Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Durğun bağırsaq sindromu
Kor həlqə sindromu (ing. blind loop syndrome) – bağırsaq anastomozlarında nazik bağırsaqda staz nəticəsində bakteriyaların sürətlə artması, malabsorbsiya və steatoreya, oynaq sindromu baş verir. Kor ilgək və ya durğun bağırsaq sindromu nazik bağırsaqda bakteriyaların çox artması ilə (bakteriyaların miqdarı >105/ml) əlaqədar meydana çıxan funksional pozğunluqlar (diareya, steatoreya) və malabsorbsiyadır. Malabsorbsiya malnutrisiyaya, sepsisisə və böyrək çatmazlığına gətirib çıxara bilir.
Dursun
Dursun — Kişi adı. Dursun Hüseynov — tibb elmləri doktoru, professor. Dursun Əhmədov — Belorusiya SSR Volkovısk Şəhər Xald Deputatları Sovetinin deputatı.
Durğan
Durğan — Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Əhalisi == Əhalisi 477 nəfərdir. == Toponimiyası == Bəzi tədqiqatçılar bu oykonimi Düğon toponiminin təhrif forması hesab edir, düğ (Zərdüşt dininin təriqət davamçılarına verilən ad) və ən (cəmlik bildirən şəkilçi) komponentlərinə ayıraraq izah edirlər. Əslində, bu coğrafi ad həmin ərazi üçün yad olmayan dolan/dulan tayfa adı ilə bağlı etnotoponimdir.
Vurğun
Vurğun — təxəllüs və ad. Səməd Vurğun — Azərbaycanın ilk xalq şairi. Vurğun Əyyub — Filologiya elmləri namizədi, Müsavat başqanının I müavini. Vurğun Hüseynov — peşəkar Azərbaycanlı futbolçu. Toponim Vurğun (Ağstafa) — Ağstafa rayonunun inzibati ərazi vahidində qəsəbə.
Urğun
Urğun - türk, anadolu və ltay xalq mədəniyyətində cin. Orgun və ya Vurğun da deyilir. Atəşdən yaradılmışdır. Tək ağacların altında, su sahillərində yaşayırlar. Həm yaxşısı, həm pisi ("müsəlmanı" və "kafiri") vardır. Qaranlıqdan sonra çıxarlar ortaya. İnsanı qaranlıq yerdə və ya sudan keçərkən vurur. Vurğun yemə deyilən bu cin vurmasına yakala adam bir müddət ölü kimi yatar. Və ya uzunca bir zaman kar və dilsiz gəzər. Vurğun vurma olaraq da adlandırılan bu narahatlıq çox təhlükəlidir.
Hilmi Durgun
Hilmi Durgun (1981, Antalya ili) — aqrar mühəndis və siyasətçi; Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 28-ci çağırışının deputatı. == Həyatı == Hilmi Durgun 1981-ci ildə Antalya ilində anadan olub. Süleyman Dəmirəl Universiteti Aqrar Bölməsindən məzun olub. Kənd təsərrüfatı sahəsində çalışıb. Uzun illərdir MHP üzvüdür. MHP Antalya il şöbəsinin sədr müavini və sədri vəzifələrində çalışıb. 2023-cü ildə MHP namizədi olaraq Antalya ilindən Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 28-ci çağırışının deputatı seçilib. TBMM Kənd Təsərrüfatı, Meşə və Kənd Məsələləri Komissiyasının üzvü vəzifəsində təmsil olunub. İngiliscə bilir. Evli və 1 uşaq atasıdır.
Hamza Dursun
Hamza Dursun (11 fevral 1994) — Türkiyəli xizək yürüşçüsü. Hamza Dursun Türkiyəni 2018-ci ildə Cənubi Koreyada təşkil edilən XXIII Qış Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Hamza Dursun birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2018-ci ildə qatıldı. O, Cənubi Koreyada baş tutan XXIII Qış Olimpiya Oyunlarında kişilər klassik sprint yarışlarında iştirak etdi. Dursun 3:36.53 saniyəlik nəticəsi ilə 80 atlet arasında 71-ci yeri tutdu və növbəti mərhələyə vəsiqə qazana bilmədi.
Molla Dursun
Molla Dursun, Şaumyan — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Üçkilsə (Eçmiədzin) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 5 km şimalda, Abaran çayının yanında yerləşir. 1590-cı ildə tərtib edilmiş "İrəvan əyalətinin müfəssəl dəftəri"ndə, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Kənd Molla Dursun adlı şəxs tərəfindən salınmışdır, kəndi onun şərəfinə Molla Dursun adlandırmışlar. Kəndin adı 1920-ci ildə dəyişdirilərək Şaumyan (26-ların başçısı Stepan Şaumyanın şərəfinə) qoyulmuşdur. Monqol dilində mayla "tala", "əkin sahəsi" sözündən və Dursun şəxs adından ibarətdir. "Dursunun əkin sahəsi" mə’nasındadır. Burada 1828-ci ilə kimi yalnız azərbaycanlılar yaşamışdır. Türkmənçay müqaviləsindən sonra, 1828–1829-cu illərdə İrandan buraya ermənilər köçürülmüşdür. Kənddə 1831-ci ildə 75 nəfər azərbaycanlı, 45 erməni, 1873-cü ildə 124 nəfər azərbaycanlı, 114 erməni, 1886-cı ildə 134 nəfər azərbaycanlı, 146 erməni, 1897-ci ildə 147 nəfər azərbaycanlı, 150 erməni yaşamışdır.
Ramiz Duyğun
Şair. Ssenari müəllifi. Məlikov Ramiz Məmməd oğlu - şair, publisist, 1988-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü. Ramiz Duyğun 1938-ci il fevralın 10-da Azərbaycanın Əli Bayramlı (indiki Şirvan) rayonundakı Güdəcühur kəndində anadan olmuşdur. Burada ibtidai, Axtaçıda yeddiillik məktəbi bitirmişdir (1945-1952). Bir il kolxozda işləmişdir. Əli Bayramlı şəhərində orta təhsil almışdır (1953-1956). N.Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunu bitirmişdir (1956-1962). Şimali Qafqaz hərbi dairəsində müəyyən kurs keçdikdən sonra Belorusiya hərbi dairəsində (1962-1971), sonra Zaqafqaziya hərbi dairəsində (1971-1978) xidmət etmişdir. N.Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun xüsusi hazırlıq kafedrasında müəllim (1978-1985), şöbə rəisi (1985-1990) olmuşdur.
Ahmet Dursun
Vurğun Quliyev
Vurğun Quliyev (13 iyul 1976, Masallı rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ – 2000, Göyçay rayonu, Azərbaycan) — qapıçı mövqeyində çıxış etmiş Azərbaycan futbolçusu. == Karyerası == Vurğun Quliyev 13 iyul 1976-cı ildə Masallı rayonunda anadan olub. Peşəkar futbolçu karyerasına 1993-cü ildə "İnşaatçı Bakı" komandasında başlayıb. Burada keçirdiyi iki mövsüm ərzində yüksək dəstədə 12 oyunda meydana çıxıb. 1995–1996 mövsümünü o dövrdə istedadlı gəncləri heyətinə cəlb etməsi ilə tanınan Vaqif Sadıqovun rəhbərlik etdiyi birinci dəstə təmsilçisi olan "Fərid"də keçirir. Yeni komandasında əvvəlcə üçüncü qapıçı olan Vurğun, bir müddət sonra məşqçinin ona verdiyi şansdan maksimum yararlanır və klubun əsas qapıçısına çevrilir. 1996–1997 mövsümünü "Bakı Fəhləsi"ndə keçirən qapıçı, 1998-ci ildə Ağdamın "Qarabağ" komandasına transfer olunub. "Köhlən atlar"ın heyətində keçirdiyi iki mövsüm ərzində 30-u yüksək dəstədə, 4-ü isə UEFA İntertoto Kubokunda olmaqla, cəmi 34 oyunda forma geyinib. == Ölümü == Yenicə "VAZ-2106" markalı avtomobil alan qapıçı, 2000-ci ildə anası və nişanlısı ilə Zaqatalada baş tutacaq qohum toyuna getməyi qərara alır. Avtomobil sürməyi təzə öyrəndiyi üçün, dostları və qohumları ona avtobusla getməyi məsləhət görsələr də, o, fikrindən dönmür.
Dursun Hümbətov
Dursun Hümbətov (tam adı: Dursun Oruc oğlu Hümbətov (Şahzeynallı); 10 mart 1930 – 9 sentyabr 1990, Bakı) — alim, pedaqoq. == Həyatı == Dursun Hümbətov 1930-cu il mart ayının 10-da Gürcüstan Respublikasının Marneuli rayonunun Qurdlar kəndində anadan olmuşdur. Onun ata babası Borçalı bəylərindən biri-Hümmət Şahzeynallı olmuşdur. Məhz bu səbəbdən Dursun Hümbətovun atası Oruc Hümbətov bəy oğlu kimi 1937-ci ildə Stalin repressiyasının qurbanı olmuş, 10 il müddətinə SSRİ-nin uzaq Arxangelsk vilayətinə, siyasi dustaqlar koloniyasına göndərilmişdir. === Təhsili === Dursun Hümbətov 1945-ci ildə səkkizillik kənd orta məktəbini əla qiymətlərlə bitirdikdən sonra orta təhsilini Marneuli şəhərindəki Pedaqoji Texnikumda davam etdirmişdir. 1949-cu ildə isə texnikumu fərqlənmə diplomu ilə bitirərək V.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti) fizika-riyaziyyat fakültəsinə qəbul olunmuşdur. O, həm fakültənin həmkarlar təşkilatının sədri, həm institutun komsomol komitəsinin büro üzvü, həm də qrup nümayəndəsi idi. Hümbətov ikinci kursdan etibarən Stalin adına Dövlət təqaüdünə layiq görülmüşdür. Həmin dövrdə Dursun Hümbətovun elmi istedadı professor A.A.Abbaszadənin diqqətindən yayınmamışdır. A.A.Abbaszadənin rəhbərliyi altında D.Hümbətovun ilk elmi məqalələri və məruzələri institutda təşkil edilmiş müxtəlif elmi konfranslarda böyük əks-səda doğurmuşdur.
Dursun Hüseynov
Dursun Yaqub oğlu Hüseynov (1915, Vəndam, Qutqaşen rayonu – 2009) — tibb elmləri doktoru, professor, əməkdar elm xadimi, "Tərəqqi" medalı laureatı(17.06.2000) == Həyatı == Dursun Hüseynov 1915-ci ildə Qəbələ rayonu Vəndam qəsəbəsində anadan olub. ATU-nun farmakologiya kafedrasının professoru olmuşdur. 1990-cı ildə Azərbaycanın əməkdar elm xadimi fəxri adına layiq görülmüşdür. == Əsərləri == Yeni dərman preparatları. Bakı, 1970. Ümumi və xüsusi reseptura Bakı, 1976. Dərman preparatları, I hissə. Bakı, 1983. Dərman preparatları, II hissə. Bakı, 1985.
Dursun Özbək
Dursun Aydın Özbek (25 mart 1950) — türk iş adamı və Türkiyənin "Qalatasaray F. K" çoxşaxəli idman klubunun 36-cı klub prezidenti. Qalatasaray Liseyini və İTU Maşın Mühəndisliyini bitirib. 1974-cü ildən bəri avtomobil sektorunda fəaliyyət göstərən Özbək, 1988-ci ildən bəri İstanbul və Ankarada Nippon və Point Hotel şəbəkələri, Antalyada isə Kimeros və Mabiçe otelləri ilə turizm sektorunda həm investor, həm də operator kimi fəaliyyət göstərir. Ailəlidir, iki övladı var.
Dursun Əhmədov
Dursun Əhməd oğlu Əhmədov (10 may 1929, Qaçağan – 23 yanvar 1980, Qaçağan, Marneuli rayonu) — Sovet İttifaqı Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, 1950-1952-ci illərəd Belorusiya SSR Volkovısk Şəhər Xald Deputatları Sovetinin deputatı. == Həyatı == Dursun Əhməd oğlu Əhmədov Gürcüstan SSR Borçalı qəzasının Qaçağan kəndi dünyaya gəlmiş, uşaqlığı və ilk gənclik illərini Borçlıda yaşamaışdır. 1950-ci ildə Sovet İttifaqı Silahli Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmətə çağrılmış və həyatının 3 ili Belorusiya SSR-in Volkovısk şəhərində keçmişdir. 1953-ci ildən sonra Borçalıya. Qaçağan kəndi dönmüş və ömrünün sonuna qədər Qaçağan kəndində yaşamışdır. == Söykökü == == Fəaliyyəti == 1941-ci ildə Qaçağan kənd orta məktəbini bitirən yeniyetmə Dursun Əhmədov Qaçağan "Kommunizm" Kolxozunda əmık fəaliyyətinə başlamışdır. O, zəmətsevər və təşşəbüskar olduğunu üçün 1944-cü ildə manqa başçısı təyin edilir. 1949-1952-ci illərədə Belorusiya SSR Qrodnı vilayəti Volıkovısk rayonunda dislokasiya olunan SSRİ Silahlı Qüvvələri Quru Qoşunları 28-ci Ümumqoşun Ordusu 6-cı Qvardıya tank Diziyasında həqiqi hərbi xidmət keçmişdir. 1949-cu ildə D.Əhmədovun başçılıq etdiyi manqa "Trabzon" tütünü becərərk, yüksək məshuldarlıq əldə edir. Bu məsuldarlıq göztəricisi bütün Sovet İttifaqı üzrə birinci yerdə idi.
Səməd Vurğun
Səməd Vurğun (doğum adı: Səməd Yusif oğlu Vəkilov; 21 mart 1906, Yuxarı Salahlı, Qazax qəzası – 27 may 1956, Bakı) — Azərbaycan şairi, dramaturq, tərcüməçi, ədəbiyyatşünas, tənqidçi, Azərbaycanın ilk xalq şairi (1956), 2 dəfə "Stalin" mükafatı laureatı (1941, 1942) və 2 dəfə "Lenin" ordeni laureatı, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının sədri (1941–1948), Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı, Azərbaycanın Xarici Ölkələrlə Mədəni əlaqə Cəmiyyətinin sədri, Azərbaycan SSR EA-nın akademiki (1945) və vitse-prezidenti (1954–1956). Azərbaycan Elmlər Akademiyasının təsisçilərindən biridir. Səməd Yusif oğlu Vəkilov 21 mart 1906-cı ildə Qazax qəzasının (hazırkı Qazax rayonu) Yuxarı Salahlı kəndində bəy nəslinə mənsub ailəsində anadan olmuşdur. Kosalı ağaları, sonradan isə Vəkilovlar adlanan nəslin azı 400 illik tarixi məlumdur. Şairin anası da həmin nəsildəndir. Atası Yusif ağa kənddə, ömrünün son illərini isə Qazax şəhərində yaşamışdır. Gözəl saz ifaçısı olması məlumdur. Şair uşaqlıq illərini doğma kəndində keçirmiş, ibtidai təhsilini kənddəki rus-tatar məktəbində almışdır. Onun 6 yaşı olarkən anası Məhbub xanım 28 yaşında vəfat edir. Səməd atası Yusif ağanın və ana nənəsi Aişə xanımın himayəsində böyüyür.
Sərdar Dursun
Serdar Dursun (19 oktyabr 1991, Hamburq) — Türk futbolçu. Almaniyada yetişmişdir. Hücumçu mövqeyində oynayır. Super Liqa komandalarından biri olan Fənərbaxçada oynayır. Almaniyada Sakaryadan bir Türk işçi ailəsində anadan olan Serdar Dursun, "Concordia Hamburq" infrastrukturunda futbol oynamağa başladı. Daha sonra "Hannover 96" komandasına köçdü. Burada oynadıqdan sonra iki mövsüm sonra "Hannover 96 II" heyətinə daxil edildi. Hannover 96 II-də rəsmi debütü Regionalliga Süd-də 6 Avqust 2010-cu ildə "SC Freiburg II"-yə qarşı keçirdi. Buradakı ilk mövsümündə mütəmadi olaraq ilk on birdə yer alır və yaxşı çıxış edirdi. Liqanı 5 qol və 6 asistlə tamamlayan futbolçu, xüsusən də, Türkiyədən bir çox transfer təklifləri aldı.
Turan Dursun
Vurğun (Ağstafa)
Vurğun (əvvəlki adı: Kalininkənd) — Azərbaycan Respublikasının Ağstafa rayonunun Vurğun qəsəbə inzibati ərazi dairəsində qəsəbə. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 29 dekabr 1992-ci il tarixli, 428 saylı Qərarı ilə Ağstafa rayonunun Kalininkənd qəsəbəsi Vurğun qəsəbəsi adlandırılmışdır.
Vurğun Hüseynov
Vurğun Tofiq oğlu Hüseynov (5 aprel 1988-ci ildə Bakıda anadan olub) — Azərbaycan Premyer Liqası təmsilçilərindən olan Sumqayıt klubunda müdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar Azərbaycanlı futbolçudur. 2013-cü ilin yayında Hüseynov Qəbələ klubunu tərk edərək Sumqayıt klubu ilə müqavilə imzalamışdır.
Vurğun Həsənov
Vurğun bələdiyyəsi
Ağstafa bələdiyyələri — Ağstafa rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Vurğun Əyyub
Vurğun Əliş oğlu Əyyub (25 oktyabr 1957, Aşağı Quşçu, Tovuz rayonu – 24 sentyabr 2019, Bakı) — filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, Müsavat başqanının I müavini, Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının rəhbəri (1992–1993), Xəzər Universiteti Dillər və ədəbiyyatlar kafedrasının müdiri(2009–2010; 2012–2019), Azərbaycan Demokratiya və Rifah hərəkatının I müavini (2015–2019). Vurğun Əliş oğlu Əyyub 1957-ci ildə Tovuz rayonunun Aşağı Quşçu kəndində dünyaya gəlib. 1973-cü ildə keçmiş Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun Filologiya fakültəsinə daxil olub. 1977–1984-cü illərdə Sabirabad və Tovuz rayonlarında, 1985–1993-cü illərdə N. Tusi adına Azərbaycan Pedaqoji Universitetdə müəllim işləyib. 1988-ci ildən filologiya üzrə fəlsəfə doktorudur. Bir kitabın, 150-dən çox elmi, siyasi-publisistik məqalələrin müəllifidir. 1986-cı ildə Azərbaycanda yaradılmış ilk qeyri-hökumət təşkilatı — "Çənlibel" elmi-ədəbi birliyinin yaradıcılarından biri və sədri, Azərbaycan milli-azadlıq hərəkatının təşkilatçılarından, AXC-nin təşəbbüskarlarından və AXC Məclisinin və İdarə Heyətinin üzvü olub. 1992–1993-cü illərdə Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasına (TQDK) rəhbərlik edib. 15 noyabr 1992-ci ildə test üsulu ilə rüşvətsiz tələbə qəbulunun keçirilməsini təmin edib. 1992-ci ildən Müsavat Partiyası Bərpa Mərkəzinin üzvü, 1997-ci ildən partiyanın baş katibi olub.
Şıx Dursun
Şıx Dursun (əvvəlki adı: Sıxtoraşen) — Azərbaycan Respublikasının Xocavənd rayonunun Qırmızı Bazar qəsəbə inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 29 dekabr 1992-ci il tarixli, 428 saylı Qərarı ilə Xocavənd rayonunun Sıxtoraşen kəndi Şıx Dursun kəndi adlandırılmışdır. 2 oktyabr 1992-ci ildən 10 noyabr 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olmuşdur. İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə əsasən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanata uyğun olaraq Şıx Dursun kəndi Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir. 19 sentyabr 2023-cü ildə aparılan lokal xarakterli antiterror əməliyyatları nəticəsində yenidən Azərbaycan Respublikasının nəzarətinə qayıdıb. XIX əsrin 20-ci illərində İrandan köçüb gəlmiş erməni ailələri burada məskunlaşdıqdan sonra kəndi Sıxtoraşen (erm. "sarımsaqlı kənd") adlandırmışdılar. 1992-ci ildə kəndin əvvəlki adı bərpa edilmişdir. Kənd Şeyx Dursun adlı şəxsin adını daşıyır. Şıx Dursun kəndində aşağıdakı daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmışdır: Kənd Köndələnçayın (Arazın qolu) sahilində yerləşir.
Əhməd Dursun
Ahmet Dursun (25 yanvar 1978, Helzenkirxen, Şimali Reyn-Vestfaliya) — Türkiyənin keçmiş milli futbolçusudur. Futbola "SG Wattenscheid 09" da başlayan futbolçu karyerasına 1996-cı ildə " Kocaelispor" a keçərək Türkiyədə başlayıb. 1999–2003-cü illər arasında liqa çempionluğu qazandığı Beşiktaş, karyerası ilə zirvəyə çatdı. Çin və Azərbaycanda da futbol oynayan Dursun 2014-cü ildə peşəkar karyerasına son qoyub, 2016-cı ildə həvəskar kimi futbola qayıdıb və 2018-ci ildə doğma şəhəri "Tokatspor" da futbolu tərk edib. == Klub karyerası == === Almaniya və Kocaelispor === Almaniyada əmisi Kurtuluş Şahinin dəstəyi ilə futbola başlayan Ahmet Dursun, 1995-96 mövsümündə 2. Bundesliqa komandası SG Wattenscheid 09-da iştirak etdi. 20 aprel 1996-cı ildə 1. FSV Mainz 05-ə qarşı debüt etdi. İlk mövsümündə onun dörd oyun oynamaq şansı var idi. 1996–97 mövsümündə Mustafa Dənizlinin rəhbərliyi altında SG Wattenscheid 09 komandasından " Kocaelispor" a transfer olunub və bu müddət ərzində gənclərdən ibarət milli komandaya çağırılıb.
Durqan
Durğan — Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Əhalisi == Əhalisi 477 nəfərdir. == Toponimiyası == Bəzi tədqiqatçılar bu oykonimi Düğon toponiminin təhrif forması hesab edir, düğ (Zərdüşt dininin təriqət davamçılarına verilən ad) və ən (cəmlik bildirən şəkilçi) komponentlərinə ayıraraq izah edirlər. Əslində, bu coğrafi ad həmin ərazi üçün yad olmayan dolan/dulan tayfa adı ilə bağlı etnotoponimdir.
Sürgün
Sürgün — məhkəmənin hökmü ilə cəza olaraq bir şəxsin məcburi surətdə başqa, adətən uzaq bir yerə köçürülməsi. Sürgün Çar Rusiyasında məhkəməsiz olaraq çarın, bəzi qubernatorların (1850-ci illərdən), Daxili İşlər Nazirliyinin orqanlarının (1860-cı illərdən) əmri ilə tətbiq olunurdu. Sovet qanunvericiliyində inzibati sürgün nəzərdə tutulmamışdı, lakin ondan qanun pozuntusuna reaksiya kimi istifadə edilmişdir. ССЫЛКА В СИБИРЬ В XVII — ПЕРВОЙ ПОЛОВИНЕ XX вв. «Устав о ссыльных» Российской империи «Свод уставов о предупреждении и пресечении преступлений» Российской империи, включающий положения об административной ссылке" История пенитенциарной политики Российского государства и Сибирь XVIII—XXI веков Arxivləşdirilib 2016-03-16 at the Wayback Machine «Тюрьма без решеток» Страны Советов.
Düzgün altıbucaqlı
Düzgün altıbucaqlı — altı bucağı olan düzgün çoxbucaqlıdır. == Xassələri == Xarici bucaqların ölçüləri eynidir. Daxili bucaqların ölçüləri eynidir. Tərəflərin uzunluqları eynidir. == Xarici və daxili bucaqları == Tərəfləri a olarsa Xarici bucağı α = 360 ∘ a = 360 ∘ 6 = 60 ∘ {\displaystyle \alpha ={\frac {360^{\circ }}{a}}\ ={\frac {360^{\circ }}{6}}\ ={60^{\circ }}} Daxili bucağı β = 180 ∘ ( 6 − 2 ) a = 180 ∘ ⋅ 4 6 = 120 ∘ {\displaystyle \beta ={\frac {180^{\circ }(6-2)}{a}}={\frac {180^{\circ }\cdot 4}{6}}={120^{\circ }}} == Diaqonalları == Altıbucaqlının diaqonallarının sayı: n ⋅ ( n − 3 ) 2 {\displaystyle {\frac {n\cdot (n-3)}{2}}} n= 6 Diaqonalların sayı:9 Tərəfi a olarsa, böyük diaqonalı:d=2a. == Perimetri == P = 6 ⋅ a {\displaystyle P=6\cdot a} == Sahəsi == S = 3 2 a 2 cot ⁡ π 6 = 3 3 2 a 2 ≃ 2.59808 a b 2 .
Düzgün axış
Sıvı dinamikasında, Düzgün axış, (yaxud yarpaqlı axış,laminar axın), (ing. laminar flow) təbəqələrdə hamar(pürüzsüz) yolları izləyən sııvı hissəcikləri ilə xarakterizə olunur, hər təbəqə bitişik təbəqələrdən az və ya çox qarışıq olmadan hamar bir şəkildə hərəkət edir. Aşağı sürətlə sıvı yanal qarışdırmadan axmağa meyl edir və bitişik təbəqələrdə kart oynundaki kimi bir-birinin üstündən sürüşür. Axışın istiqamətinə dik olan kəsişən cərəyanlar yoxdur, qarışıqlar da yoxdur. Düzgün axışda, sıvının hissəciklərinin hərəkəti bərk bir səthə yaxın hissəciklər ilə həmin səthə paralel düz xətlərdə hərəkət edir. Düzgün axış yüksək impuls yayılması və aşağı impuls konveksiyası ilə xarakterizə olunan bir axın rejimidir. == Reynolds ədədi ilə əlaqəsi == Reynolds ədədinin xüsusi hesablanması və düzgün axışının meydana gələcəyi dəyərlər axın sisteminin həndəsəsindən və axın davranışıdan asılı olacaqdır. Ümumi nümunə, bir boru vasitəsilə sıvının axındır. Reynolds ədədi aşağıdakı kimi təyin olur. R e = ρ u D H μ = u D H ν = Q D H ν A , {\displaystyle \mathrm {Re} ={\frac {\rho uD_{\text{H}}}{\mu }}={\frac {uD_{\text{H}}}{\nu }}={\frac {QD_{\text{H}}}{\nu A}},} Burada: DHborunun hidravlik diametridir (m); Qdebidir (m3/s); A,borunun kəsişmə sahəsi (m2); usıvının orta sürətidir (SI vahidləri: m / s); μsıvının dinamik özlülüğüdür (Pa·s = N·s/m2 = kg/(m·s)); νsıvının kinematik özlülüğüdür (ν = μ/ρ(m2/s); ρsıvının sıxlığıdır (kg/m3).
Düzgün beşbucaqlı
Düzgün beşbucaqlı-beş bucağı olan düzgün çoxbucaqlıdır. == Beşbucaqlının qurulması == == Xassələri == Xarici bucaqların ölçüləri eynidir. Daxili bucaqların ölçüləri eynidir. Tərəflərin uzunluqları eynidir.
Düzgün doqquzbucaqlı
== Xassələri == Xarici bucaqların ölçüləri eynidir. Daxili bucaqların ölçüləri eynidir. Tərəflərin uzunluqları eynidir. Xarici bucaqlaın cəmi: = 360 ∘ {\displaystyle ={360^{\circ }}} Beşbucaqlının bir tərəfli a olarsa == Xarici və daxili bucaqları == Xarici bucağı α = 360 ∘ a = 360 ∘ 9 = 40 ∘ {\displaystyle \alpha ={\frac {360^{\circ }}{a}}\ ={\frac {360^{\circ }}{9}}\ ={40^{\circ }}} Daxili bucağı β = 180 ∘ ( 9 − 2 ) a = 180 ∘ ⋅ 7 9 = 140 ∘ {\displaystyle \beta ={\frac {180^{\circ }(9-2)}{a}}={\frac {180^{\circ }\cdot 7}{9}}={140^{\circ }}} == Diaqonalları == Düzgün doqquzbucaqlının sayı 9 ⋅ ( 9 − 3 ) 2 = 27 {\displaystyle {\frac {9\cdot (9-3)}{2}}={27}} == Sahəsi == S = 9 3 a 2 4 {\displaystyle S={\frac {9{\sqrt {3}}a^{2}}{4}}} Qeyd: Bu düsturu almaq çox sadədir: Düzgün doqquzbucaqlı 9 bərabərtərəfli üçbucaqdan təşkil olunduğu üçün bərabərtərəfli üçbucağın sahəsini doqquza vururuq S = 3 a 2 4 ⋅ 9 {\displaystyle S={\frac {{\sqrt {3}}a^{2}}{4}}\cdot {9}} .
Düzgün onyeddibucaqlı
Düzgün onyeddibucaqlı — onyeddi bucağlı və onyeddi tərəfli olan çoxbucaqlıdır. == Xüsusiyyətlər == Mərkəzi α bucağı 360 ∘ 17 ≈ 21,176 47059 ∘ {\displaystyle {\frac {360^{\circ }}{17}}\approx 21{,}17647059^{\circ }} bərabərdir. Onyeddibucaqlının tərəfinin bu çevrənin radiusunu ilə ifadəsi: s = 2 ⋅ r u ⋅ sin ⁡ ( α 2 ) ≈ r u ⋅ 0,367 5 {\displaystyle s=2\cdot r_{u}\cdot \sin \left({\frac {\alpha }{2}}\right)\approx r_{u}\cdot 0{,}3675} . Düzgün onyeddibucaqlını pərgarın və xəttin köməyi ilə qurmaq olar. 1796-cı ildə Qaus tərəfindən sübut edilmişdi. O, mərkəzi bucağın kosinusunun qiymətini tapmışdır. cos ⁡ 360 ∘ 17 = 1 16 ( − 1 + 17 + 2 ( 17 − 17 ) + 2 17 + 3 17 − 2 ( 17 − 17 ) − 2 2 ( 17 + 17 ) ) {\displaystyle \cos {\frac {360^{\circ }}{17}}={\frac {1}{16}}\left(-1+{\sqrt {17}}+{\sqrt {2\left(17-{\sqrt {17}}\right)}}+2{\sqrt {17+3{\sqrt {17}}-{\sqrt {2\left(17-{\sqrt {17}}\right)}}-2{\sqrt {2\left(17+{\sqrt {17}}\right)}}}}\right)} == Faktlar == Qauss vəsiyyətində bildirirdi ki, onun qəbrini düzgün on yeddi bucaqlı formasında yonsunlar. Heykəltəraş bunu etməkdən imtina edərək bildirdi ki, bu çox çətin işdir və elə də dəqiqlik olmayacaq. 1825-ci ildə Yoxannes Erxinqer ilk dəfə 64 gedişli düzgün onyeddibucaqlının qurulmasının ətraflı təsvirini etdi.
Düzgün səkkizbucaqlı
Düzgün səkkizbucaqlı ― səkkiz tərəfi olan düzgün çoxbucaqlıdır.
Düzgün yeddibucaqlı
Düzgün yeddibucaqlı-yeddi tərəfi olan düzgün çoxbucaqlıdır. == Xassələri == Xarici bucaqların ölçüləri eynidir Daxili bucaqlarının ölçüləri eynidir Tərəflərin uzunluqları eynidir == Diaqonalları == Düzgün yeddibucaqlının diaqonallarının sayı 7 ⋅ ( 7 − 3 ) 2 = 14 {\displaystyle {\frac {7\cdot (7-3)}{2}}={14}} == Perimetri == t {\displaystyle t} — Düzgün yeddibucaqlıda təfəfi, R {\displaystyle R} — xarixaricinə kəçilmiş radius, r {\displaystyle r} —daxilinə çəkilmiş radius olarsa. P = 7 t = 14 R sin ⁡ π 7 = 14 r sin ⁡ π 7 {\displaystyle P=7t=14R\sin {\frac {\pi }{7}}=14r\sin {\frac {\pi }{7}}} .
Düzgün çoxbucaqlılar
Düzgün çoxbucaqlılar Xarici bucaqların ölçüləri eynidir. Daxili bucaqların ölçüləri eynidir. Tərəflərin uzunluqları eynidir.
Düzgün çoxüzlülər
Düzgün çoxüzlülər
Düzgün üçbucaq
Düzgün üçbucaq, yaxud bərabərtərəfli üçbucaq - bütün tərəfləri bərabər olan üçbucağa deyilir. Tərifdən aydın olur ki, düzgün üçbucaq həm də bərabəryanlı üçbucaqdır. == Xassələri == İstənilən bucaqdan qarşı tərəfə endirilmiş hündürlük, həm median, həm də həmin bucağın tənbölənidir (düstur aşağıda verilmişdir).; Düzgün üçbucağın bucaqlarının hər biri 60°-dir. (Teorem: Üçbucaqda istənilən iki tərəfin qiyməti eyni və onlar arasındakı bucaq 60°-dirsə, deməli, bu üçbucaq bərabərtərəflidir/düzgündür) Tutaq ki, n {\displaystyle n} düzgün üçbucağın tərəfi, R {\displaystyle R} — xaricə çəkilmiş çevrənin radiusu, r {\displaystyle r} isə daxilə çəkilmiş çevrənin radiusudur. Daxilə çəkilmiş çevrənin onun tərəfi ilə əlaqəsi: r = 3 6 n {\displaystyle r={\frac {\sqrt {3}}{6}}n} . Xaricə çəkilmiş çevrənin onun tərəfi ilə əlaqəsi: R = 3 3 n {\displaystyle R={\frac {\sqrt {3}}{3}}n} . Düzgün üçbucağın perimetri: P = 3 n = 3 3 R = 6 3 r {\displaystyle P=3n=3{\sqrt {3}}R=6{\sqrt {3}}r} . Düzgün üçbucağın hündürlüyü: h = 3 2 n {\displaystyle h={\frac {\sqrt {3}}{2}}n} , Düzgün üçbucağın sahəsi aşağıdakı düsturlarla hesablanır: S = 3 4 n 2 = 3 3 4 R 2 = 3 3 r 2 {\displaystyle S={\frac {\sqrt {3}}{4}}n^{2}={\frac {3{\sqrt {3}}}{4}}R^{2}=3{\sqrt {3}}r^{2}} .
Düzgün üçbucaqlı
Düzgün üçbucaq, yaxud bərabərtərəfli üçbucaq - bütün tərəfləri bərabər olan üçbucağa deyilir. Tərifdən aydın olur ki, düzgün üçbucaq həm də bərabəryanlı üçbucaqdır. == Xassələri == İstənilən bucaqdan qarşı tərəfə endirilmiş hündürlük, həm median, həm də həmin bucağın tənbölənidir (düstur aşağıda verilmişdir).; Düzgün üçbucağın bucaqlarının hər biri 60°-dir. (Teorem: Üçbucaqda istənilən iki tərəfin qiyməti eyni və onlar arasındakı bucaq 60°-dirsə, deməli, bu üçbucaq bərabərtərəflidir/düzgündür) Tutaq ki, n {\displaystyle n} düzgün üçbucağın tərəfi, R {\displaystyle R} — xaricə çəkilmiş çevrənin radiusu, r {\displaystyle r} isə daxilə çəkilmiş çevrənin radiusudur. Daxilə çəkilmiş çevrənin onun tərəfi ilə əlaqəsi: r = 3 6 n {\displaystyle r={\frac {\sqrt {3}}{6}}n} . Xaricə çəkilmiş çevrənin onun tərəfi ilə əlaqəsi: R = 3 3 n {\displaystyle R={\frac {\sqrt {3}}{3}}n} . Düzgün üçbucağın perimetri: P = 3 n = 3 3 R = 6 3 r {\displaystyle P=3n=3{\sqrt {3}}R=6{\sqrt {3}}r} . Düzgün üçbucağın hündürlüyü: h = 3 2 n {\displaystyle h={\frac {\sqrt {3}}{2}}n} , Düzgün üçbucağın sahəsi aşağıdakı düsturlarla hesablanır: S = 3 4 n 2 = 3 3 4 R 2 = 3 3 r 2 {\displaystyle S={\frac {\sqrt {3}}{4}}n^{2}={\frac {3{\sqrt {3}}}{4}}R^{2}=3{\sqrt {3}}r^{2}} .
Nurgun Group
Nurgün Şirkətlər Qrupu fəaliyyətinə 1994-cü ildən başlamışdır.