivədə verilmiş ehtimalla portfelin dəyərinin maksimal itkisini hesablayan modeldir. Riskə məruz dəyər üç parametrlə xarakterizə olunur.

Dər yaşayış yeri — Ordubad rayonunun Azadkənd kəndi yaxınlığında orta əsrlərə aid yaşayış yeri. 1968-ci ildə qeydə alınmışdır. Geniş bir ərazini əhatə edən yaşayış yeri güclü dağıntıya məruz qalmışdır. Burada rast gəlinən yanmış tikinti, xüsusilə kərpic qalıqları vaxtilə binaların olduğunu göstərir. Yerüstü materiallar çəhrayı rəngli sadə və şirli qab qırıqlarından ibarətdir. Mədəni təbəqə saxsı qab qırıqlarından,kərpic qarışıq gil laylarından ibarətdir. Çiy kərpicdən, daş qarışıq torpaqla hörülmüş tikinti qalıqları saxlanmışdır. Tapıntıların əksəriyyəti şirli və şirsiz qab (küpə, kasa, nimçə, badya, qapaq və s.) qırıqlarından ibarətdir. Ərazisindəki qəbiristanlıqda orta əsrlərə aid qəbirüstü daş qoç heykəllər olmuşdur. Abidə 16-18-ci əsrlərə aid edilir.

Mexaniki çəkic yaxud deşər — bərk , məsələn dağ çöküntü süxurları, asfalt, beton konstruksiyaların dəlinməsi, kəsilməsi yaxud eşilməsi üçün nəzərdə tutulmuş zərbə hərəkətli əl aləti. Hər hansı təhriklə (məsələn pnevmatika ilə) hərəkətə gətirilən metal süngü və ya tir. Təhrik hissəsinin zərbə hissəsinə ötürdüyü impuls nəticəsində, dəmir süngü emal olunan metariala dəlməklə və ya kəsməklə təsir edir.

Dərə — Ermənistan Respublikasının Geğarkunik vilayətinin Vardenis bələdiyyəsində kənd. Vaxtilə İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasına, sonralar isə Basarkeçər rayonuna daxil olmuşdur. Dəniz səviyyəsindən təqribən 1980 m hündürlükdə yerləşir. == Etimologiyası == Kəndin ərazisi vaxtilə Səmədağaya mənsub olmuş və burada salınan kənd "Səmədağa dərəsi" adlandırılmışdır. Sovet hakimiyyəti dövründə kəndin adındakı birinci komponent "Səmədağa" ixtisar edilmiş və kənd Dərə kəndi kimi rəsmi sənədlərdə sabitləşmişdir. Toponim Azərbaycan dilində "iki dağ arasında, eləcə də düzənlikdə uzun dərin çuxur" mənasında işlənən "dərə" sözü əsasında yaranmışdır. Kənd dərədə yerləşdiyi üçün Dərə kəndi adlandırılmışdır. Orotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Ermənistan prezidentinin 3 aprel 1991-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilərək "Daranak" adlandırılmışdır.

Dərə — yer səthinin uzunsov, başlanğıcından sonuna doğru meylli formasına deyilir. Yaşayış məntəqələri Dərə (Basarkeçər) — Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunda kənd. Dərə Zarat — Azərbaycan Respublikasının Siyəzən rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Dərə Gilətağ – Azərbaycan Respublikasının Zəngilan rayonunun Gilətağ kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. 1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 2020-ci il noyabrın 2-də müzəffər Azərbaycan Ordusu tərəfindən işğaldan azad edildi. == Tarixi == Dərə Gilətağ kəndi Bərgüşad silsiləsinin ətəyindədir. Yaşayış məntəqəsini 1918-ci ildə Böyük Gilətağ kəndindən çıxmış ailələr salmışlar. Oykonim dərə (çökək) və Gilətağ (kənd adı) komponentlərindən düzəlib, "dərədə yerləşən Gilətağ kəndi" mənasındadır. Toponimin birinci komponenti onu eyniadlı digər yaşayış məntəqəsindən fərqləndirmək məqsədilə əlavə edilmişdir.

Dərə Səbz (fars. دره سبز‎; azərb. Qurd Dəliyi‎) — İranda, Mərkəzi ostanında, Komican şəhristanının Mərkəz bəxşinin İsfəndan dehestanında kənd. 2011–ci il siyahıyaalınmasına əsasən kəndin əhalisi 40 ailədə 57 nəfəri kişilər və 69 nəfəri qadınlar olmaqla cəmi 126 nəfərdir. Kəndin əhalisini türklər təşkil edir, türkcə danışırlar və şiə müsəlmandırlar.

Dərə Zarat — Azərbaycanın Siyəzən rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 19 may 1993-cü il tarixli, 611 saylı Qərarı ilə Siyəzən rayonunun Zarat kənd Sovetinin Dərə Zarat kəndi Beşdam kənd Sovetinin tərkibinə verilmişdir. == Toponimikası == XIX əsrdə Zarat kəndindən çıxmış ailələrin dərədə saldığı yaşayış məntəqəsidir. Bəzən Yenikənd də adlandırılmışdır. Oykonim "dərədə salınmış Zarat kəndi" deməkdir. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Ataçayın sağ sahilindən 3 km. aralı, Yan silsiləsinin (Böyük Qafqaz) yamacında yerləşir. == Əhalisi == Əhalisinin sayı 36 nəfərdir.

Dərə hamamı — XIX əsrdə Şəkidə tikilmiş abidə. Yuxarı Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğunun ərazisində yerləşir. Hazırda yararsız haldadır. Hamam, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə ölkə əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb. 2019-cu il iyulun 7-də "Xan Sarayı ilə birgə Şəkinin tarixi mərkəzi" UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilib. Şəki şəhərinin tarixi mərkəzində yerləşən Dərə hamamı da Ümumdünya İrsinə daxildir. == Haqqında == 1870-ci illərdə sahibkar Məmmədnəbi 6 metr dərinlikdə torpağı qazdıraraq Dərə hamamını tikdirib. Hamam iki böyük zaldan və köməkçi otaqlardan ibarətdir. Hamamın çöl və ya bayır salon adlanan salonu, yuyunmaq üçün nəzərdə tutulmuş bir qrup başqa otaqları var. Soyunma otaqları köməkçi otaqlar vasitəsilə yuyunma salonuna birləşir.

Dəyər bu və ya digər predmetin xassəsi, insanların arzu və tələbatlarının ödənilməsidir. İnsanın dəyərlər sisteminə xeyir və şər, xoşbəxtlik və bədbəxtlik, həyatın məqsədi və mənası haqqındakı təsəvvürləri də daxil ola bilər. Məsələn, "həyat" insanın başlıca dəyəridir. İnsanın dünyaya və özünə münasibəti sayəsində müəyyən dəyərlər ierarxiyası formalaşır ki, onun da zirvəsində bu və ya digər ictimai idealarda əks olunan mütləq dəyərlər durur. Insanın digər insanlarla münasibəti sabit, təkrar-təkrar qiymətləndirilməsi sosial, əxlaqi, dini, hüquqi və.s normalara çevrilir. Həmin normalar isə ayrı-ayrı fərdlərlə yanaşı, bütövlükdə cəmiyyətin gündəlik həyatını nizamlayır.

Dəyər — konsepsiyası bir neçə fərqli tərifə malik olan iqtisadi fenomen. İqtisadi nəzəriyyədə sahiblər arasında malların könüllü mübadiləsində kəmiyyət münasibətlərinin əsası dəyərdir. Fərqli iqtisadi məktəblər dəyərin təbiətini müxtəlif yollarla izah edirlər: sosial vaxt baxımından zəruri olan iş vaxtı xərcləri, tələb və təklif tarazlığı, istehsal xərcləri, marjinal fayda və s. Mühasibat və statistika xərcləri, bir obyektin alınması və ya istehsalı üçün pulla ifadə olunan xərclərin məbləğidir. Gündəlik danışıqdakı dəyər bir məhsulun qiyməti ("kibrit nə qədərdir?"), satınalma xərcləri ("mənə 1000 manata başa gəldi."). Dəyər, xərc şərtlərinə yaxındır. == Dəyər nəzəriyyələri == Dəyər anlayışı əsas iqtisadi kateqoriyadır. Adam Smit və David Rikardo kimi klassik iqtisadçılar ayrıca mübadilə dəyərini (malların başqaları ilə mübadilə etmə qabiliyyəti) və istifadə dəyərini (faydalılıq, məhsulun istənilən tələbatı ödəmək qabiliyyəti) ayrı-ayrılıqda nəzərdən keçirirdilər. Onların hazırladığı dəyər əmək nəzəriyyəsinin əsas elementləri mübadilə dəyərinin mahiyyətini təhlil etməyə yönəldilmişdir. Bu nəzəriyyə Karl Marksın iqtisadi əsərlərində ən tam formanı aldı.

Fövqəladə dərə – obyektin insana oxşarlıq dərəcəsi ilə bu cür obyektə qarşı emosional cavab arasında əlaqə quran hipotez. == Etimologiya == Termin ilk dəfə Yaponiya robototexnika professoru Masahiro Mori tərəfindən "Bukimi no Tani Genshō" (不 気味の谷現象) adlı məqalədə işlədilmişdir. Mori bu fikri inkişaf etdirərkən Ernst Yentşin 1906-cı ildə yazdığı "Fövqəladəliyin psixologiyası" və Ziqmund Freydin 1919-cu ildə yazdığı "Fövqəladəlik" məqalələrindən istifadə etmişdir. == Hipotez == Hipotezdə adı çəkilən dərə robotun insana bənzərlik dərəcəsi ilə insanın bu robota verdiyi reaksiya arasındakı əlaqəni göstərir. (bkz. Şekil 1). Ümumi şəkildə, robotun xarici görünüşü və davranışları insanınkinə yaxınlaşdıqca müşahidəçi insanın robota qarşı göstərdiyi emosional reaksiya müsbət şəkildə artır. Lakin robotu sadalanan əlamətlərə yaxınlaşdırdıqca elə bir nöqtəyə çatırıq ki, bu reaksiya qəfildən müsbətdən mənfiyə çevrilir. Əgər həmin nöqtə aşılsa vvə robota insan xüsusiyyətləri əlavə edilməyə davam edilsə, müşahidəçinin gözündə "az qala insan"la "tamamilə insan" arasındakı fərqlər yox olar və hipotezdə adı çəkilən "fövqəladəlik" hissi ortadan qalxar.