Поиск по словарям.

İmtahan — insanın biliyinin qiymətləndirilməsi prosesi. Əsas cəhəti müəyyən dövrdən bir keçirilməsidir. Müxtəlif növ imathanlar mövcuddurlar: orta məktəb, ali məktəb, kurs , test, işə qəbul və s. Onların hamısı müəyyən dövrdə əldə edilmiş biliyin qiymətləndirilməsi üçün keçirilir. hər hansı bir (müəyyən) fənn üzrə keçirilən yoxlama sınağı. Məsələn, imtahan komissiyası; şagird və tələbələrin bilik, bacarıq və vərdişlərini yoxlamaq üsulu. İlk dəfə eramizdan əvvəl II yüzillikdə Çində, sonralar isə dünyanın bir sıra başqa ölkələrində tətbiq edilmişdir. == İmtahan-yoxlama sessiyası == ali və ya orta ixtisas məktəblərinin tədris planında müəyyən fənn üzrə nəzərdə tutulan imtahan dövrü. Bir qayda olaraq, dərs ilində iki – qış (yanvarda) və yaz (iyunda) imtahan-yoxlama sessiyası olur. Sessiyalarda imtahanların sayı tədris planına uyğun olaraq, ali məktəblərdə.

İmtahan — İmtahan (film, 1987) — İmtahan (film, 2006) — İmtahan (teleserial, 2017) — Ramin Nəbiyev tərəfindən çəkilmiş Azərbaycan teleserialı.

Azərbaycan Respublikasının Dövlət İmtahan Mərkəzi — Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 2016-cı il 11 aprel tarixli Fərmanı ilə yaradılmışdır. Dövlət İmtahan Mərkəzi dövlət qulluğu üçün kadrların seçilməsi, təşkilati-hüquqi və mülkiyyət formasından asılı olmayaraq ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinə tələbə qəbulunun həyata keçirilməsi məqsədi ilə, habelə müqavilə əsasında dövlət orqanları, hüquqi və fiziki şəxslər üçün imtahanlar təşkil edən publik hüquqi şəxsdir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2022-ci il 17 sentyabr tarixli Fərmanına əsasən çap mediası subyektinin təsisçisi ola bilən 10 dövlət orqanından biridir. == Tarixi == === Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası (TQDK) === Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası (TQDK) Azərbaycan Respublikasında Ali məktəblərə tələbə qəbulunu həyata keçirmək məqsədi ilə 1992-ci ildə Əbülfəz Elçibəyin sərəncamı ilə yaradılmış və Vurğun Əyyub tərəfindən idarə olunmuş mərkəzləşmiş qurumdur. Tələbə qəbulu TQDK tərəfindən mərkəzləşdirilmiş qaydada, test üsulu ilə həyata keçirilmişdir. 1993-cü ildən 1994-cü ilədək TQDK-ya 1992–1993-cü illərdə sədrin birinci müavini olmuş Kamran İmanov rəhbərlik etmişdir. Azərbaycan Respublikası Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası dövlət idarəetmə orqanlarının bir hissəsi olmaqla təhsil sistemində xüsusi yer tutur, öz fəaliyyətində müstəqildir və Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə tabedir. Quruma Məleykə Mehdi qızı Abbaszadə rəhbərlik edib. TQDK-da 4 şöbə fəaliyyət göstərib: Təşkilat şöbəsi Sorğu-suallar şöbəsi Kompüter əməliyyatları şöbəsi Maliyyə-inzibati şöbə Komissiya 11 aprel 2016-cı il tarixli Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə ləğv edilib. === Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) === Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya və Azərbaycan Respublikasının Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının ləğv edilərək onların dövlət əmlakı Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) balansına verilmişdir.

== Məzmun == Filmin mərkəzində Qiyas müəllimlə (Hamlet Xanızadə) onun əmisi, professor Bəhramın (Rauf Atakişiyev) həyata baxışlarındakı ziddiyyətlər üzərində qurulmuş süjet durur. Bu əks xarakterli adamların mənəvi keyfiyyətlərinin psixoloji təhlili, Qiyasın ağarəfilərə, şamxallara, firuzlara qarşı kəskin müübarizəsi, onun halallıq, paklıq, düzlük kimi mənəvi amillərə əsaslanan həyat fəlsəfəsi, bizim günlərin ab-havası filmdə öz əksini tapmışdır. Film azpersonajlıdır. Lakin qəhrəmanların hər biri öz xarakterinə görə çox mürəkkəbdir. == Film haqqında == Film yazıçı Anarın XX əsrin 70-ci illərinin axırlarında böyük səhnə müvəffəqiyyəti qazanan və Respublika Dövlət Mükafatına layiq görülən "Şəhərin yay günləri" pyesinin motivləri əsasında çəkilmişdir. Film Mərkəzi televiziyanın (Moskva) sifarişi ilə çəkilmişdir. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenari müəllifi: Anar Quruluşçu rejissor: Gülbəniz Əzimzadə, Şahmar Ələkbərov Quruluşçu operator: Rəşid Nağıyev Quruluşçu rəssam: Şamil Nəcəfzadə Bəstəkar: Azər Dadaşov Səs operatoru: Tatyana Kərimova Rejissor: Rafiq Dadaşov Operator: Tərlan Babayev Geyim rəssamı: Tamilla Dağıstanlı Qrim rəssamı: Namiq Manafov Montaj edən: Lidiya Vyalsova Quraşdırılmış səhnələrin operatoru: Ramiz Babayev Quraşdırılmış səhnələrin rəssamı: Eduard Abdullayev Rejissor assistenti: N.Cəlilov, Rafiq Orucov Operator assistenti: Z.Bədəlov Rəssam assistenti: İ.Əliyev Montaj üzrə assistent: A.Budaqova İşıq ustası: A.Orucov İşıqçı: Nataliya Qudovskaya İnzibatçı: Aydın Hüseynov Redaktor: Dinarə Gərəkməzli (Dinarə Kərəkməzli kimi) Ansamblın rəhbəri: Rafiq Babayev Filmin direktoru: Rimma Abdullayeva === Rollarda === Hamlet Xanızadə — Qiyas Səfurə İbrahimova — Dilarə Rauf Atakişiyev — Bəhram Fuad Poladov — Şamxal Rafiq Əliyev — Firuz Təvəkkül İsmayılov — Ağarəfi Samir Rzayev — Namiq Gülzar Qurbanova — Qumru Şamil Nəcəfzadə — Rasim Nəzakət Qazıyeva — Ruxsarə Şükufə Yusupova — Tamara Sona Mikayılova — Qumrunun anası Nazim İbrahimov V.Ağayev O.Musayev Məlahət Abbasova — Suğra S.Nikoladze İlyas Hüseynov Ömür Nağıyev — ofisiant Nübar Novruzova — fahişə Nəcibə Hüseynova — qonaq == Sponsor == Mərkəzi Televiziya (Moskva) == Seçilmiş sitatlar == Qiyas: Hardandır bu pullar? Dilarə: Qardaşımdan borc almışam! == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası.

İmtahan - 2006-ci il türk dram filmi. Film İstanbul Beykozda Baybaros Heyrəddin Paşa Anadolu Dənizçilik Peşə Liseyində çəkilmişdir. == Süjet == Mərd (İsmail Hacıoğlu), Sinan (Yağmur Atacan), Qəmzə (Röya Önal), Kaan (Caner Özyurdlu) və Uluç (Volkan Dəmirox) gələcək qayğısı, ailə basqısı, ağır məktəb həyatı və imtahan stressi səbəbiylə hər şeydən bezib. Komandanın ilk olaraq məktəbdəki yazılı imtahanların suallarını ələ keçirməklə başlayan macərası ÖSS Sual Bankı soyğununa qədər uzanır.

İmtahan — 2017-2020-ci ildə Ramin Nəbiyev tərəfindən çəkilmiş Azərbaycan serialı. == Məzmun == Ekran işi adından göründüyü kimi tələbə və universitet həyatı, onların təkcə tədrislə bağlı yox, həm də həyatda qarşılaşacaqları imtahanlarla bağlıdır. == Serial haqqında == Serial həftəiçi 5 gün tamaşaçıların görüşünə gələcək. Serialın əsas ssenari müəllifi Valeh Əhmədov, quruluşçu rejissoru isə Ramin Nəbiyevdir.

Azərbaycan Respublikasının Dövlət İmtahan Mərkəzi — Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 2016-cı il 11 aprel tarixli Fərmanı ilə yaradılmışdır. Dövlət İmtahan Mərkəzi dövlət qulluğu üçün kadrların seçilməsi, təşkilati-hüquqi və mülkiyyət formasından asılı olmayaraq ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinə tələbə qəbulunun həyata keçirilməsi məqsədi ilə, habelə müqavilə əsasında dövlət orqanları, hüquqi və fiziki şəxslər üçün imtahanlar təşkil edən publik hüquqi şəxsdir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2022-ci il 17 sentyabr tarixli Fərmanına əsasən çap mediası subyektinin təsisçisi ola bilən 10 dövlət orqanından biridir. == Tarixi == === Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası (TQDK) === Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası (TQDK) Azərbaycan Respublikasında Ali məktəblərə tələbə qəbulunu həyata keçirmək məqsədi ilə 1992-ci ildə Əbülfəz Elçibəyin sərəncamı ilə yaradılmış və Vurğun Əyyub tərəfindən idarə olunmuş mərkəzləşmiş qurumdur. Tələbə qəbulu TQDK tərəfindən mərkəzləşdirilmiş qaydada, test üsulu ilə həyata keçirilmişdir. 1993-cü ildən 1994-cü ilədək TQDK-ya 1992–1993-cü illərdə sədrin birinci müavini olmuş Kamran İmanov rəhbərlik etmişdir. Azərbaycan Respublikası Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası dövlət idarəetmə orqanlarının bir hissəsi olmaqla təhsil sistemində xüsusi yer tutur, öz fəaliyyətində müstəqildir və Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə tabedir. Quruma Məleykə Mehdi qızı Abbaszadə rəhbərlik edib. TQDK-da 4 şöbə fəaliyyət göstərib: Təşkilat şöbəsi Sorğu-suallar şöbəsi Kompüter əməliyyatları şöbəsi Maliyyə-inzibati şöbə Komissiya 11 aprel 2016-cı il tarixli Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə ləğv edilib. === Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) === Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya və Azərbaycan Respublikasının Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının ləğv edilərək onların dövlət əmlakı Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) balansına verilmişdir.

Azərbaycan Respublikasının Dövlət İmtahan Mərkəzi — Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 2016-cı il 11 aprel tarixli Fərmanı ilə yaradılmışdır. Dövlət İmtahan Mərkəzi dövlət qulluğu üçün kadrların seçilməsi, təşkilati-hüquqi və mülkiyyət formasından asılı olmayaraq ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinə tələbə qəbulunun həyata keçirilməsi məqsədi ilə, habelə müqavilə əsasında dövlət orqanları, hüquqi və fiziki şəxslər üçün imtahanlar təşkil edən publik hüquqi şəxsdir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2022-ci il 17 sentyabr tarixli Fərmanına əsasən çap mediası subyektinin təsisçisi ola bilən 10 dövlət orqanından biridir. == Tarixi == === Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası (TQDK) === Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası (TQDK) Azərbaycan Respublikasında Ali məktəblərə tələbə qəbulunu həyata keçirmək məqsədi ilə 1992-ci ildə Əbülfəz Elçibəyin sərəncamı ilə yaradılmış və Vurğun Əyyub tərəfindən idarə olunmuş mərkəzləşmiş qurumdur. Tələbə qəbulu TQDK tərəfindən mərkəzləşdirilmiş qaydada, test üsulu ilə həyata keçirilmişdir. 1993-cü ildən 1994-cü ilədək TQDK-ya 1992–1993-cü illərdə sədrin birinci müavini olmuş Kamran İmanov rəhbərlik etmişdir. Azərbaycan Respublikası Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası dövlət idarəetmə orqanlarının bir hissəsi olmaqla təhsil sistemində xüsusi yer tutur, öz fəaliyyətində müstəqildir və Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə tabedir. Quruma Məleykə Mehdi qızı Abbaszadə rəhbərlik edib. TQDK-da 4 şöbə fəaliyyət göstərib: Təşkilat şöbəsi Sorğu-suallar şöbəsi Kompüter əməliyyatları şöbəsi Maliyyə-inzibati şöbə Komissiya 11 aprel 2016-cı il tarixli Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə ləğv edilib. === Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) === Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya və Azərbaycan Respublikasının Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının ləğv edilərək onların dövlət əmlakı Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) balansına verilmişdir.

İltihab (lat. inflammatio) yerli və ümumi patoloji prosess, və ya patoloji qıcıq və təsirlərin nəticəsində orqanizmin hüceyrə strukturlarının zədələnməsinə qarşı bir reaksiyadır.Normal halda immun sisteminin hüceyrələri toxuma hüceyrələrinin bütün hissələrində səpələnmiş vəziyyətdə olur .Əgər orqanizmin müəyyən sahəsində yoluxma mərkəzi yaranırsa immun sisteminin hüceyrələri və onların sintez etdikləri faktorlar həmin sahədə cəmlənirlər .Bunu təmin edən proseslərə ilktihab reaksiyaları deyilir .İltihab prosesi üçün 3 əsas əlamət xarakterikdir : yoluxmuş sahənin qanla təchizatının güclənməsi endotelial hüceyrələrin yığılması nəticəsində kapilyarların keçiriciliyinin artması leykositlərin venullardan ( venoz kapilyarlardan) yoluxma sahəsinə doğru miqrasiyası.İltihabın ilk mərhələlərində buraya neytrofillər , sonra isə monositlər və limfositlər toplanırlar . Yoluxmanın tipindən asılı olaraq patogenə qarşı müxtəlif cür immunoloji reaksiyalar yaranır:1.Hüceyrəxarici patogenlərə yoluxma zamanı immun sisteminin mübarizəsi bilavasitə bu patogenlərin məhv olmasına və onların toksiki məhsullarının təsirinin neytrallaşdırılmasına yönəlir . Bu Bu prosesdə əsas işi komplement sistemi və faqositar hüceyrələr yerinə yetirir . Anticisimlər isə köməkçi və neytrallaşdırıcı funksiyanı yerinə yetirir. Hüceyrədaxili patogenlərə qarşı mübarizənin isə 2 alternativ üsulu mövcuddur : 1.yoluxmuş hüceyrənin T sititoksiki limfositlərlə məhvi 2 .T helperlər tərəfindən makrofaqların aktivləşdirilməsi . Qədim Roma yazıçısı Avl Korneliy Sels ilk dəfə iltihabın xarici əlamətlərini təsvir etmişdir: lat. rubor — "qızartı", qızarma, eritema lat. tumor — "şiş", şişginlik lat. calor — "hərarət", yerli (nahiyyənin) hərarətin(in) qalxması lat.

İntihar və ya özünəqəsd — qəsdən özünün ölümünə səbəb olan hərəkət. Risk faktorlarına depressiya, bipolyar pozuntu, şizofreniya, şəxsiyyət pozğunluğu kimi ruhi nasazlıqlar da aiddir. İntihar maliyyə çətinliklərindən, münasibətlər ilə bağlı çətinliklərdən və ya zorbalıqdan yarana bilər. == Anlayışlar == == Risk faktorları == === Psixi xəstəliklər === === Əvvəlki cəhdlər və özünə zərər === Əvvəlki intihar cəhdlərinin tarixi intiharın tamamilə dəqiq göstəricisidir. İntiharların təxminən 20%-ində əvvəlki cəhd etmiş, onların 1%-i bir il ərzində və 5%-dən çoxu isə 10 il ərzində intihar ediblər. Özünə zərər verən hərəkətlər adətən intihar cəhdi deyil və özünə zərər verənlərin əksəriyyətində intihar riski yüksək deyildir. Bəzi özünə zərər verənlər intihar yolu ilə həyatlarını sona qoya bilər və ya özünə zərər və intihar riski üst-üstə düşə bilər. === Maddə istifadəsi === === Qumarbazlıq === Qumarbazlıq intihar düşüncəsinin və cəhdlərinin artması ilə əlaqələndirilir. Patoloji qumarbazların 12–24%-i intihar cəhdləri edirlər. Qumarbazların arvadlarının intihar nisbəti ümumi əhalidən üç dəfə yüksəkdir.

İttiham — şəxsin cinayət qanunu ilə nəzərdə tutulmuş konkret əməli törətməsinin israr edilməsi. İttihamın əksi bəraətdir ("təqsirli deyil"). Şotlandiya və Niderlandda həmçinin "sübut edilmədi" verdikti də mövcuddur, hansı ki o da bəraət sayılır.

İctihad — Quranda və ya hədisdə haram-halal vəziyyəti qeyd olunmayan bir suala cavab tapmaq üçün bir fəqih və ya İslam hüququ mütəxəssisi tərəfindən mülahizələrdən istifadə etməkdir. İctihad Ərəb dili, kəlam, nazil olan mətnlər və usul-ul-fiqh, Həm sünnilər, həm də şiələr ictihad edirlər. İctihad, onu yerinə yetirmək qabiliyyətinə malik olanlar üçün dini bir vəzifə sayılır. İctihad etmək qabiliyyətinə malik olan İslam alimi "müctəhid" adlanır. Əxbarilər ictihadı rədd edirlər, çünki yalnız 14 məsumun qərəzsiz hökm verə biləcəyinə inanırlar. Əxbarilər bir şeyin haram və ya halal olduğuna əmin deyillərsə, onu haram hesab edirlər. == Həmçinin bax == == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Kənan Rövşənoğlu. "Şiəlikdə müctəhidlik institutu - Baku Research Institute". Bakı Araşdırmalar İnstitutu (az.). 2023-05-18.

İstihsan (ərəb. مرجع تقليد‎) — islam hüququ termini. Hərfi mənada “bir şeyi gözəl hesab etmək” mənasını verən istihsanın İslam şəriətində iki istifadəsi var. Bu istifadələrdən biri daha dar bir sahəni əhatə edərkən, digəri daha genişdir. Qiyası tərk edib ayə və hədislərə ən uyğun olanı götürmək deməkdir. Dar baxımdan istihsan qiyasın bir hissəsidir. Buradakı sillogizmin səbəbi elədir ki, onu dərindən düşünüb tədqiq etdikdə başa düşmək olar. Bu növ istihsanın başqa adı hafi qiyasdır. Bu baxımdan onun tərifi “qiyasdan daha güclü sillogizmə çevrilmək”dir ki, buna görə hər nur qiyas istihsandır, lakin hər istihsan hafi qiyas deyildir. Digər və daha ümumi istihsan isə “müxalif olan və sillogistik qiyasla uyğun gələn dəlil” seçimidir.

"İttihad" məktəbi — 1906-cı ildə Bakıda açılmış məktəb. Məktəbin müdiri Hüseyn Kamal olmuşdur. "İttihad" məktəbinin həkimi Bəhram bəy Axundov idi. == Məşhur məzunları == İsmayıl Hidayətzadə — 1909-?

Azərbaycanda intihar — == Arxa plan == === Ölkə qanunvericiliyi === === Dini fikirlər === VIII əsrdən Azərbaycanda yayılmış İslam dinin müqəddəs kitabında qeyd edilir: "Ey iman gətirənlər! Qarşılıqlı razılıqla edilən alış-veriş müstəsna olmaqla, bir-birinizin mallarını haqsız bəhanələrlə (haqsız yerə) yeməyin və özünüzü öldürməyin! Həqiqətən, Allah sizə qarşı mərhəmətlidir!" (Ən-Nisa surəsi) Əbu Hüreyrə başqa bir rəvayətlə Məhəmməd peyğəmbərin belə dediyini nəql edib: "Özünü boğub intihar edən Cəhənnəmdə də boğar. Özünə bir şey batırmaqla intihar edən həmin şeyi Cəhənnəm atəşində də özünə batırar. Özünü hündür bir yerdən atıb intihar edən Cəhənnəmdə də özünü atar". Şərqi pravoslav kilsəsinə görə intihar Tanrının fiziki həyat hədiyyəsinin rəddi hesab edilir. Roma-Katolik kilsəsi teologiyasına görə intihar "Öldürməyin" əmrinə zidd olan günahdır. == Statistika == === Ölkə statistikası === Ölkədə kəndlərə nisbətən şəhərlərin, əsasən də Bakının intihar payı digər yerlərdən daha çoxdur (2013-cü il məlumatı). Mütəxəssislərə görə rəsmi statistikada qeyd edilən rəqəmlər əslində “daha yüksək” olmalıdır, çünki intihar hadisələri adətən ailələrin açıqlamaq istəmədiyi mövzulardandır. Psixoloq Elnur Rüstəmova görə insanlar daha çox diqqət cəlb etmək üçün “göstərişli intiharlara” əl atır.

Kütləvi intihar – çoxlu sayda insanın birlikdə və ya eyni səbəbdən ayrı-ayrı yerlərdə kütləvi formada intihar etməsi. Kütləvi intihar hallarına tarixdə nadir hallarda rast gəlinsə də, bir çox nümunəsi mövcuddur. == Önəmli kütləvi intihar nümunələri == Eramızdan əvvəl 133-cü ilə baş vermiş Numantiya mühasirəsi zamanı, numantiyalılar təslim olmağın əvəzinə kütləvi intihar etmək yolunu seçmişdir. 1336-cı ildə Litvada yerləşən Pilenayi qalası Tevton ordeninin cəngavərləri tərəfindən mühasirəyə alınmışdır. Knyaz Margiris özünü və adamlarını müdafiə edə bilməyəcəyini başa düşəndə, düşmənin əlinə heç bir şeyin keçməməsi məqsədi ilə qalanı oda vermiş, özü və əsgərləri ilə birlikdə kütləvi intihar etmişdir. 1945-ci ilin aprel və may aylarında Almaniyanın şimalında yerləşən Demmin şəhərində yaşayan 900 nəfərə yaxın sakin Sovet ordunsunun əlinə keçməmək məqsədi ilə kütləvi intihar etmişdir. 1978-ci ildə Qayananın şimalında Cim Cons rəhbərliyindəki Xalqlar məbədi tərəfindən yaradılmış Constaun şəhərciyindəki 918 nəfər dini baxışları səbəbindən kütləvi intihar etmişdir.

Qazaxıstanda intihar — ölkədə qeyri-təbii ölümün ümumi səbəbi və uzun müddətli bir sosial problemdir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının 2011-ci il hesabatına görə, dünyada hər il intihar səbəbindən ölənlərin sayının 3.23% -i Qazaxıstana aiddir. Yeniyetmə və gənc yaşlıların intiharı ölkədə böyük bir problemdir. Qazaxıstanda bütün ölümlərin 12,2% -ni intihar təşkil edir. == Ümumi məlumat == Qazaxıstandakı Psixoanalistlər Assosiasiyasının prezidenti Anna Kudiyarova deyir ki, əksər hallarda kişilər özünü asaraq öldürürlər. Qadınlarda, dərman həbləri apteklərdə mövcud olduğu üçün ilk növbədə gəlir. Silahlı intihar hərbçilər və polislər arasında geniş yayılmışdır . Tez-tez orduda intihar səbəbi təhlükəlidir. == Statistika == 15 yaşdan 19 yaşa qədər qızlar arasında ölkədə qeydə alınan intiharların sayı ən yüksəkdir və oğlanlar üçün bu, Rusiyadan sonra ikinci ən yüksəkdir. UNİCEF-in 2009-cu il hesabatında 1999-2008-ci illər arasında ölkə gəncləri arasında intihar hadisələrinin sayının 23% artdığı göstərilir.

SAT – Amerika Birləşmiş Ştatlarında kolleclərə qəbul üçün nəzərdə tutulan standartlandırılmış test. Test əvəllər Sxolastik Qabiliyyət Testi və yaxud Sxolastik Qiymətləndirmə Testi adlandırılırdı. SAT Birləşmiş Ştatlarda qeyri-kommersiya təşkilatı olan Kollec Şöbəsi tərəfindən qəbul edilir, dərc olunur və inkişaf etdirilir. Əvvəllər isə o, Təhsil Test Xidmətləri (TTX) tərəfindən inkişaf etdirilmiş, dərc olunmuş və nəticədə böyük üstünlük qazanmışdı. 2005-ci ildə bu test “SAT Məntiq Testi” adlandırıldı. Kollec Şöbəsi qeyd edir ki, SAT kollecdəki akademik uğur üçün lazım olan tənqidi təfəkkür bacarıqlarını təyin edir. Qeyd olunur ki, SAT test verənlərin problemləri necə təhlil və həll etmə bacarıqlarını qiymətləndirir. SAT adətən, orta məktəbin aşağı və yuxarı sinif şagirdləri tərəfindən istifadə olunur. Kollec Şöbəsi bildirir ki, orta məktəbdə orta dərəcəli qiymətləndirmə ilə birlikdə SAT-dan istifadə olunması kollecdəki uğurun daha yaxşı göstəricisidir. Amerikada federal, yerli idarə və özəl, distant və ölkədaxili məktəblərdə təhsil alan tələbələrin sayının çoxalması ilə əlaqədar olaraq maliyyələşdirmə, tədris planı və qiymətləndirmədə mühüm fərqlər var, buna görə də ABŞ orta məktəblərində çətinliklər mövcuddur.

"İmtiyaz" medalı və ya "İmtiyaz" nişanı (Osmanlı türkcəsi: ‏امتياز نشانی) — Sultan II Əbdülhəmid dövründən 1882-ci ildən etibarən Osmanlı imperiyası tərəfindən verilməyə başlanan mülki və hərbi medal. == Haqqında == Qızıl və gümüş olmaqla iki növdən ibarət olmuşdur. Qızıl medal müharibələrdə ən yüksək cəsarət göstərən Osmanlı hərbçilərinə verilirdi. I Dünya müharibəsi zamanı verilən medallarda çarpaz qılınc və üzərində verildiyi ilin yazıldığı sancaq olurdu. Məcidiyyə nişanında olan Sədaqət, Hamiyyət, Qayrət və Şücaət kəlimələri bu medalda da var idi. Medal xarici hərbçilərə verilməmişdir. Lakin bunun tək istisnası I Dünya müharibəsi zamanı alman hərbçilərə verilməsidir. Medal birbaşa Sultan və ya onun adından hər hansısa yüksək vəzifəli dövlət rəsmisi tərəfindən verilirdi. Sahibinin ölümündən sonra medal sahibinin varislərinə keçə bilməzdi.

İntihar hücumu və ya kamikadze hücumu bir aktivistin daşıdığı partlayıcı maddələrdən istifadə edərək özünü öldürməsi və ətrafına ziyan vurmasıdır. Bu hərəkəti edən şəxsə çox vaxt “canlı bomba” və ya “intiharçı” deyilir. Tarixdəki ilk intihar hücumları, yaponların müharibələrdə həyata keçirdikləri kamikadze hücumlarıdır. 1980-ci illərdən bəri intihar hücumları silahlı təşkilatlar tərəfindən sistematik olaraq istifadə olunur. Canlı bombanın əməliyyatda ölmədiyi təqdirdə əməliyyatın uğursuz hesab olunmasına görə intiharçının ölməsi bu əməliyyatların vacib şərtidir. Bu gün silahlı təşkilatlar adətən bu vasitəni son çıxış yolu kimi görürlər və ictimaiyyətdə səs yaratmaq və qorxu mühiti formalaşdırmaq məqsədi ilə belə əməliyyatlar icra edilir.

İttihad qəzeti (az-əbcəd. اتحاد‎) — siyasi, ictimai, ədəbi qəzet: İttihad Partiyasının rəsmi mətbu orqanı (1917–1920). == Yaradılması == Ceyhun Hacıbəyli tərəfındən təsis edilmiş və ilk nömrəsi 1917-ci il dekabrın 4-də onun baş redaktorluğu ilə çıxmışdır. "Güc ittihaddadır" şüarı ilə çap olunurdu. 1918-ci ilin əvvəllərində Ceyhun Hacıbəyli "Azərbaycan" qəzetinin rəhbərliyinə dəvət olunandan sonra "İttihad" 59-cu nömrəsindən etibarən Rusiyada Müsəlmanlıq Fırqəsinin rəsmi orqanına çevrilmişdi. Daşnakların azərbaycanlılara qarşı törətdikləri Mart soyqırımı nəticəsində nəşri müvəqqəti olaraq dayandırılan qəzet 1919-cu ilin fevralından partiya orqanı kimi yenidən çap olunmağa başladı. == Fəaliyyəti == "İttihad"ın 1918-ci il və 1919-cu ilin aprelinə qədərki nömrələri redaksiya heyətinin (heyəti-təhririyyə) rəhbərliyi ilə çıxırdı. 1919-cu ilin aprelində isə qəzetə "Acaralı Camal" təxəllüsü ilə Qafqaz "İttihad" Firqəsi Mərkəzi Komitəsinin üzvü Camal əfəndi Nakaşidze baş mühərrir təyin olundu. Lakin Camal əfəndi Nakaşidzenin partiyanın tərk etməsi onun qəzetin mühərrirliyindən də getməsi ilə nəticələndi. Bundan sonra qəzetə əvvəl qeyri rəsmi, 1920-ci ilin yanvarından isə Qafqaz "İttihad" Firqəsi II Qurultayının qərarına əsasən, partiyanın sədri Qara bəy Qarabəyov rəhbərlik etməyə başladı.

İttihad Partiyası, Qafqaz İttihad Firqəsi (1918–1920), Rusiyada Müsəlmanlıq "İttihad" (1917–1918), İttihadi-İslam, Milliyəti-İslam və ya Azərbaycan Milli Müdafiə İslam Partiyası— 1917–1920-ci illərdə Azərbaycanda açıq fəaliyyət göstərmiş, Ümumrusiya Müəssislər Məclisində, Zaqafqaziya Seymində, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurasında, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentində təmsil olunan və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentində Müsavat və bitərəflər fraksiyasından sonra ən çox üzvü olan, ana müxalifət partiyası. İslam ideologiyasını siyasət səviyyəsinə qaldırmağa çalışan aparıcı təşkilat. == Tarixi == === Yaranması === Heybətqulu Məmmədbəyli xatirələrində, partiyanın 1917-ci ilin yayında Bakı şəhərində bir neçə şəxs tərəfindən Rusiyada Müsəlmanlıq Firqəsinin Təşkil Komitəsi yaradıldığı qeyd olunmuşdur. 1917-ci ilin dekabr ayının 4-də partiyanın gələcəkdə mətbu orqanı olacaq İttihad Ceyhun Hacıbəylinin rəhbərliyi ilə çapa başlamışdır. 1918-ci ilin fevralında Partiyalararası Komitənin ortaq mətbu orqanı Azərbaycan qəzeti təsis edilmişdir. Ceyhun bəy Hacıbəyli də bu qəzetə redaktor olaraq dəvət olunmuşdur. Beləliklə qapanma təhlükəsi ilə üz-üzə qalan İttihad qəzeti öz işçiləri və Rusiyada Müsəlmanlıq Firqəsi rəhbərliyi ilə aparılan danışıqlar nəticəsində firqənin rəsmi mətbu orqanına çevrilir. Fevral inqilabından sonra, 1918-ci ilin yanvar ayında Azərbaycan ərazisində formalaşmağa başlamış islamçı təşkilatlardan Rusiyada Müsəlmanlıq Firqəsi və həmin ilin payızında Gəncədə təsis olunmuş İttihadi-İslam Cəmiyyəti vahid qurumda birləşərək İttihadi-İslam Rusiyada Müsəlmanlıq Firqəsi adını almışdır. Bəzi mənbələrdə partiyanın qurucusu Qara bəy Qarabəyov göstərilsə də, Qara bəy Qarabəyov xüsusi dəvətlə 1918-ci ildə partiyaya qatılmışdır. Bu müddətə qədər o partiyada qeyri-demokratik ünsürlərin olduğunu qeyd etmişdir.

İttihad Partiyası, Qafqaz İttihad Firqəsi (1918–1920), Rusiyada Müsəlmanlıq "İttihad" (1917–1918), İttihadi-İslam, Milliyəti-İslam və ya Azərbaycan Milli Müdafiə İslam Partiyası— 1917–1920-ci illərdə Azərbaycanda açıq fəaliyyət göstərmiş, Ümumrusiya Müəssislər Məclisində, Zaqafqaziya Seymində, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurasında, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentində təmsil olunan və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentində Müsavat və bitərəflər fraksiyasından sonra ən çox üzvü olan, ana müxalifət partiyası. İslam ideologiyasını siyasət səviyyəsinə qaldırmağa çalışan aparıcı təşkilat. == Tarixi == === Yaranması === Heybətqulu Məmmədbəyli xatirələrində, partiyanın 1917-ci ilin yayında Bakı şəhərində bir neçə şəxs tərəfindən Rusiyada Müsəlmanlıq Firqəsinin Təşkil Komitəsi yaradıldığı qeyd olunmuşdur. 1917-ci ilin dekabr ayının 4-də partiyanın gələcəkdə mətbu orqanı olacaq İttihad Ceyhun Hacıbəylinin rəhbərliyi ilə çapa başlamışdır. 1918-ci ilin fevralında Partiyalararası Komitənin ortaq mətbu orqanı Azərbaycan qəzeti təsis edilmişdir. Ceyhun bəy Hacıbəyli də bu qəzetə redaktor olaraq dəvət olunmuşdur. Beləliklə qapanma təhlükəsi ilə üz-üzə qalan İttihad qəzeti öz işçiləri və Rusiyada Müsəlmanlıq Firqəsi rəhbərliyi ilə aparılan danışıqlar nəticəsində firqənin rəsmi mətbu orqanına çevrilir. Fevral inqilabından sonra, 1918-ci ilin yanvar ayında Azərbaycan ərazisində formalaşmağa başlamış islamçı təşkilatlardan Rusiyada Müsəlmanlıq Firqəsi və həmin ilin payızında Gəncədə təsis olunmuş İttihadi-İslam Cəmiyyəti vahid qurumda birləşərək İttihadi-İslam Rusiyada Müsəlmanlıq Firqəsi adını almışdır. Bəzi mənbələrdə partiyanın qurucusu Qara bəy Qarabəyov göstərilsə də, Qara bəy Qarabəyov xüsusi dəvətlə 1918-ci ildə partiyaya qatılmışdır. Bu müddətə qədər o partiyada qeyri-demokratik ünsürlərin olduğunu qeyd etmişdir.

İttiham aktı istintaqın hazırlıq prosesinin ictimai iddianın başlanması üçün kifayət edəcək səviyyəyə çatdığı başa düşüldükdən sonra prokurorun iddia qaldırdığını bildirən yazılı sənəddir. İttiham aktı, müttəhimin hansısa günahını üzə çıxarmaq üçün onun haqqında hazırlanmış sənəddir. Qanun, qanunla səlahiyyətlər verilmiş orqanlar və şəxslər tərəfindən irəli sürülən və dəstəklənən qanun pozuntularının ittihamında nəzərdə tutur. Adətən, ittihamın irəli sürülməsindən sonra ya cinayət və ya digər məsuliyyətə cəlb edilmiş şəxsin təqsirinin sübuta yetirilməsində ifadə olunan dəstək, ya da ittihamın rədd edilməsi ilə müşayiət olunur.

İudaizmdə intihar— Yəhudilərin intihara dair fikirləri qarışıqdır. Ortodoksal Yəhudilikdə, intihar Yəhudi qanunları ilə qadağandır və günah kimi qəbul edilir. Yəhudiliyin Qeyri-ortodoksal formaları bu hərəkəti xəstəlik və ya iğtişaş nəticəsində ölümə daha yaxın bir hadisə kimi tanıya bilər (məqsədyönlü köməkçi intihar halları istisna olmaqla). Rabbi alimlər həm ölənlərə, həm də sağ qalanlara şəfqət əmr edir. == İntihara yardım == İntihar etməkdə kömək etmək və bu cür kömək istəmək (bununla da günahkar bir iş yoldaşı yaratmaq) da qadağandır, Levit 19: 14-dəki "Korun qarşısına əngəl qoymayın" minimal bir pozuntusu, ravvinlər bu ayəni əngəl qoymağın hər hansı bir növünü qadağan etməsi kimi şərh etdilər : teoloji (məsələn, insanları saxta doktrinaya inandırmaq), iqtisadi (məsələn, pis maliyyə məsləhətləri vermək) və ya bu vəziyyətdə mənəvi büdrəmələr, habelə fiziki. == Talmudik == Intihara qadağa Traktat Bava Kama 91b-dəki Talmudda qeyd edilmişdir. Semahot (Evel Rabbati) 2: 1–5, Yaradılış 9: 5-də bibliya qadağasını əsas gətirən Yaradılış Rabbah 34:13 ilə birlikdə sonrakı yəhudilərin intihar haqqında qanununun əsasını təşkil edir."Və şübhəsiz ki, canlarınızın qanını tələb edirəm." == Yəhudi Qanun və Standartlar Komitəsi == Yəhudi Qanun və Standartları Komitəsinin Mühafizəkar Yəhudilikdəki Yəhudi Qanunları orqanının alimləri "Mühafizəkar Yəhudilik" jurnalının 1998-ci ilin yay sayında, Vol. L, № 4. Bu qadağanı təsdiqləyir, sonra amerikalıların və avropalıların intihar etmək üçün kömək istəməsinin artan tendensiyasına toxunur. Mühafizəkar teshuva qeyd edir ki, bir çox insan tez-tez ölümcül xəstəliklərə tutulsalar da, əksər insanlar özlərini öldürməyə cəhd etmirlər.

Köməkli intihar — başqasının köməyi ilə intihar aktı. Bir çox yurisdiksiyalarda bir insanın intihar edərək ölməsinə kömək etmək cinayətdir. Köməkli intiharın qanuni olduğu əksər ölkələrdə fərdlər müəyyən meyarlara cavab verməlidirlər. Bunlara ölümcül xəstəliyə sahib olmaq, sağlam düşüncəli olduqlarını sübut etmək, ölmək arzusunu könüllü və dəfələrlə ifadə etmək, müəyyən edilmiş ölümcül dozanı özlərinin əl ilə qəbul etməsi daxildir. Qanunların əhatə dairəsi yerdən yerə dəyişir. Birləşmiş Ştatlarda köməkli intihar sadəcə yaşamaq üçün altı ay və ya daha az müddətə malik olanlar üçündür. Almaniya, Kanada, İsveçrə, İspaniya, İtaliya, Avstriya, Belçika və Niderland kimi digər ölkələrdə ölümcül diaqnoz tələb olunmur və könüllü evtanaziyaya əlavə olaraq icazə verilir.